Temat interpretacji
Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości.
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo
1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku wspólnego z 25 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19; i
2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
1 czerwca 2018 r. wpłynął wniosek wspólny z 25 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży udziałów w prawie własności działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.
Wniosek został uzupełniony – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 lipca 2018 r. (data wpływu 8 sierpnia 2018 r.) w zakresie doprecyzowania opisu sprawy, skorygowania ilości zaistniałych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych, przesłania pełnomocnictwa oraz brakującej opłaty.
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
-Zainteresowany będący stroną postępowania:
-Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).
Umową sprzedaży z dnia 13 stycznia 1989 r. sporządzoną w Państwowym Biurze Notarialnym w …. przed notariuszem …. (Rep. …) Wnioskodawca wraz z małżonką na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej nabył działkę oznaczoną numerem 1 położoną w … (obręb …), o powierzchni 0,96 ha, dla której obecnie Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze ...
Opisana wyżej nieruchomość jako nieruchomość rolna nigdy nie była przedmiotem dzierżawy ani innych umów odpłatnych, a Wnioskodawca pobierał stosowne dopłaty z tytułu jej użytkowania. Wnioskodawca wykorzystywał przedmiotową nieruchomość na cele rolne i nigdy nie wykorzystywał jej w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, której przedmiotem była naprawa pojazdów mechanicznych oraz handel hurtowy i detaliczny częściami samochodowymi. W 2008 r. Wnioskodawca przeszedł na emeryturę i zakończył prowadzenie działalności gospodarczej. Wysokość miesięcznie uzyskiwanych świadczeń wynosi około 1200 zł. Wnioskodawca od lat cierpi na niewydolność krążeniowo-oddechową, jest leczony pulmonologicznie, a także endokrynologicznie ‒ ma częściowo usunięty gruczoł tarczycy. Schorzenia te wymagają stałego i specjalistycznego leczenia, którego średni miesięczny koszt wynosi około 400 zł. Małżonka Wnioskodawcy ‒ …, z którą obecnie nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego pozostając w faktycznej separacji, nie jest w stanie wspomóc finansowo swego małżonka, albowiem otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie około 1400 zł miesięcznie i również przewlekle choruje (leczy się kardiologicznie, cierpi na jaskrę, miażdżycę, nadczynność tarczycy, dychawicę oskrzelową nieuczuleniową oraz ma poważne problemy z kręgosłupem w odcinku szyjnym na poziomie C1-C6, lędźwiowym na poziomie L1-L5 oraz piersiowym na poziomie Th1-Th2 i Th10-Th12), a jej leczenie i rehabilitacja pochłania miesięcznie kwotę około 500 zł.
Wnioskodawca, wobec konieczności pokrycia rosnących kosztów własnego utrzymania i leczenia, w 2015 r. wystąpił z wnioskiem o dokonanie podziału nieruchomości oznaczonej jako działka nr 1 oraz z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy dla wydzielonych działek jako dla inwestycji polegającej na budowie 8 domów jednorodzinnych z garażami celem umożliwienia dokonania ich późniejszej sprzedaży wobec braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W miejscowym ogólnym planie zagospodarowania przestrzennego gminy … ważnym do 31 grudnia 2003 r. działka nr 1, obręb …, położona była w przeważającej większości na terenie o symbolu F 8 M/U ‒ tereny zabudowy mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej. Decyzją z dnia 19 października 2015 r., Nr …, Wójt Gminy … zatwierdził projekt podziału nieruchomości oznaczonej numerem 1 na dziewięć działek o powierzchniach od 0,1000 ha do 0,1437 ha. Działka oznaczona numerem 2, o powierzchni 0,1437 ha, została przeznaczona na działkę drogową, albowiem zgodnie z art. 93 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej. Wnioskodawca musiał tak zaplanować wydzielenie działek by zapewnić każdej z nich dostęp do drogi publicznej, czy to poprzez wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na tej drodze odpowiednich służebności dla wydzielonych działek gruntu, czy to poprzez ustanowienie dla tych działek innych służebności drogowych, jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem. Decyzją z dnia 10 września 2015 r., nr 3, Wójt Gminy … ustalił warunki zabudowy dla opisanej wyżej inwestycji na terenie działki nr 1 z infrastrukturą techniczną na działkach nr 1, 4 dr, obręb.
Nieruchomości nie zostały w żaden profesjonalny sposób przygotowane do sprzedaży ‒ nie doprowadzono żadnych mediów, nie utwardzono dróg wewnętrznych, nie ogrodzono ich i nie poczyniono jakichkolwiek nakładów na ich zagospodarowanie czy uatrakcyjnienie.
Pismem z dnia 4 września 2015 r. … S.A. oświadczył, że istnieje możliwość zasilania obiektu (inwestycji) łączną mocą 160,0 kW po dokonaniu rozbudowy sieci niskiego napięcia. Natomiast …sp. z o.o. pismem z dnia 4 czerwca 2014 r, oświadczyła że gospodarkę wodno-ściekowa na działce 1 należy rozwiązać we własnym zakresie albowiem nie ma możliwości zapewnienia dostawy wody ani kanalizacji.
Do dnia złożenia niniejszego wniosku sprzedano 6 działek (umowy zawarte: w dniu 6 listopada 2015 r. ‒ sprzedaż za kwotę 20 000 zł, w dniu 8 lutego 2016 r. ‒ sprzedaż udziału w drodze za kwotę 500 zł, w dniu 23 kwietnia 2016 r. ‒ sprzedaż za kwotę 30 000 zł, w dniu 13 grudnia 2016 r. ‒ sprzedaż dwóch działek za kwotę 60 000 zł, w dniu 30 marca 2017 r. ‒ sprzedaż za kwotę 30 000 zł, w dniu 11 kwietnia 2018 r. ‒ sprzedaż za kwotę 30 000 zł) wydzielonych z nieruchomości oznaczonej jako działka 1, a do sprzedaży pozostały jeszcze dwie działki, o które aktualnie pytają potencjalni kupujący.
Wyżej wymienione czynności sprzedaży działek nastąpiły, w ocenie Wnioskodawcy, jako okazjonalne i stanowiące wyłącznie wyprzedaż majątku prywatnego, a środki nabyte ze sprzedaży działek wydzielonych z działki nr 1 zostały przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, opłacenie leczenia zdiagnozowanych schorzeń, których nie jest w stanie leczyć ze środków otrzymywanych z emerytury w kwocie około 1200 zł netto. Wnioskodawca nie dokonywał i nie będzie dokonywał żadnych ulepszeń wydzielonych działek, nie zamierza doprowadzać do ich granic jakichkolwiek mediów, czy też zagospodarowywać zieleni lub posadowić ogrodzenia. Z uwagi na wiek i stan zdrowia dopuszcza jednak możliwość zamieszczenia stosownych ofert sprzedaży za pośrednictwem sieci Internet lub gazet o zasięgu lokalnym, z wyłączeniem jednak powierzenia sprzedaży ww. działek profesjonalnym podmiotom zajmującym się obrotem nieruchomościami.
Wnioskodawca wskazuje także, że przed rozpoczęciem wyprzedaży majątku prywatnego, tj. działek wydzielonych z nieruchomości oznaczonej jako działka 1, zwrócił się z zapytaniem do Urzędu Skarbowego w … o konieczne do odprowadzenia w związku ze sprzedażą podatki, a w odpowiedzi uzyskał informację, że ze względu na upływ 5-letniego terminu liczonego od daty nabycia nieruchomości, brak jest konieczności zapłaty jakichkolwiek podatków.
W piśmie z dnia 30 lipca 2018 r. wskazano, że … był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT w okresie prowadzenia działalności gospodarczej tj. … do listopada 2008 r.; aktualnie nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. … nigdy nie była i aktualnie również nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Ani … ani … nie byli i nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT w związku z prowadzeniem działalności rolniczej. W zakresie prowadzonej działalności rolniczej … byli/są nie byli/nie są rolnikami ryczałtowymi korzystającymi ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Małżonkowie nie zawierali żadnych umów majątkowych małżeńskich a w ich małżeństwie panuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, nie dokonywali zatem podziału majątku wspólnego stanowiącego współwłasność łączną. Małżonkowie … nigdy nie zawierali umów majątkowych małżeńskich zmieniających stosunki majątkowe między małżonkami w tym dotyczących wskazanych we wniosku nieruchomości.
Małżonkowie … nie występowali dla przedmiotowych działek z wnioskiem o ustalenie/określenie warunków przyłączenia odbiorczych urządzeń, instalacji lub sieci do sieci elektroenergetycznej. Małżonkowie … nie występowali dla przedmiotowych działek z wnioskiem o ustalenie/określenie warunków przyłączenia odbiorczych urządzeń, instalacji lub sieci do sieci wodociągowej/kanalizacyjnej.
Z wnioskiem o dokonanie podziału nieruchomości oznaczonej jako działka nr 1 oraz z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy dla wydzielonych działek występował … wspólnie z małżonką …. Wnioskodawca … oprócz wskazanych we wniosku nieruchomości posiada we współwłasności łącznej z … działkę oznaczoną numerem 5 położoną w …o powierzchni 1,2700 ha. … oprócz wskazanych we wniosku nieruchomości. Ani …. ani … nie dokonywali wcześniej sprzedaży innych nieruchomości niż te wskazane we wniosku.
W odpowiedzi na pytanie Organu dotyczące wskazania „oznaczenia geodezyjnego wskazanych we wniosku nieruchomości (działek objętych zakresem postawionego we wniosku pytania nr 1), oraz wskazanie które z działek zostały sprzedane, a które są przeznaczone do sprzedaży”, wskazano: działka pierwotnie oznaczona numerem 1 położona w … (obręb …) o powierzchni 0,96 ha dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … została podzielona na 9 działek (w tym jedna przeznaczona na drogę) oznaczonych numerami:
‒6 (obręb …) o powierzchni 0,1136 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … – sprzedana,
‒7 (obręb …) o powierzchni 0,1043 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, ujawniona w księdze wieczystej o numerze … - pozostaje własnością …,
‒8 (obręb …) o powierzchni 0.1050 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, ujawniona w księdze wieczystej o numerze … – sprzedana,
‒9 (obręb …) o powierzchni 0,1007 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … – sprzedana,
‒2 (obręb …) o powierzchni 0.1437 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … stanowiąca drogę wewnętrzną (aktualnie … pozostają współwłaścicielami tej działki w udziale 2/8 części na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej),
‒10 (obręb …) o powierzchni 0,1000 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … – sprzedana,
‒11 (obręb …) o powierzchni 0,1326 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze .... – sprzedana,
‒12 (obręb …) o powierzchni 0,1015 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … – sprzedana,
‒13 (obręb …) o powierzchni 0.1001 ha, oznaczona jako Ł- łąki trwałe, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze … – sprzedana.
Wnioskodawca nie zna nawet przybliżonej daty sprzedaży pozostałych dwóch działek - może to być IV kwartał 2018 r., rok 2019 lub jeszcze później jeżeli brak będzie potencjalnych nabywców. Stan prawny działek - własność na prawach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Żadna ze wskazanych we wniosku nieruchomości w momencie jej sprzedaży nie była zabudowana.
Pytanie
(oznaczone we wniosku jako pytanie nr 1)
Czy z tytułu sprzedaży przez Wnioskodawcę za pośrednictwem ofert w lokalnej prasie i/lub sieci Internet nowo powstałych działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej, zapewniającej komunikację do wszystkich nowo powstałych działek jest i będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług (VAT)?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy transakcje sprzedaży ww. działek, pomimo iż stanowią one obecnie tereny budowlane nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT albowiem Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Dla celów podatku VAT działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub innych usługodawców, w tym również podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, jak również działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zasady wykładni gramatycznej i funkcjonalnej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT prowadzą do wniosku, że działalnością gospodarczą jest nawet pojedyncza czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar wykonywania w sposób częstotliwy (czyli stały i powtarzalny), przy czym czynność ta winna być wykonana przez producenta, handlowca, usługodawcę, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika lub wykonującego wolny zawód, czyli przez podmiot występujący w odniesieniu do takiej czynności w charakterze podatnika.
Sprzedaż działki przez Wnioskodawcę nie nastąpiła w ramach prowadzonej przez niego działalności rolniczej, a zatem, dokonując tej sprzedaży nie będzie działał jako rolnik, pomimo iż będzie wyzbywał się w ten sposób części gruntów, które wcześniej wykorzystywał do tej działalności ani też w ramach prowadzonej uprzednio pozarolniczej działalności gospodarczej.
W aktualnym orzecznictwie nie ulega wątpliwości, że transakcja okazjonalna (sporadyczna), w tym i okazjonalna sprzedaż działek budowlanych, może być uznana za działalność gospodarczą, na co wskazują przepisy prawa wspólnotowego (art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a wcześniej art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy). Niemniej jednak nawet okazjonalne transakcje muszą być związane z działalnością wymienioną w art. 15 ust. 2 ustawy VAT.
Uznanie, że sprzedaż działek budowlanych nie jest działalnością rolniczą, nie wyklucza uznania tej sprzedaży za inny rodzaj działalności gospodarczej wymienionej w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, czyli za działalność handlową, gdyż osoba będąca rolnikiem - obok działalności rolniczej - może jednocześnie wykonywać inną działalność gospodarczą, w tym i działalność handlowca. Jednakże przyjęcie, że dana osoba, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika wykonującego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną. Nabycie sprzedawanych gruntów musi nastąpić w celach wykonywania tej działalności, czyli handlowych, a nie w innych celach. Stąd też zamiar częstotliwego wykonywania czynności powinien być w zasadzie ujawniony już w momencie nabycia towaru, a nie jego sprzedaży, gdyż pod pojęciem „handel” należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży; por. wyroki NSA z dnia 26 czerwca 2008 r., I FSK 778/07 i z dnia 27 czerwca 2008 r., I FSK 253/08. A zatem dopiero ustalenie, czy sprzedaż kilku działek budowlanych, wydzielonych uprzednio z gospodarstwa rolnego, a nabytych wcześniej w celu powiększenia tego gospodarstwa, następowała na drodze profesjonalnej - a więc z zamiarem stałego i zorganizowanego charakteru tej działalności pozwala na przyjęcie tezy, że wnioskodawca sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika wykonującego handlową działalność gospodarczą.
Co do zasady dla stwierdzenia, iż Wnioskodawca pozostaje podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy koniecznym byłoby ustalenie, że nabywając grunty rolne miał zamiar ich dalszej odsprzedaży, co jednak nie miało miejsca w okolicznościach niniejszej sprawy. Stąd też brak jest podstaw aby uznać wnioskodawcę za podatnika podatku VAT.
Powyższe stanowisko znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości - vide wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach (C-180/10 i C-181/10) - w którym Trybunał orzekł m in., że osoba fizyczna, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku VAT i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie jest podatnikiem podatku VAT, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu.
Dodatkowo w postępowaniu Wnioskodawcy, który nie przygotował nowopowstałych działek do sprzedaży poprzez ich uzbrojenie lub uatrakcyjnienie w inny sposób brak znamion i cech właściwych dla osób prowadzących działalność gospodarczą w tym w szczególności zorganizowania oraz zamiaru ciągłości (Wnioskodawca nie nabywa żadnych innych nieruchomości które mógłby następnie odsprzedawać).
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Państwa wniosek wspólny – 14 sierpnia 2018 r. wydałem interpretację indywidualną w zakresie podatku od towarów i usług znak 0113-KDIPT1-3.4012.495.2018.3.UNR, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.
Interpretację doręczono pełnomocnikowi Zainteresowanego będącego stroną postępowania 14 sierpnia 2018 r.
Skarga na interpretację indywidualną
10 września 2018 r. wniesiono skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Skarga wpłynęła do mnie 14 września 2018 r.
W złożonej skardze wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości; stwierdzenie, że zaskarżona interpretacja nie może być wykonana oraz zasądzenie ode mnie na rzecz Skarżącego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19 oddalił skargę kasacyjną od ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 17 stycznia 2023 r.
13 kwietnia 2023 r. do Krajowej Informacji Skarbowej wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18 wraz z aktami sprawy.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroków
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu i Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym oraz przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary – stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Dostawa towaru mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ww. ustawy, zgodnie z którym, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Tak więc, w świetle przytoczonych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Zatem, w zakresie pojęcia towarów np. gruntów, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec tego, towarem jest także udział w gruncie. Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za towary udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości – art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Jak już wskazano powyżej, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czynność ta daje otrzymującemu towar prawo dysponowania rzeczą jak właściciel. W związku z powyższym, sprzedaż lub przekazanie udziału w prawie własności gruntu należy traktować, jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, późn. zm.):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. Kodeksu:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zatem, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży udziału w nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, z późn. zm.):
„podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE).
Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Podkreślić także należy, że w kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C 181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W tej kwestii wypowiedział się także Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07), orzekając, że przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. W ocenie NSA, ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Z kolei w wyroku z dnia 27 października 2009 r. (sygn. akt I FSK 1043/08) Naczelny Sąd Administracyjny wyeksponował okoliczność, że przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną. NSA w wyroku z dnia 18 października 2011 r. sygn. akt 1536/10 wymienił również, że na działalność zorganizowaną prowadzoną przez osobę fizyczną, mogą wskazywać takie działania, jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, czy też wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru.
Z powyższych wyroków wynika, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną).
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. budynków, budowli, gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanych czynności sprzedaży udziałów w prawie własności działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej, spełnili/spełnią Państwo przesłanki do uznania za podatnika podatku od towarów i usług.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” - to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.
W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmowali Państwo działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Odnosząc się do Państwa zapytania dotyczącego opodatkowania podatkiem od towarów i usług dokonanej oraz planowanej sprzedaży udziałów w prawie własności do opisanych we wniosku nowo powstałych niezabudowanych działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej, należy wskazać, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18, zapadłym w analizowanej sprawie podzielił stanowisko, że elementem decydującym o zorganizowanej aktywności Wnioskodawcy w zakresie obrotu nieruchomościami nie mógł być wyłącznie fakt wystąpienia przez niego o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i podział nieruchomości, w wyniku którego powstało 9 działek wraz z wytyczoną drogą wewnętrzną. Sąd zauważył, że Wnioskodawca nie wystąpił z wnioskiem o lokalizację sieci wodociągowej i energetycznej oraz o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci wody i innych mediów. Nie wykazał też chęci wykonywania działań marketingowych w celu sprzedaży działek (np. wystawienie tablicy na działce, zamieszczanie ogłoszeń w Internecie, reklama w innych środkach masowego komunikowania itp.), a jedynie podał, że doszło już do sprzedaży 6 działek, dwie pozostałe zostaną zbyte w nieokreślonej przyszłości. Sąd wskazał również, że przedmiotowy grunt Wnioskodawca nabył ponad dwadzieścia lat wcześniej i wykorzystywał go do prowadzenia działalności rolniczej. Sprzedaż nieruchomości podyktowana była zmienioną sytuacja życiową Wnioskodawcy - podeszły wiek i zły stan zdrowia. Sąd podkreślił, że decyzja o warunkach zabudowy to przecież ustalająca warunki zmiany sposobu zagospodarowania terenu poprzez budowę obiektu budowlanego lub wykonanie innych robót budowlanych wydawana w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania terenu - art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r., poz. 778 ze zmianami). Wystąpienie o taką decyzję jest prostym wykonywaniem prawa własności i nie może być ujmowane jako aktywność profesjonalnego pomiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Okoliczność, iż przed sprzedażą Wnioskodawca dokonał podziału gruntu na działki, nawet jeżeli byłoby to w celu osiągnięcia wyższej ceny, sama z siebie nie jest decydująca do przyjęcia, że Wnioskodawca działał jako przedsiębiorca.
Zdaniem Sądu, aktywność Wnioskodawcy nie wykraczała poza zwykły, racjonalny zarząd majątkiem prywatnym i nie nosiła cech aktywności wykonywanej zawodowo, w sposób profesjonalny.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19 uznał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu prawidłowo ocenił, że sprzedaż działek w okolicznościach przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie będzie działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT i tym samym nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. NSA zgodził się z oceną dokonaną przez WSA, że aktywność Wnioskodawcy nie wykraczała poza zwykły, racjonalny zarząd majątkiem prywatnym i nie nosiła cech aktywności wykonywanej zawodowo, w sposób profesjonalny. Stanowisko zajęte przez Sąd pierwszej instancji pozostaje co do zasady w zgodzie z przywołanym przez ten Sąd, wyrokiem TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10, C-181/10. NSA wskazał, że Wnioskodawca nie przedsięwziął takich działań, które Trybunał zakwalifikował jako znamiona profesjonalnej działalności gospodarczej jak uzbrojenie terenu w media lub działania marketingowe (których nie stanowią wyłącznie czynności zamieszczenia ogłoszenia o sprzedaży w internecie, czy gazecie - jako standardowy przejaw chęci sprzedaży towaru).
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa, przedstawiony opis sprawy oraz prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18 i wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19, stwierdzam, że sprzedaż przez Państwa udziałów w prawie własności opisanych we wniosku działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej, nie podlegała/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż w związku z ich sprzedażą nie będą Państwo działali jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Tym samym, z tytułu sprzedaży udziałów w prawie własności przedmiotowych działek wraz z udziałami w drodze wewnętrznej, nie wystąpił/nie wystąpi obowiązek zapłaty przez Państwa podatku od towarów i usług.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 24 stycznia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 1075/18 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1133/19.
Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan … (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).