Prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z – brak daty o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

1)prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia, wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a ustawy;

2)braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia, wykorzystywanych do czynności zwolnionych od podatku VAT, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z (brak daty) (wpływ 19 czerwca 2023 r.).

Opis zdarzenia przyszłego

A (dalej: „Wnioskodawca” lub „Park”) jest formą ochrony przyrody zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1098 ze zm., dalej „u.o.p.”) i jednocześnie państwową osobą prawną w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm., dalej „u.f.p.”).

Rodzaj działalności według PKD 9104Z – działalność ogrodów botanicznych  i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody.

1. Do zadań Parku, w myśl art. 8b ust. 1 u.o.p. należy w szczególności:

1)prowadzenie działań ochronnych w ekosystemach parku narodowego, zmierzających do zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów;

2)udostępnianie obszaru parku narodowego na zasadach określonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych i w zarządzeniach dyrektora parku narodowego;

3)prowadzenie działań związanych z edukacją przyrodniczą.

Zadania Parku określa również Rozporządzenie Ministra Środowiska z 19 kwietnia 2018 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla A (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1081, dalej: „Plan ochrony”). Plan ochrony określa cele i zadania realizowane przez Park w celu ochrony przyrody Parku.

Park może prowadzić działalność gospodarczą na zasadach określonych w przepisach ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.),  z ograniczeniami wynikającymi z ustawy (art. 8b ust. 2 u.o.p.).

Park jest zarejestrowany, jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, w myśl  art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Park prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, pokrywając z otrzymanych środków  i uzyskanych przychodów wydatki na finansowanie zadań określonych w ustawie  o ochronie przyrody. W zakresie wykonywania swojej działalności, o której mowa  w pkt. 1, Park osiąga przychody ze sprzedaży produktów, materiałów i usług, opodatkowane stawkami VAT, jak również korzystające ze zwolnień przedmiotowych przewidzianych w art. 43 ustawy o VAT.

Do przychodów opodatkowanych w myśl z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT zaliczamy:

1)wpływy z opłat za udostępnienie obszaru Parku określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie parków narodowych lub niektórych ich obszarów, gdzie za wstęp pobiera się opłaty (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1030);

2)wpływy z tytułu opłat związanych z działalnością edukacyjną, tj. bilety za wstęp na wystawy, sprzedaży materiałów edukacyjnych;

3)wpływy ze sprzedaży produktów uzyskanych w ramach realizacji zadań wynikającychz Planu ochrony, tj. drewno (główne źródło przychodów Parku), tusze zwierzyny łownej, (…);

4)opłaty za noclegi w pokojach gościnnych.

Do przychodów zwolnionych należą: najem obiektów na cele mieszkaniowe, dzierżawa gruntów na cele rolnicze.

Wnioskodawca uzyskuje również przychody niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, t.j.:

a)dotacje z budżetu państwa;

b)dotacje z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;

c)dotacje z wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej;

d)środki z Funduszu Leśnego;

e)środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej;

f)środki pochodzące z poza UE np. fundusze (…) i (…);

g)nawiązki orzeczone wobec sprawców skazanych za wykroczenia przeciwko środowisku.

Nabycie towarów i usług następuje zarówno dla celów działalności statutowych Parku, jak również w związku wykonywaniem czynności odpłatnych opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym odliczenie podatku VAT naliczonego od nabycia towarów i usług następuje według proporcji określonej zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Park planuje realizować przedsięwzięcie pn. „(…)” (dalej: Przedsięwzięcie lub Zadanie) z dofinansowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przy udziale środków własnych, w ramach programu priorytetowego nr (...). 

Celem tego Przedsięwzięcia jest zwiększenie ochrony przeciwpożarowej i zaopatrzenia w wodę w Parku. 

Powyższe działanie prowadzone będzie w celu eliminacji zagrożeń dla jakościowego  i ilościowego stanu wód podziemnych i powierzchniowych Parku.

Realizacja Przedsięwzięcia na terenie Parku będzie polegała na:

I.Wykonaniu systemu zasilania cystern ppoż. wodami opadowymi w B (...) wraz z odprowadzeniem nadmiaru wód opadowych poprzez montaż: systemu poboru wody opadowej z dachów stajni i stodoły, systemu transportu wody do cystern wraz z układem elementów filtracyjnych, cystern o pojemności ok. (…) m³ wody z systemem grawitacyjnej cyrkulacji, stacji poboru wody do celów przeciwpożarowych, systemu odprowadzania nadmiaru wód opadowych do oczek wodnych.

W B (...) prowadzona jest stajenna hodowla zachowawcza (…). Każdego roku określona ilość (…) jest sprzedawana. Przychód ze sprzedaży jest opodatkowany podatkiem VAT.

Działalność ta jest związana z działalnością statutową oraz działalnością gospodarczą,  w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

II.Modernizacji studni w osadzie D wraz z siecią i systemem hydrantów pożarowych. Wodociąg pokrywa potrzeby dla celów przeciwpożarowych (hydranty zasilane z ujęcia), dodatkowo zasila budynki mieszkalne i administracyjne parku oraz sezonowo zapewnia wodę na potrzeby hodowli zagrodowej (…). Obecny stan wodociągu wymaga kapitalnego remontu. W pompowni rury oraz zawory uległy znacznej korozji, do częstych awarii dochodzi również w układzie sterowania.

III.   Dostawie quadów elektrycznych szt. (…) wraz z osprzętem w celu patrolowania trudno dostępnych obszarów;

osprzęt:

1)odzież ochronna kpl. (…);

2)przyczepka do quadów szt. (…);

IV.Doposażeniu magazynu przeciwpożarowego oraz systemu łączności i alarmowania poprzez dostawę:

1)samochodu terenowego szt. (…),

2)agregatu gaśniczego szt. (…),

3)pilarki spalinowej szt. (…),

4)pilarki akumulatorowej szt. (…),

5)zestawu ratowniczego PSP R1 szt. (…),

6)defibrylatora automatycznego szt. (…),

7)szpadli szt. (…),

8)gracy szt. (…),

9)siekier szt. (…),

10)regałów do bazy sprzętu ppoż kpl. (…),

11)ciągnika specjalistycznego do wyorywania pasów ppoż. szt. (...),

12)beczkowozu do przewozu wody gaśniczej (…),

13)brony talerzowej do wyorywania pasów ppoż. szt. (...).

V.Szkoleniu dla Inspektora Ochrony Przeciwpożarowej w (...).

Silne urzeźbienie terenu Parku, deniwelacje sięgające nawet (…) m, zjazdy i podjazdy,  w północnej części ciężkie gleby, w południowej zaś piaszczyste wymagają odpowiedniego sprzętu w celu dotarcia do miejsca zdarzenia, oraz sprawnego, profesjonalnego przeprowadzenia akcji w razie wystąpienia pożaru, utrzymania pasów ppoż. oraz skutecznego patrolowania.

Samochód terenowy przeznaczony będzie dla Straży Parku do przewozu agregatu gaśniczego wraz ze sprzętem ppoż. oraz patrolowania terenu Parku.

Działalność wymieniona w pkt II do V jest związana z działalnością statutową od której Wnioskodawca nie może odliczyć podatku od towarów i usług.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy.

1.Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym płatnikiem podatku od towarów i usług.

2.Planowane do nabycia towary i usługi w związku z realizacją Przedsięwzięcia – wymienione w pkt II – V opisu sprawy, wykorzystywane będą do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług.

3.Planowane do nabycia towary i usługi – w związku z realizacją wyżej wymienionego Przedsięwzięcia - wymienione w pkt I opisu sprawy będą wykorzystywane zarówno do działalności opodatkowanej, jak i zwolnionej od podatku od towarów i usług.

4.W przypadku wydatków wymienionych w pkt I opisu sprawy, Wnioskodawca nie ma możliwości przyporządkowania ich w całości do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

5.W przypadku wydatków wymienionych w pkt I opisu sprawy, gdy nie ma możliwości do jednoznacznego przyporządkowania ich do działalności gospodarczej, jak i do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług, Wnioskodawca planuje dokonanie odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych treścią art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, tj. przy zastosowaniu wskaźnika proporcji przewidzianego dla towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza.

Przy wyborze sposobu określenia proporcji Wnioskodawca planuje zastosowanie  art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, zgodnie z którym, do określenia wskaźnika proporcji wykorzystuje następujące dane:

określone w punkcie 3 – roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza.

6.Faktury dokumentujące wydatki związane z realizację przedsięwzięcia będą wystawiane na Wnioskodawcę.

Pytania

1.Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług wymienionych w pkt I na zasadach określonych treścią art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, tj. przy zastosowaniu wskaźnika proporcji przewidzianego dla towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, a wobec których podatnik nie jest w stanie dokonać jednoznacznego przyporządkowania?

2.Czy Wnioskodawcy, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług wymienionych w pkt II do V?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Parki Narodowe  posiadają osobowość prawną na podstawie art. 8 ustawy o ochronie przyrody oraz w określonym zakresie wykonują działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Oznacza to, że w zakresie wykonywanych czynności Parki Narodowe, nawet, gdy dotyczą one zadań statutowych parków, Park jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jeżeli danego wydatku nie da się przypisać wyłącznie do czynności opodatkowanych lub do czynności zwolnionych z VAT albo czynności nieopodatkowanych, podatnik zobowiązany jest przy odliczeniu VAT stosować tak zwany wskaźnik proporcji określony w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności  i dokonywanych przez niego nabyć.

Według art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

określone w punkcie 3 – roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza.

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

W myśl art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, wydatki związane z pojazdami samochodowymi podatnik ma prawo do odliczenia 50% kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury. Pełne odliczenie podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi – w myśl art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) i ust. 4 ustawy o VAT, przysługuje podatnikom, w przypadku gdy pojazdy te są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika pod warunkiem, że:

sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza na określonych przez podatnika zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Planowany do zakupu w ramach Przedsięwzięcia samochód będzie wykorzystywany na potrzeby patrolowania Parku w kontekście ochrony i bezpieczeństwa Parku (przeciwpożarowej, jak i przed szkodnictwem leśnym), tj. wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy:

Ad. 1

Od czynności zakupu towarów i usług wymienionych w pkt I zdarzenia przyszłego, Park winien dokonać obliczenia kwoty podatku naliczonego przy zastosowaniu wskaźnika proporcji określonego zgodnie z dyspozycją wynikającą z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Ad. 2

Natomiast od zakupu towarów i usług określonych w pkt od II do V nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Działalność w zakresie ochrony przeciwpożarowej związana jest wyłącznie z działalnością statutową, niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym Wnioskodawca nie odliczy podatku naliczonego związanego z transakcjami zakupu towarów  i usług niezbędnych dla realizacji wymienionego Zadania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane  w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U.  z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki,  tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze  w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy: