Nieuznanie Sprzedającego za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.185.2023.2.AWY

Interpretacja indywidualna z dnia 29 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.185.2023.2.AWY

Temat interpretacji

Nieuznanie Sprzedającego za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie nieuznania Pana za podatnika z tytułu sprzedaży Nieruchomości (pytanie nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 20 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. nieuznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 maja 2023 r. (wpływ 25 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan właścicielem nieruchomości położonej w (…), gmina (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd Rejonowy w (…) pod nr (…) (dalej: Nieruchomość), o pow. 7,6637 ha (w księdze wieczystej wskazano 7,6236 ha).

Nieruchomość składa się z 17 działek, w tym leśnych (0,5760 ha), pastwiska (0,9692 ha), gruntów ornych (6,0075 ha) i terenów mieszkalnych (dz. nr 1 o pow. 0,0309 ha, dz. nr 2 o pow. 0,0519 ha i dz. nr 3 o pow. 0,0282 ha, łącznie 0,1110 ha). Na działkach nr 2 i 3 posadowiony jest budynek mieszkalny o pow. użytkowej 107,49 m2, a na działkach nr 1 i 2 posadowiony jest budynek gospodarczy o powierzchni użytkowej 38,70 m2.

Oba budynki zostały wybudowane w 2000 r. Dla działek składających się na Nieruchomość nie ma uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania. Dla działek o numerach 4, 5 i 6 zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy.

Nieruchomość nabył Pan w drodze darowizny w dniu 4 stycznia 2014 r. (Repetytorium A nr (…)). Planuje Pan sprzedać całą Nieruchomość na rzecz osoby prawnej - spółki z o.o.

Jest Pan komandytariuszem w spółce komandytowej, która prowadzi działalność edukacyjną i wychowawczą, nie prowadzi działalności w zakresie nabywania lub zbywania nieruchomości, nie ma takiego numeru PKD wpisanego w umowie spółki. Nie jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ostatni raz zbywał Pan nieruchomość w 2015 r.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu w odpowiedzi na pytania Organu wskazał Pan:

1.Jakie są numery ewidencyjne działek będących przedmiotem sprzedaży?

Odp.: Numery działek: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17.

2.W jaki sposób wykorzystywał i wykorzystuje Pan działki składające się na Nieruchomość przez cały okres ich posiadania (proszę wskazać dla każdej z działek odrębnie)? W szczególności:

a)czy korzystał lub korzysta z nich Pan dla celów prowadzenia działalności gospodarczej? Jeśli tak, w jakim okresie lub okresach i w jaki sposób Pan z nich korzystał lub korzysta?

b)czy korzystał lub korzysta Pan z nich dla swoich celów osobistych (w jaki konkretnie sposób)?

c)czy oddawał lub oddaje je Pan w najem, dzierżawę albo do używania na podstawie innych umów? Jeśli tak, to proszę wskazać: W jakim okresie udostępniał Pan działkę/działki osobom trzecim? Czy udostępniał Pan działkę/działki odpłatnie czy bezpłatnie?

Odp.: Wszystkie Pana działki (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17) były i są wykorzystywane okazjonalnie przez Pana rodzinę (od czasu do czasu) w celach rekreacyjnych jako miejsce, gdzie spędzał i spędza Pan z rodziną część urlopu, czas wolny w weekendy.

a)Nie korzystał i nie korzysta Pan z działek dla celów prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

b)Spędzał i spędza Pan na działkach okazjonalnie czas wolny, przyjeżdżał i przyjeżdża Pan tam z rodziną w celach rekreacyjnych jako miejsce gdzie spędzał Pan z rodziną część urlopu, czasami czas wolny, czasami święta.

c)Nigdy nie oddawał i obecnie nie oddaje Pan ww. działek na najem ani w dzierżawę, ani w postaci żadnych innych umów ani odpłatnie, ani bezpłatnie.

3.Czy prowadził lub prowadzi Pan jakieś działania, żeby uatrakcyjnić Nieruchomość (działki) dla celów sprzedaży lub podnieść jej wartość? W szczególności, czy:

ogrodził Pan działki,

wydzielił Pan drogę wewnętrzną,

uzbroił Pan działki,

podjął Pan działania w celu uzbrojenia działek,

wydzielił albo podzielił Pan Nieruchomość?

Kiedy prowadził Pan te działania?

Odp.: Nie podejmował i nie podejmuje Pan działań mających uatrakcyjnić Nieruchomość dla celów sprzedaży lub w celu podniesienia jej wartości. Nie ogrodził Pan działek (i nie planuje Pan ogrodzić), nie wydzielił Pan drogi wewnętrznej (i nie planuje Pan), nie uzbroił Pan działek. W 2011 roku scalił Pan pięć bardzo wąskich działek rolnych o numerach 18, 19, 20, 21 i 22 (klasa gleby IVa, IVb i V), w wyniku scalenia powstały dwie większe działki rolne o numerach 7 i 8.

4.Czy zawarł/zawrze Pan z przyszłym nabywcą Nieruchomości umowę przedwstępną sprzedaży? Jeśli tak, proszę wskazać:

a)jakie są/będą warunki umowy przedwstępnej i w jakim celu została/zostanie zawarta?

b)jakie prawa i obowiązki wynikają/będą wynikać z niej dla nabywcy, a jakie dla Pana?

c)czy po zawarciu umowy przedwstępnej kupujący będzie inwestował w infrastrukturę działki (np. uzbroi teren w media, ogrodzi go)? Jeśli tak – jakie działania podejmie do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży?

d)czy w ramach tej umowy udzielił Pan bądź planuje udzielić nabywcy jakichkolwiek pełnomocnictw, upoważnień czy zgód do działania na Pana rzecz i w Pana imieniu - jeżeli tak, to należy wskazać jaki jest zakres tego pełnomocnictwa (wymienić należy czynności, których nabywca już dokonał bądź dokona w Pana imieniu i na Pana rzecz, do dnia sprzedaży) oraz zakres upoważnienia?

Odp.: Nie zawarł Pan z przyszłym nabywcą żadnej przedwstępnej umowy w żadnej formie. Nie podpisał Pan z nikim również żadnego listu intencyjnego na sprzedaż ww. działek.

a)Nie została zawarta umowa przedwstępna i nie zostały zawarte ani nie zostały uzgodnione żadne warunki umowy przedwstępnej w żadnej formie dla ww. działek.

b)Nie zostały ustalone prawa i obowiązki ani dla nabywcy, ani dla sprzedającego.

c)Nie wie Pan, jakie są plany kupującego względem Nieruchomości. Nie wie Pan również, czy kupujący będzie inwestował w infrastrukturę działki, nic Panu w każdym razie nie wiadomo na ten temat. Kupujący nie informował Pana o takich planach. Kupujący nie podejmie żadnych działań do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży. Kupujący (potencjalny) nie zwrócił się do Pana, aby podjął Pan jakiekolwiek działania, które miałyby uatrakcyjnić dla niego działkę, nie będzie Pan występował dla niego o warunki zabudowy dla jakiejkolwiek działki. Nie będzie Pan dzielił działek. Nie będzie Pan budował dróg wewnętrznych dla przyszłego kupującego.

d)Nie udzielił Pan nikomu żadnych pełnomocnictw, upoważnień ani zgód dotyczących Nieruchomości.

5.W jaki sposób poszukiwał Pan nabywcy sprzedawanych działek? Czy przed sprzedażą działek podejmował lub będzie Pan podejmował działania zmierzające do przygotowania przedmiotowej Nieruchomości do sprzedaży, np. działania marketingowe ukierunkowane na reklamę w celu sprzedaży (ogłoszenia w Internecie, mediach; inne działania w celu reklamy ‒ jakie?)?

Odp.: Nie poszukiwał i dalej nie poszukuje Pan nabywcy działek, nie przygotował Pan żadnej reklamy ani żadnych ogłoszeń w mediach i w internecie.

6.Czy jest Pan rolnikiem ryczałtowym, w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy?

Odp.: Nie jest Pan rolnikiem.

7.Czy prowadził Pan na Nieruchomości gospodarstwo rolne? Jeśli tak, na której/których działkach? Czy uzyskane pożytki z gospodarstwa rolnego były przez Pana sprzedawane, czy wykorzystywane w ramach własnego gospodarstwa domowego?

Odp.: Nie prowadził i nie prowadzi Pan na działkach gospodarstwa rolnego. Nie uzyskał Pan żadnych pożytków z gospodarstwa rolnego. Nie wykorzystywał Pan pożytków (nigdy nie było z tych działek żadnych pożytków) w ramach własnego gospodarstwa domowego.

8.Kto występował o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek nr 4, 5 i 6 (Pan czy ktoś inny?) i w jakim celu?

Odp.: Wystąpił Pan w roku 2014 o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek 4, 5 i 6 z myślą o budowie domu jednorodzinnego. Nie zrealizował Pan jednak żadnej budowy na żadnej z wymienionych działek.

9.Czy na dzień sprzedaży będzie obowiązywał dla sprzedawanych działek miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a jeśli tak, to kto o niego wystąpi i jakie przeznaczenie będzie z niego wynikało dla każdej z działek odrębnie?

przy braku planu, czy na dzień sprzedaży będą wydane decyzje o warunkach zabudowy dla działek, dla których nie wydano do tej pory tych decyzji? Jeśli tak, kto będzie występował o te decyzje?

Odp.: Według Pana wiedzy na dzień sprzedaży działek nie będzie obowiązywał dla tych działek miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Nie będzie Pan występował o wydawanie decyzji o warunkach zabudowy na dzień sprzedaży dla działek, dla których nie ma takich decyzji i nie będą wydane takie decyzje na dzień sprzedaży dla pozostałych działek.

10.Odrębnie dla budynku mieszkalnego i budynku gospodarczego, znajdujących się na działkach nr 1, 2 i 3, proszę wskazać:

a)jak były i są przez Pana wykorzystywane (na potrzeby własne, czy do działalności gospodarczej - opodatkowanej podatkiem VAT bądź wyłącznie zwolnionej z tego podatku) przez cały okres ich posiadania przez Pana?

Odp.: Budynek mieszkalny i budynek gospodarczy znajdujące się na działkach nr 1, 2 i 3 nie były i nie są wykorzystywane w żaden sposób, nikt nie jest zameldowany ani nikt tam nie mieszka. W budynkach nigdy nie była i nie jest prowadzona żadna działalność gospodarcza.

b)czy były lub są przedmiotem odpłatnego najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze?

Odp.: Żadne budynki na działkach 1, 2 i 3 nie były i nie są przedmiotem odpłatnego najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze.

c)czy w ostatnich 2 latach przed planowaną sprzedażą były ponoszone na te budynki wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów podatku dochodowego stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej, a jeśli tak to należy wskazać:

kiedy miały miejsce te ulepszenia (należy wskazać datę)?

czy przysługiwało od dokonanych ulepszeń prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszonymi wydatkami na ulepszenie budynku?

czy po poniesionych nakładach na ulepszenie, które stanowią co najmniej 30% wartości początkowej budynek był oddany do użytkowania, należy wskazać kiedy i do jakich czynności/do jakiej działalności (zwolnionej, opodatkowanej podatkiem VAT)?

Odp.: W ciągu ostatnich dwóch lat, nie były ponoszone na te budynki żadne wydatki na jakiekolwiek ulepszenia.

Pytania

1.Czy w przypadku sprzedaży całej Nieruchomości przez Pana firmie: (…) spółka z o.o. NIP: (…), KRS: (…), REGON: (…) znajdzie zastosowanie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

2.Jeżeli organ uzna, że z tytułu sprzedaży Nieruchomości jest Pan podatnikiem podatku VAT, to czy sprzedaż Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 10a ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Odpowiedź na pytanie 1

Stoi Pan na stanowisku, że w Pana sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym podatnikami są osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, nie jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a spółka, w której jest Pan komandytariuszem, nie ma PKD odnoszącego się do sprzedaży nieruchomości i nie prowadzi takiej działalności. Z tytułu tej sprzedaży nie jest Pan podatnikiem VAT, a transakcja ma charakter okazjonalny. Od momentu nabycia działek nie czynił Pan nakładów na zwiększenie wartości ani działek, ani budynków na nich posadowionych. Zamierza Pan sprzedać Nieruchomość w takim samych stanie, w jakim ją Pan otrzymał.

Odpowiedź na pytanie 2

Stoi Pan na stanowisku, że sprzedaż Nieruchomości (żadnej z działek) nie będzie objęta podatkiem od towarów i usług, w tym także tych działek, na których stoją budynki (dz. nr 1, dz. nr 2 i dz. nr 3). Jeżeli jednak organ uzna w odpowiedzi na pytanie 1, że jest Pan podatnikiem z tytułu planowanej transakcji, to uważa Pan, że w takiej sytuacji ma Pan prawo zastosować zwolnienie z podatku VAT w stosunku do całej Nieruchomości.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od tego podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Wszystkie działki niezabudowane, które ma Pan zamiar sprzedać, to tereny inne niż budowlane, zatem ich sprzedaż powinna korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się z podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ponadto, według art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Jak zaznaczył Pan w stanie faktycznym, nie jest Pan podatnikiem VAT, nie czynił Pan żadnych nakładów na budowę budynków posadowionych na działkach oraz nie miał Pan prawa i nie odliczał Pan podatku VAT od żadnych kosztów związanych z tymi budynkami w całym okresie ich użytkowania. Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, że dla działek gruntu zabudowanych przyjmuje się stawkę VAT jak dla budynków na tych działkach, sprzedaż działek zabudowanych wraz z budynkami byłaby zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Podsumowując stanowisko dla pytania nr 2, w przypadku uznania Pana za podatnika VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości, cała transakcja sprzedaży Nieruchomości (wszystkich działek) korzystałaby ze zwolnienia z podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie nieuznania Pana za podatnika z tytułu sprzedaży Nieruchomości jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Zatem wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zamierza Pan sprzedać Nieruchomość składającą się z 17 działek o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17. Nieruchomość nabył Pan w drodze darowizny w 2014 r. Na działkach nr 2 i 3 znajduje się budynek mieszkalny, a na działkach nr 1 i 2 – budynek gospodarczy. Oba budynki zostały wybudowane w 2000 r.

Nie jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Jest Pan komandytariuszem w spółce komandytowej, która nie prowadzi działalności w zakresie nabywania lub zbywania nieruchomości.

Jak Pan wskazał, wszystkie działki były wykorzystywane przez Pana okazjonalnie w celach rekreacyjnych – jako miejsce, gdzie spędzał Pan z rodziną czas wolny. Nie wykorzystywał Pan Nieruchomości dla celów prowadzenia działalności gospodarczej, ani do prowadzenia gospodarstwa rolnego, nigdy nie oddawał Pan jej w najem ani w dzierżawę. Ponadto nie podejmował Pan działań mających na celu uatrakcyjnienie Nieruchomości oraz nie poszukiwał Pan nabywcy działek, nie przygotowywał Pan żadnej reklamy czy ogłoszeń w mediach i w internecie.

Dla sprzedawanych działek nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Decyzję o warunkach zabudowy posiadają działki nr 4, 5 i 6. Wystąpił Pan o tę decyzję z myślą o budowie domu jednorodzinnego, jednak nie zrealizował Pan żadnej budowy na tych działkach.

Budynek mieszkalny i gospodarczy znajdujące się na działkach nr 1, 2 i 3 nie były i nie są wykorzystywane w żaden sposób, nie były przedmiotem odpłatnego najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze.

Z opisu sprawy wynika ponadto, że nie zawarł Pan z przyszłym nabywcą żadnej umowy przedwstępnej. Nie udzielił Pan również nikomu żadnych pełnomocnictw, upoważnień ani zgód dotyczących Nieruchomości. Kupujący nie podejmie żadnych działań do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży.

Pana wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą tego, czy z tytułu sprzedaży Nieruchomości będzie Pan podatnikiem w myśl art. 15 ust. 1 ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE prowadzi do wniosku, że brak jest przesłanek, aby w związku ze sprzedażą Nieruchomości uznać Pana za podatnika podatku od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Opisana we wniosku transakcja sprzedaży będzie stanowiła zbycie majątku osobistego. Jak zostało wskazane powyżej, majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego. Zgodnie z Pana wskazaniem sprzedawane działki wykorzystywał Pan w celach rekreacyjnych, tj. w celu spędzania czasu wolnego, urlopów czy świąt z rodziną. Nieruchomość nie służyła Panu do celów działalności gospodarczej, nie była przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Nie uatrakcyjniał Pan sprzedawanych działek, scalił Pan jedynie pięć bardzo wąskich działek, w wyniku czego powstały dwie większe działki nr 7 i 8. Ponadto nie zawarł Pan umowy przedwstępnej z kupującym, nie udzielił mu Pan również żadnych pełnomocnictw, upoważnień czy zgód.

Wszystko to oznacza, że sprzedawane działki nie były i nie są dla Pana źródłem uzyskiwania korzyści majątkowych i że nie wykazał Pan aktywności w przedmiocie zbycia Nieruchomości porównywalnej do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Przy sprzedaży Nieruchomości skorzysta więc Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

W związku z powyższym z tytułu sprzedaży Nieruchomości nie będzie Pan podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Pana stanowisko do pytania nr 1 należało więc uznać za prawidłowe.

W związku z tym, że Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznano za prawidłowe, odstąpiono od odpowiedzi na pytanie nr 2, które zostało zadane warunkowo i oczekiwał Pan na nie odpowiedzi jedynie w przypadku uznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).