Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 18 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od żony. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pana małżonka – D. K. – 16 listopada 2024 r. sprzedała samochód osobowy marki (…) (nr rejestracyjny pojazdu (…)) za kwotę (…) zł. Umowa sprzedaży pojazdu była sporządzona na piśmie. Małżonka nie prowadzi działalności gospodarczej. Samochód nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, którą Pan prowadzi. Razem z małżonką macie Państwo wspólność majątkową. Samochód nie należał do wspólnego majątku, lecz do prywatnego majątku małżonki. Małżonka samochód nabyła nieodpłatnie w drodze darowizny w połowie 2023 r. W dniu sprzedaży samochodu, po zawarciu umowy sprzedaży, małżonka zawarła z Panem pisemną umowę darowizny (bez zachowania formy aktu notarialnego), w której małżonka nieodpłatnie darowała do Pana majątku prywatnego całość środków pieniężnych, które wpłyną na współposiadany przez Państwa rachunek bankowy tytułem sprzedaży pojazdu (…), tj. kwotę (…) zł.

Kupujący samochód to osoba niespokrewniona z Pana małżonką – W. S. B. Małżonka wskazała kupującemu współposiadany przez Państwa nr rachunku bankowego, na który miał dokonać zapłaty. Do numeru rachunku bankowego są przypisane Pana dane osobowe, bez danych małżonki. W banku, gdzie założono konto/rachunek, jest informacja, że małżonka jest współposiadaczem konta/rachunku, na co można uzyskać zaświadczenie z banku. Zapłatę ceny samochodu uiściła żona kupującego – L. B. – wskazując w tytule przelewu numer rejestracyjny samochodu (…). Kwota (…) zł została zaksięgowana na rachunku bankowym 18 listopada 2024 r. W kolejnych tygodniach, licząc od dnia zaksięgowania wpłaty za sprzedaż samochodu na rachunku bankowym, wykonano z tego rachunku 5 przelewów o łącznej kwocie (…) zł na Pana prywatny rachunek rejestrowy w (…) w celu kupienia obligacji skarbowych Skarbu Państwa. Z kolei 5 stycznia 2025 r. zostały wykonane 2 płatności (…) opiewające na łączną kwotę (…) zł celem zasilenia Pana prywatnego rachunku inwestycyjnego (konta (…)) u brokera (…).

Pytania

1)Czy otrzymana od małżonki kwota (…) zł, w sposób opisany powyżej, tj. poprzez przelew tej kwoty przez inną osobę niż darczyńca, tytułem zapłaty za kupno samochodu od darczyńcy, ze wskazaniem w tytule przelewu numeru rejestracyjnego samochodu, stanowić będzie darowiznę, podlegającą podatkowi od darowizn, o czym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

2)Czy w przypadku opisanego powyżej stanu faktycznego, tj. udokumentowania otrzymania środków pieniężnych w kwocie (…) zł od innej osoby niż darczyńca (tytułem płatności za zakup samochodu) za pomocą potwierdzenia zaksięgowania wpłaty na rachunku płatniczym, zostanie spełniona przesłanka z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w zakresie udokumentowania otrzymania środków pieniężnych na rachunek płatniczy nabywcy, co umożliwi zastosowanie zwolnienia z podatku?

3)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 2, czy w opisanym stanie faktycznym można uznać, że przesłanka z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie spełniona w następstwie udokumentowania otrzymania środków potwierdzeniami przelewów z rachunku bankowego będącego współwłasnością Pana i Pana małżonki na Pana prywatny rachunek rejestrowy w (…) oraz potwierdzeniami płatności (…) na Pana rachunek inwestycyjny (konto (…)) w (…)?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem:

Ad. 1) Środki pieniężne w kwocie (…) zł, które Pan otrzymał, stanowią darowiznę od Pana małżonki. Po pierwsze, z małżonką zawarliście Państwo 16 listopada 2024 r. umowę darowizny, zgodnie z którą daruje ona Panu środki pochodzące ze sprzedaży samochodu do Pana majątku prywatnego. Po drugie, środki zostały zaksięgowane 18 listopada 2024 r. na rachunku bankowym, którego jest Pan współposiadaczem, co więcej, do rachunku przypisane są Pana dane osobowe (informacja o współposiadaniu konta przez małżonkę jest dopiero dostępna po uzyskaniu zaświadczenia z banku, gdzie prowadzone jest konto). Nie powinno mieć znaczenia, że przelew pochodzi od innej osoby, de facto od żony kupującego, gdyż w ostatecznym rozrachunku liczy się to, że zawarł Pan z Pana małżonką umowę darowizny, małżonka sprzedała samochód i w wyniku wydania przedmiotu sprzedaży oraz operacji finansowej doszło do przekazania środków pieniężnych, uszczuplenia prywatnego majątku małżonki i przysporzenia w Pana majątku prywatnym. W świetle art. 888 Kodeksu cywilnego do tzw. essentialia negoti umowy darowizny należą: określenie przedmiotu darowizny, wskazanie, że świadczenie następuje kosztem majątku darczyńcy, a ponadto, że ma nieodpłatny charakter. Przesłanki te są w opisanym stanie faktycznym spełnione. Co więcej, w doktrynie wskazuje się, że świadczenie z umowy darowizny może być spełnione również przez osobę trzecią albo na rzecz osoby trzeciej, nie jest też konieczne, by w chwili zawarcia umowy darowizny w majątku darczyńcy znajdował się przedmiot lub by przysługiwało mu prawo objęte zobowiązaniem umownym (A. Janas [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczególna (art. 765–921(16)), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 888.).

Ad. 2) Zostanie spełniona przesłanka z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w zakresie udokumentowania otrzymania środków pieniężnych na rachunek płatniczy nabywcy, co umożliwi zastosowanie zwolnienia z podatku. Po pierwsze, jak powyżej Pan wskazał, świadczenie z umowy darowizny może być spełnione również przez osobę trzecią. Przesłanka zwolnienia polega wyłącznie na udokumentowaniu, że obdarowany rzeczywiście uzyskał możliwość dysponowania darowanymi środkami pieniężnymi od określonej osoby, z określonego źródła (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 grudnia 2024 r. sygn. III FSK 539/23). Idąc dalej, celem ustawodawcy wprowadzającego regulację prawną art. 4a ust. 1 pkt 2 było dążenie do uszczelnienia systemu podatkowego oraz uzyskanie pewności prawno-podatkowej odnośnie nabywanego przez podatników majątku. Wprowadzony powyższym przepisem wymóg udokumentowania dokonanej darowizny należy traktować jedynie jako wymóg natury technicznej mający na celu potwierdzenie faktycznego, rzeczywistego charakteru dokonanej darowizny (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 lutego 2024 r. III SA/Wa 2351/23). W opisanym przez Pana stanie faktycznym możliwe jest wykazanie faktycznego i rzeczywistego charakteru dokonanej darowizny w oparciu o informacje z potwierdzenia zaksięgowania na rachunku bankowym wpłaty żony kupującego, zawierającej w tytule przelewu nr rejestracyjny kupowanego samochodu – (…) i kwotę (…) zł. Te informacje również znajdują się w umowie sprzedaży samochodu z 16 listopada 2024 r. i umowie darowizny z 16 listopada 2024 r. Jednocześnie fakt współposiadania konta przez Pana małżonkę nie niweczy faktycznego i rzeczywistego charakteru darowizny, ponieważ na koncie mogą się znajdować środki należące zarówno do Państwa prywatnych majątków, jak i Państwa wspólnego. Z kolei kwestie rozliczeń z tego tytułu, tj. jaka część środków należy do którego majątku, pozostaje w Państwa zakresie, z uwzględnieniem obowiązków podatkowych związanych z przesunięciami środków pieniężnych pomiędzy tymi majątkami. Tym samym należy uznać, że potwierdzenie zaksięgowania tej wpłaty od osoby innej niż darczyńca jest wystarczające, aby udokumentować nabycie środków pieniężnych, co umożliwi zwolnienie darowizny, którą otrzymał Pan od małżonki z podatku, zgodnie art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ad. 3) Nie zajdzie potrzeba odpowiedzi na to pytanie, jednakże z ostrożności przedstawia Pan również stanowisko dotyczące spełnienia przesłanki z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, poprzez udokumentowanie otrzymania środków potwierdzeniami przelewów z rachunku bankowego będącego współwłasnością Pana i Pana małżonki na Pana prywatny rachunek rejestrowy w (…) i potwierdzeniami (…) na rachunek w (…). Uważa Pan, że również w tym przypadku możliwe jest spełnienie przesłanki z tego przepisu, poprzez fakt, że środki pieniężne ze sprzedaży samochodu najpierw wpłynęły na współposiadane przez Państwa konto bankowe, a następnie zostały wykonane z niego przelewy na Pana prywatne rachunki. W takim stanie faktycznym można uznać, że środki pieniężne najpierw pojawiły się w prywatnym majątku Pana żony, w wyniku przelewu kwoty (…) zł przez żonę kupującego samochód na współposiadany przez Państwa rachunek, a następnie zostały przesunięte do Pana majątku prywatnego, w następstwie wykonania przelewów do (…) i płatności (…) na konto w (…). Należy w tym miejscu poczynić uwagę, że w przypadku rachunku rejestrowego w (…) i rachunku w (…), należałoby uznać, że udokumentowanie otrzymania środków dotyczyłoby przesłanki z dowodu przekazania na rachunek nabywcy inny niż płatniczy. Tym samym potwierdzenia tych przelewów w połączeniu z informacjami z zaświadczenia z banku o współposiadaniu konta przez małżonkę powinny w zupełności wystarczyć do udokumentowania otrzymania środków przez Pana i zwolnić darowiznę od Pana małżonki z podatku, zgodnie art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 i Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Ustawa o podatku od spadków i darowizn reguluje także zwolnienie z opodatkowania.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Zgodnie z art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Pana małżonka 16 listopada 2024 r. sprzedała samochód osobowy marki (…) za kwotę (…) zł, który należał do prywatnego majątku małżonki, gdyż został przez nią nabyty w drodze darowizny. W dniu sprzedaży samochodu, po zawarciu umowy sprzedaży, małżonka zawarła z Panem pisemną umowę darowizny (bez zachowania formy aktu notarialnego), w której małżonka nieodpłatnie darowała do Pana majątku prywatnego całość środków pieniężnych, które wpłyną na współposiadany przez Państwa rachunek bankowy tytułem sprzedaży pojazdu, tj. kwotę (…) zł. Małżonka wskazała kupującemu współposiadany przez Państwa nr rachunku bankowego, na który miał dokonać zapłaty. Do numeru rachunku bankowego są przypisane Pana dane osobowe, bez danych małżonki. W banku, gdzie założono konto/rachunek, jest informacja, że małżonka jest współposiadaczem konta/rachunku, na co można uzyskać zaświadczenie z banku.

Nabycie przez Pana środków pieniężnych – skoro jak wynika z opisu stanu faktycznego nastąpiło w drodze umowy darowizny – co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W przypadku darowizn dokonywanych między małżonkami, zgodnie z wskazanymi powyżej przepisami, nabycie rzeczy i praw majątkowych tym tytułem może być objęte zwolnieniem na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania trzeba przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

- otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

- złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy, która nie ma tutaj miejsca);

- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, darowizna środków pieniężnych była dokonana przez Pana żonę na Pana rzecz, czyli pomiędzy osobami należącymi do grupy osób wymienionych w art. 4a ustawy. Wpłata środków ze sprzedaży samochodu osobowego, które Pana żona darowała na Pana rzecz, nastąpiła na konto, którego współposiadaczem jest Pan jako osoba obdarowana. Pieniądze wpłynęły więc na Państwa wspólne konto bankowe. Tym samym darowizna ta będzie w całości zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, bo jej dokonanie nastąpiło zgodnie z wymogami ustawodawcy – udokumentowana jest wpływem na Pana rachunek bankowy. Bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia pozostaje przy tym fakt, że środki pieniężne zostały przekazane nie z rachunku darczyńcy, lecz z rachunku małżonki kupującego samochód. Przy czym, by zwolnienie miało miejsce, muszą być spełnione pozostałe przesłanki wskazane w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dokonanie zgłoszenia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego – w ustawowym terminie 6 miesięcy – od otrzymania darowizny.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie, odpowiedź na Pana pytanie oznaczone we wniosku nr 3 uznać należy za bezzasadną.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ….. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.