Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek, który dotyczył zagadnienia z zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych. 7 lutego 2025 r. wpłynęło kompletne uzupełnienie Pani wniosku. Uzupełnienie to stanowiło odpowiedź na wezwanie z 17 stycznia 2025 r. znak: 0113-KDIPT2-2.4011.870.2024.2.ST 0111-KDIB2-3.4014.573.2024.3.BD.

W ww. uzupełnieniu rozszerzyła Pani zakres pierwotnego wniosku o zagadnienie w podatku od spadków i darowizn. Zatem data wpływu tego uzupełnienia została uznana za datę wpływu wniosku dotyczącego podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od spadków i darowizn wniosek dotyczy skutków podatkowych działu spadku wraz z otrzymaną spłatą. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

I.

Postanowieniem z (…), sygn. akt: (…) Sąd Rejonowy (…) stwierdził, że spadek po Panu (…), zmarłym (…) w (…), na podstawie testamentu holograficznego z (…) nabyli: wdowa Pani (…) (Wnioskodawczyni) oraz siostrzenica Pani (…) po 1/2 części każda. Postanowienie to stało się prawomocne (…).

II.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w (…) decyzją z (…), znak sprawy: (…), UNP: (…) ustalił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w wysokości (…) zł (wielkość udziału: 1/2, podstawa opodatkowania (…) zł) – dla Pani (…). Pani (…) nie dokonała zgłoszenia nabycia spadku w terminie. Podatek został zapłacony przez Panią (…) (…).

III.

Sąd Rejonowy (…) Wydział (…) Cywilny w sprawie z wniosku Pani (…) przy udziale Pani (…) o dział w spadku po Panu (…) postanowieniem z (…) Sygn. akt.: (…) ustalił wartość masy spadkowej na (…) zł i dokonał działu spadku po Panu (…) w ten sposób, że całość masy spadkowej postanowił przyznać na wyłączną własność uczestniczki Pani (…), zasądzając od niej na rzecz Wnioskodawczyni – Pani (…) (…) zł tytułem spłaty. W skład masy spadkowej wchodziło prawo własności nieruchomości i udział w prawie własności nieruchomości. Postanowienie o dział spadku uprawomocniło się (…). Kwota spłaty została zapłacona Pani (…).

Pytanie

Czy w związku z ww. stanem faktycznym i dokonanym sądowym działem spadku oraz otrzymaniem spłaty Pani (…) podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Czynność sądowego działu spadku, czy też nabycie spadku przez jego podział nie jest czynnością wymienioną w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem Pani (…) nie podlega takiemu podatkowi.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1837):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog tytułu nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 cyt. ustawy jest katalogiem zamkniętym. Wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku oraz współwłasność, należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 922 § 1 ww. Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Stosownie do art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 1035 cyt. ustawy:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

W myśl art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Zatem do momentu dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Na podstawie art. 1038 § 1 i 2 ww. Kodeksu:

Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.

Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Dział spadku jest zatem instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), którego mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku.

Natomiast zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Przez współwłasność należy rozumieć stan, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Co oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności (tzn. wszystkie uprawnienia składające się na własność). Z kolei niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.

W myśl art. 210 zdanie 1 ww. Kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1)podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),

2)przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

3)sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Jak wynika z przywołanych przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn może podlegać jedynie nieodpłatne nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wymienionych w ww. art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Sąd Rejonowy w sprawie o dział w spadku po Panu (…) postanowieniem z (…), ustalił wartość masy spadkowej na (…) zł i dokonał działu spadku w ten sposób, że całość masy spadkowej postanowił przyznać na wyłączną własność Pani (…), zasądzając od niej na Pani rzecz (…) zł tytułem spłaty. W skład masy spadkowej wchodziło prawo własności nieruchomości i udział w prawie własności nieruchomości. Postanowienie o dział spadku uprawomocniło się (…). Kwota spłaty została zapłacona Pani (…).

Biorąc pod uwagę przywołane powyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, iż dział spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym, z tytułu opisanego działu spadku nie powstał dla Pani obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.