Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
1)ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 15 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 27 października 2022 r. sygn. akt I SA/Go 306/22 i Naczelnego Sądu Administracyjne-go z 29 października 2024 r. sygn. akt III FSK 19/23; i
2)stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny od ojca przekazanej bezpośrednio na konto sprzedającego Panu mieszkanie. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 24 maja 2022 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(...) r. zawarł Pan ze swoim ojcem, Panem (...), pisemną umowę darowizny. Zgodnie z nią ojciec dokonał na Pana rzecz darowizny środków pieniężnych w kwocie (...) zł.
Umowa zawiera zapis, że darowizna zostanie przekazana przez darczyńcę bezpośrednio na konto zbywcy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wymienionego w tej umowie, jako zapłata 1/2 umówionej ceny sprzedaży, a przekazanie tej kwoty nastąpi w dniu podpisania aktu notarialnego.
(...) r. podpisany został akt notarialny, na mocy którego nabył Pan wraz z ojcem, (...), w udziałach po 1/2, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wskazanego w umowie darowizny za łączną kwotę (...) zł. W tym samym dniu Pana ojciec dokonał przelewu środków pieniężnych w łącznej wysokości (...) zł na rachunek bankowy zbywcy, w tym środki w wysokości (...) zł, zgodnie z umową darowizny z (...) r.
(…) r. złożył Pan we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2), w którym zgłosił Pan otrzymanie sumy (...) zł tytułem darowizny od ojca.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że opisane we wniosku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nabył Pan na rynku wtórnym (tj. od osoby trzeciej).
Pytanie
Czy prawidłowe jest stanowisko, że w przedstawionym stanie faktycznym może Pan skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, mimo że środki pieniężne nie zostały przelane przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego, lecz bezpośrednio na rachunek zbywcy prawa do lokalu?
Pana stanowisko w sprawie
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący stan prawny uważa Pan, że może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, z uwagi na to, że zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Art. 4a ust. 1 ww. ustawy przewiduje zwolnienie od podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę pod warunkiem, że:
-zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
-w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Pierwszy z warunków został spełniony z uwagi na zawiadomienie właściwego urzędu skarbowego (…) r. o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2), w którym zgłosił Pan otrzymanie sumy (...) zł tytułem darowizny od ojca, zaś drugi z warunków został spełniony oraz udokumentowany poprzez dokonanie przelewu na konto zbywcy prawa do lokalu w dniu podpisania aktu notarialnego, zgodnie z zapisem zawartym w umowie darowizny.
Na potwierdzenie stanowiska przywołał Pan wyroki sądów administracyjnych oraz interpretacje indywidualne.
Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony stan faktyczny, uważa Pan, że może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Pana wniosek – 30 czerwca 2022 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0111-KDIB2-3.4015.33.2022.2.MD, w której uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.
Interpretację doręczono Panu 2 lipca 2022 r.
Skarga na interpretację indywidualną
12 lipca 2022 r. wniósł Pan skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim.
Wniósł Pan o uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji indywidualnej.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 27 października 2022 r. sygn. akt I SA/Go 306/22.Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 29 października 2024 r. sygn. akt III FSK 19/23 oddalił skargę kasacyjną.Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 29 października 2024 r.Prawomocny wyrok wpłynął do Organu 31 stycznia 2025 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
- ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
1)9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2)7.276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3)4.902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 2 omawianej ustawy:
Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Jak wynika z art. 14 ust. 1-3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III – innych nabywców.
W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Stosownie do art. 4a ust. 4 cyt. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060).
Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4) jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Z treści wniosku wynika, że (...) r. zawarł Pan ze swoim ojcem pisemną umowę darowizny, zgodnie z którą ojciec dokonał na Pana rzecz darowizny środków pieniężnych w kwocie (...) zł. Umowa zawiera zapis, że darowizna zostanie przekazana przez darczyńcę bezpośrednio na konto zbywcy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, wymienionego w tej umowie, jako zapłata 1/2 umówionej ceny sprzedaży, a przekazanie tej kwoty nastąpi w dniu podpisania aktu notarialnego. W dniu (...) r. podpisany został akt notarialny, na mocy którego nabył Pan wraz z ojcem, w udziałach po 1/2, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wskazanego w umowie darowizny za łączną kwotę (...) zł. W tym samym dniu Pana ojciec dokonał przelewu środków pieniężnych w łącznej wysokości (...) zł na rachunek bankowy zbywcy, w tym środki w wysokości (...) zł zgodnie z umową darowizny z (...) r.
Pana zdaniem, może Pan skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku, gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:
- otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
- złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy, która nie ma tutaj miejsca);
- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Otrzymał Pan darowiznę od ojca, a więc osoby wymienionej w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. 15 marca 2022 r. złożył Pan zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2, a więc zachował Pan wymagany sześciomiesięczny termin na złożenie takiego zgłoszenia.
Pana ojciec dokonał przelewu na całość wartości zakupionego przez Panów na współwłasność mieszkania, tym samym dokonując na Pana rzecz darowizny w wysokości (...) zł.
Przesłanka udokumentowania polega w istocie na tym, aby wykazać, że obdarowany istotnie otrzymał środki oraz z jakiego źródła (od kogo). Takie udokumentowanie należy uznać za skuteczne również wówczas, gdy darowane środki nie wpływają bezpośrednio na rachunek obdarowanego, a na rachunek wierzyciela obdarowanego, na który zostają przekazane przez określonego darczyńcę.
Taki sposób udokumentowania wraz z zawartą umową darowizny pozwala na wskazanie darczyńcy i obdarowanego oraz źródła pochodzenia środków, z tego względu należy się z Panem zgodzić, że ma Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.