Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 grudnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny między babcią a wnuczką. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Mieszka Pani z kilkuletnim synem w domu Pani samotnej babci. Z uwagi na fatalny stan domu (kilkadziesiąt lat) i bardzo niską rentę babci, wzięła Pani pożyczkę z (...) ((...) zł, do spłaty (...) zł) na remont tego domu (wymiana dachu, stolarki okiennej, ocieplenie ścian i strychu). Jest Pani osobą wychowującą syna, położną i raty kredytu stanowiły połowę Pani dochodów.

W międzyczasie złożyła Pani wniosek do (...) o dotację na remont z programu „(...)”. Dom jest własnością Pani babci, więc formalnie cała procedura była przeprowadzana na babcię za jej zgodą. Babcia ma (...) lat, jest osobą schorowaną i niepełnosprawną fizycznie, w związku z czym w jej imieniu ubiegała się Pani o tę dotację, ale ona podpisywała wszelką dokumentację.

Remont został zrealizowany i zweryfikowany przez (...). Została wypłacona dotacja w wysokości (...) zł. Pieniądze z Funduszu zostały przelane na Pani konto w (...) r., jako beneficjenta tej dotacji określono Pani babcię (posiada Pani potwierdzenie przelewu), z uwagi na fakt, że babcia nie posiada konta (nr Pani konta został podany za zgodą babci).

Żeby sprostać formalnościom, (...) r. spisała Pani z babcią umowę (nie notarialną) o darowiźnie rzeczonych pieniędzy dla Pani na częściową spłatę zaciągniętego kredytu. (...) r. ww. pieniądze w całości ((...) zł) przetransferowała Pani w tym samym banku na nadpłatę kredytu (posiada Pani potwierdzenie przelewu w banku).

Traktując to jako darowiznę, (...) r. zgłosiła to Pani na druku SD-Z2 do Pani Urzędu Skarbowego, chcąc skorzystać z ulgi podatkowej jako zstępna należąca do 0 grupy podatkowej. Przed dokonaniem ww. czynności próbowała się Pani dowiedzieć w swoim Urzędzie Skarbowym o trybie postępowania, ale nie otrzymała Pani satysfakcjonującej odpowiedzi. Poradzono skontaktować się mailowo z KIS. Odpowiedź również otrzymała Pani ogólną, niepełną, nieuwzględniającą ewentualnych wątpliwości. Nie miała Pani pojęcia o wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, poinformowano Panią dopiero w Urzędzie Skarbowym po zgłoszeniu nabycia praw majątkowych.

Pytanie

Czy w przedstawionej sytuacji, składając do Urzędu Skarbowego zgłoszenie darowizny na druku SD-Z2 o zwolnienie z podatku, nie ukrywając faktu otrzymania pieniędzy, postąpiła Pani słusznie?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, postąpiła Pani właściwie zgłaszając kwotę (...) zł na druku SD-Z2, dążąc do zwolnienia Pani z podatku od darowizny jako zstępna. Pieniądze były przelane z (...) na zgłoszone Pani konto bankowe i ta sama kwota została przelana w tym samym banku na spłatę Pani pożyczki. Pieniędzy nie miała Pani fizycznie, tylko zgodnie z literą umowy z babcią, przelała Pani na spłatę pożyczki wziętej na remont domu babci. Nie było fizycznej i logistycznej możliwości skorzystania z konta babci, która takowego nie posiada, i nie było szans żeby w swojej fizycznej ułomności założyła.

Nadmienia Pani, że w mailowej odpowiedzi na sygnalizowany problem KIS napisała tak: „Organ podatkowy może m.in. w ramach czynności sprawdzających wezwać do przedłożenia dokumentów w celu weryfikacji stosowania zwolnienia (np. potwierdzenie otrzymania na rachunek bankowy środków pieniężnych). Dowód taki należy posiadać i przedłożyć na ewentualne wezwanie organu podatkowego. Dla celów powyższego zwolnienia nie ma znaczenia, że przelew środków wykonany jest z rachunku bankowego którego właścicielem nie jest darczyńca. Istotne jest, aby w razie wątpliwości wykazać, że środki pieniężne będące przedmiotem darowizny należały do darczyńcy.”

Beneficjentem przelewu z (...) była babcia, co jest potwierdzone na przysłanym mailu.

Nadmienia Pani, że aktem notarialnym z (...) r. sporządzony został Testament, w którym babcia powołuje mnie do całości spadku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że mieszka Pani w domu Pani babci. Z uwagi na fatalny stan domu i bardzo niską rentę babci, wzięła Pani pożyczkę na remont tego domu. W międzyczasie złożyła Pani wniosek do (...) o dotację na remont z programu „(...)”. Dom jest własnością Pani babci, więc formalnie cała procedura była przeprowadzana na babcię za jej zgodą. Remont został zrealizowany i zweryfikowany przez (...). Została wypłacona dotacja w wysokości (...) zł. Pieniądze z (...) zostały przelane na Pani konto (...) r., jako beneficjenta tej dotacji określono Pani babcię (posiada Pani potwierdzenie przelewu), z uwagi na fakt, że babcia nie posiada konta. Żeby sprostać formalnościom, (...) r. spisała Pani z babcią umowę (nie notarialną) o darowiźnie rzeczonych pieniędzy dla Pani na częściową spłatę zaciągniętego kredytu. (...) r. ww. pieniądze w całości ((...) zł) przetransferowała Pani w tym samym banku na nadpłatę kredytu (posiada Pani potwierdzenie przelewu w banku). Traktując to jako darowiznę, (...) r. zgłosiła to Pani na druku SD-Z2 do Pani Urzędu Skarbowego, chcąc skorzystać z ulgi podatkowej jako zstępna należąca do 0 grupy podatkowej.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania trzeba przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

·otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

·złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy, która nie ma tutaj miejsca);

·udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Darowizna środków pieniężnych była dokonana przez Pani babcię na Pani rzecz, czyli pomiędzy osobami należącymi do grupy osób wymienionych w art. 4a ustawy. Wpłata środków uzyskanych z dotacji, z których to środków następnie babcia dokonała darowizny na Pani rzecz, nastąpiła na Pani konto. Pieniądze znajdywały się więc na Pani koncie bankowym, gdzie przechowywała Pani te środki przed otrzymaniem darowizny. Tym samym darowizna ta będzie w całości zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, bo jej dokonanie nastąpiło zgodnie z wymogami ustawodawcy – udokumentowana jest wpływem na rachunek bankowy. Wobec powyższego, celem uzyskania zwolnienia postąpiła Pani prawidłowo.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.