Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn w zakresie otrzymania w darowiźnie od rodziców środków pieniężnych, które jako opłata rezerwacyjna zostały przekazane na konto dewelopera przed zawarciem umowy deweloperskiej jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 23 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn m.in. w zakresie skutków podatkowych otrzymania w darowiźnie od rodziców środków pieniężnych, które jako opłata rezerwacyjna zostały przekazane na konto dewelopera przed zawarciem umowy deweloperskiej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jako że od dłuższego czasu mieszka Pani w …, wynajmuje mieszkanie, za które płaci nie mały czynsz, Pani rodzice pozostający we wspólnocie małżeńskiej podjęli wspólną decyzję o zakupie dla Pani mieszkania i przekazania Pani w formie darowizny części środków finansowych na jego kupno. W dniu 26 sierpnia 2024 r. spisana została umowa darowizny, którą Pani przyjęła.

Po znalezieniu odpowiedniego lokalu Pani rodzice wpłacili ze swojego wspólnego konta w dniu 26 sierpnia 2024 r. kwotę 3000 PLN jako opłatę rezerwacyjną wybranego mieszkania na konto dewelopera: … spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w … (adres: …), kwota ta została wliczona przez dewelopera na poczet przyszłego mieszkania.

Po czym w dniu 24 września 2024 r. został sporządzony i podpisany przez Panią akt notarialny (umowa deweloperska) na lokal, którego będzie Pani jedyną właścicielką. W akcie notarialnym wyżej wymieniony deweloper zobowiązał się i utworzył dla Pani bankowy rachunek powierniczy, imienne subkonto dedykowane nabywcy. Na ten to Pani imienny rachunek w dniu 30 września 2024 r. Pani ojciec wpłacił ze swojego konta bankowego na tzw. pierwszy etap realizacji inwestycji transzę środków pieniężnych w wysokości …,00 PLN. Następne przelewy środków odbywały się w ten sam sposób i na Pani imienne subkonto zgodnie z harmonogramem wpłat realizacji inwestycji:

-1 października 2024 r. drugi etap kwota …,00 PLN;

-6 listopada 2024 r. trzeci etap kwota …,00 PLN;

-17 listopada 2024 r. czwarty etap kwota …,00 PLN.

Pytanie

Czy przysługuje Pani zwolnienie z opłaty podatku zgodnie z przepisami podatkowymi od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, przysługuje Pani zwolnienie z podatku zgodnie z artykułem 4a przepisów podatkowych od spadków i darowizn, ponieważ znajduje się Pani w tzw. 0 grupie podatkowej, zgłoszenie darowizny dokona Pani w ustawowym terminie a środki pieniężne wpłacone były na Pani imienne indywidualne subkonto nabywcy prowadzone przez dewelopera na Pani rzecz, czyli są one przeznaczone wyłącznie dla Pani na określony w tym wypadku cel mieszkaniowy wskazany przez rodziców.

Darowizna nie została jeszcze zgłoszona do Urzędu Skarbowego, ponieważ wcześniej chce Pani poznać interpretację swojej sprawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie skutków podatkowych otrzymania w darowiźnie od rodziców środków pieniężnych, które jako opłata rezerwacyjna zostały przekazane na konto dewelopera przed zawarciem umowy deweloperskiej jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

-otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

-złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

-udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W treści wniosku wskazała Pani, że 26 sierpnia 2024 r. zawarła Pani z rodzicami umowę darowizny środków pieniężnych. W tym samym dniu część środków pieniężnych, tj. 3.000 zł Pani rodzice wpłacili jako opłatę rezerwacyjną na konto dewelopera na poczet Pani przyszłego mieszkania. Następnie 24 września 2024 r. zawarła Pani w formie aktu notarialnego umowę deweloperską. W akcie notarialnym deweloper zobowiązał się i utworzył dla Pani bankowy rachunek powierniczy, imienne subkonto dedykowane nabywcy. Na Pani imienny rachunek, Pani ojciec wpłacił następujące transze:

-30 września 2024 r. kwotę …,00 zł,

-1 października 2024 r. drugi etap kwota …,00 zł,

-6 listopada 2024 r. trzeci etap kwota …,00 zł,

-17 listopada 2024 r. czwarty etap kwota …,00 zł.

Pani zdaniem, z tytułu otrzymania od rodziców w darowiźnie środków pieniężnych przysługuje Pani zwolnienie, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z przedstawionych we wniosku informacji, wynika że otrzymała Pani w darowiźnie od rodziców środki pieniężne. Przy czym przekazanie darowizny środków pieniężnych nastąpiło w różny sposób. Pierwsza część darowanych Pani środków pieniężnych w wysokości 3.000 zł została przekazana przez rodziców na konto dewelopera. Pozostała część darowanych Pani środków pieniężnych została przekazana na subkonto utworzone dla Pani przez dewelopera. Jak bowiem wynika z opisu stanu faktycznego, deweloper zobowiązał się utworzyć dla Pani rachunek powierniczy w akcie notarialnym, który zawarła Pani 24 września 2024 r. Tym samym wpłata z 26 sierpnia 2024 r. nie została dokonana na Pani wyodrębnione przez dewelopera subkonto w wykonaniu zawartej z nim umowy. Umowę deweloperską zawarła Pani później.

W przypadku darowizny środków pieniężnych, dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki pieniężne muszą zostać przekazane w sposób ściśle w przepisie określony, a zatem na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Co prawda, zgodnie z utartą linią interpretacyjną i orzeczniczą, warunek określony we wskazanym przepisie uważa się za spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Takie subkonta wyodrębniane są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych. W analizowanym przypadku w stosunku do środków wpłaconych 26 sierpnia 2024 r. jako opłata rezerwacyjna na konto dewelopera taka sytuacja jednak nie występuje.

Analizowany przepis jednoznacznie wskazuje, że środki pieniężne mają wpłynąć na konto obdarowanego (czy też jego subkonto w przypadkach powyżej wskazanych).

Literalne brzmienie przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala więc skorzystać ze zwolnienia podatkowego w przypadku wpłaty na rzecz osoby trzeciej, gdyż nabycie nie jest udokumentowane tak, jak wskazuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli więc przedmiot darowizny został przekazany bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek wierzyciela osoby obdarowanej (nie na subkonto wyodrębnione dla osoby obdarowanej), zwolnienie określone w art. 4a ustawy od spadków i darowizn nie będzie miało zastosowania.

Nie można bowiem odstąpić od jednoznacznego brzmienia ww. przepisu i stosować go z pominięciem warunków wprost w nim wyrażonych, czyli z pominięciem fragmentu przepisu (określającego wprost jak darowane środki mają być przekazane), który musiałby zostać uznany nie tyle za zbędny, co za niedopuszczalny, rażąco naruszający Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie – w stosunku do środków wpłaconych 26 sierpnia 2024 r. jako opłata rezerwacyjna na konto dewelopera, nie został spełniony jeden z warunków zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem środki pieniężne przekazane tytułem darowizny zostały wpłacone na konto dewelopera a nie na rachunek bankowy obdarowanego (wyodrębnione dla Pani subkonto).

W konsekwencji, otrzymana przez Panią darowizna w wysokości 3.000 zł podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Należy jednak zauważyć, że kwotę 3.000 zł otrzymała Pani od rodziców, czyli 1.500 zł od ojca i 1.500 zł od matki. Zatem otrzymana ww. kwota w proporcji przypadającej od każdego z rodziców podlega opodatkowaniu jeżeli zgodnie z ww. art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy przekroczona została tzw. kwota wolna od opodatkowania. Jeżeli więc suma darowizn otrzymana przez Panią od ojca/matki, obliczona zgodnie z przedstawionymi w art. 9 ust. 2 ww. ustawy zasadami, nie przekroczyła kwoty wolnej od podatku, określonej dla I grupy podatkowej (36.120 zł), wówczas nabycie w darowiźnie kwoty 1.500 zł od ojca/matki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Pani stanowisko, zgodnie z którym w stosunku do środków pieniężnych, które zostały wpłacone przez rodziców na konto dewelopera 26 sierpnia 2024 r., przysługuje Pani zwolnienie, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pani stanowiska wyłącznie w zakresie skutków podatkowych otrzymania w darowiźnie od rodziców środków pieniężnych, które jako opłata rezerwacyjna zostały przekazane na konto dewelopera przed zawarciem umowy deweloperskiej. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym skutków podatkowych otrzymania w darowiźnie od rodziców środków pieniężnych, które zostały przekazane na imienne subkonto utworzone przez dewelopera w wykonaniu zawartej z nim umowy, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.