Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.298.2024.1.AD

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 13 stycznia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.298.2024.1.AD

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych powstałych dla Pana w związku z ujawnieniem nowego składnika masy spadkowej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W (…) r. (…) oraz (…) nabyli nieruchomość położoną przy ul. (…), w udziałach (…) i (…).

(…) zmarła w (…) r. Była matką (…), (…) oraz zaginionej w (…) r. (…). Ze względu na nieustalony stan cywilny córki (…), postępowanie spadkowe po zmarłej (…) nie zostało przeprowadzone.

W (…) r. zmarł (…) – syn (…), mąż (…) oraz ojciec (…) i Pana. Sąd Rejonowy w (…) wydał (…) r. postanowienie o nabyciu spadku i ustanowił spadkobierców w osobach: (…), Pan – (…) i (…). Wszyscy spadkobiercy złożyli zeznanie o nabyciu spadku po (…). Urząd Skarbowy w (…), na podstawie akt spadkowych, (…) r. wydał zaświadczenie o podleganiu opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Podatek z tego tytułu został zapłacony przez wszystkich ww. spadkobierców.

(…) r. Sąd Rejonowy w (…) wydał prawomocne postanowienie o uznaniu (…) (córki (…)) za zmarłą z dniem (…) r.

(…) r. Sąd Rejonowy w (…) wydał prawomocne postanowienie, że zmarły (…) jest spadkobiercą udziału po (…) w nieruchomości położonej w (…). W związku z tym, udział ten nie był uwzględniony w masie spadkowej po (…) przy składaniu zeznania o nabyciu spadku po jego śmierci w (…) r.

Pytania

1.Czy ujawniony w toku postępowania sądowego w bieżącym roku majątek po zmarłym (…) będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

2.Czy ciąży na Panu, Pani (…) i Pani (…) obowiązek złożenia zeznania w sprawie nabycia spadku?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, ujawnienie dodatkowego składnika majątkowego po upływie terminu przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego, nie powoduje ponownego powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał w dacie uprawomocnienia się postanowienia sądu, to zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia opisanego we wniosku składnika masy spadkowej nie powstało.

Przedawnieniu uległo bowiem prawo do jego ustalenia. W związku z powyższym, w tej sytuacji: Pan, Pani (…) i Pani (…) nie są zobowiązani do zgłoszenia nabycia ani uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 222 poz. 1629):

Do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Ponieważ śmierć spadkodawcy (Pana ojca) nastąpiła – jak zostało wskazane we wniosku – przed 1 stycznia 2007 r., w sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142 poz. 1514 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem spadku.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r.  – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 1924 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 922 § 1 tej ustawy:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Wobec powyższego, nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia).

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy

W przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

W myśl art. 17a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu.

Zgodnie z art. 4 i 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.)

Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

1)    zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;

2)    doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Zobowiązania podatkowe najczęściej powstają w wyniku zaistnienia pewnego zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże skutek w postaci jego powstania. W takim przypadku zobowiązanie powstaje z dniem zaistnienia tego zdarzenia.

Zobowiązanie podatkowe może jednak powstać również w wyniku działania organów podatkowych: wskutek wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania. W takim przypadku zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego.

Z pojęciem zobowiązania podatkowego nierozerwalnie związania jest kwestia jego przedawnienia.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy:

Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Jeżeli podatnik:

1)nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,

2)w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Jak wynika z przywołanych przepisów, zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn co do zasady powstaje na skutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość tego zobowiązania. Powinna być ona poprzedzona złożeniem zeznania podatkowego. Z kolei okres przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku od spadków i darowizn liczy się od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, tj. od końca roku, w którym uprawomocniło się postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

O tym, czy sprawa uległa przedawnieniu decyduje data powstania obowiązku podatkowego, a nie data nabycia spadku.

Z przedstawionego zdarzenia wynika, że w (…) r. zmarła (…) (matka Pana ojca) po której postępowanie spadkowe nie zostało przeprowadzone, ze względu na nieustalony stan cywilny jej córki zaginionej w (…) r. W (…) r. zmarł (…) – syn (…), mąż (…) oraz ojciec (…) i Pana. Sąd wydał w (…) r. postanowienie o nabyciu spadku i ustanowił spadkobierców: (…), (…) i Pana. Złożyli Państwo zeznanie o nabyciu spadku oraz uiścili podatek. W (…) r. Sąd wydał prawomocne postanowienie o uznaniu zaginionej córki (…) za zmarłą. W (…) r. Sąd wydał prawomocne postanowienie, że Pana zmarły ojciec jest spadkobiercą udziału po swojej matce ((…)). W związku z tym udział ten nie był uwzględniony w masie spadkowej po Pana ojcu przy składaniu zeznania o nabyciu spadku po jego śmierci w (…) r.

Pana wątpliwość budzi czy ujawniony w (…) r. majątek po Pana ojcu podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn oraz czy jest Pan zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego.

Przenosząc opisane we wniosku zdarzenie na grunt przepisów prawa podatkowego wskazać należy, iż w rozpatrywanej sprawie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku po Pana ojcu powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po Pana ojcu, czyli w kwietniu (…) r.

Z treści wniosku wynika, że złożył Pan wówczas w urzędzie skarbowym zeznanie o nabyciu spadku po ojcu. Kwestia ujawnienia dodatkowego składnika majątku pojawiła się w późniejszym czasie; została potwierdzona przez Sąd w (…) r.

Z opisu wniosku wynika, iż jedynym postanowieniem stwierdzającym nabycie spadku przez Pana po ojcu było postanowienie z (…) r.

W rezultacie w tej sprawie znajdzie zastosowanie art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej dotyczący przedawnienia zobowiązania podatkowego w sytuacji, gdy w złożonej deklaracji nie zostały ujawnione wszystkie składniki masy spadkowej a od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy upłynęło 5 lat.

Oznacza to, że zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia w spadku po Pana ojcu ujawnionego składnika masy spadkowej nie powstało, przedawnieniu uległo bowiem prawo do jego ustalenia. Tym samym nie jest Pan zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn, nie ciąży na Panu również obowiązek złożenia zeznania podatkowego w zakresie dotyczącym ujawnionej części spadku po Pana ojcu. Ujawnienie dodatkowego składnika majątkowego po upływie terminu przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego nie powoduje ponownego powstania obowiązku podatkowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ta interpretacja stanowi ocenę Pana stanowiska wyłącznie zakresie skutków podatkowych powstałych dla Pana w związku z ujawnieniem nowego składnika masy spadkowej. W zakresie skutków podatkowych powstałych dla Pani (…) i Pani (…) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pan do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.