Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia udziału w lokalu mieszkalnym tytułem darowizny od brata.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Ma Pani polskie obywatelstwo i jest Pani polską rezydentką podatkową. Nabyła Pani wspólnie z mężem w (...) r. udział w wysokości 1/2 części lokalu mieszkalnego. Udział w lokalu został nabyty do majątku wspólnego Pani i Pani męża. Właścicielem udziału pozostałej 1/2 części ww. lokalu mieszkalnego jest Pani brat, który nabył ten udział również w (...) r., z żoną, do majątku wspólnego.

Pani brat zamierza dokonać darowizny swojego udziału na Pani rzecz, za zgodą swojej żony. Darowizna zostanie dokonana do Pani majątku osobistego (nie wejdzie w skład majątku wspólnego Pani i Pani męża). Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego pomiędzy Panią a Pani bratem. Pani szwagierka wyrazi natomiast zgodę na dokonanie darowizny udziału w lokalu mieszkalnym przez swojego męża na Pani rzecz.

Pytanie

Czy w przypadku dokonania darowizny w warunkach opisanych w zdarzeniu przyszłym, będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w odniesieniu do pełnej wartości przedmiotu darowizny, pomimo, że darowizna od brata nastąpi z majątku wspólnego brata i jego żony?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, w przypadku dokonania darowizny w warunkach opisanych w zdarzeniu przyszłym, będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w odniesieniu do pełnej wartości przedmiotu darowizny, pomimo, że darowizna od brata nastąpi z majątku wspólnego brata i jego żony.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy, przy nabyciu w drodze darowizny, powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy, do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Stosownie do art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy).

Dla oceny możliwości skorzystania przez Panią ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w odniesieniu do całej wartości udziału w lokalu darowanym przez brata, kluczowe znaczenie mają przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809, ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka (art. 34¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z przytoczonych przepisów wynika, że ustawowa wspólność majątkowa małżonków ma charakter bezudziałowy. Innymi słowy, każdy z małżonków jest właścicielem przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego i może nimi rozporządzać, przy czym w określonych przypadkach do dokonania czynności prawnej rozporządzającej przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego potrzebna jest zgoda drugiego małżonka.

Sytuacje te zostały wymienione w art. 37 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;

2)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;

3)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;

4)darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Stosownie do art. 37 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu (art. 37 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna (art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z przytoczonych przepisów wynika, że małżonek może dokonać darowizny rzeczy lub prawa wchodzącej w skład majątku wspólnego, pod warunkiem uzyskania zgody drugiego małżonka. Wyrażenie przez drugiego małżonka zgody nie oznacza, że małżonek ten staje się stroną umowy darowizny. Żaden z małżonków nie może natomiast rozporządzać udziałem, jaki przypadłby mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku w wypadku ustania wspólności majątkowej.

Przedmiotem darowizny w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie cały udział w lokalu mieszkalnym wchodzący w skład majątku wspólnego Pani brata i jego żony (niemożliwe jest rozporządzenie częścią tego udziału). Jedynym darczyńcą (stroną umowy darowizny) będzie jednak Pani brat, a jedynym obdarowanym – Pani. W efekcie spełnione zostaną wszystkie warunki pozwalające Pani skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że planowana darowizna udziału w lokalu mieszkalnym, przez Pani brata na Pani rzecz, będzie mogła w całości skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, pomimo, że darowizna nastąpi z majątku wspólnego brata i jego żony. Nie będzie Pani miała również obowiązku zgłoszenia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego nabycia udziału w lokalu mieszkalnym, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, ponieważ umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołała się Pani na interpretacje podatkowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny, zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1ustawy Ordynacja podatkowa.