Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 2 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych oraz lokalu mieszkalnego obciążonych poleceniami darczyńcy. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 28 października 2024 r. (wpływ 30 października 2024 r.) oraz pismem z 12 listopada 2024 r. (wpływ 14 listopada 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Darczyńca chce dokonać darowizny środków pieniężnych na rzecz osoby będącej w III grupie podatkowej, jednocześnie zastrzegając, iż obdarowany ma za te środki kupić lokal.

Darczyńca chce dokonać darowizny lokalu na rzecz osoby będącej w III grupie podatkowej, jednocześnie zastrzegając, iż obdarowany ma ustanowić na jego rzecz służebność mieszkania na czas nieokreślony, nieodpłatną.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Osoba w III grupie podatkowej/obdarowany to Wnioskodawczyni czyli Pani. To Pani ma otrzymać w darowiźnie środki pieniężne i lokal.

Zastrzeżenia darowizny będą stanowiły polecenie w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

W dacie powstania obowiązku, tj. w umowie darowizny zostanie wykonane polecenie,  tj. zostanie ustanowiona służebność.

W dacie powstania obowiązku podatkowego z tytułu darowizny środków pieniężnych będzie wykonane polecenie darczyńcy (zakup lokalu). W dniu przelewu zostanie zawarta umowa sprzedaży lokalu.

Pytanie

Czy osoba obdarowana będzie zobowiązana do zapłaty podatku?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, obdarowany w żadnym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) nie zapłaci podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.):

W związku z tym, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny oraz polecenia darczyńcy, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r.  Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). 

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia  w zamian za uczynioną darowiznę.  Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 i § 2 cyt. Kodeksu wynika, że:

Z kolei stosownie do art. 893 ww. Kodeksu:

Polecenie polega na nałożeniu na obdarowanego obowiązku określonego działania lub zaniechania. Zasadniczo zawierane jest w umowie darowizny. „Nie da się jednak wykluczyć sytuacji, kiedy za zgodą obdarowanego nastąpi to już po zawarciu umowy.” (Komentarz  art. 893 KC red. Gniewek/Machnikowski 2023, wyd. 11/Jezioro). Obciążenie obdarowanego obowiązkiem spełnienia polecenia może więc także nastąpić po zawarciu umowy darowizny, jak i po jej wykonaniu (wówczas wymaga zgody obdarowanego). Darczyńca obciążając obdarowanego poleceniem musi dokładnie wskazać, na czym polecenie ma polegać, a także kogo dotyczyć. Obowiązek określonego zachowania będący przedmiotem polecenia może, ale nie musi mieć związku z przedmiotem darowizny, może dotyczyć sfery majątkowej, jak  i osobistej wskazanej przez darczyńcę osoby. Osobą, której dotyczyć ma objęte poleceniem zachowanie (działanie lub zaniechanie) może być darczyńca, osoba trzecia, a nawet sam obdarowany.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Art. 7 ust. 1 i 2 ww. ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Na podstawie art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn  i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2023 r. poz. 1226):

W myśl art. 15 ust. 3 ww. ustawy:

Z opisu zdarzenia przyszłego oraz jego uzupełnień wynika, że darczyńca chce dokonać darowizny środków pieniężnych na Pani rzecz (osoby będącej w III grupie podatkowej), jednocześnie zastrzegając, iż obdarowany ma za te środki kupić lokal. Darczyńca chce ponadto dokonać darowizny lokalu na Pani rzecz, jednocześnie zastrzegając, iż obdarowany ma ustanowić na jego rzecz służebność mieszkania na czas nieokreślony, nieodpłatną. Zastrzeżenia darowizny będą stanowiły polecenie w rozumieniu Kodeksu cywilnego. W dacie powstania obowiązku, tj. w umowie darowizny zostanie wykonane polecenie, tj. zostanie ustanowiona służebność. W dacie powstania obowiązku podatkowego z tytułu darowizny środków pieniężnych będzie wykonane polecenie darczyńcy (zakup lokalu). W dniu przelewu zostanie zawarta umowa sprzedaży lokalu.

Nabycie przez Panią środków pieniężnych oraz lokalu mieszkalnego w drodze umów darowizn będzie podlegać co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Darczyńca, jako osoba niespokrewniona, należy względem Pani do III grupy podatkowej i co do zasady przepisy przewidziane dla tej grupy podatkowej winny mieć do takiej darowizny zastosowanie.

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość). Jeżeli obdarowany (czyli w tym wypadku Pani) został obciążony obowiązkiem wykonania polecenia, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar darowizny, o ile zostało wykonane. Co zatem istotne, będzie Pani uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania o wartość polecenia tylko w sytuacji, gdy polecenie to będzie wykonane w dniu powstania obowiązku podatkowego z tytułu darowizny. Polecenie wykonane w terminie późniejszym nie uprawnia do obniżenia podstawy opodatkowania, nie jest ciężarem darowizny w momencie jej wykonania.

Skoro z treści wniosku wynika, że na dzień powstania obowiązku podatkowego, który przy nabyciu w drodze darowizny powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego lub z chwilą spełnienia świadczenia, wykona Pani polecenia darczyńcy dotyczące ustanowienia służebności mieszkania na czas nieokreślony oraz zakupu lokalu, będzie Pani uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, co spowoduje, że nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu otrzymanych darowizn.

Dodatkowo Organ informuje, że odrębną kwestią od opodatkowania darowizny jest opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn nabycia tytułem polecenia darczyńcy. Nabycie tytułem polecenia darczyńcy stanowi odrębny przedmiot opodatkowania na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wykonanie polecenia darczyńcy skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku od spadków i darowizn i złożenia zeznania na druku SD-3. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania polecenia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).