Interpretacja indywidualna z dnia 15 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.143.2024.2.MM
Temat interpretacji
Z uwagi na fakt, że umowa darowizny przedsiębiorstwa zostanie zawarta pomiędzy ojcem a synem, to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 października 2024 r. (data wpływu 6 listopada 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
… (dalej: „Wnioskodawca”) prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod adresem ul. …, dla którego właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Urzędu Skarbowego w ….
Wnioskodawca otrzyma składniki majątkowe i niemajątkowe, materialne i niematerialne, aktualnie będące własnością ojca Wnioskodawcy …, posiadającego działalność gospodarczą.
W skład darowizny wejdą:
I.Działki znajdujące się na ul. … (działki nr …; …, użytkowanie wieczyste, KW nr …). Działka nr … zabudowana jest budynkiem biurowo-warsztatowym. Pod tym adresem mieści się baza sprzętowa, warsztat oraz zaplecze techniczne.
II.Jednostki sprzętowe zewidencjonowane jako środki trwałe tj.:
1)Samochód osobowy …,
2)Samochód ciężarowy …,
3)Samochód ciężarowy …,
4)Samochód ciężarowy …,
5)Koparko-ładowarka …,
6)Koparko-ładowarka …,
7)Koparka …,
8)Koparka …,
9)Koparka …,
10)Dźwig …,
11)Dźwig …,
12)Dźwig …,
13)Dźwig …,
14)Podnośnik koszowy …,
15)Zamiatarka …,
16)Samochód ciężarowy …,
17)Samochód ciężarowy …,
18)Samochód ciężarowy …,
19)Samochód ciężarowy …,
20)Przyczepa …,
21)WALEC …,
22)WÓZEK PODNOŚNIKOWY …,
23)Zbiornik ON …,
24)Rębak,
25)Zakuwarka elektryczna …,
26)Montażownica do kół,
27)Tokarka …,
28)Młot hydrauliczny do kucia …,
29)Traktor ogrodowy
III.Wyposażenie, pracowników, nazwę przedsiębiorstwa, realizowane umowy, polisy, itp.
Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.
Wnioskodawca będzie wykorzystywał otrzymane składniki do prowadzenia swojej świeżo założonej działalności gospodarczej.
Opisana powyżej darowizna zaplanowana jest na ostatni kwartał bieżącego 2024 r.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że w ramach darowizny ZCP zamierza przejąć cesją następujące umowy:
1.Umowa z … Sp. z o.o. na realizację robót budowlanych w …;
2.Umowa z … Sp. z o.o. na usługi transportowe, dostawy materiałów z transportem oraz usługi sprzętem budowlanym dla … na rejonie …;
3.Umowa z … Spółka Akcyjna na bieżące i awaryjne prace w branży dźwigowo-transportowej na terenie …;
4.Umowa na ubezpieczenia komunikacyjne pojazdów, maszyn budowlanych z firmą …;
5.Umowa o świadczenie usług w zakresie obsługi … z firmą …Sp. z o.o. z siedzibą …;
6.Umowa na dostawę paliw z firmą … Sp. z o.o. …;
7.Umowa z BIUREM PODATKOWYM …;
8.Umowa dzierżawy placu …z A.B. zamieszkałym: …;
9.Umowa dzierżawy placu … z … S.A. z siedzibą …;
10.Umowa dzierżawy placu … z …Sp. z o.o. …;
11.Umowa z firmą ochroniarską …;
12.Umowę na świadczenie usług telekomunikacyjnych i Internetu z firmą …;
13.Umowę na dostawy energii elektrycznej do budynku …z firmą …;
14.Umowę na dostawę wody i odbiór ścieków z firmą …;
15.Umowę na obsługę szkoleń wstępnych, okresowych, pierwszej pomocy i bhp z firmą ….
Pytanie
Czy nieodpłatna cesja umów oraz przekazanie wyżej opisanych składników materialnych oraz niematerialnych w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn, o ile zostanie zgłoszony druk SD-Z2 zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn? (we wniosku pytanie oznaczone nr 1)
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe.
W związku z art. 4a (winno być art. 4a ust. 1 pkt 1) ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje:
4) przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń;
W związku z powyższym, nieodpłatna cesja umów oraz przekazanie składników materialnych oraz niematerialnych będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn, o ile zostanie zgłoszony druk SD-Z2.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego.
Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej
Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Co do zasady − darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się przez ustalenie stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Jednakże w myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).
Stosownie do art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Zgodnie z art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Pana ojciec zamierza w formie darowizny przekazać Panu składniki majątkowe i niemajątkowe związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W skład darowizny wejdą działki, jednostki sprzętowe zewidencjonowane jako środki trwałe oraz wyposażenie, pracownicy, nazwa przedsiębiorstwa, realizowane umowy, polisy, itp. W ramach darowizny przedsiębiorstwa przejmie Pan także wierzytelności z zawartych umów. Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.
Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5)koncesje, licencje i zezwolenia;
6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8)tajemnice przedsiębiorstwa;
9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W myśl natomiast art. 552 ww. Kodeksu:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Zgodnie z powyższymi przepisami, przedsiębiorstwo stanowi zbiór rzeczy, praw oraz innych składników. Skoro więc przedsiębiorstwo stanowi taki zbiór, to tak też należy traktować jego darowiznę – jako darowiznę rzeczy oraz praw majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Dokonując zatem darowizny przedsiębiorstwa, faktycznie dokonuje się darowizny szeregu rzeczy i praw majątkowych składających się na to przedsiębiorstwo, w tym wierzytelności wynikających z przejmowanych umów.
Mając zatem na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa, należy stwierdzić, że planowana darowizna składników związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Pana ojca (obejmująca składniki materialne i niematerialne oraz cesję umów), będzie objęta regulacją przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Jednakże, z uwagi na fakt, że umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy ojcem a synem), to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ponadto wskazać należy, że skoro umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to dla zachowania warunków zwolnienia nie będzie konieczne zgłoszenie jej naczelnikowi urzędu skarbowego na druku SD-Z2.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pana stanowiska tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).