-37581435.jpg)
W zakresie skutków podatkowych otrzymania przelewów środków pieniężnych od ojca. - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
W zakresie skutków podatkowych otrzymania przelewów środków pieniężnych od ojca.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 23 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania przelewów środków pieniężnych od ojca. Uzupełnił go Pan pismem z 30 lipca 2024 r. (wpływ 30 lipca 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 16 października 2024 r. (wpływ 16 października 2024 r.) oraz 21 października 2024 r. (wpływ 21 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Sprawa dotyczy zabezpieczenia środków finansowych ojca (zmarłego w zeszłym roku) jako depozyt prawidłowy, błędnie opisany na przelewach bankowych jako darowizna, który teraz stał się już spadkiem.
Pomimo nieprawidłowego opisania przez zmarłego już Pana ojca tytułów przelewów jako: „darowizna”, która zgłoszona w pierwszej grupie/linii podatkowej nie podlega opodatkowaniu była faktycznie „depozytem prawidłowym” do tej pory utrzymywanym na Pana kontach w tym samym banku. Rzeczywiście termin (6 miesięcy) zgłoszenia formularza SD-Z2 upłynął, ale to zapominalstwo skutkujące przeoczeniem terminu wynikało z niezamierzonego błędu (kwalifikacja darowizny jako depozyt prawidłowy) (…).
Oświadcza Pan, że przy popełnieniu wyżej wymienionego czynu współdziałał Pan jednomyślnie, wspólnie i bez przymusu z ojcem oraz bratem, kierując się wyłącznie względem ochrony wypracowanego przez wiele lat majątku wspólnego rodziców, którym dysponował zmarły już Pana ojciec.
(…). Nagła i bardzo trudna sytuacja dotknęła ojca (...) 2023 r. i polegała na próbie kradzieży środków finansowych z jego konta tzw. „metodą na policjanta”. (…) Pana ojciec został sam z obowiązkami życiowymi (m.in. zarządzanie finansami, prowadzenie gospodarstwa domowego), którymi w tak podeszłym wieku musiał się zająć. Ta sytuacja totalnie go zszokowała i sparaliżowała jakiekolwiek działania życiowe do tego stopnia, że bał się płacić kartą płatniczą w sklepach. W związku z tym celem zabezpieczenia 30 marca 2023 r. wspólnie z Pana ojcem i bratem podjęli Państwo decyzję o przekazaniu większych kwot pieniędzy (w tym z dwóch kont oszczędnościowych) z konta Pana ojca na Pana konto również w (…) Banku. Pomimo takiego tytułu przelewu (nieświadomość) był to depozyt prawidłowy na jakiś czas (nieokreślony), którym mogli Państwo zabezpieczyć środki finansowe ojca wypracowane wspólnie z Pana mamą przez wiele lat ich wspólnego życia.
Stan kont na dzień 30 marca 2023 r. oraz teraz 2 lipca 2024 r. wskazuje, że pomimo możliwości dysponowania tymi kwotami – część tych kwot wróciła z powrotem na większe wydatki ojca – saldo jest prawie identyczne. Drobne różnice wynikają z odsetek na kontach oszczędnościowych automatycznie naliczanych w cyklicznych terminach.
(…) Pana ojciec zmarł (...) 2023 r. Dopiero w momencie wyjaśniania sytuacji spadkowej (notariusz w maju 2024) przypomnieli sobie Państwo o fakcie niezgłoszenia tych przelewów, które formalnie już teraz stanowią masę spadkową, którą prawidłowo i w terminie ustawowym zgłosi Pan wspólnie z bratem do odpowiednich Urzędów Skarbowych.
Reasumując po raz pierwszy w życiu chciał Pan zawiadomić właściwy Urząd Skarbowy o popełnieniu przez Pana nieterminowego zgłoszenia przyjęcia większych kwot pieniędzy od zmarłego już Pana ojca.
Po pierwsze przyjęte sumy formalnie były depozytem prawidłowym, który miał zabezpieczyć interes finansowy samotnej osoby w podeszłym wieku, uwzględniając wyjątkowość i skomplikowanie tej trudnej sytuacji życiowej, w której się Państwo znaleźli, a celem nadrzędnym było zabezpieczenie majątku Pana rodziców, na który ciężko pracowali całe życie. Pomimo nieprawidłowego zakwalifikowania (tytuł przelewu) oraz niedopełnienia regulaminowego terminu zgłoszenia nie posiada Pan jakiejkolwiek umowy darowizny - bo takowej nie było, a jedynie Pana i Pana brata oświadczenie o tym fakcie.
Potwierdzają to również przelewy i salda kont z zeszłego i tego roku.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że w związku z zaistniałą sytuacją w 2023 roku Pana ojciec zlecił przelewy (większe i mniejsze kwoty) na Pana konto w tym samym banku (opatrzone niestety błędnie tytułem; „darowizna”), które były depozytem prawidłowym (na podstawie umowy ustnej o przechowanie). Po śmierci Pana ojca środki te stały się spadkiem.
Pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)
Czy w związku z takim stanem faktycznym dotyczą Pana jakiekolwiek obowiązki podatkowe (w tym opodatkowanie lub zgłoszenie jakieś czynności) ?
Pana stanowisko w sprawie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)
Pana zdaniem, w roku 2023 nie dotyczyły Pana przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596) ponieważ przekazane na przechowanie środki pieniężne były depozytem prawidłowym. Natomiast po formalnym nabyciu spadku (20 maja 2024 r.) powstał obowiązek jego zgłoszenia na formularzu SD-Z2, który 30 września 2024 r. złożył Pan w swoim Urzędzie Skarbowym.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2) darowizny, polecenia darczyńcy;
3) zasiedzenia;
4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie na podstawie tytułów ściśle w ustawie określonych. Jednym z takich tytułów jest darowizna.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia „darowizna”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 i Kodeksu cywilnego:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera również definicji pojęcia „spadek”, „dziedziczenie”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy Kodeks cywilny.
W myśl art. 922 § 1 ww. Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Spadkobierca nabywa zatem spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.
Z powołanych wyżej artykułów wynika, iż spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą rzeczy i prawa majątkowe, które przysługiwały spadkodawcy w chwili śmierci.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.
Stosownie do art. 6 ust. 4 ww. ustawy:
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3) do grupy III – innych nabywców.
Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).
W myśl art. 4a ust. 1a i 3 ww. ustawy:
Jeżeli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, termin 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego liczy się od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z treści przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby, których łączą relacje ściśle w przepisie określone (tzw. grupa zerowa).Z opisu stanu faktycznego wynika, że w 2023 roku Pana ojciec zlecił przelewy na Pana konto w tym samym banku (opatrzone błędnie tytułem; „darowizna”), które były depozytem prawidłowym (na podstawie umowy ustnej o przechowanie). Po śmierci Pana ojca środki te stały się spadkiem.
Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlegają wyłącznie czynności, które zostały enumeratywnie wymienione w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. czynności prawne, których skutkiem jest nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw majątkowych przez osoby fizyczne. Nabycie środków pieniężnych tytułem darowizny jest jedną z tych czynności, które ustawodawca objął zakresem przedmiotowym ustawy.
W rozpatrywanej sprawie, z opisu stanu faktycznego nie wynika, aby przekazanie środków pieniężnych przez Pana ojca na Pana konto, wynikało z darowizny dokonanej przez Pana ojca na Pana rzecz. Jak twierdzi Pan we wniosku, środki finansowe Pana ojca zostały przelane na Pana konto jako depozyt prawidłowy w celu ich zabezpieczenia, błędnie opisane na przelewach bankowych jako darowizna. Nie posiada Pan jakiejkolwiek umowy darowizny w związku z ww. przelewami.
Skoro przekazane przez Pana ojca pieniądze nie stanowiły darowizny, w świetle powołanych przepisów brak jest podstaw do stwierdzenia, że w przedstawionym stanie faktycznym na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn powstały dla Pana jakiekolwiek obowiązki podatkowe z tego tytułu, tj. z tytułu darowizny.
Natomiast, jak wynika z wniosku, w chwili śmierci ojca ww. środki pieniężne stały się spadkiem.
Jeśli nabywca (spadkobierca) spełnia wszystkie przesłanki wynikające ze zwolnienia z podatku określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczącego najbliższej rodziny – winien dokonać zgłoszenia przedmiotu nabycia (otrzymanego spadku) w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego na druku SD-Z2.
Z treści wniosku wynika, że 30 września 2024 r. złożył Pan w swoim urzędzie skarbowym zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Jeżeli zatem ww. zgłoszenia dokonał Pan w ustawowym, sześciomiesięcznym terminie, to nabycie ww. środków pieniężnych tytułem spadku korzysta ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).