Obowiązek, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn istnieje jedynie wówczas, kiedy wypłaty dokonywane są na rzecz osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia zakresu obowiązku przekazywania informacji wskazanych w art. 19 ust. 1 ustawy. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Bank, działając na podstawie stosownego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego oraz zgodnie z przepisami ustawy Prawo Bankowe, świadczy za wynagrodzeniem szereg usług finansowych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, na które składają się czynności wymienione w treści art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 6 ust. 1 Prawa Bankowego.

Bank, w związku z prowadzoną działalnością, realizuje obowiązki informacyjne wynikające z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn, tj. przekazuje informację  o dokonanych wypłatach (zwrocie długu) i ich wysokości, odpowiednio:

a)naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela

b)w terminie 14 dni od dnia wypłaty.

Wypłat (zwrotów długu), w zakresie przypadków określonych w art. 19 ust. 1 ustawy  o podatku od spadków i darowizn, Bank dokonuje na rzecz spadkobierców/osób, którym przysługuje wierzytelność, z tym że osobami tymi (pod kątem formy prawnej) mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, w tym takie podmioty jak: fundacje, stowarzyszenia, gminy, Skarb Państwa oraz inne jednostki organizacyjne.

Pytanie

Czy obowiązek informacyjny Banku w zakresie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczy wypłat (zwrotów długu) dokonanych wyłącznie na rzecz osób fizycznych – spadkobierców/osób, którym przysługuje wierzytelność?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, w opisanym stanie faktycznym obowiązki informacyjne wynikające  z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn Bank zobowiązany jest realizować wyłącznie dla wypłat (zwrotów długu) dokonanych na rzecz spadkobierców/osób, którym przysługuje wierzytelność – będących osobami fizycznymi w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Przepis art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że dłużnicy spadkodawcy lub osób, którym przysługują wierzytelności z tytułu zapisu (dalszego zapisu), wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci lub umorzenia jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na podstawie dyspozycji uczestnika tych funduszy na wypadek jego śmierci, są obowiązani przekazać naczelnikowi urzędu skarbowego, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela, informację o dokonanych wypłatach (zwrocie długu) i ich wysokości, w terminie 14 dni od dnia wypłaty.

Bezpośrednio w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ustawodawca nie zapisał, że obowiązki informacyjne wynikające z tego przepisu dotyczą wypłat na rzecz osób fizycznych, ale za niedopuszczalną należałoby uznać odmienną wykładnię przytoczonego przepisu, mając na uwadze następujące czynniki:

1.Wykładnia systemowa i funkcjonalna.

Należy mieć na uwadze, że przytoczony art. 19 ust. 1 znajduje się w Rozdziale 5 „Płatnicy” ustawy o podatku od spadków i darowizn. Uwzględniając zatem zasady wykładni systemowej (interpretacja nie może doprowadzić do powstawania luki lub sprzeczności między poszczególnymi przepisami) oraz funkcjonalnej (interpretacja przepisu musi uwzględniać funkcję danej regulacji) należy przyjąć, że obowiązki płatnika (czynności techniczne obsługi zobowiązania) nie mogą wykraczać poza zakres podmiotowo-przedmiotowy podatku od spadków i darowizn.

Bank składając informacje wskazane w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków  i darowizn realizuje czynności techniczne mające na celu zabezpieczenie rozliczenia z tytułu podatku od spadków i darowizn. Stąd składanie informacji w obszarze wykraczającym poza zakres podmiotowy ustawy o podatku od spadków i darowizn (informacje o wypłatach (zwrocie długu) na rzecz podmiotów innych niż osoby fizyczne) byłoby sprzeczne z celem ustawy (wykraczałoby poza zakres przedmiotowy ustawy).

2.Zakres podmiotowy ustawy od spadków i darowizn.

Zakres podmiotowy obowiązków z tytułu podatku od spadków i darowizn nie budzi wątpliwości interpretacyjnych. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wskazanych w przywołanej ustawie. Podatkowi od spadków i darowizn podlegają zatem wyłącznie osoby fizyczne.

Również w Komentarzu do ustawy o podatku od spadków i darowizn S. Boguckiego (Opublikowano: WKP 2021) czytamy: „W świetle art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. określanie podmiotów podatków i danin publicznych następuje w drodze ustawy. Czyniąc zadość temu obowiązkowi, ustawodawca w art. 1 ust. 1 u.p.s.d. określił podmioty będące podatnikami podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem podmiotami tego podatku są wyłącznie osoby fizyczne, a więc istoty ludzkie jako podmiot prawa”.

Analogicznie czytamy w Komentarzu do ustawy o podatku od spadków i darowizn autorstwa: S. Babiarza, A. Mariańskiego oraz W. Nykiela: „Podmiotami podatku od spadków i darowizn, czyli podatnikami, są wyłącznie osoby fizyczne. Wynika to wprost z art. 1 ustawy, który jednoznacznie o tym stanowi”.

3.Wykładnia językowa i celowościowa.

Dodatkowo należy mieć na uwadze literalne brzmienie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym organ właściwy do złożenia informacji ustalany jest według „miejsca zamieszkania wierzyciela”. Gdyby obowiązkiem informacyjnym były objęte również wypłaty dokonywane na rzecz podmiotów innych niż osoby fizyczne (np. osoby prawne) ustawodawca musiałby określić właściwość organów do złożenia informacji dla tych podmiotów (adres zamieszkania posiadają osoby fizyczne a nie osoby prawne, a ustawodawca w analizowanej regulacji nie posłużył się terminem „adres siedziby wierzyciela”).

W związku z powyższym nie można przyjąć, że regulacja art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn formułuje obowiązki informacyjne w zakresie wypłat (zwrotu długu) dokonywanych na rzecz podmiotów innych niż osoby fizyczne (np. osób prawnych, fundacji, gmin). Taka wykładnia byłaby bowiem sprzeczna z zasadami wykładni językowej, celowościowej, systemowej ponieważ odpowiednio:

a)ustawodawca formułuje zasady realizacji obowiązków informacyjnych w odniesieniu do osób fizycznych, co potwierdza zapis: „miejsca zamieszkania wierzyciela”;

b)analizowana regulacja to przepis techniczny, który stanowi podstawę zabezpieczenia dla organów podatkowych dodatkowych informacji służących prawidłowemu ustaleniu/weryfikacji obowiązków podatkowych podatników podatku od spadku i darowizn – osób fizycznych;

c)odmienna wykładnia prowadziłaby do powstania luki prawnej, w zakresie ustalenia organu właściwego do wysłania informacji dotyczących wypłat dokonywanych na rzecz podmiotów innych niż osoby fizyczne.

4.Indywidualne interpretacje.

Finalnie zwracają Państwo uwagę, że w podobnym do opisanego przez Bank stanu faktycznego, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w indywidulanej interpretacji z 29 września 2017 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4015.37.2017.1.AK1 potwierdził, że obowiązki informacyjne z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie obejmują wypłat dokonywanych na rzecz osób prawnych: „W związku z powyższym, że Wnioskodawca, jako dłużnik spadkodawcy dokonał wypłaty (zwrotu długu) na rzecz spadkobiercy będącego osobą prawną z siedzibą poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (na terytorium Republiki Litewskiej), w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania ustawa o podatku od spadków i darowizn. Tym samym na Wnioskodawcy, jako dłużniku spadkodawcy nie ciąży obowiązek, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, względem właściwego naczelnika urzędu skarbowego w związku z wypłatą (zwrotem długu) na rzecz osoby prawnej (bez względu na państwo jej siedziby)”.

Podsumowując, w Państwa ocenie, w opisanym stanie faktycznym obowiązki informacyjne wynikające z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn Bank ma obowiązek realizować wyłącznie dla wypłat (zwrotu długu) dokonanych na rzecz spadkobierców/osób, którym przysługuje wierzytelność – będących osobami fizycznymi w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Obowiązkiem informacyjnym nie są zatem objęte wypłaty na rzecz innych podmiotów, osób prawnych, w tym przykładowo na rzecz gmin, fundacji, jednostek organizacyjnych kościoła np. parafii.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.):

Z art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r.  poz. 1061 ze zm.) wynika, że:

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Ze stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Bank, w związku z prowadzoną działalnością, realizuje obowiązki informacyjne wynikające z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn, tj. przekazuje informację  o dokonanych wypłatach (zwrocie długu) i ich wysokości, odpowiednio:

a)naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela

b)w terminie 14 dni od dnia wypłaty.

Wypłat (zwrotów długu), w zakresie przypadków określonych w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, Bank dokonuje na rzecz spadkobierców/osób, którym przysługuje wierzytelność, z tym że osobami tymi (pod kątem formy prawnej) mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, w tym takie podmioty jak: fundacje, stowarzyszenia, gminy, Skarb Państw oraz inne jednostki organizacyjne.

Jak wynika wprost z art. 1 ustawy o podatki od spadków i darowizn, ustawa odnosi się do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem wymienionym w tym artykule, wyłącznie przez osoby fizyczne.

W związku z tym, że Państwo, jako Bank, są zobowiązani do przekazywania informacji o dokonanych wypłatach (zwrocie długu) i ich wysokości w związku z przepisem art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to do obowiązku tego mają zastosowanie ogólne ramy podatku od spadków i darowizn.

Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie do osób prawnych i pozostałych jednostek organizacyjnych nie znajdzie zastosowania ustawa o podatku od spadków i darowizn.

Tym samym na Państwu, jako na Banku, nie ciąży obowiązek, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w związku z wypłatą (zwrotem długu) na rzecz osoby prawnej i innej jednostki organizacyjnej. Obowiązek ten istnieje jedynie wówczas, kiedy wypłaty dokonywane są na rzecz osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-    Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.