Obowiązki płatnika. - Interpretacja - null

Shutterstock

Obowiązki płatnika. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.190.2024.1.ASZ

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Obowiązki płatnika.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 30 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązków notariusza.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Notariusz jako płatnik zamierza sporządzić umowę darowizny pieniędzy przez osoby zaliczone do osób wymienionych w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Strony dokonają przelewu pieniędzy przed przyjściem do kancelarii notarialnej i udowodnią notariuszowi przekazanie środków okazując potwierdzenie przelewu z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego i oświadczając, że są to środki objęte dokonywaną umową darowizny w formie aktu notarialnego.
Pytanie 

Czy notariusz może zastosować zwolnienie przewidziane w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy  o podatku od spadków i darowizn w opisanym przypadku?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, notariusz jako płatnik podatku od spadków i darowizn, może zastosować zwolnienie przewidziane w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeśli sporządza akt notarialny umowy darowizny środków pieniężnych pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy, jeśli strony udowodnią notariuszowi przekazanie środków okazując potwierdzenie przelewu z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego i oświadczając, że są to środki objęte dokonywaną umową darowizny  w formie aktu notarialnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy :

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w powiązaniu z § 2  rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1226):

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skali od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej:

-od kwoty do 11 833 – 3%,

-dla kwot w przedziale 11 833 a 23 665 − 355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł

-dla kwot powyżej 23 665 − 946 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł.

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)  zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)  w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Stosownie do treści art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

W myśl art. 4a ust. 4 cyt. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)  wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie,  i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1  pkt 1 lub

2)  nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo  w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy:

Notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego darowizny.

Jak wynika z art. 18 ust. 1 pkt 2 i 3 cyt. ustawy:

Płatnicy są obowiązani:

-    pobrać należny podatek z chwilą sporządzenia aktu notarialnego, z zastrzeżeniem ust. 3;

-    wpłacić pobrany podatek na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę płatnika wykonuje swoje zadania, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, a także przekazać w tym terminie, w formie elektronicznej, deklarację o wysokości pobranego i wpłaconego przez płatnika podatku, w tym informację o kwocie podatku należnego poszczególnym gminom.

Z opisu sprawy wynika, że ma Pan – jako notariusz – sporządzić umowę darowizny pieniędzy przez osoby zaliczone do osób wymienionych w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków  i darowizn. Strony dokonają przelewu pieniędzy przed przyjściem do kancelarii notarialnej i udowodnią Panu przekazanie środków okazując potwierdzenie przelewu z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego i oświadczając, że są to środki objęte dokonywaną umową darowizny w formie aktu notarialnego.

Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4) jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z wniosku wynika, że przed sporządzeniem umowy darowizny w formie aktu notarialnego, strony dokonają przelewu środków pieniężnych, wskażą Panu potwierdzenie przelewu  z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego oraz oświadczą, że są to środki objęte dokonywaną umową darowizny w formie aktu notarialnego. Tym samym darowizna taka będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, bo jej dokonanie nastąpi zgodnie z wymogami ustawodawcy – udokumentowane będzie wpływem na rachunek bankowy nabywcy. Należy uznać, iż warunek udokumentowania otrzymania środków na rachunek bankowy zostanie spełniony mimo, że przelew pieniędzy na konto bankowe obdarowanego nastąpi wcześniej niż zostanie zawarta umowa darowizny.

Skoro zatem strony umowy darowizny udowodnią Panu – jako notariuszowi − przekazanie środków pieniężnych okazując potwierdzenie przelewu z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego i oświadczając, że są to środki objęte dokonywaną umową darowizny, to sporządzając akt notarialny umowy darowizny środków pieniężnych pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy może Pan zastosować zwolnienie przewidziane w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy   z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-    Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.