W zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa od brata.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2024  r. wpłynął Pani wniosek z 17 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa od brata. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 kwietnia 2024 r. (wpływ 23 kwietnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Brat Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą na własne imię na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, pod nazwą: (…). Działalność gospodarcza jest prowadzona przez brata Wnioskodawczyni w zakresie: 56.10.A – Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne.

W skład przedsiębiorstwa brata Wnioskodawczyni wchodzą:

- środki trwałe stanowiące wyposażenie restauracji, zaplecza kuchennego takie jak: zmywarki do naczyń, lodówki, ekspresy do kawy, meble, samochód osobowy, telewizory;

- znak towarowy: (…);

- zezwolenie na sprzedaż alkoholi.

Brat Wnioskodawczyni zamierza dokonać na jej rzecz darowizny całego przedsiębiorstwa, w skład którego wejdą:

- ruchomości, środki trwałe, wyposażenie, towary handlowe;

- dokumenty i księgi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą;

- znak towarowy;

- wierzytelności, o ile na dzień zawarcia umowy darowizny takie będą.

Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Po zawarciu umowy darowizny brat Wnioskodawczyni zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej i dokona czynności w celu wykreślenia jej z ewidencji działalności gospodarczej, podobnie jak z ewidencji podatkowych.

Wnioskodawczyni zamierza prowadzić działalność gospodarczą w tym samym zakresie co brat. W tym celu Wnioskodawczyni zgłosi do ewidencji działalności gospodarczej rozpoczęcie działalności gospodarczej i zarejestruje się jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Wnioskodawczyni przejmie zatrudnionych przez brata pracowników, o ile wyrażą na to zgodę.

Pytanie

Czy darowizna przedsiębiorstwa przez brata Wnioskodawczyni na rzecz siostry korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, stosownie do przepisu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia  28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 93, poz. 768), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem m.in. darowizny.

Zgodnie z art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Obowiązek podatkowy, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 cytowanej ustawy, powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia  w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy, z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy, do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synowa, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę jeżeli – zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie  6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6  ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku,  z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz – udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określona w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielcza kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Stosownie do art. 4a ust. 4 cytowanej ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadku m.in. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, darowizna przedsiębiorstwa sporządzona w formie aktu notarialnego przekazująca całe przedsiębiorstwo przez brata na rzecz siostry korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn i nie wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego ze względu na akt notarialny. 

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U.  z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych  o czystej wartości przekraczającej:

 1) 36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

 2) 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

 3) 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

 1) do grupy I − małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

 2) do grupy II − zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

 3) do grupy III − innych nabywców.

Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

 1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie,  i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1  pkt 1 lub

 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Stosownie do treści art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pani brat zamierza dokonać na Pani rzecz darowizny całego przedsiębiorstwa, w skład którego wejdą:

- ruchomości, środki trwałe, wyposażenie, towary handlowe;

- dokumenty i księgi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą;

- znak towarowy;

- wierzytelności, o ile na dzień zawarcia umowy darowizny takie będą.

Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Jak więc wynika z opisu sprawy, darowizna przedsiębiorstwa ma zostać dokonana pomiędzy osobami należącymi do zerowej grupy czyli między osobami wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem z uwagi na fakt, że darowizna zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy rodzeństwem), będzie korzystała ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zatem po Pani stronie jako obdarowanej nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków  i darowizn

Podkreślić przy tym należy, że skoro umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to – w celu skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa powyżej – nie będzie miała Pani obowiązku zgłoszenia jej do naczelnika urzędu skarbowego. Z treści art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn (jak już wyżej wskazano) co prawda wynika, iż jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia jest zgłoszenie przez nabywcę właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek taki nie obejmuje jednak przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem dla celów skorzystania przez Panią ze zwolnienia podatkowego nie wystąpi obowiązek zgłoszenia nabycia ww. prawa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego na druku SD-Z2.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).