Interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.15.2024.2.AD
Temat interpretacji
Wnioskodawczyni jest zobowiązana – stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – złożyć zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 po ojcu. W zeznaniu tym należy wykazać majątek (jego wartość) nabyty – a nie wykazany w zgłoszeniu SD-Z2.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 22 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązków podatkowych w związku z nabyciem spadku po ojcu. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 10 marca 2024 r. (data wpływu – 10 marca 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Małżeństwo – obywatele Niemiec, na stałe mieszkający w Niemczech – pozostawiło testament. Testament został sporządzony w formie aktu notarialnego (...) 2013 r. W testamencie tym małżonkowie powołali do części spadku Pani ojca – (...) – obywatela Polski, na stałe mieszkającego w Polsce.
Pierwsze otwarcie spadku nastąpiło (...) 2020 r. po śmierci jednego z małżonków, pani (...). Drugi z małżonków – pan (...) – zmarł (...) 2022 r. Sąd Rejonowy w (...) wydał protokół z (...) 2022 r., w którym poinformował spadkobierców (m.in. Pani ojca) o woli niemieckich testatorów. Pani ojciec otrzymał certyfikowaną kopię protokołu otwarcia spadku. Do dnia dzisiejszego prowadzone są czynności przez organy niemieckie w sprawie spadku. Tuż przed śmiercią pan (...) sprzedał dom, także w aktywach majątku wykazano oszczędności na rachunku bankowym.
W międzyczasie Pani ojciec, wskazany w testamencie jako spadkobierca, zmarł. Data śmierci ojca to (...) 2022 r. (czyli po panu (...)). Po śmierci ojca złożyła Pani w ustawowym terminie deklarację SD-3 wskazując majątek po ojcu. W zeznaniu SD-3 po zmarłym ojcu nie uwzględniła Pani toczącej się sprawy spadkowej po zmarłym małżeństwie z Niemiec.
Jako zstępna po (...) 2022 r. została Pani zobligowana do podania swoich danych do niemieckich organów zajmujących się sprawą spadkową w Niemczech. (...) 2023 r. otrzymała Pani od niemieckiego urzędu skarbowego decyzję z wyliczoną wartością podatku od spadku z terminem płatności do (...) 2023 r. Podatek ten został uregulowany przez zarządcę z masy spadkowej po zmarłym małżeństwie z Niemiec. Faktyczne przelewy na rzecz spadkobierców z konta po zmarłym małżeństwie z Niemiec nie zostały jeszcze dokonane.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że po śmierci Pani ojca złożyła Pani zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z2. Zgłoszenie SD-Z2 złożyła Pani w ustawowym terminie, zachowując okres 6-ciu m-cy od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. (...) 2023 r., wskazując majątek po ojcu. W zgłoszeniu SD-Z2 po zmarłym ojcu nie uwzględniła Pani toczącej się sprawy spadkowej po zmarłym małżeństwie z Niemiec.
Na moment składania ww. zgłoszenia SD-Z2 wiedziała Pani, że sprawa spadkowa w Niemczech się toczy, lecz nie znała Pani szczegółów: wartości majątku, kwoty dziedziczenia.
Pytania
Czy po otrzymaniu spadku (kwoty pieniężnej) powinna Pani złożyć zeznanie o nabyciu spadku na formularzu SD-3, wskazując jako spadkodawcę pana (...) (zmarłego (...) 2022 r.) i w konsekwencji zapłacić podatek od spadku do polskiego urzędu skarbowego, mimo uiszczenia podatku w Niemczech?
W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej czy zagraniczny podatek od spadku stanowi ciężar nabytego spadku i podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania od spadków i darowizn w Polsce?
Pani stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Pani zdaniem, ze względu na zaistniałą w sprawie podatkowej kolejność wydarzeń, nie powinna Pani składać zeznania podatkowego SD-3 po zmarłym (...), tylko dokonać korekty zgłoszenia SD-Z2 po zmarłym ojcu – (...).
W momencie otwarcia spadku, po zmarłym (...), Pani ociec żył. To on został wskazany w testamencie jako spadkobierca. Otrzymał postanowienie sądu w (...) o woli niemieckich testatorów i spadku tego nie odrzucił.
Pani ojciec nie doczekał jedynie zakończenia sprawy spadkowej i fizycznego wykonania testamentu.
Zgodnie z powyższym można stwierdzić, iż de facto nabywa Pani spadek w drodze dziedziczenia po zmarłym ojcu, dlatego też powinnam dokonać jedynie korekty zgłoszenia SD-Z2.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
W myśl art. 922 § 1 tej ustawy:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do treści art. 1025 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą.
Tym samym, prawomocne postanowienie sądu lub akt poświadczenia dziedziczenia mają charakter deklaratoryjny i stwierdzają jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę. Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa – istniejące w dacie nabycia spadku. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.
Z przedstawionego przez Panią zdarzenia wynika, że małżeństwo – obywatele Niemiec, na stałe mieszkający w Niemczech – pozostawiło testament sporządzony w formie aktu notarialnego z (...) 2013 r. W testamencie tym małżonkowie powołali do części spadku Pani ojca. Pierwsze otwarcie spadku nastąpiło (...) 2020 r., po śmierci jednego z małżonków. Drugi z małżonków – pan (...) – zmarł (...) 2022 r. Sąd Rejonowy w (...) wydał protokół z (...) 2022 r., w którym poinformował spadkobierców (m.in. Pani ojca) o woli niemieckich testatorów. Pani ojciec otrzymał certyfikowaną kopię protokołu otwarcia spadku. Do dnia dzisiejszego prowadzone są czynności przez organy niemieckie w sprawie spadku. Pani ojciec zmarł (...) 2022 r. Po śmierci ojca złożyła Pani w ustawowym terminie, tj. (...) 2023 r., zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych na druku SD-Z2, wskazując majątek po ojcu. Nie uwzględniła Pani toczącej się sprawy spadkowej po zmarłym małżeństwie z Niemiec. Jako zstępna po (...) 2022 r. została Pani zobligowana do podania swoich danych do niemieckich organów zajmujących się sprawą spadkową w Niemczech. (...) 2023 r. otrzymała Pani od niemieckiego urzędu skarbowego decyzję z wyliczoną wartością podatku od spadku z terminem płatności do (...) 2023 r. Podatek ten został uregulowany przez zarządcę z masy spadkowej po zmarłym małżeństwie z Niemiec. Faktyczne przelewy na rzecz spadkobierców z konta po zmarłym małżeństwie z Niemiec nie zostały jeszcze dokonane.
Z treści wniosku wynika, że dziedziczy Pani po ojcu, który zmarł (...) 2022 r. W sprawie – zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w ustawach zmieniających ustawę o podatku od spadków i darowizn – będą miały więc co do zasady, zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na ten dzień, z uwzględnieniem zapisu art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, dotyczącego kwot wolnych od podatku oraz skali podatkowej.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Stosownie do treści art. 2 ww. ustawy:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wg brzmienia art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy:
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Jak wynika z powyższego przepisu zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III - innych nabywców.
Niezależnie od powyższego, w myśl art. 4a ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Stosownie do art. 4a ust. 3 cyt. ustawy:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
W myśl art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych i zakres danych w nim zawartych, w tym w szczególności:
1)dane identyfikujące podatników obowiązanych do złożenia zgłoszenia oraz dane stanowiące podstawę zaliczenia do I grupy podatkowej,
2)dane identyfikujące oraz ostatni adres spadkodawcy, darczyńcy lub innej osoby, od której lub po której została nabyta własność rzeczy lub prawa majątkowe,
3)dane dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych, ich rodzaj, miejsce położenia rzeczy lub wykonywania praw majątkowych, wraz z ich wartością rynkową oraz wielkość nabytego udziału
- uwzględniając konieczność potwierdzenia nabycia w celu skorzystania ze zwolnienia.
Wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych określony został przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060) wydanym w oparciu o ww. art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z § 2 ww. rozporządzenia:
Zgłoszenie, o którym mowa w § 1, zawiera następujące dane:
1) datę nabycia;
2) datę powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego;
3) miejsce i cel składania zgłoszenia;
4) dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania podatnika obowiązanego do złożenia zgłoszenia;
5) dane identyfikujące i ostatni adres zamieszkania spadkodawcy, darczyńcy lub innej osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe;
6) tytuł nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych;
7) rodzaj dokumentu potwierdzającego nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych;
8) dane dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych;
9) dane dotyczące stosunku osobistego nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe;
10) sposób przekazania środków pieniężnych tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy;
11) podpis nabywcy (pełnomocnika).
Zgodnie z treścią art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Z przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że spadek nabywa się z chwilą śmierci spadkodawcy. Stosownie do przywołanej powyżej treści art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Natomiast jeżeli nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, ale zostało potwierdzone stwierdzone następnie pismem – to w myśl ust. 4 ww. przepisu – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Pismem takim może być: prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia.
Z wniosku wynika, że Pani ojciec zmarł (...) 2022 r. W terminie ustawowym złożyła Pani zgłoszenie SD-Z2, wskazując nabyty po ojcu majątek; nie wskazała Pani wówczas prawa do spadku (spadku) po małżeństwie (...), które (który) przed śmiercią nabył Pani ojciec na podstawie testamentu sporządzonego przez ww. małżonków.
Wskazać należy, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter warunkowy i zależy wyłącznie od odpowiedniego zachowania się spadkobiorcy. Jak wynika z treści przywołanych powyżej przepisów art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w celu skorzystania z ww. zwolnienia należy spełnić łącznie następujące warunki:
- podmiotem nabywającym własność rzeczy lub praw majątkowych powinien być: małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha;
- nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych powinno zostać zgłoszone przez nabywającego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w ściśle określonym terminie (tj. max do 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego – a w przypadku orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku – od dnia uprawomocnienia się orzeczenia).
Wprowadzając powyższe zwolnienie ustawodawca zastrzegł jednocześnie (w art. 4a ust. 3 cyt. ustawy), że w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa powyżej, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Zarówno z ustawy (art. art. 4a ust. 5 pkt 3) jak i z rozporządzenia z dnia (...) 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, wynika, że w zgłoszeniu SD-Z2 należy wskazać wszelkie dane (informacje) dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych. A zatem wszystko to co wchodzi w skład masy spadkowej, czyli wszystkie prawa i obowiązki spadkodawcy, w które wchodzi spadkobierca.
Jak wynika z wniosku – dokonała Pani zgłoszenia nabycia spadku po ojcu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego z zachowaniem 6 miesięcznego terminu określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie wykazała w nim Pani natomiast wszystkich nabytych po ojcu w drodze dziedziczenia praw majątkowych. Co prawda w tamtym czasie wiedziała Pani, że sprawa spadkowa się toczy, ale nie znała Pani szczegółów tj. wartości majątku i kwoty dziedziczenia.
Jak już zostało wyżej podkreślone, spadkobiercy wchodzą w sytuację prawną spadkodawcy; dziedziczą wszystkie uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa – istniejące w dacie nabycia spadku. Do masy spadkowej wchodzą prawa majątkowe dające nabywcy (spadkobiercy) w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.
Jak sama wskazała Pani we wniosku – była Pani świadoma, że ojciec nabył spadek po panu (...) (po małżeństwie (...)). Nie jest istotne, że na chwilę śmierci Pani ojca sprawa była w toku – toczyło się postępowanie spadkowe w Niemczech. W chwili śmierci – Pani ojciec posiadał prawa do spadku (udział w nim) po panu (...) (po małżeństwie (...)) i prawo to (udział w masie spadkowej małżeństwa (...)) weszło do masy spadkowej po Pani ojcu. Jak wynika z wniosku, Pani ojciec uzyskał informację o woli niemieckich testatorów z protokołu Sądu Rejonowego z (...) z (...) 2022 r.
Skoro wiedziała Pani, że ojciec nabył spadek (udział w nim) po małżeństwie (...), ale nie miała Pani pewności, co do wartości kwoty dziedziczenia, to w celu skorzystania ze zwolnienia od podatku, dochowując należytej staranności, powinna była Pani zgłosić nabycie prawa do spadku po państwie (...), zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego – a zatem w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu potwierdzającego Pani prawo do spadku po ojcu lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia – jeśli takie miało miejsce. W zgłoszeniu powinna była Pani podać te dane, które Pani nawet orientacyjnie posiadała.
Powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn jest bowiem ściśle związane z zarejestrowaniem aktu poświadczenia dziedziczenia lub uprawomocnieniem się postanowienia sądowego o nabyciu spadku. Nie ma natomiast znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu nabytego spadku po bezpośrednim spadkodawcy – przeprowadzenie sądowego postępowania w sprawie potwierdzenia dziedziczenia zmarłego spadkodawcy po innej osobie i uprawomocnienie się postanowienia sądu w tym zakresie.
Postanowienie to nie stanowi bowiem o prawach do spadku po bezpośrednim spadkodawcy – a stanowi jedynie konkretyzację nabytych uprzednio przez tego spadkodawcę praw do spadku po innej osobie.
Jak wyżej zostało wspomniane, do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn niezbędne jest spełnienie warunku terminowego zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Termin ten nie został przywrócony w związku z zakończeniem postępowania spadkowego po małżeństwie (...). Nie jest Pani ich spadkobierczynią. Dziedziczy Pani po swoim ojcu, który dziedziczył zagraniczny spadek, tj. spadek po małżeństwie (...).
Nie można zatem twierdząco odpowiedzieć na Pani pytanie czy powinna Pani złożyć zeznanie SD-3 o nabyciu spadku, wskazując jako spadkodawcę pana (...). Nie można również zgodzić się z Pani stanowiskiem, że powinna Pani dokonać korekty zgłoszenia SD-Z2 po Pani ojcu.
Należy wyjaśnić, że ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) przewiduje możliwość skorygowania błędnie złożonej deklaracji.
W myśl art. 81 § 1 ustawy:
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Przepis art. 81 § 2 ww. ustawy stanowi, iż:
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Stosownie do art. 3 pkt 5 cyt. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.
Korekta deklaracji (zgłoszenie mające charakter informacyjny jest uznawane za deklarację w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa) ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu. Skorygowanie deklaracji polega więc na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji. Skorygowane zeznanie (deklaracja) zastępuje zeznanie (deklarację) złożone uprzednio.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy (zarówno ustawy o podatku od spadków i darowizn, rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych oraz ustawy Ordynacja podatkowa), wskazać należy, że korekta zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) może dotyczyć wskazania błędnych informacji w złożonym zgłoszeniu, np. dotyczących wielkości nabytego udziału w rzeczy lub prawie majątkowym, miejsca ich położenia lub ich wartości rynkowej.
Natomiast nabycie innych niż wskazane w pierwotnym (korygowanym) zgłoszeniu SD-Z2 rzeczy lub praw majątkowych nie może być przedmiotem korekty dokonanego zgłoszenia.
Ustawodawca nie przewidział bowiem w takim przypadku korekty złożonego wcześniej zgłoszenia o nabyciu, lecz nakazał obowiązek złożenia nowego zgłoszenia (jeżeli taka możliwość istnieje ze względu na określone przez ustawodawcę ramy czasowe).
Zatem – wbrew Pani twierdzeniu – nie będzie Pani mogła dokonać korekty zgłoszenia SD-Z2 z (...) 2023 r. poprzez ujawnienie wcześniej niewykazanego spadku po panu (...) (małżeństwie (...)) nabytego w spadku po Pani ojcu. W takim zakresie zgłoszenie nie podlega powiem skorygowaniu. Brak wcześniejszego wykazania składnika majątku wymaga złożenia nowego zgłoszenia SD-Z2 lub w tym wypadku (w związku z upływem terminu na jego dokonanie) zeznania SD-3.
Zobowiązana jest Pani zatem – stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – złożyć zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 po Pani ojcu. W zeznaniu tym należy wykazać majątek (jego wartość) nabyty – a nie wykazany w zgłoszeniu SD-Z2 z (...) 2023 r. – czyli prawo do spadku (spadek) po panu (...) (małżeństwie (...)), czyli te prawa majątkowe i rzeczy, które wchodziły w skład masy spadkowej po małżeństwie (...), a które zgodnie z testamentem dziedziczył Pani ojciec.
W zeznaniu tym należy także wykazać długi i ciężary obciążające spadek po Pani ojcu, istniejące na dzień jego śmierci, związane z nabyciem przez niego ww. spadku.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Należy wskazać, że to wnioskodawca zakreśla przedmiot i zakres interpretacji w złożonym przez siebie wniosku wskazując podatek, opisując stan faktyczny, formułując pytanie oraz zajmując stanowisko. Interpretacja zatem została wydana – zgodnie z Pani wolą – w zakresie pytania pierwszego. W związku z charakterem warunkowym pytania drugiego, którego rozpatrzenia oczekiwała Pani w sytuacji odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze – w związku z brakiem takiej odpowiedzi – jego analiza jest bezzasadna.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.