W związku z tym skoro w przedmiotowej sprawie darczyńcą będzie tylko Brat, to nabycie przez Pana lokalu mieszkalnego tytułem opisanej we wniosku darowizny będzie w całości korzystać ze zwolnienia z opodatkowania PSD, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o PSD. Tym samym, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tego tytułu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy skutków podatkowych darowizny nieruchomości od brata, za zgodą jego żony. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan w związku małżeńskim, w którym obowiązuje wspólność majątkowa.

Zamierza Pan przyjąć od swojego brata (dalej: Brat) darowiznę w postaci lokalu mieszkalnego.

Przekazanie nieruchomości zostanie dokonane na podstawie umowy darowizny, która przyjmie formę aktu notarialnego. Stronami umowy darowizny będzie Pan i Pana Brat. Pana żona nie będzie stroną umowy darowizny. W związku z tym podarowany lokal mieszkalny trafi do Pana majątku osobistego, a nie do Pana majątku wspólnego.

Przedmiot darowizny należy obecnie do majątku wspólnego Brata oraz jego żony (dalej: Bratowa). Bratowa wyrazi pisemną zgodę na dokonanie przez Brata (jej męża) darowizny z majątku wspólnego.

W związku z czym darowizna lokalu mieszkalnego z majątku wspólnego zostanie dokonana na podstawie pisemnej zgody, o której mowa w art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2023 r. poz. 2809) - „Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.”

Nieruchomość mająca być przedmiotem darowizny do chwili dokonania darowizny wykorzystywana będzie jedynie do użytku prywatnego. Pan również planuje wykorzystywać otrzymany w drodze darowizny lokal mieszkalny jedynie do celów prywatnych.

Pytanie

Czy otrzymana przez Pana darowizna, w sytuacji przedstawionej we wniosku, podlegać będzie w całości zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, otrzymanie od Brata darowizny w postaci lokalu mieszkalnego, który zostanie przekazany z majątku wspólnego Brata i Bratowej (za jej zgodą) będzie w całości zwolnione z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – Podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

W celu zdefiniowania pojęcia „darowizny” należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1145).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn – przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej: 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów).

Zgodnie z art. 14 ust. 3 (pkt 1) ustawy o podatku od spadków i darowizn – do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2- 5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Z kolei zgodnie z art. 4a ust. 4 (pkt 2) ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Mając powyższe na uwadze uważa Pan, że otrzymanie od Brata darowizny w postaci lokalu mieszkalnego, który zostanie przekazany z majątku wspólnego Brata i Bratowej będzie w całości korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Fakt, iż darowany lokal mieszkalny pochodzić będzie z majątku wspólnego Brata oraz Bratowej nie będzie mieć wpływu na zastosowanie zwolnienia, o którym mowa powyżej. Bowiem wyrażenie przez Bratową pisemnej zgody na dokonanie darowizny z majątku wspólnego jest okolicznością, która wywiera skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego.

Stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy – zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Z kolei w art. 37 § 4 ww. Kodeksu ustawodawca postanowił, że – jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu – ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że zgoda małżonka niezbędna jest dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki majątkowe objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny. Zacytowane przepisu prowadzą do przeciwnego wniosku – rola drugiego małżonka ogranicza się jedynie do udzielenia zgody, a nie dokonania czynności darowizny, w efekcie czego nie może on mieć statusu darczyńcy.

W związku z tym skoro w przedmiotowej sprawie darczyńcą będzie tylko Brat, to nabycie przez Pana lokalu mieszkalnego tytułem opisanej we wniosku darowizny będzie w całości korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tego tytułu.

Przy czym, w Pana ocenie z uwagi na fakt, że darowizna ma zostać dokonana w formie aktu notarialnego, zwolnienie znajdzie zastosowanie w całości niezależnie od dokonania zgłoszenia nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, o którym to mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wynika to z brzmienia art. 4a ust. 4 (pkt 2) ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym: obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wskazał Pan na interpretację indywidualną wydawaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, która – Pana zdaniem – potwierdza ww. stanowisko. 

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Zgodnie z art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Dodatkowe informacje

Jednolity tekst ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn został opublikowany w Dz.U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm., natomiast ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny – w Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będzie mógł Pan skorzystać, jeżeli zastosuje się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.