Interpretacja indywidualna z dnia 23 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.33.2024.1.JKU
Temat interpretacji
Skutki podatkowe otrzymania darowizny od siostry na konto żony.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od siostry. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Planuje Pan zawrzeć ze swoją siostrą umowę darowizny, na mocy której otrzyma Pan od siostry darowiznę pieniężną w kwocie przekraczającej kwotę z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Umowa zostanie zawarta w formie pisemnej, a darowizna będzie dokonana przelewem, na podany w umowie rachunek bankowy należący wyłącznie do Pana żony, z którą pozostaje Pan w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.
W terminie 6 miesięcy od daty otrzymania darowizny zamierza Pan dokonać zgłoszenia darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Pytanie
Czy we wskazanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) i w razie dokonania stosownego zgłoszenia darowizny w należytym terminie, będzie Pan uprawniony do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, w analizowanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) będzie Pan uprawniony do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z ww. przepisem, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli nabywca zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7, 8 oraz ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Analiza wskazanego przepisu prowadzi do wniosku, że dla skorzystania z przewidzianego w nim zwolnienia, dotyczącego darowizn pieniężnych niezbędne jest łączne wystąpienie trzech przesłanek, tj.:
- otrzymanie darowizny od osoby wymienionej we wskazanym katalogu osób bliskich;
- odpowiednie udokumentowanie otrzymanej darowizny oraz
- zgłoszenie darowizny w należytym terminie.
Wobec jednoznacznej treści umowy, wyraźnie wskazującej darczyńcę i obdarowanego, nie ulega wątpliwości, że w analizowanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) za spełnioną będzie musiała zostać uznana pierwsza z wymienionych powyżej przesłanek skorzystania przez Pana ze zwolnienia, jaką jest otrzymanie darowizny od osoby wymienionej w przewidzianym w przepisie katalogu osób najbliższych (w tym wypadku – siostry).
W razie dotrzymania przez Pana stosownego terminu (6 miesięcy od dnia wykonania darowizny, co w myśl art. 6 ust. 1 pkt 2-5 ustawy o podatku od spadków i darowizn skutkować będzie powstaniem obowiązku podatkowego), powyższe stanowić będzie zatem podstawę do skorzystania przez nabywcę z przedmiotowego zwolnienia, gdyż w Pana ocenie, za spełnioną uznać należy także i ostatnią z przesłanek zastosowania analizowanego przepisu jaką jest odpowiednie udokumentowanie otrzymanej darowizny i to pomimo faktu, iż dokonanie przelewu na rachunek Pana żony nie mieści się w literalnym brzmieniu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Poczynienie ustaleń dotyczących faktycznego wykonania darowizny jest wystarczające dla przyjęcia, że darowizna została odpowiednio udokumentowana, co stanowi zaś podstawę do objęcia jej zwolnieniem przewidzianym w przepisie art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Skoro całokształt okoliczności – w tym w szczególności treść umowy darowizny wprost wskazującej odpowiedni rachunek bankowy, na który dokonany zostanie przelew na Pana rzecz – przesądza o tym, że przedmiotowa darowizna nie będzie miała charakteru fikcyjnego lub, że dokonana zostanie wyłącznie dla zmniejszenia obciążeń podatkowych, jasnym jest, że będzie Pan uprawniony do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia.
Nie ulega bowiem wątpliwości, że podjęcie planowanych czynności równoznaczne będzie ze spełnieniem celu darowizny dokonanej pomiędzy osobami najbliższymi, przy czym dla ww. okoliczności bez znaczenia pozostawać będzie fakt, że środki przekazane zostaną na rachunek bankowy innego, niż obdarowany, podmiotu. Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, w tym fakt, iż pomiędzy Panem a Pana żoną istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, jasnym jest, że środki będące przedmiotem planowanej darowizny wejdą do Pana majątku, co stanowić będzie podstawę do skorzystania przez Pana z przedmiotowego zwolnienia.
Na potwierdzenie swojego stanowiska powołał się Pan na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się: do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060).
W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania ze zwolnienia wynikającego z treści art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest przekazanie darowizny pieniężnej na konto bankowe obdarowanego zgodnie z literalnym brzmieniem tego przepisu.
Wyjątkiem objęte zostały jedynie dwie sytuacje nie wypełniające wprost literalnego brzmienia ww. przepisu, kiedy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny lub polecenia darczyńcy zostały/zostaną przekazane:
- bezpośrednio na rachunek bankowy dewelopera (spółdzielni mieszkaniowej), ale na rzecz nabywcy, który zawarł umowę z deweloperem (spółdzielnią mieszkaniową) oraz
- na rachunek indywidualny męża/żony obdarowanego jeżeli występuje pomiędzy małżonkami wspólność majątkowa.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że planuje Pan zawrzeć ze swoją siostrą umowę darowizny, na mocy której otrzyma Pan od siostry darowiznę pieniężną w kwocie przekraczającej kwotę wolną określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Umowa zostanie zawarta w formie pisemnej a darowizna będzie dokonana przelewem, na podany w umowie rachunek bankowy należący wyłącznie do Pana żony, z którą pozostaje Pan w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. W terminie 6 miesięcy od daty otrzymania darowizny zamierza Pan dokonać zgłoszenia darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
W związku z powyższym skorzystanie ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku przekazania środków pieniężnych na rachunek indywidualny Pana żony w wykonaniu darowizny wyłącznie na Pana rzecz będzie możliwe ze względu na wspólność majątkową istniejącą między Panem a Pana żoną (przy założeniu spełnienia pozostałych warunków określonych w omawianym przepisie).
Podsumowując, nabycie przez Pana środków pieniężnych tytułem darowizny przekazanej przez Pana siostrę na Pana rzecz (udokumentowanej dowodem przekazania na rachunek bankowy Pana żony, z którą posiada Pan wspólność majątkową), będzie w całości podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nie będzie Pan zobowiązany do zapłacenia podatku od spadków i darowizn od darowizny z uwagi na istniejącą w Państwa małżeństwie wspólność ustawową małżeńską.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W przesłanym przez Pana wniosku w poz. 32 (Wniosek o doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej) wskazał Pan adres email. Na ten adres korespondencja w sprawie nie może być wysłana, gdyż przez pojęcie „adres elektroniczny” należy rozumieć adres elektroniczny w systemie teleinformatycznym, służącym do obsługi doręczeń, za pomocą którego organ podatkowy może doręczyć dokumenty elektroniczne i otrzymać wymagane przepisami elektroniczne urzędowe potwierdzenie doręczenia. Adres e-mail nie wypełnia definicji adresu elektronicznego i nie może służyć do przesyłania pism urzędowych.
W związku z powyższym, w celu zachowania należytej ochrony Pana danych osobowych niniejsza interpretacja została przesłana do Pana drogą elektroniczną na adres ePUAP, z którego wpłynął wniosek.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.