Skutki podatkowe nabycia w drodze spadku gospodarstwa rolnego przez Zainteresowanych, których prowadzą gospodarstwo rolne na podstawie umowy dzierżawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania nabycia gospodarstwa rolnego.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

…;

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

…;

Opis stanu faktycznego

Dnia … 2022 r. zmarł … (dalej jako „Spadkodawca”), po którym udział w spadku nabył m.in. Wnioskodawca (Zainteresowany będący stroną postępowania), na podstawie testamentu własnoręcznego Spadkodawcy z … 2020 r. i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym … 2023 r. Wnioskodawca jest siostrzeńcem Spadkodawcy, a Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (… - dalej jako „Zainteresowana”), jest siostrzenicą Spadkodawcy.

Potwierdzenie nabycia spadku nastąpiło na podstawie postanowienia z dnia 25 sierpnia 2023 r. Sądu Rejonowego w … w sprawie o sygnaturze … (dalej jako „Postanowienie”). Na podstawie powyższego Postanowienia Wnioskodawca oraz Zainteresowana nabyli spadek po Spadkodawcy w 1/2 części oraz z dobrodziejstwem inwentarza. W skład spadku wchodziło między innymi gospodarstwo rolne o pow. 13,63 ha, położone w miejscowości … (12,93 ha) oraz … (0,70 ha), ….

Wnioskodawca i Zainteresowana na dzień nabycia spadku, jak i obecnie, uprawiają (prowadzą) wspólnie gospodarstwo rolne na podstawie umowy dzierżawy z 15 listopada 2017 r. (dalej „umowa dzierżawy”), zawartej ze swoimi rodzicami (… - dalej jako „Wydzierżawiający”). Przedmiotem umowy dzierżawy było/jest gospodarstwo rolne o powierzchni 9,0332 ha gruntów ornych (co stanowi 9,7829 ha przeliczeniowe), położonych w miejscowości …. Umowa dzierżawy została zawarta na 15 lat.

Wnioskodawca i Zainteresowana zamierzają użytkować grunty orne nabyte w spadku, w ramach powiększonego gospodarstwa rolnego tj. wraz z gruntami użytkowanymi na podstawie umowy dzierżawy, co najmniej przez okres 5 lat od dnia nabycia spadku. Zdaniem Wnioskodawcy, kwota podatku jaki zostałby naliczony Wnioskodawcy i Zainteresowanej z tytułu nabycia w drodze spadku po Spadkodawcy gospodarstwa (gruntów rolnych), mieściłaby się w limicie indywidualnym oraz krajowym pomocy de minimis w rolnictwie. W przeciągu ostatnich 3 lat podatkowych poprzedzających nabycie spadku po Spadkodawcy, Wnioskodawca i Zainteresowana nie korzystali z jakiejkolwiek pomocy de minimis. Sprawa opisana we wniosku (stan faktyczny) nie jest w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej.

Pytanie

Czy nabyty w drodze spadku udział w gospodarstwie rolnym po Spadkodawcy, w części dot. gruntów rolnych, będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, ponieważ wspólnie nabyliście w drodze spadku gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, którego powierzchnia wynosi 13,63 ha i w wyniku tego nabycia zostało utworzone/powiększone gospodarstwo rolne, uwzględniając grunty uprawiane przez Wnioskodawcę i Zainteresowaną na podstawie umowy dzierżawy, którego powierzchnia jest nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha, jednocześnie będzie ono prowadzone wspólnie przez Wnioskodawcę i Zainteresowaną przez okres co najmniej 5 lat, to Wnioskodawca i Zainteresowana są uprawnieni do skorzystania ze zwolnienia wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn z tytułu nabytego spadku od Spadkodawcy, w zakresie nabytych gruntów rolnych.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku nabycia zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Definicja gospodarstwa rolnego, dla celów prawa podatkowego, została zamieszczona w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, zgodnie z którym „Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.”. Natomiast stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

W świetle powyższych przepisów ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Z analizy art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że warunkiem do zastosowania zwolnienia jest aby:

-przedmiotem nabycia była własność (współwłasność) gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, - w wyniku nabycia powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia była nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha,

-gospodarstwo to było prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia,

-kwota zobowiązania (podatku) mieściła się w limicie indywidualnym i krajowym pomocy de minimis w rolnictwie.

Powyższe warunki muszą być spełnione łącznie.

Skoro Wnioskodawca uprawiał (prowadził) już wspólnie z Zainteresowaną gospodarstwo rolne o powierzchni 9,0332 ha, na podstawie umowy dzierżawy, które to gospodarstwo w myśl przepisów ustawy o podatku rolnym wypełnia definicję gospodarstwa rolnego, a więc Wnioskodawca i Zainteresowana byli na moment nabycia udziału w spadku, posiadaczami gospodarstwa rolnego. Oznacza to w ocenie Wnioskodawcy, że powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego/powiększonego w wyniku nabycia w spadku od Spadkodawcy gruntów o powierzchni 13,63 ha, przekroczy 11 ha oraz będzie mniejsza niż 300 ha. Tym samym, ponieważ gospodarstwo utworzone/powiększone w wyniku nabycia w spadku od Spadkodawcy gruntów rolnych będzie prowadzone przez okres dłuższy niż 5 lat, w sytuacji, gdy kwota zobowiązania (podatku) mieści się w limicie indywidualnym oraz krajowym pomocy de minimis w rolnictwie, to nabycie w wyniku spadku od Spadkodawcy przez Wnioskodawcę i Zainteresowaną udziału w gospodarstwie rolnym o powierzchni 13,63 ha, korzystało ze zwolnienia z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, należy w tym zakresie odwołać się do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

W myśl art. 922 § 1 ww. Kodeksu:

Zgodnie z art. 924 ww. Kodeksu:

Natomiast, stosownie do przepisu art. 925 ww. Kodeksu:

Zgodnie z art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Z powyższych przepisów wynika, że nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę.

Należy zaznaczyć, że termin nabycia spadku określony przez przepisy Kodeksu cywilnego nie jest tożsamy z datą powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Wynika to z poniższych uregulowań.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Jednakże zgodnie z art. 6 ust. 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 14 ust. 1-3 ww. ustawy:

Podatek oblicza się na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków  i darowizn.

Z kolei w myśl art. 17 ust. 4 ww. ustawy:

Zgodnie z powyższym przepisem, Minister Finansów zmienił kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnione od podatku i niepodlegające opodatkowaniu, a także określone  w art. 15 ust. 1 skale podatkowe.

Stosownie do § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz. U. z 2023 r. poz. 1226) skale podatkowe, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, wynoszą od dnia 30 czerwca 2023 r.:

Stosownie do art. 17a ust. 1 ww. ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady nabycie przez osobę fizyczną w drodze spadku własności rzeczy i praw majątkowych podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego fakt nabycia spadku, należy złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego zeznanie podatkowe. Ustawa przewiduje jednak zwolnienia od opodatkowania dla niektórych przedmiotów nabycia.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Definicja gospodarstwa rolnego, dla celów prawa podatkowego, została zamieszczona w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 333 ze zm.).

W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy o podatku rolnym:

Stosownie do art. 1 ww. ustawy:

W świetle analizowanej powyżej definicji art. 1 ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Na podstawie analizy powyższych przepisów należy stwierdzić, że aby nabycie gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym mogło skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn konieczne jest spełnienie łącznie następujących warunków:

-przedmiotem nabycia była własność (współwłasność) gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym,

-w wyniku tego nabycia zostało utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne,

-w wyniku nabycia powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia była nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha,

-gospodarstwo to było prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia, a ponadto

-kwota zobowiązania (podatku) mieściła się w limicie indywidualnym i krajowym pomocy de minimis w rolnictwie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie umowy dzierżawy z 15 listopada 2017 r. prowadzą Państwo wspólnie gospodarstwo rolne o powierzchni 9,0332 ha. W drodze spadku po zmarłym … 2022 r. wuju, nabyliście Państwo gospodarstwo rolne o powierzchni 13,63 ha. Każdy z Państwa nabył 1/2 części spadku. Zamierzacie Państwo użytkować grunty orne nabyte w spadku w ramach powiększonego gospodarstwa rolnego, tj. wraz z gruntami użytkowanymi na podstawie umowy dzierżawy, co najmniej przez okres 5 lat od dnia nabycia spadku. W przeciągu ostatnich 3 lat podatkowych poprzedzających nabycie spadku, nie korzystali Państwo z jakiejkolwiek pomocy de minimis. Kwota podatku jaki zostałby naliczony Państwu z tytułu nabycia w drodze spadku gospodarstwa (gruntów rolnych), mieściłaby się w limicie indywidualnym oraz krajowym pomocy de minimis w rolnictwie.

Państwa wątpliwość budzi to czy w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie w spadku gospodarstwa rolnego będzie zwolnione z opodatkowania.

Istotnym warunkiem omawianego zwolnienia jest, aby w wyniku nabycia własności (współwłasności) gruntów stanowiących gospodarstwo rolne, zostało utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha.

Oznacza to, że nabywca, aby skorzystać ze zwolnienia, w każdym przypadku musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego (lub być w ich posiadaniu), aby spełniony został warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego.

Stosownie do art. 336 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Skoro zatem w momencie nabycia spadku byli Państwo dzierżawcami (posiadaczami) gruntów rolnych o pow. 9,0332 ha, to w związku z odziedziczeniem gospodarstwa rolnego o powierzchni 13,63 ha doszło do powiększenia prowadzonego przez Państwa gospodarstwa rolnego. Powierzchnia powiększonego gospodarstwa rolnego jest nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha.

Tym samym, jeśli – jak Państwo wskazują – gospodarstwo to będzie prowadzone przez okres  co najmniej 5 lat, w sytuacji, gdy kwota zobowiązania (podatku) będzie się mieściła w limicie indywidualnym oraz krajowym pomocy de minimis w rolnictwie, to nabycie przez Państwa w spadku gospodarstwa rolnego, będzie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan … (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).