Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.174.2023.4.JKU
Temat interpretacji
Skutki podatkowe przekazania tytułem darowizny przedsiębiorstwa synowi.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn – jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
14 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 10 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 listopada 2023 r. (wpływ 24 listopada 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1) Zainteresowany będący stroną postępowania:
Pan (…)
NIP: (…)
2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
Pan (…)
Opis zdarzenia przyszłego
Pan (…) (dalej jako: „Darczyńca”) prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w zakresie wytwarzania nagrobków od ponad (…) lat, tj. zakład (…), NIP: (…), REGON: (…). Jednocześnie pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. Darczyńca prowadzi działalność na dwóch nieruchomościach położonych w miejscowości (…) – na jednej mieści się zakład wraz z halą produkcyjną i biurami, posadowiony na nieruchomości w roku (…). Na drugiej mieści się hala magazynowa posadowiona tam w (…) r. Darczyńca dysponuje licznymi maszynami i urządzeniami, w stosunku do których w większości przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, a w stosunku do których w większości upłynął okres amortyzacji lub okres 5 letni ich użytkowania. Darczyńca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług; opłaca podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Zatrudnia (...) pracowników.
Nadszedł wiek emerytalny i problemy ze zdrowiem. Darczyńca zamierza synowi (dalej jako: „Obdarowany”), który jest też jego pracownikiem, przekazać w darowiźnie zakład w całości wraz z nieruchomościami jak i urządzeniami, maszynami i zapasami kamienia i innych produktów jak litery, krzyże itp. w formie aktu notarialnego. Jest to przedsiębiorstwo kompletne, w pełni samodzielne i wyczerpuje wymogi określone art. 551 Kodeksu cywilnego.
Przedsiębiorstwo nie posiada jakiegokolwiek zadłużenia czy zobowiązań, poza bieżącymi należnościami budżetowymi i pracownikami.
Obdarowany nie prowadzi i nie prowadził jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Zamierza otworzyć działalność w dniu podpisania aktu notarialnego darowizny. Od początku działalności zamierza być czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług; waha się jeszcze co do wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że przedsiębiorstwo nie jest zadłużone i na dzień przekazania także nie będzie żadnych długów. Obdarowany nie przejmie innych zobowiązań poza przejęciem pracowników. Przedsiębiorstwa nie obciążają żadne ciężary, zobowiązania ani tym bardziej długi i Obdarowany nie będzie następcą Darczyńcy w długu.
Pytanie w zakresie podatku od spadków i darowizn sformułowane w uzupełnieniu
Czy od darowizny przedsiębiorstwa wystąpi podatek od spadków i darowizn?
Państwa przeformułowane stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, transakcja nie będzie objęta podatkiem od spadków i darowizn z uwagi na treść art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Powyżej przywołano tylko tę część Pana stanowiska, która odnosi się do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 i § 2 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 18 omawianej ustawy:
Notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego:
1)darowizny;
2)umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie;
3)umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności;
4)umowy nieodpłatnego ustanowienia użytkowania.
Należy zauważyć, że − co do zasady − darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
W myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgodnie z art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Darczyńca zamierza przekazać synowi, w darowiźnie, zakład kamieniarski w całości wraz z nieruchomościami, jak i urządzeniami, maszynami i zapasami kamienia i innych produktów formie aktu notarialnego. Jest to przedsiębiorstwo kompletne w pełni samodzielnie i wyczerpuje wymogi określone art. 551 Kodeksu cywilnego. Przedsiębiorstwo nie posiada jakiegokolwiek zadłużenia czy zobowiązań, poza bieżącymi należnościami budżetowymi i pracowników. Obdarowany nie prowadzi i nie prowadził jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Zamierza otworzyć działalność w dniu podpisania aktu notarialnego darowizny.
Jak więc wynika z opisu sprawy, darowizna przedsiębiorstwa ma zostać dokonana pomiędzy osobami należącymi do zerowej grupy czyli osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zatem z uwagi na fakt, że darowizna zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy ojcem a synem), będzie korzystała ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zatem po stronie Obdarowanego nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.
Podkreślić przy tym należy, że skoro umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to – w celu skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa powyżej – Obdarowany nie będzie miał obowiązku zgłoszenia jej do naczelnika urzędu skarbowego.
Z treści art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn (jak już wyżej wskazano) co prawda wynika, iż jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia jest zgłoszenie przez nabywcę właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek taki nie obejmuje jednak przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem dla celów skorzystania przez Obdarowanego ze zwolnienia podatkowego nie wystąpi obowiązek zgłoszenia nabycia ww. prawa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.