Interpretacja indywidualna z dnia 23 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.112.2023.1.MM
Temat interpretacji
Skutki podatkowe nabycia nieruchomości przez beneficjenta trustu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 23 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia nieruchomości przez beneficjenta trustu.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Matka Wnioskodawcy zmarła 15 listopada 2019 r. w … Stanach Zjednoczonych. W USA matka Wnioskodawcy przebywała od lipca 2003 r., czyli ponad 16 lat, aż do śmierci. Matka Wnioskodawcy posiadała jedynie polskie obywatelstwo. Ze względu na swoją chorobę matka Wnioskodawcy 2 listopada 2019 r. utworzyła trust i przekazała do trustu jedno aktywo w postaci domu położonego w stanie ….
Z chwilą śmierci matki Wnioskodawcy powołany przez nią trust stał się nieodwołalny. Z chwilą jej śmierci Wnioskodawca …, jego brat oraz babcia Wnioskodawcy stali się jedynymi powiernikami oraz jedynymi beneficjentami trustu.
Wnioskodawca posiada obywatelstwo polskie oraz zamieszkuje w Polsce.
Matka Wnioskodawcy posiadała również nieruchomości zlokalizowane w Polsce. Nie zostawiła natomiast żadnego testamentu, w związku z czym krąg spadkobierców będzie ustalany na podstawie ustawy.
Pytanie
Czy w opisanym stanie faktycznym nabycie własności nieruchomości położonej w Stanach Zjednoczonych będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, trust jest instytucją prawną wykształconą w systemach prawnych typu „common law” (w szczególności anglosaskich) nieznaną prawu polskiego, zarówno cywilnemu, jak i podatkowemu. Trust nie posiada osobowości prawnej, kształtuje się jako wydzielona pula zasobów (aktywów) zarządzanych przez powiernika na podstawie wiążącej umowy prawnej. Trust zostaje powołany przez założyciela poprzez pisemną umowę sporządzoną w oparciu o przepisy miejscowego prawa powierniczego. Głównymi uczestnikami trustu są: założyciel (powierzający środki finansowe lub inny majątek na przechowanie na warunkach powiernictwa), powiernik (otrzymujący tytuł własności powierzonego majątku w momencie ustanowienia trustu i przekazania do niego aktywów) oraz beneficjent (uprawniony do czerpania korzyści z majątku powierzonego w ramach trustu). Majątek trustu może obejmować wszelkie formy majątku - majątek osobisty, nieruchomości, dobra materialne i niematerialne.
Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2)darowizny, polecenia darczyńcy;
3)zasiedzenia;
4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).
Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
Mając na uwadze art. 1 ust. 1 przywołanej ustawy należy zauważyć, iż nieruchomość znajduje się poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej, w związku z czym jej nabycie nie będzie podlegało opodatkowaniu przez Wnioskodawcę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2)darowizny, polecenia darczyńcy;
3)zasiedzenia;
4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Jak stanowi art. 2 ww. ustawy:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Pana matka 2 listopada 2019 r. utworzyła trust. Jedyne aktywo, które Pana matka przekazała do trustu to dom położony … w Stanach Zjednoczonych. Pana matka zmarła 15 listopada 2019 r. Pan oraz Pana brat i babka staliście się jedynymi powiernikami oraz jedynymi beneficjentami trustu. Pana matka nie zostawiła testamentu, w związku z czym krąg spadkobierców, którzy nabędą nieruchomości zlokalizowane w Polsce będzie ustalany na podstawie ustawy.
Pana wątpliwość budzi to, czy nabycie przez Pana nieruchomości położonej w Stanach Zjednoczonych będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn.
W Polsce trust nie został w żaden sposób uregulowany jako instytucja prawna ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym. Jak wynika z literatury, instytucja trustu jest jedną z form powiernictwa. Powiernictwo może być oparte na różnego rodzaju stosunkach powiernictwa, najczęściej jednak wiąże się z przeniesieniem na trust własności aktywów będących przedmiotem zarządzania. Trusty prawie zawsze działają w oparciu o pisemną umowę i przepisy miejscowego prawa powierniczego. Z tego też względu nie ma możliwości, aby przepisy, którymi uregulowane jest działanie trustu można było wprost przełożyć do polskiego porządku prawnego i tak też zastosować.
Ze stanu faktycznego wynika, że powołanie przez Pana matkę trustu wiązało się z przekazaniem do trustu nieruchomości. Skoro zatem prawo własności nieruchomości zostało przeniesione na trust za życia Pana matki, to w chwili jej śmierci prawo to nie weszło do masy spadkowej.
Zgodnie bowiem z art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Stosownie do treści art. 968 § 1 ww. Kodeksu:
Spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły).
Zgodnie natomiast z art. 982 ww. Kodeksu:
Spadkodawca może w testamencie włożyć na spadkobiercę lub na zapisobiercę obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).
Tym samym przekazanie na Pana rzecz jako beneficjenta trustu nieruchomości położonej w Stanach Zjednoczonych nie nastąpi tytułem dziedziczenia, zapisu czy polecenia testamentowego.
Zatem nabycie przez Pana na podstawie umowy trustu nieruchomości nie jest objęte ustawą o podatku od spadków i darowizn, bowiem nie będzie ono dokonane na podstawie tytułów wskazanych w ustawie.
Reasumując, Pana stanowiska, zgodnie z którym nabycie przez Pana nieruchomości położonej w Stanach Zjednoczonych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ nieruchomość znajduje się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie można było uznać za prawidłowe. W art. 2 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn określono bowiem przypadki, kiedy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą, również podlega opodatkowaniu. W Pana sprawie brak opodatkowania nie wynika z tego, że nieruchomość położona jest poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, lecz z tego że prawa własności do nieruchomości nie nabędzie Pan na podstawie żadnego z tytułów wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Interpretacja ta została wydana dla Pana w odpowiedzi na Pana wniosek i dotyczy wyłącznie Pana sytuacji podatkowej. Gdyby natomiast pozostali beneficjenci trustu chcieli uzyskać interpretację w zakresie swoich praw i obowiązków – winni wystąpić z odrębnymi wnioskami.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.