Darowizna środków pieniężnych od siostry, przelanych z konta kupującego - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.128.2023.1.BD

oprac. Adam Kuchta
Darowizna środków pieniężnych od siostry, przelanych z konta kupującego. Interpretacja indywidualna
shutterstock

Darowizna środków pieniężnych od siostry, przelanych z konta kupującego. Interpretacja indywidualna z dnia 24 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.128.2023.1.BD

Darowizna środków pieniężnych od siostry, przelanych z konta kupującego. Interpretacja indywidualna

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia od siostry środków pieniężnych tytułem darowizny jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 28 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia od siostry środków pieniężnych tytułem darowizny.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca wraz z siostrą – A. W., która mieszka na stałe w K., odziedziczył po rodzicach dom w (…). Wnioskodawca działa w imieniu siostry, posiada wszelkie niezbędne dokumenty, aby ją reprezentować.

W czerwcu 2023 r. doszło do podpisania końcowej umowy sprzedaży domu. Zapłata nastąpiła początkowo w formie zaliczki, pozostała kwota została przez kupującego uregulowana w dwóch transzach, pieniądze zostały przelane na konto Wnioskodawcy.

Siostra Wnioskodawcy postanowiła darować należną sobie kwotę od sprzedaży domu swojemu bratu, czyli Wnioskodawcy. Wnioskodawca i jego siostra podpiszą umowę, z której będzie wynikało, że doszło do darowizny i kto jest stroną darowizny.

Wnioskodawca złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 fakt nabycia darowizny w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Pytanie

Czy w przedstawionym opisie stanu faktycznego, prawidłowe jest stanowisko, że – przy zachowaniu warunków zgłoszenia darowizny w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz udokumentowania przekazania środków pieniężnych na rachunek bankowy Wnioskodawcy, jako obdarowanego – nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od darowizny?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, darowizna od członka najbliższej rodziny (np. od siostry) może być zwolniona od podatku od spadków i darowizn przy spełnieniu następujących warunków:

- dokonania zgłoszenia nabytych rzeczy i praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 (Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych) przez osobę obdarowaną, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (obciążenia rachunku darczyńcy) oraz

- w przypadku, gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym (jeżeli wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę wolną od podatku - 10 434 zł).

W przypadku, gdy przelew środków zostaje dokonany z rachunku bankowego, którego właścicielem nie jest darczyńca, sporządzenie dodatkowego dokumentu (np. umowy), z którego będzie wynikało, że doszło do darowizny i kto jest stroną darowizny zapewnia spełnienie obu powyższych warunków.

Zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa, jako dowód należy dopuścić wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy a nie jest sprzeczne z prawem. Zatem po spełnieniu warunków do zwolnienia nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od darowizny.

Podsumowując, Pana zdaniem, w przedstawionym stanie faktycznym będzie Pan mógł skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostaną spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i  polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610). 

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I − małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II − zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III − innych nabywców.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej lub przekazem pocztowym.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

-otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

-złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

-udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Pan wraz z siostrą odziedziczył po rodzicach dom. W czerwcu 2023 r. doszło do podpisania końcowej umowy sprzedaży domu. Zapłata nastąpiła początkowo w formie zaliczki, pozostała kwota została przez kupującego uregulowana w dwóch transzach, pieniądze zostały przelane na Pana konto. Pana siostra postanowiła darować przypadającą jej kwotę od sprzedaży domu swojemu bratu, czyli Panu. W związku z tym zamierzają Państwo podpisać umowę, z której będzie wynikało, że doszło do darowizny i kto jest stroną darowizny. Pan jako obdarowany złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 fakt nabycia darowizny w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Podsumowując, darowizna środków pieniężnych została dokonana na Pana rzecz od siostry. Przedmiot darowizny, to środki pieniężne przypadające siostrze ze sprzedaży domu odziedziczonego przez Pana i siostrę. Zatem otrzymał Pan darowiznę od osoby zaliczonej do grona wymienionego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Darowane środki pieniężne zostały przelane z rachunku bankowego kupującego dom na Pana rachunek bankowy. Fakt nabycia środków pieniężnych zamierza Pan zgłosić do organu podatkowego we właściwym terminie od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wobec tego, będzie miał Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia otrzymanej od siostry darowizny środków pieniężnych na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli – jak Pan twierdzi – spełnione zostaną przesłanki określone w analizowanym przepisie, czyli gdy:

-ich przekazanie udokumentuje Pan wpływem na Pana rachunek bankowy,

-złoży Pan zgłoszenie o ich nabyciu do organu podatkowego we właściwym terminie od dnia powstania obowiązku podatkowego. 

Jeżeli wszystkie warunki, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zostaną przez Pana spełnione, to po Pana stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm., dalej jako: Ordynacja podatkowa). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: System Informacji Celno-Skarbowej EUREKA, https://eureka.mf.gov.pl/