Temat interpretacji

w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową małżeńską.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 4 marca 2019 r. (data wpływu 6 marca 2019 r.), uzupełnionym 19 kwietnia 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową małżeńską jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową małżeńską.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 10 kwietnia 2019 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4015.43.2019.1.PB wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 19 kwietnia 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Mąż Wnioskodawczyni posiada nieruchomość, którą w 2018 r. odziedziczył do majątku osobistego, wywiązał się ze wszystkich zobowiązań podatkowych i uzyskał stosowne zaświadczenie z urzędu skarbowego właściwego dla położenia nieruchomości. Zaświadczenie to jest wymagane u notariusza dla przyszłego zdarzenia, które będzie rozszerzeniem tego majątku osobistego na współwłasność małżeńską.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy włączenie do majątku wspólnego, w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową, nieruchomości stanowiącej majątek osobisty męża jest dla Wnioskodawczyni nabyciem w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni (sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), w wyniku rozszerzenia majątku osobistego męża Wnioskodawczyni na współwłasność małżeńską, który stanowi nieruchomość odziedziczoną przez niego po rodzicach, Wnioskodawczyni nie nabywa w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn jego, ani żadnej części będącej jakimkolwiek określonym jego udziałem.

Art. 1 ust. 1 ww. ustawy definiuje co jest przedmiotem opodatkowania.

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej podatkiem, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Umowa rozszerzająca wspólność majątkową na majątek osobisty współmałżonka nie jest dla Wnioskodawczyni ani dziedziczeniem, ani zapisem, ani testamentem, ani darowizną, zasiedzeniem, zniesieniem współwłasności i niczym co spełniałoby definicję art. 1 ust. 1, w związku z tym nie dochodzi do nabycia.

Ponadto konstrukcja wspólności małżeńskiej nie ma charakteru współwłasności ułamkowej, we własnym stanowisku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawczyni powołała się na wyroki, które tak każą rozumieć wspólność majątkową. Jeżeli nie ma udziałów to jedna strona się niczego nie wyzbywa, a druga niczego nie nabywa. W żadnym wypadku nie można twierdzić, że Wnioskodawczyni nabyła 1/2 nieruchomości męża. Ponadto Wnioskodawczyni uważa, że umowa w formie aktu notarialnego kończy sprawę czyli notariusz jest organem mającym pobrać wszelkie należne opłaty i podatki, a ponieważ rozszerzenie wspólności majątkowej nie jest w żadnej mierze przeniesieniem własności nie mieści się zatem w rozumieniu nabycia.

Analizując treść dalszych artykułów rozdziału 1 i 2 ustawy czytamy, że wszelkie obowiązki podatkowe w związku z tą ustawą, obowiązki zgłoszenia faktów organom skarbowym w określonych terminach celem zwolnienia od podatku ciążą na nabywcy.

Wnioskodawczyni uważa, że rozszerzając współwłasność na nieruchomość współmałżonka nie staje się jej nabywcą, również nie staje się nabywcą żadnego określonego udziału. W związku z tym, w tym przypadku nie ma zastosowania ustawa o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawczyni wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 644 ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, iż opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułów enumeratywnie wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Kwestie stosunków majątkowych małżeńskich reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 682 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast na podstawie art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, zawarty w art. 33 pkt 2 k.r.o. wyjątek od zasady, że przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez jednego lub oboje małżonków wchodzą do majątku wspólnego, obejmuje sytuację, gdy nabycie określonego przedmiotu następuje nieodpłatnie, w wyniku działania przepisów ustawy (dziedziczenie ustawowe) lub jednostronnej czynności prawnej podmiotu dokonującego rozporządzenia (dziedziczenie testamentowe, zapis), albo też w wyniku czynności prawnej dwustronnej, ale charakteryzującej się nieodpłatnością (darowizna). Ustawodawca w takich przypadkach istotne znaczenie nadał dwóm okolicznościom: nabyciu przedmiotu majątkowego nieodpłatnie oraz woli dotychczasowego uprawnionego (spadkodawcy, darczyńcy). Wola spadkodawcy lub darczyńcy przesądza o wejściu przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego bądź do majątku osobistego (poprzednio odrębnego) (postanowienie Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2008 r., sygn. akt II CSK 647/07).

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy).

Treść umowy majątkowej małżeńskiej sprowadza się bądź do wyłączenia wspólności ustawowej i zastąpienia jej ustrojem rozdzielności majątkowej, bądź też do określenia zasad przynależności poszczególnych rodzajów praw majątkowych do majątku wspólnego i majątków odrębnych małżonków.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że mąż Wnioskodawczyni posiada nieruchomość, którą w 2018 r. odziedziczył do majątku osobistego, wywiązał się ze wszystkich zobowiązań podatkowych i uzyskał stosowne zaświadczenie z urzędu skarbowego właściwego dla położenia nieruchomości. Zaświadczenie to jest wymagane u notariusza dla przyszłego zdarzenia, które będzie rozszerzeniem tego majątku osobistego na współwłasność małżeńską.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż umowa rozszerzająca ustawową wspólność majątkową małżeńską nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ nie została ujęta w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Rację ma więc Wnioskodawczyni twierdząc, że zawarcie umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową małżeńską o nieruchomość stanowiącą majątek osobisty męża, nie będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni nabycia w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej