Temat interpretacji

Skutki podatkowe otrzymania samochodu osobowego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 17 września 2018 r. (data wpływu 17 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania samochodu osobowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania samochodu osobowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni (dalej: AK, obdarowana) jest rodzoną siostrą JK (dalej: siostra, darczyńca). Wnioskodawczyni oraz jej siostra są obywatelkami Rzeczypospolitej Polskiej. Siostry należą do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek, VAT) z prawem do odliczenia VAT od wydatków związanych z prowadzoną działalnością. Wnioskodawczyni nie posiada własnego samochodu osobowego, który mógłby być używany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a który z uwagi na rozwój firmy będzie niezbędny. AK potrzebuje również samochód dla celów prywatnych. Siostra AK, która prowadzi również jednoosobową działalność gospodarczą i jest podatnikiem VAT czynnym, planuje w grudniu 2018 r. przekazać AK w drodze darowizny 8-letni samochód osobowy (dalej: samochód, samochód osobowy, pojazd), który obecnie stanowi środek trwały w prowadzonej przez siostrę działalności.

Samochód osobowy jest zarejestrowany w Polsce i na stałe znajduje się na terytorium naszego kraju. Siostra Wnioskodawczyni jest zamężna i posiada z mężem wspólność majątkową. Pojazd, który ma być przedmiotem darowizny, stanowi jednak majątek osobisty siostry. Samochód został zakupiony w trakcie trwania małżeństwa w grudniu 2015 r. Na fakturze zakupu jako nabywca pojazdu została wskazana tylko JK pod nazwą prowadzonej przez nią firmy. Samochód został zakupiony za środki finansowe JK zgromadzone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzed zawarcia małżeństwa i jest zarejestrowany wyłącznie na JK. Mąż JK nie jest wskazany w dowodzie rejestracyjnym jako współwłaściciel samochodu. Małżonkowie z racji wyżej wskazanych okoliczności zawarli umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności pojazdu, na mocy której siostra Wnioskodawczyni stała się jedynym właścicielem samochodu. Zgodnie z ustaleniami pomiędzy JK i AK Wnioskodawczyni otrzyma pojazd na skutek wycofania przez darczyńcę samochodu z jej działalności gospodarczej na cel dokonania darowizny pojazdu na rzecz AK. Wycofanie samochodu z działalności gospodarczej siostry nie nastąpi na cele prywatne JK, bowiem jednocześnie z wycofaniem zostanie zawarta umowa darowizny pomiędzy siostrami przenosząca własność pojazdu. Umowa darowizny nie będzie zawarta w formie aktu notarialnego, ale umowy cywilnoprawnej, w ramach której darczyńca złoży oświadczenie o wykonaniu bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku w postaci przekazania na własność samochodu osobowego (zgodnie z art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.). W umowie darowizny zostanie wskazane, że samochód osobowy jest darowany wyłącznie na rzecz siostry JK, czyli Wnioskodawczyni. AK jest zamężna i posiada wspólność majątkową z mężem. JK postanowiła jednak, że pojazd zostanie podarowany tylko jej siostrze do majątku osobistego jej siostry. Darczyńca spełni świadczenie, tj. wyda na własność Wnioskodawczyni samochód osobowy w dniu zawarcia umowy darowizny. AK po dokonanej darowiźnie planuje wprowadzić otrzymany pojazd na stan środków trwałych w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i wykorzystywać go dwojako, tj. na cel prowadzonej działalności gospodarczej oraz na cele prywatne. Z perspektywy przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) darowizna samochodu osobowego na rzecz AK będzie podlegała opodatkowaniu według podstawowej 23% stawki VAT. Wartość darowizny zostanie ustalona z uwzględnieniem cen rynkowych dla tego rodzaju pojazdów na dzień przekazania darowizny, co spójne jest również z przepisami ustawy o VAT nakazującymi dokonać opodatkowania VAT transakcji nieodpłatnego przekazania towaru od wartości rynkowej rzeczy określonej na dzień jej dostawy. Z uwagi na konieczność odprowadzenia podatku VAT od transakcji przekazania w darowiźnie samochodu na rzecz AK, która to należność jest należnością publicznoprawną Skarbu Państwa, JK planuje przekazać w drodze darowizny samochód o wartości netto tego pojazdu, a należną z tego tytułu kwotę podatku VAT pobrać jako zapłatę od Wnioskodawczyni. Tym samym planowana darowizna samochodu będzie w praktyce darowaniem pojazdu w jego wartości netto, co będzie wyraźnie wskazane w umowie darowizny. Kwotę odpowiadającą należności publicznoprawnej związanej z transakcją darowizny (VAT) Wnioskodawczyni zapłaci ze swoich środków pieniężnych przelewem na rachunek bankowy siostry, czyli AK poniesie ciężar podatku VAT od tej transakcji. To oznacza, że przedmiotem darowizny będzie w praktyce 81,30% wartości samochodu osobowego, a pozostała część zostanie przez Wnioskodawczynię opłacona. JK planuje wystawić fakturę VAT na AK dokumentującą darowiznę samochodu osobowego z wykazaniem jej danych, pod którymi prowadzi działalność gospodarczą, jak również innych obowiązkowych elementów faktury (w tym kwoty netto, VAT i brutto dostawy samochodu), a w pozycji do zapłaty darczyńca planuje wskazać jedynie kwotę podatku VAT należnego wynikającą z tej faktury jako faktyczną kwotę żądanej zapłaty. Planowana darowizna pojazdu będzie stanowiła pierwszą darowiznę od JK na rzecz Wnioskodawczyni. W okresie 6 miesięcy od zawarcia umowy darowizny i wydania pojazdu AK zgłosi fakt otrzymania darowizny pojazdu o wartości netto samochodu określonej na dzień darowizny w umowie darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (dalej: NUS) na formularzu SD-Z2.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie sprawy darowizna samochodu osobowego podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym stanie sprawy darowizna samochodu osobowego podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn (dalej: podatek) podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w świetle art. 6 ust. 1 pkt 4 przywołanej ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia: jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. W myśl art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez rodzeństwo, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego m.in. na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 przedmiotowej ustawy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060) właściwym formularzem do dokonania przedmiotowego zgłoszenia jest formularz SD-Z2. To oznacza, że dokonanie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy jest niezbędne, by móc skorzystać z powołanego zwolnienia z opodatkowania podatkiem darowizny rzeczy pomiędzy rodzeństwem. Niespełnienie tego warunku sprawia, że nabycie podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika zatem, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny jest nabycie własności rzeczy, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

• otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie,
• złożenie na druku SD-Z2 zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy w ustawowym terminie (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz przywołane przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w ocenie Wnioskodawczyni zostaną spełnione wszystkie warunki do skorzystania ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy. Zdaniem Wnioskodawczyni, dla oceny sprawy nie ma znaczenia, że darowizna samochodu osobowego będzie dotyczyła w praktyce 81,30% jego wartości wynikającej z oszacowanej wartości rynkowej netto, a podatek VAT należny od tej transakcji, stanowiący pozostałą część wartości, AK zapłaci przelewem siostrze na rachunek bankowy. Darczyńca ma w tym przypadku swobodę w podjęciu decyzji jakiej wartości darowiznę chce przekazać obdarowanej. Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn regulują darowizny dotyczące również przekazywania części majątku czyli procentowych części wartości rzeczy. Dokonywanie darowizny w części jest możliwe i to darczyńca określa do jakiej wysokości chce dokonać przekazania na rzecz obdarowanego. Ponadto nie ma dla sprawy znaczenia, że darczyńca i obdarowana prowadzą jednoosobowe działalności gospodarcze jako podatnicy VAT czynni i że sama transakcja darowizny będzie podlegała opodatkowaniu VAT oraz poza umową darowizny ma być udokumentowana fakturą. Prowadzenie jednoosobowych działalności gospodarczych sprowadza się do działania w relacjach cywilnoprawnych przez osoby fizyczne. Umowa darowizny będzie zawarta pomiędzy siostrami będącymi osobami fizycznymi. W tego rodzaju sytuacji należy stosować przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn a nie przepisy ustawy o podatku dochodowym. Reasumując, należy stwierdzić, że w opisanym stanie sprawy darowizna samochodu osobowego podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 644 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej podatkiem, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia darowizna należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018r. poz. 1025 ze zm.).

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Nieodpłatność świadczenia oznacza zatem, iż zobowiązujący się do przysporzenia kosztem swego majątku nie uzyskuje w zamian żadnej odpłaty.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że siostra Wnioskodawczyni planuje przekazać Wnioskodawczyni w drodze darowizny samochód o wartości netto tego pojazdu, a należną z tego tytułu kwotę podatku VAT pobrać jako zapłatę od Wnioskodawczyni.

Skoro zatem obdarowana z tytułu dokonanego na jej rzecz przysporzenia będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz darczyńcy określonej kwoty pieniężnej to nie można uznać, iż świadczenie będzie miało charakter nieodpłatny. W istocie zatem planowanej transakcji nie można określić mianem darowizny, gdyż nie zostaną spełnione przesłanki tego rodzaju umowy.

W rezultacie nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, iż planowana czynność podlegać będzie zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Skoro bowiem planowana transakcja nie będzie stanowiła umowy darowizny, nie będzie podlegała regulacji ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się natomiast do stanowiska Wnioskodawczyni, w którym stwierdziła, że dokonywanie darowizny w części jest możliwe i darczyńca ma swobodę w podjęciu decyzji jakiej wartości chce przekazać darowiznę w pierwszej kolejności wskazać należy, że istotnie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn wskazują zasady opodatkowania w przypadku gdy nabycie następuje w częściach bądź gdy przedmiotem nabycia jest jedynie udział w rzeczy (innymi słowy nabywa się wówczas część danej rzeczy). Z taką sytuacją nie mamy jednak do czynienia w przedstawionym zdarzeniu. Z treści wniosku wynika bowiem, iż skutkiem planowanej czynności miałoby być przeniesienie własności całego samochodu a nie jedynie udziału w nim. Przedstawiona argumentacja Wnioskodawczyni dotycząca częściowej darowizny pozostaje zatem w sprzeczności z opisem zdarzenia, z którego wynika, że przedmiotem planowanej umowy jest samochód a zatem konkretna rzecz (w całości) a nie kwota pieniężna odpowiadająca wyrażonej procentowo wartości samochodu.

Stanowisko Wnioskodawczyni uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej