Temat interpretacji

Jeżeli ww. darowizna zostanie dokonana w formie aktu notarialnego, wyłącznie między Wnioskodawczynią a jej siostrą (za zgodą jej małżonka) to czy w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie mogło mieć zastosowanie pełne zwolnienie z podatku od spadków i darowizn?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 20 września 2017 r. (data wpływu 25 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W 2005 r. rodzice Wnioskodawczyni z powodu pogarszającej się powypadkowej sprawności fizycznej ojca oraz możliwości uzyskania renty strukturalnej zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej.

W związku z powyższym 23 marca 2005 r. zawarli umowę darowizny, na mocy której darowali swojej córce Karolinie i jej mężowi Dariuszowi Sz. zabudowaną nieruchomość o powierzchni 14,43 ha postanawiając, że przedmiot darowizny objęty będzie ich małżeńską wspólnością ustawową. Przedmiot darowizny stanowiła działka nr 421 o powierzchni 12,81 ha oraz działka nr 430/2 o powierzchni 1,62 ha, która wraz z komentarzem do migracji o sposobie korzystania: tereny mieszkaniowe, rola, sad, rów) została wpisana do księgi wieczystej. Na działce nr 430/2 o powierzchni 1,62 ha znajdują się obora, garaże i dom jednorodzinny.

Niezależnie od ww. umowy darowizny rodzice Wnioskodawczyni wraz z obdarowanymi oraz przy udziale Wnioskodawczyni ustalili, że po finansowym usamodzielnieniu się Wnioskodawczyni, założeniu rodziny i wystąpieniu potrzeby mieszkaniowej, siostra Karolina Sz. przekaże Wnioskodawczyni działkę nr 430/2 o powierzchni 1,62 ha wraz z znajdującymi się na niej zabudowaniami czyli domem mieszkalnym, oborą i garażami.

Obecnie siostra Wnioskodawczyni zamierza przenieść własność nieruchomości składającej się z działki nr 430/2 o powierzchni 1,62 ha i usytuowanymi na niej zabudowaniami (dom jednorodzinny, obora i garaże) w drodze umowy darowizny na rzecz Wnioskodawczyni. Umowa darowizny ma zostać zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią czyli obdarowaną a jej siostrą darczyńcą. Szwagier Wnioskodawczyni Dariusz Sz., w związku z małżeńską wspólnością majątkową, zaakceptuje dokonanie darowizny w formie wymaganej dla tej czynności. W księdze wieczystej obejmującej przedmiot zamierzonej darowizny na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej wpisani są aktualnie jako właściciele Karolina i Dariusz Sz.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jeżeli ww. darowizna zostanie dokonana w formie aktu notarialnego, wyłącznie między Wnioskodawczynią a jej siostrą (za zgodą jej małżonka) to czy w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie mogło mieć zastosowanie pełne zwolnienie z podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni, darowizna od siostry powinna być w pełni objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn z tytułu rodzeństwa.

Jak wskazała Wnioskodawczyni, każdy małżonek może samodzielnie zarządzać całością majątku wspólnego, co wynika z art. 36 § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgoda małżonka siostry zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. ustawy jest potrzebna dla ważności tej umowy darowizny z majątku wspólnego i taką zgodę małżonek siostry wyraża i wyrazi ją w wymaganej formie w odpowiednim czasie. A skoro taka zgoda współmałżonka będzie to ta jednostronna czynność prawna zamierzonej darowizny między Wnioskodawczynią a jej siostrą będzie ważna oraz będzie spełniała warunki do zwolnienia z podatku od ww. zamierzonej darowizny.

Małżonek siostry poprzez wyrażenie ww. zgody nie stanie się stroną umowy darowizny.

Identyczny pogląd co do możliwości samodzielnego zarządzania całością majątku wspólnego przez współmałżonków i stanowisko, że zgoda jednego współmałżonka na jednostronną czynność prawną drugiego małżonka nie powoduje, że staje się on stroną tej czynności ma swoje potwierdzenie w bardzo wielu Interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektorów Izb Skarbowych i Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni powołała się na wyrok Sądu Najwyższego oraz interpretacje indywidualne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej podatkiem, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia darowizna należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Wskazać jednakże należy, że zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Wskazane powyżej zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Przy czym, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że siostra Wnioskodawczyni zamierza przenieść własność nieruchomości składającej się z działki nr 430/2 o powierzchni 1,62 ha i usytuowanymi na niej zabudowaniami (dom jednorodzinny, obora i garaże) w drodze umowy darowizny na rzecz Wnioskodawczyni. Umowa darowizny ma zostać zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią czyli obdarowaną a jej siostrą darczyńcą. Szwagier Wnioskodawczyni

Dariusz Sz., w związku z małżeńską wspólnością majątkową, zaakceptuje dokonanie darowizny w formie wymaganej dla tej czynności.

Z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, iż jedynym z warunków skorzystania ze zwolnienia, jest zgłoszenie przez osoby objęte zwolnieniem właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że darowizna nieruchomości od siostry, tj. osoby wymienionej w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy, jeżeli zostanie spełniony warunek wymieniony w powołanym wyżej przepisie.

Bez wpływu na niniejsze rozstrzygnięcie pozostaje fakt, że darowizna pochodzić będzie z majątku wspólnego siostry i jej męża. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego, gdyż stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W art. 37 § 4 ww. Kodeksu ustawodawca postanowił, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

W przedmiotowej sprawie nie wystąpi więc obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, gdyż nabycie nieruchomości nastąpi na podstawie darowizny otrzymanej od siostry. Nabycie to skorzysta więc ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej