Temat interpretacji

skutki podatkowe otrzymania darowizny od ojczyma

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 czerwca 2018 r. (data wpływu 21 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od ojczyma jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2018 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od ojczyma.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną. Matka Wnioskodawcy pozostaje w związku małżeńskim z osobą niebędącą ojcem Wnioskodawcy.

Zarówno ojczym, jak i Wnioskodawca są pełnoletni. Ojczym nie dokonał przysposobienia Wnioskodawcy, o którym mowa w przepisach art. 114 i następnych ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Możliwym jest, że ojczym dokona na rzecz Wnioskodawcy czynności prawnej darowizny, której przedmiotem będą:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, lub
2. prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, lub
3. środki pieniężne, które w momencie zawarcia umowy darowizny będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą.

Wnioskodawca, jako obdarowany, w chwili zawarcia umowy darowizny będzie obywatelem polskim i będzie miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca, jako obdarowany, spełni wymogi zwolnienia określone w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 lub w art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn określonym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie podlegało otrzymanie przez Wnioskodawcę darowizny rzeczy, praw majątkowych i środków pieniężnych z majątku ojczyma?

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawodawca, ustalając zakres podmiotowy zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazał, że osobą uprawnioną do skorzystania z tego zwolnienia podatkowego przy spełnieniu pozostałych warunków jest również pasierb jako nabywca własności rzeczy lub praw majątkowych lub środków pieniężnych w drodze m.in. darowizny.

Nabycie przez Wnioskodawcę tytułem darowizny rzeczy, praw majątkowych lub środków pieniężnych, dokonane przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od darowizny, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wśród osób, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest bowiem wprost wymieniony pasierb jako obdarowany.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca powołał treść art. 1 ust. 1 pkt 2, art. 2, art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca stwierdził, że w związku z brakiem definicji legalnej pasierba w ustawach podatkowych, w celu ustalenia znaczenia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia w języku powszechnym. Pasierb to syn męża lub żony z poprzedniego małżeństwa. W związku z faktem, iż Wnioskodawca jest synem żony ojczyma z jej poprzedniego małżeństwa, to w stosunku do swojego obecnego ojczyma jest on pasierbem. Tak też należy traktować go na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca zwrócił uwagę, że z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, iż pasierbem jest dziecko małżonka niebędące zarazem dzieckiem drugiego ze współmałżonków, z kolei zaś z art. 61⁸ § 1 ww. ustawy, że pomiędzy ojczymem a pasierbem powstaje stosunek powinowactwa z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy nim a matką pasierba. Wnioskodawca i ojczym są więc w świetle powyższego rodziną.

Zdaniem Wnioskodawcy, analiza przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn prowadzi do jednoznacznych wniosków, że wolą ustawodawcy było, aby ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn darowizny przekazanej przez ojczyma mógł korzystać także pasierb, przez którego należy rozumieć nieprzysposobionego syna obecnej żony ojczyma.

Wnioskodawca zauważył, że wśród osób, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn pasierb jest wprost wymieniony jako obdarowany. Jako odrębna kategoria podmiotu pasierb został wymieniony również w art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Gdyby przyjąć, że wola ustawodawcy była inna niż wprost wyrażona w przepisach ustawy, tj. dopuszczałby on zwolnienie, o którym mowa w art. 4a ustawy jedynie wobec pasierbów (osób) przysposobionych, wówczas nie umieszczałby w kręgu osób mogących korzystać z tego zwolnienia pasierba, a wymieniłby jedynie zstępnych, ponieważ przez zstępnych, jak wskazano w art. 14 ust. 4 ww. ustawy, należy rozumieć również przysposobionych.

Tym samym dla Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że ustawodawca wymieniając pasierba jako odrębną kategorię podmiotów podlegających zwolnieniu od opodatkowania, nie uzależniał uzyskania tego zwolnienia od kwestii bycia lub nie przysposobionym. Za wystarczające zostało uznane bycie pasierbem, czyli synem męża lub żony z poprzedniego małżeństwa.

Podsumowując, Wnioskodawca stwierdził, że jest dla ojczyma pasierbem, w związku z czym może on korzystać, na podstawie art. 4a ust. 1 wyżej powołanej ustawy, ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn darowizny, którą otrzyma od ojczyma. Dla powyższego wniosku w szczególności nie będzie miał znaczenia brak przysposobienia Wnioskodawcy przez ojczyma.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne dotyczące poruszonego we wniosku zagadnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawca w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2018 r., poz. 644) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

W myśl art. 1 ust. 2 tej ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 3 pkt 1 tejże ustawy podatkowi nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym należy wskazać, że w analizowanej sprawie umowa darowizny będzie podlegała podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli środki pieniężne lub prawa majątkowe w momencie zawarcia umowy darowizny będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zagranicą i obdarowany w chwili zawarcia tej umowy będzie obywatelem polskim i będzie miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego,

a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do art. 4a ustawy od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2060).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).

Na podstawie art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że matka Wnioskodawcy pozostaje w związku małżeńskim z osobą niebędącą ojcem Wnioskodawcy. Ojczym nie dokonał przysposobienia Wnioskodawcy, o którym mowa w przepisach art. 114 i następnych ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Możliwym jest, że ojczym dokona na rzecz Wnioskodawcy darowizny rzeczy, praw majątkowych oraz środków pieniężnych znajdujących się w Polsce lub za granicą.

Biorąc pod uwagę przywołane uregulowania prawne oraz opisane we wniosku zdarzenie przyszłe należy wskazać, że pasierbami są dzieci małżonka niebędące zarazem dziećmi drugiego ze współmałżonków. Pomiędzy tymi osobami (ojczym/macocha, pasierb) z chwilą zawarcia małżeństwa z rodzicem pasierba powstaje stosunek powinowactwa, o którym mowa w art. 618 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682, ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Trwa ono mimo ustania małżeństwa. Linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa.

Ustawodawca, ustalając zakres podmiotowy zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazał, że osobą uprawnioną do skorzystania z tego zwolnienia podatkowego przy spełnieniu pozostałych warunków jest również pasierb jako nabywca własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze m.in. darowizny.

Przenosząc zatem powołane powyżej przepisy na grunt analizowanej sprawy należy wskazać, że nabycie przez Wnioskodawcę tytułem darowizny od ojczyma rzeczy, praw majątkowych oraz środków pieniężnych przy spełnieniu przesłanek określonych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wśród osób, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest bowiem wprost wymieniony pasierb jako obdarowany.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuje się, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej