Temat interpretacji

Skutki podatkowe otrzymania darowizny.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 stycznia 2019 r. (data wpływu 21 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków otrzymania darowizny.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest obywatelem polskim, polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest osobą małoletnią. Wstępni Wnioskodawcy (babka z dziadkiem), mający miejsce rezydencji podatkowej na terytorium Niemiec, planują przekazać mu darowiznę pieniężną z majątku objętego wspólnością majątkową, której wartość przekroczy kwotę, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Darowizna zostanie przekazana na rachunek płatniczy rodziców Wnioskodawcy. Rodzice Wnioskodawcy, mając na uwadze fakt, że Wnioskodawca jest osobą niepełnoletnią, zgodnie z art. 92 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682 ze zm. dalej: KRO), pełnią nad nim władzę rodzicielską, a jednocześnie są jego przedstawicielami ustawowymi (w myśl art. 98 § 1 KRO).

Darowizna pieniężna zostanie przekazana na rachunek płatniczy rodziców w celu umożliwiania im (jako osobom pełniącym władzę rodzicielską, zobowiązanym do zarządu majątkiem Wnioskodawcy) racjonalnego zarządzania i inwestowania długoterminowego tych środków. Istniejąca oferta banków prowadzenia rachunków bankowych dla dzieci nie przystaje do przypadków zarządzania większymi środkami i ogranicza się do działalności lokacyjnej, przy czym oferta lokat nie gwarantuje nawet ochrony wartości tych środków. Z kolei racjonalne zarządzenie środkami, np. poprzez aktywną zmianę funduszy inwestycyjnych, jest wykluczone z uwagi na konieczność wg banków każdorazowego uzyskiwania zgód sądowych. Dlatego też dziadkowie uzgodnili z rodzicami Wnioskodawcy, że środki zostaną przekazane na rachunek rodziców, przeznaczony wyłącznie dla Wnioskodawcy. Darowizna przekazana zostanie na podstawie umowy (zawartej pomiędzy dziadkami a Wnioskodawcą, w imieniu którego działać będzie rodzic jako przedstawiciel ustawowy), z której wprost będzie wynikać, że obdarowanym jest Wnioskodawca. W umowie tej nałożony zostanie na rodzica obowiązek racjonalnego zarządzania środkami i rozliczenia się z Wnioskodawcą z chwilą osiągnięcia przez niego pełnoletniości.

W terminie 6 miesięcy od otrzymania darowizny pieniężnej Wnioskodawca (w imieniu którego działać będzie rodzic jako przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik ustanowiony przez rodzica) zgłosi nabycie darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy darowizna uzyskana przez Wnioskodawcę od dziadków, będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, darowizna uzyskana przez Wnioskodawcę od dziadków, będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. W takim bowiem przypadku wszystkie warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn zostaną spełnione.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 644 ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Zgodnie z kolei z art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Mając na uwadze powyższe uregulowania otrzymana przez Wnioskodawcę (będącego polskim obywatelem) darowizna pieniężna podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Podkreślić jednak należy, że ustawodawca w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn umożliwił zwolnienie z opodatkowania czynności objętych przedmiotowym podatkiem, o ile spełnione zostaną warunki wskazane w przedmiotowym przepisie.

Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Przywołany przepis warunkuje możliwość zwolnienia darowizny pieniężnej z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn od spełnienia następujących przesłanek:

1. darczyńca jest członkiem najbliższej rodziny obdarowanego, wymienionym w powołanym przepisie;
2. darowizna została przekazana na rachunek płatniczy obdarowanego;
3. obdarowany w terminie 6 miesięcy od dnia darowizny złoży do właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie o nabyciu darowizny (formularz SD-Z2).

W analizowanym przypadku (stanowiącym przedmiot niniejszego wniosku), pierwszy z warunków zostanie spełniony darczyńcy są bowiem dziadkami Wnioskodawcy, a więc jego wstępnymi i tym samym należą do katalogu osób objętych przedmiotowym zwolnieniem.

Odnosząc się z kolei do drugiego z warunków to również i ten warunek zostanie spełniony. Co prawda, w analizowanej sprawie darowizna nie zostanie przekazana na rachunek płatniczy utworzony na nazwisko Wnioskodawcy, a jego rodziców, niemniej jednak takie działanie, jak zostało to wskazane w opisie zdarzenia przyszłego ma na celu umożliwienie rodzicom (jako osobom pełniącym władzę rodzicielską, zobowiązanym do zarządu majątkiem Wnioskodawcy) racjonalnego zarządzania i inwestowania długoterminowego otrzymanymi przez Wnioskodawcę środkami. Istniejąca oferta banków prowadzenia rachunków bankowych dla dzieci nie przystaje do przypadków zarządzania większymi środkami i ogranicza się do działalności lokacyjnej, przy czym oferta lokat nie gwarantuje nawet ochrony wartości tych środków. Z kolei racjonalne zarządzenie środkami, np. poprzez aktywną zmianę funduszy inwestycyjnych, jest wykluczone z uwagi na konieczność wg banków każdorazowego uzyskiwania zgód sądowych. Dlatego też dziadkowie uzgodnili z rodzicami Wnioskodawcy, że środki zostaną przekazane na rachunek rodziców, przeznaczony wyłącznie dla Wnioskodawcy.

W konsekwencji, w analizowanym przypadku za spełnienie warunku, o którym mowa powyżej w punkcie 2) należy uznać sytuację, w której darowizna pieniężna zostanie przekazana na rachunek płatniczy rodzica jako przedstawiciela ustawowego, czyli osoby, która zgodnie z przepisami prawa jest zobligowana do zarządu majątkiem dziecka. Zgodnie bowiem z art. 101 KRO rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską (zgodnie z kolei z art. 102 KRO w umowie darowizny albo w testamencie można zastrzec, że przedmioty przypadające dziecku z tytułu darowizny lub testamentu nie będą objęte zarządem sprawowanym przez rodziców. W wypadku takim, gdy darczyńca lub spadkodawca nie wyznaczył zarządcy, sprawuje zarząd kurator ustanowiony przez sąd opiekuńczy przedmiotowy przypadek nie będzie mieć jednak zastosowania w sprawie).

Reasumując, w sytuacji, w której darowizna pieniężna zostanie przekazana na rachunek płatniczy rodziców obdarowanego, pełniących nad nim władzę rodzicielską, warunek, o którym mowa w punkcie 2 zostanie spełniony.

W tym miejscu zwrócić należy również uwagę na intencje, jakie przyświecały ustawodawcy wprowadzającemu w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn dodatkowe przesłanki, których spełnienie warunkuje możliwość zwolnienia darowizny z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.: Jednocześnie proponuje się, aby wprowadzenie całkowitego zwolnienia od podatku następowało pod warunkiem zgłoszenia faktu nabycia majątku organowi podatkowemu, a dodatkowo w przypadku gdy wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, przekracza kwotę wolną od podatku dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (9 637 zł), a przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, udokumentowania ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek bankowy obdarowanego albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym (art. 1 pkt 4 projektu). Wprowadzenie tych warunków ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego. Obowiązek zgłaszania organowi podatkowemu majątku nabytego pod tytułem darmym przez nabywców zwolnionych od podatku, który zastąpi składanie przez te osoby zeznań podatkowych o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych, ma na celu uzyskanie pewności prawnopododatkowej odnośnie nabytego majątku.

Z przedmiotowego uzasadnienia wynika wprost, iż celem wprowadzenia przez ustawodawcę obowiązku zgłoszenia darowizny i jej dokumentowania (dowodem przekazania darowizny na rachunek bankowy nabywcy), o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, była potrzeba zachowania transparentności darowizny uzyskania pewności co do pochodzenia środków będących przedmiotem darowizny. W przypadku darowizny na rzecz dziecka przekazanej na rachunek bankowy rodzica taka transparentność jest zachowana.

Prawidłowość powyższego podejścia wynika również z interpretacji ogólnej nr PL/LM/834/10/BNJ/12/41 Ministra Finansów z dnia 15 lutego 2012 r. w sprawie stosowania przepisów art. 4a pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, z późn. zm.). W interpretacji tej Minister Finansów wskazuje, iż warunek określony w art. 4a pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest spełniony również w przypadku, w którym darowizna nie jest przekazywana na konto obdarowanego, a na konto dewelopera, od którego obdarowany nabywa nieruchomość i której cena zostanie uregulowana ze środków pieniężnych przekazanych w drodze rzeczonej darowizny. Co prawda, interpretacja ta dotyczy innego stanu faktycznego, niż opisany w niniejszym wniosku, niemniej podstawowa konstatacja z niej płynąca również powinna mieć zastosowanie w niniejszej sprawie. Z interpretacji tej oraz przede wszystkim z orzeczeń, które stanowiły podstawę jej wydania (co wprost wskazuje Minister Finansów w treści interpretacji) tj. z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 7 kwietnia 2010 r. sygn. akt II FSK 1952/08 i II FSK 2028/08, z 22 września 2010 r. sygn. akt II FSK 818/09 oraz z 14 października 2010 r. sygn. akt II FSK 981/09 wynika bowiem, że darowizna przekazana na inne konto niż konto obdarowanego spełnia warunek, o którym mowa w tym przepisie, o ile z ogółu dokumentacji wynika, kto był obdarowanym oraz z jakich powodów darowizna została przelana na konto innego podmiotu a więc transparentność darowizny jest zachowana.

W przywołanym w interpretacji ogólnej Ministra Finansów wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 2010 r. sygn. akt II FSK 818/09 czytamy bowiem Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 kwietnia 2010 r., sygn. akt II FSK 1952/08 (publik, w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/), pod ww. eufemistycznymi zwrotami kryje się dążenie do zapobieżenia fikcyjnym umowom darowizny sporządzanym wyłącznie dla zmniejszenia obciążeń podatkowych. Cel ten jest osiągnięty także w przypadku udokumentowania darowizny środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek bankowy innego niż obdarowany podmiotu, ale na jego rzecz. Nie ma tu żadnego pola do nadużyć, a zapewniona jest pełna realizacja normy celu społecznego jaką jest o czym już była mowa art. 4a ust. 1 u.p.s.d.

Reasumując powyższe rozważania, należy stwierdzić, że podlega zwolnieniu od podatku nabycie tytułem darowizny środków pieniężnych, jeżeli nabycie to zostało zgłoszone organowi podatkowemu we właściwym czasie i udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony dla innego, niż obdarowany, podmiotu, ale na rzecz osoby obdarowanej. Sformułowanie użyte w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. na rachunek bankowy nabywcy nie oznacza, że musi to być konto, jakie bank prowadzi dla obdarowanego.

Tym samym, skoro warunek, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy uznać za spełniony w przypadku, o którym mowa w powołanej interpretacji ogólnej, to tym bardziej warunek ten zostanie spełniony w sytuacji, w której darowizna zostanie przelana na konto rodzica jako przedstawiciela ustawowego pełniącego władzę rodzicielską.

Tym samym, w opisanym zdarzeniu przyszłym również warunek, o którym mowa w opisanym powyżej punkcie 2 zostanie spełniony. W konsekwencji, jeśli w analizowanej sytuacji, Wnioskodawca (w imieniu którego działać będzie rodzic) złoży oświadczenie o nabyciu darowizny w przewidzianym w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn terminie i tym samym spełniony zostanie trzeci ze wskazanych powyżej warunków, darowizna ta zwolniona będzie z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Podsumowując, darowizna uzyskana przez Wnioskodawcę od dziadków, będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. W takim bowiem przypadku wszystkie warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn zostaną spełnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając zatem powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W tym miejscu Organ wyjaśnia jedynie, że zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Oznacza to, że w przypadku darowizny udzielonej przez dziadków, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlegać będzie nabycie własności rzeczy i praw majątkowych otrzymanych oddzielnie od babki i oddzielnie od dziadka.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej