Temat interpretacji

Skutki podatkowe nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa spółki cywilnej powstałych dla Wnioskodawcy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 września 2019 r. (data wpływu 13 września 2019 r.), uzupełnionym 25 i 26 listopada 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa spółki cywilnej powstałych dla Wnioskodawcy jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2019 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa spółki cywilnej powstałych dla Wnioskodawcy.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 12 listopada 2019 r. Znak: 0114-KDIP1-1.4012.492.2019.3.AM, 0113-KDIPT2-1.4011.431.2019.7.ISL, 0111-KDIB2-2.4014.197.2019.4.MM, KDIB2-2.4015.152.2019.4.MM, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 25 listopada 2019 r. (poprzez wniesienie brakującej opłaty) i 26 listopada 2019 r. (wpływ pisma).

We wniosku, po jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 10 sierpnia 2004 r. prowadzi z żoną działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, gdzie udziały wynoszą po 50% na wspólnika. Małżonkowie mają ustawową wspólność małżeńską. Wnioskodawca dodatkowo od 1 maja 2003 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Zarówno spółka cywilna jak i jednoosobowa działalność gospodarcza zarejestrowana jest jako czynny podatnik VAT. Prowadzone są podatkowe księgi przychodów i rozchodów, podatek dochodowy rozliczany jest przy zastosowaniu stawki liniowej 19%. Głównym przedmiotem działalności jest sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, PKD 47.11 Z. W skład przedsiębiorstwa spółki wchodzą towary handlowe, wyposażenie, środki trwałe w tym także nieruchomość sklep stanowiący inwestycję spółki. Zatrudnieni są również pracownicy. Z uwagi na to, że niepełnosprawne dziecko Wnioskodawcy wymaga trwałej opieki, żona Wnioskodawcy zmuszona jest zrezygnować z pracy.

W związku z zaistniałą sytuacją małżonkowie myślą o przeniesieniu, przekazaniu przedsiębiorstwa (spółki) do nadal działającej jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. Przedsiębiorstwo spółki cywilnej zostanie przekazane do jednoosobowej działalności gospodarczej do 30 kwietnia 2020 r. Zamknięcie spółki nastąpi na początku maja 2020 r. Przeniesienie nastąpi przed rozwiązaniem spółki, w formie protokołu przekazania jako nieodpłatne przekazanie. Z przedsiębiorstwa w formie spółki cywilnej zostaną przekazane do jednoosobowej działalności gospodarczej środki trwałe, wyposażenie, koncesje, licencje, wierzytelności, środki pieniężne, towary handlowe. Zakup towarów handlowych stanowi obecnie koszt uzyskania przychodów w spółce cywilnej. W momencie przekazania przedsiębiorstwa nie nastąpi korekta kosztów uzyskania przychodów w spółce cywilnej o wartość składników majątku, które zostaną przekazane. Środki trwałe jakie zostaną przekazane to nieruchomość razem z gruntem (sklep), środki transportu, lady, regały, wagi, itp. Amortyzacja środków trwałych po przekazaniu będzie dokonywana na zasadzie kontynuacji. Przy przekazaniu przedsiębiorstwa pracownicy spółki przejdą automatycznie do jednoosobowej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy taka operacja podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? (pytanie sformułowane w uzupełnieniu wniosku i oznaczone Nr 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, takie przeniesienie nie stanowi zmiany własności, wchodzą do wspólnego majątku małżonków, nie jest więc darowizną i nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej podatkiem, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

A zatem z treści art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podatkiem od spadków i darowizn opodatkowane jest nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia darowizna należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145).

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną prowadzi działalność w dwuosobowej spółce cywilnej. Pomiędzy Wnioskodawcą a jego żoną istnieje wspólność majątkowa. Wnioskodawca dodatkowo prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.

Żona Wnioskodawcy zamierza zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej. Przed rozwiązaniem ww. spółki cywilnej Wnioskodawca wraz z żoną zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej spółki do jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. Przekazanie nastąpi w formie protokołu przekazania jako nieodpłatne przekazanie.

Zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy art. 860-875 ww. ustawy Kodeks cywilny.

W myśl art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, szczególności przez wniesienie wkładów.

Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, lecz wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym tych wspólników.

Stosownie do art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.

Spółka cywilna nie posiada własnego, odrębnego majątku. Właścicielami poszczególnych składników majątku pozostają wspólnicy spółki w ramach współwłasności łącznej.

Na podstawie art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku.

Zgodnie z art. 863 § 2 Kodeksu cywilnego w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników.

Stosownie natomiast do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2086) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
    
    

Niniejsza regulacja określa zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Tym samym należy mieć na uwadze, że do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 341 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, czy też małżonkowie wykorzystują je prowadząc wspólnie działalność gospodarczą, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami.

Zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami należy stwierdzić, że w przypadku gdy do przekazania przedsiębiorstwa dochodzi między małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, że jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w działalności gospodarczej prowadzonej wspólnie przez małżonków w formie spółki cywilnej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej i składniki te objęte są wspólnością majątkową, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania. Współwłaścicielami składników majątku spółki cywilnej nadal pozostaną te same osoby czyli małżonkowie.

Tym samym należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż w związku z nieodpłatnym przekazaniem przedsiębiorstwa prowadzonego przez małżonków objętych ustawową wspólnością majątkową na rzecz indywidualnej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Wskazane we wniosku nieodpłatne przekazanie, które nastąpi na podstawie protokołu przekazania, nie będzie bowiem stanowić po stronie Wnioskodawcy nabycia na podstawie któregokolwiek z tytułów określonych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a w szczególności nabycia tytułem darowizny.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej