Temat interpretacji
Darowizna środków pieniężnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 października 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 20 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – 16 grudnia 2022 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Jest Pani obywatelką Republiki Białorusi. Przeprowadziła się Pani do Polski we wrześniu 2021 r.
Od 6 października 2021 r. do 31 marca 2022 r. i od 7 kwietnia 2022 do 30 września 2022 r. była Pani zameldowana na pobyt czasowy w W. (na podstawie umowy najmu lokalu od 1 października 2021 r. do 31 marca 2022 i od 1 kwietnia 2022 r. do 30 września 2022 r. odpowiednio). Od 14 października 2022 r. jest Pani zameldowana na pobyt stały we własnym mieszkaniu, które kupiła Pani 4 października 2022 r.
Otrzymała Pani darowiznę od mamy, która podarowała Pani pieniądze w kwocie 100 000 dolarów USD na zakup mieszkania w W. Pieniądze z tej darowizny wykorzystała Pani na zakup wyżej opisanego mieszkania.
Pani mama jest obywatelką Republiki Białorusi i mieszka tam na stałe.
Darowizna na 100 tysięcy dolarów USD była podpisana na Białorusi. W formie gotówki te pieniądze były przywiezione do Polski (bez deklarowania z uwagi możliwość wywozu pieniędzy z Białorusi w kwocie do 10 tys. dolarów na osobę; Pani rodzina przyjeżdżała w gości kilka razy i przywiozła pieniądze). W W. przewalutowała Pani ww. kwotę, wpłaciła na swoje konto, a potem zrobiła Pani przelew na konto właściciela mieszkania, które kupiła.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że umowa darowizny została zawarta w dniu 22 sierpnia 2022 r. w L. na Białorusi i sporządzona w formie aktu notarialnego przez białoruskiego notariusza.
Środki pieniężne, będące przedmiotem otrzymanej przez Panią darowizny, w momencie zawierania umowy darowizny znajdowały się na Białorusi.
W chwili zawierania umowy darowizny miejscem Pani pobytu była Polska, natomiast miejscem zamieszkania i ośrodkiem interesów życiowych była Białoruś. Pobyt w Polsce nie był stały, gdyż nie mając swojego mieszkania, mieszkała Pani w wynajmowanym mieszkaniu. Nie mając w Polsce możliwości zamieszkania na stałe, nie wiedziała Pani, czy możliwe będzie zamieszkanie tutaj.
Od września 2021 r. przebywała Pani czasowo w Polsce i dopiero w dniu 4 października 2022 roku teoretycznie możliwe stało się zamieszkanie w Polsce na stałe i przeniesienie do Polski Pani ośrodka interesów życiowych, gdyż tego dnia kupiła Pani mieszkanie w W.
Pytanie
Czy powinna Pani płacić podatek od tej darowizny do właściwego urzędu skarbowego?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, nie powinna Pani płacić podatku od tej darowizny.
Wskazała Pani, że zgodnie z art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego pobytu przebywania. Natomiast zgodnie z art. 28 ust. 4 cyt. ustawy zameldowanie na pobyt stały lub czasowy służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu osoby w miejscu, w którym się zameldowała.
18 października 2022 r. prowadziła Pani korespondencję e-mail z przedstawicielem z Urzędu (...), który poinformował Panią, że pojęcie „miejsce pobytu stałego” definiuje ustawa o ewidencji ludności wskazana powyżej.
Jak wskazała Pani powyżej, Pani i Pani mama są obywatelami Republiki Białorusi. Pani mama mieszka na stałe w Białorusi. Na moment otrzymania darowizny była Pani zameldowana na pobyt czasowy w wynajętym mieszkaniu. Z tego, Pani zdaniem, wynika, że ponieważ Pani i Pani mama są obywatelami Republiki Białorusi a na moment otrzymania od niej tej darowizny, była Pani zameldowana na pobyt czasowy w wynajętym mieszkaniu, nie powinna Pani płacić podatku od tej darowizny.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.) ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
W myśl art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. ustawy:
Podatkowi nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:
- nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub
- nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne – normujące odmienne zdarzenia – w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego.
Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej. Wyjątek od tej zasady został określony w art. 3 ust. 1 omawianej ustawy, zgodnie z którym nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych lub praw znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia zarówno nabywca, jak i darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani obywatelką Białorusi. Otrzymała Pani darowiznę od mamy, która również jest obywatelką Białorusi i mieszka tam na stałe. Umowa darowizny na kwotę 100 tys. USD została zawarta w dniu 22 sierpnia 2022 r. w L. na Białorusi i sporządzona w formie aktu notarialnego przez białoruskiego notariusza. Środki pieniężne będące przedmiotem otrzymanej przez Panią darowizny w momencie zawierania umowy darowizny znajdowały się na Białorusi. W chwili zawierania umowy darowizny miejscem Pani pobytu była Polska, natomiast miejscem zamieszkania i ośrodkiem interesów życiowych była Białoruś. Od września 2021 r. przebywała Pani czasowo w Polsce i dopiero w dniu 4 października 2022 roku teoretycznie możliwe stało się zamieszkanie w Polsce na stałe i przeniesienie do Polski Pani ośrodka interesów życiowych, gdyż tego dnia kupiła Pani mieszkanie w W.
Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiot przysporzenia, który stanowią środki pieniężne, w chwili ich przekazania nie znajdował się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż na dzień zawarcia umowy darowizny opisane we wniosku środki pieniężne stanowiące darowiznę od mamy znajdowały się na terenie innego państwa. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z powyższego wynika również, że w opisanej sprawie nie może mieć zastosowania wyłączenie zawarte w art. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ wyłączenie to ma zastosowanie do nabycia rzeczy ruchomych, które znajdują się na terytorium Polski.
Należy jednak wskazać, że na mocy art. 2 ww. ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak wynika z wniosku, w chwili otrzymania darowizny od mamy nie była Pani obywatelem polskim, ani nie miała Pani miejsca stałego pobytu na terytorium Polski. Tym samym nabycie przez Panią darowizny od mamy nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.