Kwota otrzymanej przez Pana darowizny od Fundacji przekroczyła 4.902 zł, a zatem wartość tej darowizny nie mieści się w kwocie wolnej i podlega opodat... - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.233.2021.4.MD

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 31 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.233.2021.4.MD

Temat interpretacji

Kwota otrzymanej przez Pana darowizny od Fundacji przekroczyła 4.902 zł, a zatem wartość tej darowizny nie mieści się w kwocie wolnej i podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na opisanych w niniejszej interpretacji zasadach.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 listopada 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 26 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny od Fundacji. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 11 lutego 2022 r. (wpływ 11 lutego 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan rodzicem dwójki niepełnoletnich dzieci, (...), przedwcześnie urodzonych (...).

Ze względu na schorzenia wynikające z faktu przedwczesnego urodzenia synowie mają orzeczoną niepełnosprawność – orzeczenia wydane do 31 sierpnia 2021 r., jednak na podstawie ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 568), zgodnie z ustępem 1 pkt 2, orzeczenie o niepełnosprawności wydane na czas określony, którego ważność upływa w terminie od dnia wejścia w życie wyżej wymienionej ustawy z dnia 2 marca 2020 r. (tj. od dnia 8 marca 2020 r.) zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności).

Dzieci potrzebują regularnego leczenia i rehabilitacji. Jako rodzic otrzymał Pan od Fundacji (...) 2021 r. darowiznę pieniężną w wysokości (...) złotych. Darowizna została wykonana na podstawie umowy darowizny z 2 listopada 2021 r., która została zawarta pomiędzy Panem a Fundacją.

Fundacja jest organizacją prowadzącą działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Fundacja jako jeden z celów statutowych ma wspieranie inicjatyw, których celem jest leczenie i opieka nad chorymi dziećmi i młodzieżą wspieranie potrzeb osób fizycznych w zakresie świadczeń medycznych, sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego.

Umowa darowizny zobowiązuje Pana do przeznaczenia całości kwoty na refundację, leczenie, środki pielęgnacyjne oraz refundację zakupu fotelików samochodowych dla (...).

Pytanie

Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym, pomoc otrzymana od Fundacji podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone w uzupełnieniu wniosku nr 1)

Stanowisko Wnioskodawcy

Fundacja, zgodnie ze swoim statutem, jest Organizacją Pożytku Publicznego. Do przedmiotu działalności Fundacji, określonego w jej statucie należy m.in. pomoc społeczna, w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.

Pomimo faktu, iż środki pieniężne zostały przekazane na podstawie umowy darowizny, to w całości będą musiały być przeznaczone na refundację, leczenie, środki pielęgnacyjne oraz refundację zakupu fotelików samochodowych dla (...). Według Pana, pomoc otrzymana od Fundacji w tym przypadku nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i można ją zakwalifikować jako przychód z tak zwanych innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), wolny od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy. Zwolnienie podatkowe jest podyktowane tym w jaki sposób strony umowy sformułują jej treść oraz od tego czy dana organizacja ma w statucie zapisane świadczenie pomocy społecznej. W tym przypadku zarówno treść umowy jak i statut Fundacji jednoznacznie wskazują na zakwalifikowanie przedmiotowej pomocy jako pomoc społeczna.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.  

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Z treści art. 890 § 1 ww. ustawy wynika natomiast, iż:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 ustawy.

Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 893 Kodeksu cywilnego:

Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

Przepis art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Stosownie natomiast do art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1)9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2)7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3)4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy:

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie.

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

10 278

3%

10 278

20 556

308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

10 278

7%

10 278

20 556

719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

10 278

12%

10 278

20 556

1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł

Jeżeli wartość darowizny od jednego darczyńcy przekroczy kwotę wolną od podatku w okresie wskazanym powyżej wówczas w myśl art. 17a ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Zeznanie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r. poz. 2068).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jako ojciec dwójki niepełnosprawnych dzieci otrzymał Pan 25 listopada 2021 r. darowiznę od Fundacji w kwocie 12.000 zł.

Pana wątpliwość budzi to, czy wpłata otrzymana od Fundacji opisana we wniosku, podlega opodatkowaniu zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podatkiem od spadków i darowizn objęte są umowy darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną cechą darowizny jest nieodpłatny charakter świadczeń oraz nieekwiwalentność nabycia. Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy.

Kwalifikowanie jednak każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny jest nieuzasadnione. Nie każde bowiem bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez organizacje charytatywne na rzecz osoby fizycznej, może być traktowane jako darowizna, bowiem może ono wynikać z innego tytułu prawnego (art. 889 Kodeksu cywilnego).

W przypadku otrzymania bezpłatnej pomocy od różnego rodzaju organizacji (np. od fundacji), skutki podatkowe oceniane są w zależności od kwalifikacji formy prawnej świadczonej pomocy. Decyduje o tym sama treść konkretnej umowy wiążącej strony, a więc podmiot świadczący pomoc (fundacja) i podmiot tę pomoc otrzymujący (beneficjent). O tym czy dokonana czynność ma charakter prawny darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego), czy też jest to świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego, winna przesądzać konkretna instytucja (fundacja), która podejmuje decyzję o świadczeniu pomocy. Strony mogą bowiem dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielenia pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów, postanowień statutu tych instytucji, ale również z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie.

Odnosząc się do przedmiotowej sprawy, z wniosku wynika, że środki pieniężne zostały Panu przekazane na podstawie umowy darowizny. Fundacja celem Pana wsparcia wybrała tą formę czynności. Pana zobowiązanie zawarte w umowie do spożytkowania darowanych środków pieniężnych na konkretne cele co do zasady nie zmienia charakteru prawnego otrzymanego przysporzenia. W tym przypadku można byłoby co najwyżej uznać umowę tą jako darowiznę z poleceniem zawartą na podstawie art. 893 Kodeksu cywilnego.

Wskazuje Pan jednoznacznie, że darowizna została wykonana na podstawie umowy darowizny z 2 listopada 2021 r., zawartej pomiędzy Panem a Fundacją. Skoro więc doszło do zawarcia przez Pana umowy darowizny, to środki pozyskane w ramach tej umowy podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Darczyńcą w tym przypadku jest Fundacja przekazująca środki pieniężne na Pana rzecz.

Należy podkreślić, że opodatkowanie otrzymywanych darowizn kształtuje się w zależności od przyporządkowania darczyńcy do odpowiedniej grupy podatkowej oraz od wysokości darowanej kwoty (o czym stanowi ww. art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Z uwagi na fakt, że Fundacja może dokonywać na Pana rzecz darowizn wielokrotnie, zastosowanie znajdzie ww. art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jest Pan zatem zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego z tytułu otrzymania darowizny w terminie miesiąca od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli od dnia otrzymania darowizny, w sytuacji, w której kwota otrzymana od jednej osoby/podmiotu przekroczy 4.902 zł jednorazowo, lub też sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Kwota otrzymanej przez Pana darowizny od Fundacji przekroczyła 4.902 zł, a zatem wartość tej darowizny nie mieści się w kwocie wolnej i podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na opisanych w niniejszej interpretacji zasadach.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego,

w związku z czym nie jest uprawniony do oceny załączonych dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, przedstawionym przez Pana we wniosku i Pana stanowiskiem. Oznacza to, że jakiekolwiek dokumenty dołączone przez Pana do wniosku czy jego uzupełnienia nie mogły być i nie były brane pod uwagę. 

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.