Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 14 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami z 24 lutego 2025 r. (wpływ 26 lutego 2025 r.) oraz z 18 marca 2025 r. (wpływ 21 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gospodarstwo po śmierci Pana rodziców odziedziczył Pan w 2006 r. o powierzchni (…) ha, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego (…) sygn. akt (…).
Po śmierci Pana siostry A, w oparciu o postanowienie Sądu Rejonowego (…) sygn. akt (…), stał się Pan dodatkowo właścicielem ziemi o powierzchni (…) ha wraz z budynkiem mieszkalnym i stodołą. W budynku tym zamieszkuje Pan wraz z żoną od 2010 r. po śmierci Pana siostry A.
Od spadku po siostrze w 2011 r. złożył Pan zeznanie podatkowe do Urzędu Skarbowego (…) i zgodnie z jego decyzją nr (…) zapłacił Pan podatek.
W roku 2010 zawarł Pan ugodę ze współwłaścicielem B synem zmarłego brata C.
Ugoda została zawarta w Sądzie Rejonowym (…) sygn. akt (…).
Obecnie w wyniku ugody jest Pan właścicielem (…) ha. Powierzchnia ta jest mniejsza o (…) ha wynikającej z dziedziczenia, za którą nie otrzymał Pan żadnej zapłaty.
Ze względu na stan zdrowia i podeszły wiek oraz brak możliwości przekazania członkom rodziny zmuszony jest Pan sprzedać posiadłość.
Kupnem całej posiadłości jest zainteresowana (…). (…) ta kupiła od Pana w 2022 r. – (…) ha ziemi, która graniczy z Pana działkami.
W piśmie z 24 lutego 2025 r. oraz z 18 marca 2025 r. ostatecznie przedstawił Pan opis sprawy:
Pana rodzice D i E zgodnie z aktem notarialnym sporządzonym w (…) (…) maja 1947 r. kupili od (…) działkę w (…) o powierzchni (…) ha o nr A.
Pana matka kupiła (…) lipca 1973 r. działkę w (…) o powierzchni (…) ha o nr B/2 od Pana stryja F.
Po zmarłym Pana stryju, Pana ojciec otrzymał działki o nr B/1, B/3, B/4 i B/7 o powierzchni łącznej (…) ha i (…) m, zgodnie z postanowieniem sądu z (…) czerwca 1977 r.
Spadkobiercami po stryju było troje dzieci zmarłego brata G, którym Pana ojciec przekazał tytułem spadku łącznie kwotę (…) zł.
Pana rodzice kupili (…) stycznia 1975 r. łąkę w (…) o pow. (…) ha o nr C/1.
Łącznie Pana rodzice uprawiali (…) ha ziemi.
Pana ojciec zmarł (…) czerwca 1986 r.
Pana matka zmarła (…) maja 2002 r.
W latach 1980-1985 Pana siostra A pobudowała budynek mieszkalny i stodołę. W budynku tym zamieszkały razem z matką przeprowadzając się z budynku budowanego przez rodziców ojca. W starym budynku pozostali brat C z żoną i synem B.
Spadek po Pana ojcu na mocy ustawy nabyła żona D oraz dzieci H, C i A po 1/4 części każde z nich.
Spadek po Pana matce na mocy ustawy nabyły dzieci Pan, Pana brat i Pana siostra po 1/3 części każde z nich.
Po śmierci ojca nie było zniesienia współwłasności w sądzie, podzielili się Państwo sami i każdy za swoją część płacił podatek.
Pana matka otrzymała (…) ha o nr A, Pan otrzymał (…) ha o nr B/1, Pana brat otrzymał (…) ha o nr B/1, B/3, B/4, B/7, Pana siostra otrzymała (…) ha o nr B/2.
Po śmierci Pana matki nie było zniesienia współwłasności. Działkę o powierzchni (…) ha o nr A (po matce) zajął Pana brat.
Pana siostra zmarła (…) września 2010 r. była osobą samotną.
Spadek po Pana siostrze zamieszkałej w (…) na podstawie testamentu notarialnego z (…) marca 2010 r. otwartego i ogłoszonego (…) listopada 2010 r. przez Sąd Rejonowy w (…) nabył Pan jako jedyny spadkobierca w całości.
Otrzymał Pan od siostry (…) ha ziemi o nr B/2 wraz z budynkiem mieszkalnym, który nie był całkowicie wykończony i stodołą.
Po wykonaniu niezbędnych robót w budynku zamieszkał Pan wraz z żoną od (…) grudnia 2010 r., w którym Pan mieszka wraz z żoną do chwili obecnej.
Wartość udziału w masie spadkowej nie przekroczyła wartości majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej po zmarłej siostrze.
(…) grudnia 2020 r. w Sądzie Rejonowym w (…) stawili się Pan i uczestnik C (Pana brat) reprezentowany przez uczestnika B o zniesienie współwłasności, działu spadku i zasiedzenia.
Na posiedzeniu tym zawarto ugodę następującej treści: H nabywa na własność działki gruntu oznaczone w ewidencji gruntów nr B/6, B/7, B/8, C/1 położone w obrębie (…), gmina (…), woj. (…). Łącznie (…) ha. B nabywa na własność działki oznaczone w ewidencji gruntów nr B/5, D/10, B/9, D/9, A/1, A/2 położone w obrębie (…), gmina (…), woj. (…). Łącznie (…) ha.
Od roku 2018 prowadził Pan rozmowy z B na temat ugody. Stawiał własne warunki odbiegające od właściwego podziału. Chcąc zakończyć niekorzystne dla Pana dyskusje, przyjął Pan jego warunki, w wyniku których otrzymał Pan (…) ha mniej, niż Panu się należało.
Według wyliczenia podziału ogółem jest (…) ha. (…) (1/3 całości dla Pana, 1/3 całości po siostrze).
Nadmienia Pan, że na działce B/5 wybudował Pan w latach 1986-1987 przechowalnie na owoce, dwa garaże i pomieszczenie mieszkalne składające się z dwóch pokoi, które użytkował Pan do czasu spisania ugody.
Ww. nieruchomości sprzedał Pan B zgodnie z jego warunkami za (…) zł (mniej niż 1/3 wartości rynkowej).
Chciałby Pan sprzedać swój majątek ze względu na słaby stan zdrowia i podeszły wiek jak najszybciej po otrzymaniu decyzji.
Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej.
Ugoda zawarta (…) grudnia 2020 r. dotyczyła spadku i zniesienia współwłasności po D i E.
Po zmarłym Pana stryju, Pana ojciec otrzymał działkę o powierzchni (…) ha o nr B/1.
Po śmierci Pana ojca sami Państwo dokonali podziału. Pana matka otrzymała (…) ha o nr A, Pan – (…) ha o nr B/1, Pana brat – (…) ha o nr B/1.
Działki B/1, B/1 stanowią działkę kupioną przez Pana ojca od stryja.
W roku 2016 (…) kupiły z działki o powierzchni (…) ha o nr B/2 (…) ha z przeznaczeniem na (…). Pozostała część – (…) ha została podzielona decyzją Burmistrza (…) na trzy działki i nadano im nowe numery: B/5 o powierzchni (…) ha, B/6 o powierzchni (…) ha, B/7 o powierzchni (…) ha.
Działkę o nr B/5 przejął w wyniku ugody B. Dwie pozostałe o nr B/6, B/7 przejął Pan. Łąkę w (…) o powierzchni (…) ha o nr C/1 przejął Pan (przed ugodą stanowiła współwłasność).
Działkę o nr starym B/1 (nowym B/8) cały czas uprawia Pan od śmierci ojca.
W skład Pana gospodarstwa, które będzie przedmiotem sprzedaży są działki o nr B/6 o powierzchni (…) ha, B/7 o powierzchni (…) ha, na której znajduje się budynek mieszkalny i stodoła, C/1 o powierzchni (…) ha – łąka w (…), B/8 (stary nr B/1) o powierzchni (…) ha.
Na ww. działkach jest sad, w którym obecnie prowadzi Pan prace pielęgnacyjne, celem zebrania w tym roku owoców.
Całą posiadłość zamierza Pan sprzedać w 2026 r.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 18 marca 2025 r.)
Czy po sprzedaży zapłaci Pan podatek dochodowy?
Pana stanowisko w sprawie
Sprzedaż nieruchomości nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, ponieważ w wyniku podziału otrzymał Pan mniejszą powierzchnię nieruchomości o (…) ha. Osoby, po których Pan odziedziczył zmarły ponad 10 lat temu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób nabycia.
Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Natomiast jeżeli nieruchomość lub prawa majątkowe były nabyte przez spadkodawcę również w drodze spadku, wówczas moment nabycia tej nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę określany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, tj. z chwilą śmierci spadkodawców spadkodawcy.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.
Z kolei, jak stanowi art. 10 ust. 7 ww. ustawy:
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku i zniesienia współwłasności nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.
Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie”, należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
I tak, stosownie do art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można więc, np. w drodze zakupu, bądź uzyskując pod tytułem darmym (w formie darowizny, spadku), a w przypadku zaś ograniczonych praw rzeczowych również zawierając umowę o ustanowieniu tego prawa.
Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie Kodeks cywilny.
Stosownie natomiast do art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast jak stanowi art. 925 cyt. Kodeksu:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Na mocy art. 926 § 1 ww. Kodeksu:
Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Wg treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
§ 2. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
W myśl art. 1038 § 2 Kodeksu cywilnego:
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Celem z kolei postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.
Jak stanowi art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Zgodnie z treścią art. 196 § 1 ww. Kodeksu:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Natomiast w myśl art. 210 § 1 cyt. Kodeksu:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.
Stosownie do art. 211 powołanego Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Jak stanowi art. 212 ww. Kodeksu:
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
Z powyższych przepisów wynika, że zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. W rezultacie, w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy.
Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.
Ponadto, należy wyjaśnić, że o tym, czy w wyniku zniesienia współwłasności doszło do nowego nabycia ponad wcześniej posiadany udział decyduje porównanie wartości tych nieruchomości, a nie ich powierzchni. Może się zdarzyć, że większą wartość będzie miała nieruchomość o mniejszej powierzchni. Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.
Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.
Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego, czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału, jeśli:
·podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
·wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.
Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, podział majątku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę nabycia nieruchomości uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości.
Jeżeli jednak na skutek dokonanego działu spadku zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.
Jak wynika z opisu sprawy Pana rodzice, zgodnie z aktem notarialnym sporządzonym (…) maja 1947 r., kupili działkę w (…) o powierzchni (…) ha o nr A. Pana matka kupiła (…) lipca 1973 r. działkę w (…) o powierzchni (…) ha o nr B/2 od Pana stryja. Po zmarłym stryju Pana ojciec otrzymał działki o nr B/1, B/3, B/4 i B/7 o powierzchni łącznej (…) ha i (…) m, zgodnie z postanowieniem sądu z (…) czerwca 1977 r. Pana rodzice kupili (…) stycznia 1975 r. łąkę w (…) o pow. (…) ha o nr C/1. Pana ojciec zmarł (…) czerwca 1986 r. Spadek po Pana ojcu na mocy ustawy nabyła żona (Pana matka) oraz dzieci: Pan, Pana brat i Pana siostra po 1/4 części każde z nich. Pana matka otrzymała (…) ha o nr A, Pan otrzymał (…) ha o nr B/1, Pan brat otrzymał (…) ha o nr B/1, B/3, B/4, B/7, Pana siostra otrzymała (…) ha o nr B/2. Po śmierci Pana ojca nie było zniesienia współwłasności w sądzie, podzielili się Państwo sami i każdy za swoją część płacił podatek. Pana matka zmarła (…) maja 2002 r. Spadek po Pana matce na mocy ustawy nabyły dzieci Pan, Pana brat i Pana siostra po 1/3 części każde z nich. Po śmierci Pana matki nie było zniesienia współwłasności. Działkę o powierzchni (…) ha o nr A (po matce) zajął Pana brat. W latach 1980-1985 Pana siostra wybudowała budynek mieszkalny i stodołę. W budynku tym zamieszkały razem z matką przeprowadzając się z budynku budowanego przez rodziców ojca. W starym budynku pozostali brat C z żoną i synem B. Pana siostra zmarła (…) września 2010 r. była osobą samotną. Spadek po Pana siostrze na podstawie testamentu notarialnego z (…) marca 2010 r. otwartego i ogłoszonego (…) listopada 2010 r. przez Sąd Rejonowy w (…) nabył jako jedyny spadkobierca Pan w całości. Otrzymał Pan od siostry (…) ha ziemi o nr B/2 wraz z budynkiem mieszkalnym, który nie był całkowicie wykończony i stodołą. Po wykonaniu niezbędnych robót w budynku zamieszkał Pan wraz z żoną od (…) grudnia 2010 r., w którym Pan mieszka wraz z żoną do chwili obecnej. Wartość udziału w masie spadkowej nie przekroczyła wartości majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej po zmarłej siostrze. W roku 2016 (…) kupiły (…) ha z działki o powierzchni (…) ha o nr B/2 z przeznaczeniem na (…). Pozostała część – (…) ha została podzielona decyzją Burmistrza (…) na trzy działki i nadano im nowe numery: B/5 o powierzchni (…) ha, B/6 o powierzchni (…) ha, B/7 o powierzchni (…) ha. (…) grudnia 2020 r. w Sądzie Rejonowym w (…) stawili się Pan i uczestnik C reprezentowany przez uczestnika B o zniesienie współwłasności, działu spadku i zasiedzenia. Ugoda zawarta (…) grudnia 2020 r. dotyczyła spadku i zniesienia współwłasności po D i E. Na posiedzeniu tym zawarto ugodę w wyniku, której: Pan nabywa na własność działki gruntu oznaczone w ewidencji gruntów nr B/6, B/7, B/8, C/1 (łąka – przed ugodą stanowiła współwłasność) położone w obrębie (…), gmina (…), woj. (…). Łącznie (…) ha. B nabywa na własność działki oznaczone w ewidencji gruntów nr B/5, D/10, B/9, D/9, A/1, A/2 położone w obrębie (…), gmina (…), woj. (…). Łącznie (…) ha. Od roku 2018 prowadził Pan rozmowy z B na temat ugody. Stawiał własne warunki odbiegające od właściwego podziału. Chcąc zakończyć niekorzystne dla Pana dyskusje, przyjął Pan jego warunki, w wyniku których otrzymał Pan (…) ha mniej, niż Panu się należało. Według wyliczenia podziału ogółem jest (…) ha. (…) (1/3 całości dla Pana, 1/3 całości po siostrze). Chciałby Pan sprzedać swój majątek ze względu na słaby stan zdrowia i podeszły wiek jak najszybciej po otrzymaniu decyzji. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. W skład Pana gospodarstwa, które będzie przedmiotem sprzedaży wchodzą działki o nr B/6, B/7 – na której znajduje się budynek mieszkalny i stodoła, C/1 (łąka w (…)) oraz B/8 (stary numer B/1). Całą posiadłość zamierza Pan sprzedać w 2026 r.
Uwzględniając powyższe oraz przyjmując treści zawarte w opisie sprawy, stwierdzić należy, że dokonana (…) grudnia 2022 r. czynność zniesienia współwłasności nie stanowiła dla Pana nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w wyniku przyjęcia przez Pana niekorzystnych warunków B otrzymał Pan mniej, niż Panu się należało.
Reasumując, sprzedaż działek nabytych w drodze ugody w przedmiocie dokonania działu spadku po Pana rodzicach i zniesienia współwłasności nieruchomości:
-nr B/6 i B/7 powstałych z podziału działki nr B/2 nabytych w drodze spadku po Pana matce, nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. 1973 r.);
-nr B/8 powstałej z podziału działki nr B/1 nabytej w drodze spadku po Pana ojcu, nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. 1977 r.);
-nr C/1 nabytej w drodze spadku po Pana rodzicach, nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. 1975 r.);
Podsumowując, planowana przez Pana sprzedaż działek nr B/6, B/7, B/8 i C/1 w 2026 r., nabytych w drodze ugody w przedmiocie dokonania działu spadku po Pana rodzicach i zniesienia współwłasności nieruchomości, nie będzie stanowiła dla Pana źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisach ustawy. Oznacza to, że nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu planowanej sprzedaży.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.