Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika w związku z zamiarem zawarcia umowy ubezpieczenia dla pracowników. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i prowadzi działalność gospodarczą w Polsce w ramach Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w przedmiocie m.in. (...). Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce oraz czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę o ubezpieczenie na życie i dożycie dla swoich pracowników z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie ubezpieczeń na życie („Ubezpieczyciel”). Wnioskodawca zwraca uwagę, że umowa ubezpieczenia zostanie zawarta na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 838 z późn. zm.).

Umowa ubezpieczenia na życie z (...), którą zamierza zawrzeć Wnioskodawca, została wymieniona w załączniku do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej – w Dziale I pt. „Ubezpieczenie na życie” i należy do grupy pierwszej określonej mianem „Ubezpieczenia na życie”.

Polisa ubezpieczeniowa w ramach umowy, która ma zostać zawarta pomiędzy Spółką a Ubezpieczycielem będzie posiadać charakter ochronno-inwestycyjny, a składki będą opłacane przez Wnioskodawcę z jego środków obrotowych. Wnioskodawca zamierza zaoferować objęcie polisą ubezpieczeniową kadrze menadżerskiej – pracownikom wykonującym obowiązki na podstawie umów o pracę („Ubezpieczeni” lub pojedynczo „Ubezpieczony”) celem umocnienia więzi pracowników z zakładem pracy, zachęceniem ich do długofalowej współpracy ze Spółką oraz zwiększeniem ich motywacji i lojalności wobec Spółki. Ponadto wprowadzenie tego benefitu ma przede wszystkim przełożyć się na efektywność pracowników i sprzyjać większemu zaangażowaniu w obowiązki pracownicze oraz utrzymanie wysokiej jakości świadczonej przez nich pracy.

Opłacana składka będzie dzielić się na:

·składkę miesięczną oszczędnościową na ubezpieczenie na życie i dożycie (część ochronna), w której przedmiotem ochrony zgodnie z umową ubezpieczeniową jest zapewnienie Ubezpieczonemu w okresie trwania stosunku ubezpieczenia ochrony na wypadek śmierci i innych nieprzewidzianych zdarzeń. Składka będzie opłacana przez Wnioskodawcę na bazie miesięcznej. Założeniem tej części ochrony ubezpieczeniowej jest, żeby Ubezpieczony nabywał prawa do środków zgromadzonych na polisie dopiero w momencie zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego określonego w umowie ubezpieczeniowej;

·składkę miesięczną oszczędnościową na ubezpieczenie na życie z funduszem kapitałowym (część ochronno-inwestycyjna), w której przedmiotem ochrony również będzie zapewnienie Ubezpieczonemu ochrony w wypadku nieprzewidzianych zdarzeń. Niemniej składki uiszczone na tę polisę będą przeznaczane na rzecz zarządzanej platformy inwestycyjnej. Kwota ewentualnych wypłat na rzecz Ubezpieczonego może przewyższyć kwotę faktycznie dokonanych wpłat na fundusz (inwestycja w obligacje) z racji charakteru takiej składki, tj. możliwy procentowy zysk po upływie określonego czasu;

·składkę dodatkową z funduszem kapitałowym (część inwestycyjna), w którym składki będą opłacane przez Wnioskodawcę dobrowolnie, w wybranym przez Ubezpieczającego okresie, w wysokości od 100 zł do 200.000 zł wyłącznie na rzecz zarządzanej platformy inwestycyjnej. Wypłata może zostać zlecona przez uprawniony podmiot w dowolnym momencie w okresie trwania umowy ubezpieczenia. Kwota ewentualnych wypłat na rzecz Ubezpieczonego może przewyższyć kwotę faktycznie dokonanych wpłat na fundusz (inwestycja w obligacje) z racji charakteru takiej składki, tj. możliwy procentowy zysk (zwrot kapitału) po upływie określonego czasu. Ponadto wypłaty mogą być dokonywane w dowolnym momencie, 4 razy w ciągu roku trwania ubezpieczenia, poprzez złożenie dyspozycji przez Ubezpieczającego. Wypłata środków została przewidziana w ogólnych warunkach dodatkowego ubezpieczenia na życie z (...) i jest dokonywana poprzez umorzenie odpowiedniej liczby jednostek uczestnictwa (...).

Wskazany wyżej podział wynika przede wszystkim z funkcji, jaką pełni ubezpieczenie na podstawie funduszy kapitałowych. Składka miesięczna oszczędnościowa oparta na funduszu kapitałowym, która będzie opłacana co miesiąc (w kwocie od 1.000 do 6.000 zł), ma stanowić ochronę zgromadzonych środków dla Ubezpieczonego i nie może, co do zasady, podlegać wypłatom przed okresem przewidzianym w umowie ubezpieczenia. Natomiast składka dodatkowa może zostać uiszczana przez Ubezpieczającego w dowolnej kwocie (przewidzianej szerokim limitem wskazanym powyżej).

Dokonywane przez Wnioskodawcę wpłaty składek na rzecz zarządzanej platformy inwestycyjnej będą w całości przeznaczane na zakup jednostek funduszy inwestycyjnych. Ponadto jakakolwiek wypłata środków z rachunku ubezpieczenia będzie mogła nastąpić wyłącznie po upływie okresu przewidzianego w umowie ubezpieczenia. W przypadku przedwczesnej wypłaty środków zgromadzonych na polisie zaistnieje konieczność zwrotu części kapitału do właściciela polisy. W przypadku wypłaty środków z polisy na koniec okresu określonego w umowie ubezpieczenia, podmiot uprawniony będzie mógł otrzymać odpowiednio określony, procentowy zysk zgodnie z długością okresu ubezpieczenia oraz niezależnie wypracowany zysk z obligacji.

Wnioskodawca zakłada przekazywanie całości środków, które mają zostać w przyszłości wypłacone wyłącznie na rzecz Ubezpieczonych, a w szczególności Wnioskodawca nigdy nie będzie finalnym beneficjentem zgromadzonych środków. Niemniej jedynym podmiotem, który formalnie będzie uprawniony do złożenia dyspozycji wypłaty będzie Wnioskodawca na wskazany rachunek bankowy Ubezpieczonego. Ponadto przez cały okres trwania polisy ubezpieczeniowej jedynym jej właścicielem będzie Ubezpieczyciel, a Ubezpieczony w czasie trwania umowy ubezpieczenia i przed jej upływem nie będzie miał prawa do rozporządzania środkami znajdującymi się na polisie na swoją rzecz.

Pytania

1.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, składki oszczędnościowe wpłacane przez Wnioskodawcę na poczet ubezpieczenia na życie i dożycie (część ochronna) będą stanowić przychód Ubezpieczonych ze stosunku pracy? Czy w wypadku odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, na Spółce jako pracodawcy będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłacaniem należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z dyspozycją art. 32 Ustawy o PIT?

2.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, składki oszczędnościowe wpłacane przez Wnioskodawcę na poczet ubezpieczenia na życie (w części składki podstawowej w części ochronno-inwestycyjnej opartej na funduszu kapitałowym), będą stanowić przychód Ubezpieczonego ze stosunku pracy? Czy w wypadku odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, na Spółce jako pracodawcy będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłacaniem należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z dyspozycją art. 32 Ustawy o PIT?

3.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, składki wpłacane przez Wnioskodawcę na poczet składki dodatkowej w części inwestycyjnej opartej na funduszu kapitałowym, będą stanowić przychód Ubezpieczonego ze stosunku pracy? Czy w wypadku odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, na Spółce jako pracodawcy będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłacaniem należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z dyspozycją art. 32 Ustawy o PIT?

4.Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w momencie wypłaty środków przekazanych przez Wnioskodawcę z tytułu składki oszczędnościowej na życie i dożycie (część ochronna), taka wypłata będzie stanowić przychód dla pracownika zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT? Czy w wypadku odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, w związku z wypłatą środków, na Spółce będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłacaniem należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z dyspozycją art. 32 Ustawy o PIT?

5.Czy w zakresie składki oszczędnościowej podstawowej opartej na funduszu kapitałowym (ubezpieczenie na życie – część ochronno-inwestycyjna) i składki dodatkowej w części inwestycyjnej w momencie wypłaty środków: różnicy między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy, na Spółce będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem oraz pobraniem zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19%, zgodnie z dyspozycją art. 30a ust. 1 Ustawy o PIT?

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, 2 i 3

Zdaniem Wnioskodawcy, składki, które będą finansowane przez niego zarówno w zakresie składki miesięcznej oszczędnościowej (ubezpieczenie na życie i dożycie – część ochronna), składki miesięcznej oszczędnościowej (ubezpieczenie na życie część ochronno-inwestycyjna) oraz w zakresie składki dodatkowej w części inwestycyjnej, powinny stanowić dla Ubezpieczonego przychód ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie na Wnioskodawcy jako pracodawcy będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłacaniem należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z dyspozycją art. 32 Ustawy o PIT.

Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl powyższego przepisu odzwierciedlona została zasada powszechności opodatkowania, zgodnie z którą obowiązek zapłaty podatku dochodowego, wynikający z tej ustawy, spoczywa co do zasady na każdym podmiocie. Z kolei jakiekolwiek zwolnienia podatkowe są traktowane jako wyjątki, stanowiące wyraźne odstępstwo od zasady równości i powszechności w opodatkowaniu, czyli w szerszym zakresie od zasady sprawiedliwości podatkowej. Ponadto, zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 maja 1996 r. (sygn. akt K 22/95), wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe ustanowione przez ustawodawcę nie powinny być interpretowane w sposób rozszerzający lub ograniczający ich zakres.

Co więcej, zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przychód wynikający z umowy o pracę obejmuje wszelkie formy wynagrodzenia i korzyści, które przyczyniają się do zwiększenia majątku pracownika i wywodzą się z relacji zatrudnienia z pracodawcą. Nie ma znaczenia, czy pracodawca finansuje te płatności z własnych środków czy też z zewnętrznych źródeł niepowiązanych bezpośrednio z nim. Kluczowe jest to, czy korzyści te są dostępne wyłącznie dla osób zatrudnionych, czy mogą być również przyznane osobom niebędącym w relacji zatrudnienia z pracodawcą, oraz czy istnieje bezpośredni i prawny związek między otrzymanym świadczeniem a umową o pracę (por. orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2018 r., sygn. akt II FSK 1179/16).

W świetle obowiązujących w doktrynie poglądów oraz orzecznictwa sądów administracyjnych (I SA/Bd 478/21 oraz I SA/Bd 77/21) należy stwierdzić, iż sam fakt, że pracownik może w przyszłości uzyskać prawo do wypłaty środków z tytułu dodatkowego ubezpieczenia inwestycyjnego nie wpływa na powstanie przychodu z umowy o pracę w chwili, gdy pracodawca opłaca za niego składkę. W przedstawionej sytuacji przyszłej to pracodawca będzie pokrywał składkę, którą w innym przypadku pracownik musiałby opłacić z własnej kieszeni, gdyby samodzielnie zdecydował się na podobne ubezpieczenie. W związku z tym pracownik zyskuje korzyść finansową, ponieważ to pracodawca przejmuje na siebie ciężar opłacenia składki. Ponieważ Ubezpieczony nie będzie musiał wydatkować własnych środków na składkę ubezpieczeniową, w tym składkę inwestycyjną, każda suma, którą otrzyma w ramach realizacji umowy ubezpieczeniowej, będzie dla niego zyskiem i będzie stanowić dla pracownika przychód ze stosunku pracy.

Moment faktycznego otrzymania środków przez pracownika, czy to poprzez bezpośrednią wypłatę, czy też w wyniku zlecenia przelewu przez pracodawcę, nie wpływa na fundamentalną zasadę, że to pracownik jest ostatecznym beneficjentem umowy ubezpieczenia. Kluczowe jest tutaj utrzymanie stosunku pracy między pracownikiem a pracodawcą, ponieważ to właśnie z tego tytułu pracownik nabywa prawo do świadczeń ubezpieczeniowych.

Warto zauważyć, że system ubezpieczeń, w którym pracodawca pokrywa składki na rzecz pracowników, jest wyrazem troski o ich dobrostan i bezpieczeństwo finansowe. Jest to również element motywacyjny, który może przyciągać i zatrzymywać wartościowych pracowników w firmie. Z punktu widzenia pracownika taka forma świadczenia jest korzystna, ponieważ nie obciąża jego budżetu prywatnego, a jednocześnie zapewnia mu ochronę na wypadek różnych zdarzeń życiowych, takich jak choroba czy wypadek.

Ponadto, zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Jednocześnie, zgodnie z brzmieniem art. 32 Ustawy o PIT, zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy. Skoro składka ubezpieczeniowa będzie stanowiła przychód pracownika ze stosunku pracy, Wnioskodawca będzie zobowiązany do obliczenia, pobrania oraz uiszczenia do właściwego urzędu skarbowego od niej zaliczki na podatek dochodowy w kwocie wpłaconej na przedmiotową polisę.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata środków przekazanych przez Wnioskodawcę z tytułu składki oszczędnościowej na życie i dożycie (część ochronna) nie będzie stanowić dla pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu w myśl art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT. Jednocześnie na Wnioskodawcy nie będą ciążyć obowiązki płatnika przewidziane w art. 32 Ustawy o PIT.

Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Mając jednak na uwadze fakt, iż składki, które będą uiszczane przez Wnioskodawcę na rzecz polisy, w ocenie Wnioskodawcy powinny stanowić przychód ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT niezasadnym wydaje się stwierdzenie, ażeby ten sam dochód miał podlegać opodatkowaniu po raz drugi.

W orzecznictwie wskazuje się, że podwójne opodatkowanie tego samego dochodu stoi w sprzeczności z konstytucyjnymi zasadami (sygn. II FSK 1610/18). Zasada równości oznacza postulat zachowania równomierności w opodatkowaniu przez wprowadzenie powszechnego i proporcjonalnego opodatkowania. Powszechność opodatkowania oznacza natomiast obciążenie wszystkich podatników na tych samych zasadach.

W przedmiotowej sprawie wypowiedział się również Trybunał Konstytucyjny (sygn. K 23/12) wskazując, że co prawda ustawa zasadnicza nie wprowadziła zasady zakazu podwójnego opodatkowania, niemniej potencjalna niezgodność z konstytucją może wynikać natomiast z tego, że jest nadmierną (nieproporcjonalną) ingerencją w prawa majątkowe podatnika czy też narusza zasady sprawiedliwości opodatkowania.

Suma składek wpłaconych i sfinansowanych przez Wnioskodawcę będzie podlegać opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy w momencie wpłaty.

W świetle powyższego należy więc stwierdzić, że w zakresie do składki oszczędnościowej (część ochronna) w momencie wypłaty nie powstanie przychód z tego tytułu i konsekwentnie na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika w myśl art 32 Ustawy o PIT.

Niezależnie, gdyby organ nie podzielił stanowiska Wnioskodawcy przedstawionego powyżej, tj. uznał, iż w momencie wypłaty w części ochronnej powstaje przychód do opodatkowania, to Wnioskodawca stoi na stanowisku, że istnieją również argumenty, aby taki przychód korzystał ze zwolnienia z opodatkowania.

Zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 4 Ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

2)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.

Ponadto, w myśl art. 24 ust. 15 Ustawy o PIT, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Niemniej w przypadku składki oszczędnościowej na życie i dożycie (część ochronna) nie mamy do czynienia z ubezpieczeniem związanym z funduszem kapitałowym, dlatego powyższe wyłączenie w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania.

Natomiast w myśl art. 24 ust. 15a Ustawy o PIT, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1)ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2)równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

–jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Wobec powyższego, Wnioskodawca w przypadku podzielenia przez organ innego stanowiska niż opisane na początku uzasadnienia Wnioskodawcy do niniejszego pytania, widzi argumenty, aby dochód ten korzystał ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 4 Ustawy o PIT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie składki oszczędnościowej podstawowej opartej na funduszu kapitałowym (ubezpieczenie na życie – część ochronno-inwestycyjna) oraz składki dodatkowej w części inwestycyjnej, w momencie wypłaty środków, w przypadku powstania różnicy między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. Niemniej na Wnioskodawcy nie będą ciążyć obowiązki związane z obliczeniem i poborem 19% zryczałtowanego podatku dochodowego.

Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednocześnie, zgodnie z art. 24 ust. 15a Ustawy o PIT: Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1)ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2)równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

–jest różnica między wypłacona kwotą świadczenia a składka wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Natomiast na mocy art. 30a ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT: Od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, tj. ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu.

Niemniej jednak, zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy, wypłata środków została przewidziana w ogólnych warunkach dodatkowego ubezpieczenia na życie z (...) i jest dokonywana poprzez umorzenie odpowiedniej liczby jednostek uczestnictwa (...).

W ślad za powyższym, zgodnie z brzmieniem art. 30b ust. 1 pkt 5, od dochodów uzyskanych z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Wobec powyższego, w zakresie dochodu z wypłaty z ubezpieczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15a Ustawy o PIT, na Wnioskodawcy nie będzie ciążyć obowiązek obliczenia i poboru zryczałtowanego podatku dochodowego, jako że wypłata środków będzie dokonywana poprzez umorzenie odpowiedniej liczby jednostek uczestnictwa (...).

W związku z powyższym to na pracowniku będzie ciążyć indywidualny obowiązek rozliczenia tego rodzaju dochodu na odpowiednim formularzu urzędowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Według art. 11 ust. 2 ustawy:

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

W myśl natomiast art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy są:

stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak zostało wskazane w art. 12 ust. 1 powołanej ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

Obowiązki płatnika z tytułu opłacania składek w ramach polisy ubezpieczeniowej

Pod wątpliwość poddają Państwo kwestię istnienia po stronie Państwa Spółki obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu opłacania na rzecz pracowników składek związanych z polisą ubezpieczeniową o charakterze ochronno-inwestycyjnym, tj.: składki oszczędnościowej w części ochronnej, składki oszczędnościowej w części ochronno-inwestycyjnej oraz składki dodatkowej w części inwestycyjnej opartej na funduszu kapitałowym.

Z powołanych przepisów wynika, że przychodem ze stosunku pracy jest m.in. opłacona przez pracodawcę składka w części ochronnej polisy o charakterze ochronno-inwestycyjnym, gdzie ubezpieczonym jest pracownik. Przychód powstaje w momencie zapłacenia przez pracodawcę składki, gdyż wskazany w umowie pracownik prawa wynikające z polisy nabywa z chwilą zawarcia przez Spółkę umowy ubezpieczenia.

Przychód ze stosunku pracy powstaje również w sytuacji, gdy zgodnie z umową ubezpieczenia opłacającym składkę – w części inwestycyjnej – jest pracodawca, natomiast uprawnionym do wypłaty środków może być pracownik. Przy czym jedynie w przypadku, gdy z umowy ubezpieczenia jednoznacznie wynika, że beneficjentem wypłaconych z polisy świadczeń jest pracownik, przychód powstaje w momencie wpłaty środków (składki) przez ubezpieczającego pracodawcę. Natomiast, gdy do czasu wystąpienia o wypłatę przez ubezpieczającego pracodawcę nie wiadomo, na czyją rzecz ostatecznie nastąpi wypłata (na rzecz ubezpieczającego czy ubezpieczonego pracownika), momentem otrzymania przez pracownika przychodów ze stosunku pracy jest moment przyznania prawa do świadczenia z polisy, z tym że nie w wysokości wartości tego prawa, lecz w wysokości opłaconych przez pracodawcę składek na tę polisę (w przypadku częściowego wykupu polisy powinno to stanowić odpowiednią proporcję takich wpłat do uzyskanych z tej polisy praw do świadczeń).

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe oraz przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składka oszczędnościowa jaką opłaci Państwa Spółka (ubezpieczający) w ramach umowy ubezpieczenia na życie z (...) zarówno w części ochronnej, jak i w części ochronno-inwestycyjnej oraz składka dodatkowa w części inwestycyjnej stanowić będzie przychód pracownika (ubezpieczonego) ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w dacie poniesienia przez Spółkę wydatku, czyli w dacie zapłaty składki firmie ubezpieczającej. Z opisu sprawy wynika bowiem jednoznacznie, że to pracownik Spółki będzie ubezpieczonym, a więc podmiotem uprawnionym z umowy ubezpieczenia. Ponadto zakładają Państwo przekazywanie całości środków, które mają zostać w przyszłości wypłacone wyłącznie na rzecz ubezpieczonych – Państwa Spółka nigdy nie będzie finalnym beneficjentem zgromadzonych środków. Będzie ona natomiast jedynym podmiotem formalnie uprawnionym do złożenia dyspozycji wypłaty na wskazany rachunek bankowy ubezpieczonego.

Na powstanie przychodu ze stosunku pracy w momencie opłacenia składki przez pracodawcę nie wpływa okoliczność, że ubezpieczony może w przyszłości uzyskać uprawnienie do otrzymania kwoty z tytułu objęcia go ubezpieczeniem dodatkowym w zakresie składki inwestycyjnej. W opisanym zdarzeniu przyszłym Spółka opłacać będzie bowiem za ubezpieczonego składkę, którą ubezpieczony musiałby finansować z własnych środków, gdyby na własną rękę przystąpił do analogicznego ubezpieczenia. Niewątpliwie zatem uzyska korzyść z tego tytułu, że opłaty składki dokonywać będzie za niego pracodawca. Skoro ubezpieczony nie poniesie żadnych wydatków związanych z opłaceniem składki na ubezpieczenie, w tym inwestycyjnej, to każda wypłata na jego rzecz z tytułu realizacji umowy ubezpieczenia będzie dla niego korzystna.

Powyższe oznacza, że Państwa Spółka – jako płatnik – będzie obowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od opłaconej za pracowników składki oszczędnościowej zarówno w części ochronnej, jak i ochronno-inwestycyjnej oraz składki dodatkowej w części inwestycyjnej opartej na funduszu kapitałowym.

Stosownie bowiem do treści art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Państwa stanowisko do pytania nr 1, 2 i 3 jest więc prawidłowe.

Wypłata środków z części ochronnej polisy ubezpieczeniowej a obowiązki płatnika

Państwa wątpliwości wyrażone w pytaniu nr 4 dotyczą istnienia po stronie Spółki obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu wypłaty na rzecz pracowników środków z części ochronnej polisy ubezpieczeniowej.

Z opisu sprawy wynika, że założeniem tej części ochrony ubezpieczeniowej jest, żeby ubezpieczony nabywał prawa do środków zgromadzonych na polisie dopiero w momencie zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego określonego w umowie ubezpieczeniowej.

Przychód ubezpieczonego ze stosunku pracy, tj. z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z którym to przychodem na Państwa Spółce będą spoczywać obowiązki płatnika określone w art. 32 ww. ustawy, powstanie w momencie opłacenia przez Spółkę jako pracodawcę składki oszczędnościowej w części ochronnej.

Wypłacone ubezpieczonemu środki z umowy ubezpieczeniowej w tej części – jako mieszczące się w wysokości uprzednio zapłaconych przez Spółkę składek – nie będą stanowić dla niego przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie ich wypłaty. Tym samym po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek obliczania, pobrania i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy z tytułu wypłat związanych z opłaconymi i już opodatkowanymi składkami.

Tym samym również w zakresie pytania nr 4 Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Wobec braku powstania po stronie ubezpieczonego przychodu w związku z wypłatą środków z części ochronnej polisy ubezpieczeniowej, bezcelowe jest odnoszenie się do Państwa argumentacji o możliwości skorzystania w tym zakresie ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wypłata środków z części inwestycyjnej polisy ubezpieczeniowej a obowiązki płatnika

W pytaniu nr 5 pod wątpliwość poddają Państwo kwestię istnienia po stronie Spółki obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu wypłaty na rzecz pracowników środków z części inwestycyjnej polisy ubezpieczeniowej, w przypadku powstania różnicy między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Jak wynika z wniosku, w ramach polisy ubezpieczeniowej Spółka będzie opłacać za pracowników – obok składki oszczędnościowej w części ochronnej – również składkę oszczędnościową w części ochronno-inwestycyjnej oraz składkę dodatkową w części inwestycyjnej opartej na funduszu kapitałowym. W zakresie składek o charakterze inwestycyjnym wskazują Państwo, że kwota ewentualnych wypłat na rzecz ubezpieczonego może przewyższyć kwotę faktycznie dokonanych wpłat na fundusz (inwestycja w obligacje) z racji charakteru takiej składki, tj. możliwy procentowy zysk po upływie określonego czasu.

Niewątpliwie zysk ten będzie stanowił dla ubezpieczonego realne przysporzenie majątkowe w momencie jego wypłaty.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Stosownie natomiast do treści art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Z kolei w świetle art. 24 ust. 15a tej ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1)ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2)równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

–jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Z opisu sprawy wynika, że umowa ubezpieczenia na życie z (...) zostanie zawarta na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, tj. zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

Wobec powyższego dochodem ubezpieczonych z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej będzie – zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy. Kwota ta nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania ww. podatkiem z uwagi na wyłączenie określone w art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy.

Przechodząc do kwestii ewentualnych obowiązków Państwa Spółki jako płatnika z tytułu wypłaty ww. środków na rzecz pracowników wskazać należy, że zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy:

Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu.

Jak słusznie Państwo wskazują, powyższy przepis nie znajdzie jednak zastosowania w sytuacji Spółki, bowiem – jak wynika z opisu sprawy – wypłata środków została przewidziana w ogólnych warunkach dodatkowego ubezpieczenia na życie z (...) i jest dokonywana poprzez umorzenie odpowiedniej liczby jednostek uczestnictwa (...).

W świetle zatem art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów uzyskanych z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Przepis ten wskazuje na określone kategorie dochodów, w przypadku których podatnik dokonuje samodzielnego rozliczenia podatku według stawki 19%. Do tej kategorii zaliczają się m.in. dochody uzyskane z umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

Uwzględniając powyższe należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem co do braku istnienia po stronie Spółki obowiązków płatnika w przypadku powstania u ubezpieczonych dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 24 ust. 15 tej ustawy. Powołali Państwo co prawda błędną podstawę prawną dla określenia dochodu ubezpieczonych z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej, tj. art. 24 ust. 15a zamiast ust. 15 tego przepisu, jednak pozostaje to bez wpływu na ocenę Państwa stanowiska do pytania nr 5 w zakresie braku obowiązków płatnika jako prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa wyroków sądów administracyjnych, zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy  z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.