Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 stycznia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 31 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2025 r. (wpływ 12 marca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (wynikający z wniosku oraz jego uzupełnienia)

Nieruchomość znajduje się w Gminie (…) (powiat: (…), miasto (…)).

Pani rodzice wybudowali dom w 1996 r. (nie posiada Pani informacji, kiedy dom został odebrany przez Inspekcję Budowlaną).

Pani rodzice byli współwłaścicielami domu z działką. Pani Mama zmarła (…) lutego 2018 r. Pani Tata, siostra i Pani odziedziczyliście po mamie jej część domu (spadek po Mamie). Pani Tata miał po odziedziczeniu 4/6 części domu, a Pani z siostrą po 1/6 części domu.

Pani Tata zmarł (…) października 2023 r. Odziedziczyła Pani z siostrą jego część domu i teraz mają Panie po 1/2 części (Pani i siostra).

Pani siostra chce od Pani odkupić tę część domu.

W piśmie z 12 marca 2025r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania (w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych):

1)Czy Pani rodzice wybudowali dom, o którym mowa we wniosku, w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej i zamieszkali w nim po wybudowaniu w 1996 r.?

Odpowiedź: Tak, Pani rodzice wybudowali dom w 1996 r. w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej i zamieszkali w nim po wybudowaniu w 1996 r.

2) Kiedy zamierza Pani sprzedać część domu, którą nabyła Pani w spadku po rodzicach?

Odpowiedź: Zamierza Pani sprzedać część nieruchomości w tym roku (2025), która do Pani należy.

Pytania (sformułowane we wniosku z 31 stycznia 2025 r.)

1.Czy będzie Pani musiała zapłacić podatek od sprzedaży nieruchomości (poniżej 5 lat od nabycia) w wysokości 19%?

2.Czy będzie Pani miała możliwość zwolnienia z podatku, jeśli nadpłaci Pani kredyt wysokością podatku (przykładowo, żeby lepiej się liczyło – sprzedaje Pani za 500 tys. zł, w związku z tym 95 tys. zł wyniosłoby 19% z tej kwoty; przeznaczy to Pani na spłatę kredytu, to czy dalej będzie miała Pani obowiązek zapłaty podatku)?

3.Czy będzie Pani mogła być zwolniona z podatku i na jakich zasadach?

oraz pytania sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 12 marca 2025 r.

4.Czy będzie Pani zobowiązana zapłacić podatek od sprzedaży części nieruchomości (ustawa o podatku od osób fizycznych) dla swojej siostry, tak aby była ona jedyną właścicielką?

5.Jakiej wysokości będzie to podatek i na podstawie jakich ustaw będzie go musiała Pani zapłacić (w przypadku, gdy nieruchomość jest warta np. 1 000 000 PLN ­– a Pani sprzeda swoją część za 500 000 PLN)?

6.Wzięła Pani ślub (…) czerwca 2018 r. i nabyła Pani część udziału po śmierci taty (…) października 2023 r., która trafiła do Pani majątku wspólnego z mężem (ale Pani jest osobą, która go odziedziczyła). Czy w związku z tym będzie obowiązek podatkowy?

Pani stanowisko w sprawie

Po śmierci mamy ((…) lutego 2018 r.) zawarła Pani związek małżeński ze wspólnotą majątkową (…) czerwca 2018 r. Uważa Pani, że powinna być zwolniona z zapłacenia podatku, ponieważ tata nabył nieruchomość po śmierci mamy (…) lutego 2018 r. (mama była współwłaścicielką z tatą). Dom został wybudowany we wspólnocie majątkowej w 1996 r. i w tym czasie został zamieszkany przez Pani rodzinę. Pani nabyła z siostrą nieruchomość po śmierci taty (…) października 2023 r. (ale liczy się data, w której tata został nabywcą swojej części nieruchomości). W związku z tym minęło 5 lat od nabycia nieruchomości i powinna Pani zostać zwolniona z zapłacenia podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Do celów stosowania art. 10 ust. 5 ww. ustawy w przedmiotowej sprawie momentem nabycia udziału w nieruchomości przez spadkodawcę, który te udziały w nieruchomości nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tych udziałów w nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, tj. w chwili śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Natomiast, w myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Pani rodzice wybudowali dom w 1996 r. w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej i zamieszkali w nim po wybudowaniu w 1996 r. Pani rodzice byli współwłaścicielami domu z działką. Pani Mama zmarła (…) lutego 2018 r. Pani Tata, siostra i Pani odziedziczyliście po mamie jej część domu (spadek po Mamie). Pani Tata miał po odziedziczeniu 4/6 części domu, a Pani z siostrą po 1/6 części domu. Pani Tata zmarł (…) października 2023 r. Odziedziczyła Pani z siostrą jego część domu i teraz mają Panie po 1/2 części (Pani i siostra). Pani siostra chce od Pani odkupić tę część domu. Zamierza Pani sprzedać część nieruchomości w roku 2025.

Biorąc pod uwagę fakt, że opisany we wniosku dom został wybudowany w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się do kwestii stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami, które zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tego ustawy stanowi, że:

Z kolei jak stanowi art. 35 ww. Kodeksu:

W myśl art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”. W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej (art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Skoro nabycie przez Panią 1/2 części domu nastąpiło w drodze spadku po zmarłych rodzicach (spadkodawcach), do określenia skutków podatkowych sprzedaży tej części zastosowanie ma art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, istotne znaczenie ma data nabycia (wybudowania) tego domu przez spadkodawców, czyli Pani rodziców.

W konsekwencji, pięcioletni termin przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie (wybudowanie) tej nieruchomości ­przez Pani rodziców do majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską, tj. najpóźniej 1996 r.

Zatem, planowana sprzedaż części domu, którą odziedziczyła Pani po rodzicach, nie będzie stanowić dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (wybudowanie) nieruchomości przez Pani spadkodawców (Pani rodziców).

W rezultacie, o ile zgodzić się z Panią należy, co do oceny skutków podatkowych Pani działania (brak obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych), to jednak oceniając Pani stanowisko całościowo – w związku ze wskazaniem, że powinna Pani zostać zwolniona z zapłacenia podatku – należało uznać za nieprawidłowe. Bowiem w Pani sytuacji uzyskany przychód ze sprzedaży części nieruchomości nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. w ogóle nie będzie podlegać opodatkowaniu. Natomiast nie można zwolnić od podatku czegoś, co nie stanowi przedmiotu opodatkowania (nie podlega opodatkowaniu).

Jednocześnie, z tego względu, że planowana sprzedaż przez Panią części domu, którą odziedziczyła Pani po rodzicach, nie będzie skutkowała powstaniem po Pani stronie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (uzyskany przychód w ogóle nie podlega opodatkowaniu) – niezasadnym stało się rozpatrywanie Pani pytań, dotyczących zwolnienia od podatku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Ponadto, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który składa wniosek o jej wydanie. Wobec powyższego, należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawnopodatkową tylko dla Pani, a nie dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.

Końcowo należy poinformować, że w niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w zakresie pytań dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast wniosek w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych oraz w części dotyczącej podatku od spadków i darowizn zostanie załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.