Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej zwrotu wkładu mieszkaniowego w części nabytej w drodze spadku po zmarłym ojcu i nieprawidłowe w części dotyczącej zwrotu wkładu mieszkaniowego w części nabytej w drodze cesji praw od siostry.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 17 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania zwrotu zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego. Uzupełniła go Pani pismami z 24 i 25 marca 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego (wynikający z uzupełnienia wniosku)
W lipcu 2001 r. zmarł Pani ojciec. Przedmiotem spadku po zmarłym była połowa wkładu mieszkaniowego do spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w (…). Spadkobiercami była Pani i siostra w równych częściach. Od nabycia prawa do spadku Urząd Skarbowy wymierzył podatek zgodnie z art. 4, 9 i 14 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, w całości zapłacony.
W grudniu 2001 r. Pani siostra, jako spadkobierczyni po zmarłym, dokonała przeniesienia na Pani rzecz odziedziczonej po ojcu swojej części prawa do wkładu mieszkaniowego w Spółdzielni Mieszkaniowej w formie oświadczenia w obecności notariusza. Przekazanie części siostry na Panią nastąpiło w formie nieodpłatnej cesji praw. W wyniku ww. czynności stała się Pani wyłącznym właścicielem praw do połowy wkładu mieszkaniowego. Wszystkie opłaty i podatki zostały uregulowane. Taka forma została zaakceptowana przez spółdzielnię i na tej podstawie spółdzielnia przyznała Pani prawo do połowy udziałów.
W kwietniu 2024 r. spółdzielnia zobowiązała Panią do zwrotu kluczy. Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych w lipcu 2024 r. spółdzielnia ogłosiła przetarg i w drodze przetargu w październiku 2024 r. mieszkanie zostało sprzedane. (…) grudnia 2024 r. ze spółdzielni dostała Pani decyzję o wypłacie należnej Pani połowy kwoty uzyskanej ze sprzedaży po potrąceniu kosztów, czyli połowy zwaloryzowanego wkładu odpowiadającego połowie wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 21 i ust. 22 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) i w tym samym dniu kwota została przekazana na Pani rachunek bankowy.
W międzyczasie w Urzędzie Skarbowym otrzymała Pani informację, że w związku z nabytym spadkiem wszelkie podatki, opłaty ma Pani uregulowane.
W styczniu 2025 r. spółdzielnia wystawiła Pani PIT-11 z uwzględnioną w poz. F 100 jako inny rodzaj przychodu ww. kwotą. Tym samym powstał ciążący na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy w związku z otrzymaniem zwrotu zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego (po ojcu) uzyskała Pani przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Pani stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)
W Pani ocenie, otrzymana z rozliczenia kwota odpowiadająca połowie wartości rynkowej lokalu, po pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 22 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, nie wywołuje żadnych skutków na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 21 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 558):
W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.
W myśl zaś art. 11 ust. 22 tej ustawy:
Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.
Stosownie do art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Z cytowanego przepisu wynika zasada dziedziczności praw majątkowych.
Zatem, z chwilą śmierci członka spółdzielni następuje swoiste przekształcenie przysługującego mu wkładu mieszkaniowego w prawo majątkowe, którego wartość odpowiada wartości rynkowej lokalu po stosownych pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 21 i ust. 22 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Wierzytelność ta wchodzi w skład masy spadkowej.
Przechodząc na grunt ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) należy zauważyć, że stosownie do art. 9 ust. 1:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jednakże na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Skoro zatem – jak wynika z ww. przepisów – przedmiotowa wierzytelność w postaci prawa majątkowego, którego wartość odpowiada wartości rynkowej lokalu po stosownych pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 21 i ust. 22 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wchodzi w skład masy spadkowej i jej nabycie tytułem dziedziczenia przez spadkobierców podlega podatkowi od spadków i darowizn, stwierdzam, że wypłata przez spółdzielnię mieszkaniową spadkobiercy wartości rynkowej lokalu, w związku z rozliczeniem odziedziczonej wierzytelności z tytułu wkładu mieszkaniowego, nie wywołuje żadnych skutków na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy.
W przypadku bowiem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu przedmiotem spadku nie jest to prawo, ale wkład mieszkaniowy z nim związany. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały uregulowania zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizn, a nie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzam, że do kwoty wypłaconej Pani jako spadkobiercy tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego, do której mają zastosowanie uregulowania zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizn (tj. do części nabytej przez Panią w spadku po zmarłym ojcu), nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Oznacza to, że wypłata odziedziczonej wierzytelności z tytułu wkładu mieszkaniowego (lokatorskiego), odpowiadającej wartości rynkowej lokalu, po pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, nie wywołuje żadnych skutków na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części, w której stanowiła ona przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (tj. w części nabytej przez Panią w spadku po zmarłym ojcu). W związku z tym, w tejże części nie jest Pani zobowiązana do uwzględnienia przedmiotowej kwoty wykazanej w PIT-11 w zeznaniu podatkowym, ani odprowadzenia z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
W odniesieniu zaś do pozostałej części (nabytej w drodze cesji od Pani siostry), wskazuję, że w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co oznacza, że do tej kategorii przychodów można zaliczyć również inne niż te, które zostały w nim wymienione. Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.
W świetle powyższego, otrzymana przez Panią kwota w części niepodlegającej przepisom o podatku od spadków i darowizn (tj. części otrzymanej od Pani siostry w drodze cesji praw) stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy:
Wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.
Tym samym, uzyskany przez Panią przychód odpowiadający wartości rynkowej lokalu w części niepodlegającej przepisom o podatku od spadków i darowizn (czyli części nabytej od Pani siostry w drodze cesji praw) stanowi co do zasady przychód podatkowy, przy czym, do wysokości uprzednio wniesionego wkładu przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na mocy ww. przepisu.
Zwracam uwagę, że precyzując zakres ustanowionego przepisem art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnienia, ustawodawca wskazał wyraźnie, że obejmuje ono uzyskane ze wskazanego wyżej tytułu przychody, jedynie do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Użyty w art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy zwrot: „do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów” określa bowiem zakres opisanego zwolnienia przedmiotowego. Przepis ten wskazuje wprost, że zwolnieniu podlega nie cała kwota przychodu uzyskanego przez uprawnionego w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, tj. uzyskana przez niego kwota odpowiadająca „wartości rynkowej tego lokalu” (art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), ale jedynie ta jego część, która odpowiada kwocie faktycznie wniesionego wkładu.
Stwierdzam zatem, że zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, objęta jest tylko ta część przysługującej uprawnionemu wartości rynkowej lokalu, która odpowiada wysokości faktycznie wniesionego udziału lub wkładu do spółdzielni w rozumieniu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
W konsekwencji – w części niepodlegającej przepisom o podatku od spadków i darowizn (tj. w części nabytej od Pani siostry w drodze cesji praw) i stanowiącej przychód – otrzymana przez Panią kwota od spółdzielni mieszkaniowej w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego (tj. wartość rynkowa lokalu), do wysokości wniesionego wkładu do spółdzielni mieszkaniowej korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy.
Natomiast ewentualna nadwyżka pomiędzy uzyskanym tak jak wyżej rozumianym przychodem, tj. kwotą odpowiadającą wartości rynkowej lokalu mieszkalnego określoną przez spółdzielnię mieszkaniową w części niepodlegającej przepisom o podatku od spadków i darowizn a nominalną wartością wniesionego wkładu, stanowi przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami uzyskanymi przez Panią w roku podatkowym.
Końcowo nadmieniam, że jeśli wkład mieszkaniowy wniesiony został do spółdzielni mieszkaniowej przed rokiem 1995, to w chwili obecnej ustalając wartość wniesionego wkładu należy uwzględnić ją w kwocie odpowiadającej kwocie po denominacji.
Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (t. j. Dz. U. Nr 84, poz. 386 ze zm.):
Wszelkie prawa majątkowe, a także zobowiązania i należności pieniężne powstałe przed datą określoną w art. 1 ust. 1, a płatne po tej dacie - podlegają przeliczeniu w stosunku określonym w art. 2 ust. 2. W szczególności przeliczeniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, podlegają: wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty, inne należności wynikające z praw i zobowiązań majątkowych (publicznych i prywatnych) bez względu na tytuł ich powstania, wartości materiałów i surowców, wkładów oszczędnościowych lokat i depozytów bankowych.
W myśl natomiast art. 2 ust. 2 ww. ustawy o denominacji złotego:
Nowa jednostka pieniężna, o której mowa w art. 1, będzie miała wartość równą 10 000 starych złotych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.