Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 grudnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 29 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 11 lutego 2025 r. (wpływ 17 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pan A. B. był wspólnikiem spółki cywilnej (…). Spółka miała dwóch wspólników. Aktem notarialnym z dnia 02 września 2024 r. została rozwiązana umowa spółki cywilnej (…). W niniejszym akcie została zawarta również umowa dotycząca podziału majątku wspólnego spółki cywilnej.
Umowa spółki cywilnej została zawiązana w dniu 21 stycznia 2008 r. W chwili rozwiązania spółka miała dwóch wspólników, których udział w zyskach i stratach wynosił 50%. W trakcie trwania umowy spółki została nabyta przez wspólników nieruchomość położona w (…), stanowiąca współwłasność łączną wspólników. W niniejszej nieruchomości prowadzona była działalność gospodarcza w ramach spółki cywilnej.
Zgodnie z treścią aktu notarialnego z dnia 02 września 2024 r. wspólnicy dokonują zgodnego podziału majątku spółki, w ten sposób, iż zorganizowane przedsiębiorstwo spółki (…) s.c. (w tym własność w/w nieruchomości położonej w (…)) zostanie przekazana w całości na rzecz wspólnika C. D. W zamian za to C. D. zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Wnioskującego kwotę (...) zł tytułem spłaty udziału w majątku wspólnym spółki. Spłata ma nastąpić w (...) miesięcznych ratach, począwszy od miesiąca września 2024 r. Czyli do chwili złożenia niniejszego wniosku Pan A. B. otrzymał spłatę trzech rat umówionej spłaty udziału w majątku wspólnym spółki cywilnej.
Zgodnie ze złożonym w akcie notarialnym z dnia 02 września oświadczeniem umówiony w niniejszym akcie podział majątku wspólnego spółki jest rozliczeniem ostatecznym, uwzględniającym wszelkie roszczenia. Ponadto wspólnicy oświadczyli, iż określają wartość przedsiębiorstwa na kwotę (...) zł, w tym wartość opisanej wyżej nieruchomości na kwotę (...) zł.
W trakcie trwania umowy spółki cywilnej Wnioskujący opodatkowywał swoje dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w ramach spółki podatkiem progresywnym, na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy o pdof.
Uzupełnienie wniosku
W skład przedsiębiorstwa spółki cywilnej, który przejął drugi wspólnik w związku z podziałem majątku spółki, wchodziły również inne składniki majątkowe, takie jak: samochody, klimatyzacja, meble, sprzęt gastronomiczny, telewizor, zestaw komputerowy, kasa fiskalna.
Opisana we wniosku nieruchomość stanowiła środek trwały spółki cywilnej i została zamortyzowana jedynie w części.
Wśród składników przedsiębiorstwa spółki cywilnej były jedynie środki trwałe podlegające amortyzacji i zostały zamortyzowane w całości. Wśród składników przedsiębiorstwa nie było innych składników majątkowych, niestanowiących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Pytanie
Jak w świetle opisanego stanu faktycznego Pan A. B. ma opodatkować podatkiem dochodowym otrzymaną spłatę udziału w zlikwidowanej spółce cywilnej?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwaną dalej ustawą o pdof) do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną (zatem również spółki cywilnej) z tytułu likwidacji takiej spółki. Czyli co do zasady środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki cywilnej z tytułu likwidacji spółki są zwolnione z podatku dochodowego.
Przepisy art. 14 ust. 1 pkt 17b oraz ust. 3 pkt 12b wprowadzają odstępstwo od tej zasady, wskazując, iż przychodami z działalności gospodarczej, pomimo likwidacji spółki, będą jednak przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli odpłatne zbycie nastąpiło w terminie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja prowadzonej działalności gospodarczej spółki.
Odpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości, która przed likwidacją stanowiła składniki majątku spółki cywilnej (tj. była przedmiotem współwłasności łącznej), w wyniku której jeden ze wspólników staje się jej jedynym właścicielem, a drugi otrzymuje spłatę jego udziału w nieruchomości, jest również formą odpłatnego zbycia.
W związku z powyższym niniejsza czynność wypełnia dyspozycje wskazanych wyżej przepisów art. 14 ust. 2 pkt 17b oraz ust. 3 pkt 12b ustawy o pdof. Tym samym otrzymane przychody z odpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości powinny zostać opodatkowane tak jak przychody z działalności gospodarczej.
Wartość nieruchomości położonej w (…) została wyceniona na kwotę (...) zł. Tak więc kwota (...) zł powinna zostać potraktowana jako spłata udziału w nieruchomości i opodatkowana jak przychód z działalności gospodarczej. Ta sama zasada dotyczy spłaty wartości innych składników majątku spółki.
Pozostałe rozliczenia ze wspólnikiem, niezwiązane ze składnikami majątkowymi spółki, takie jak zwrot wniesionego wkładu do spółki, nierozliczone dochody spółki lub też rozliczenia wydatków, które nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów spółki (a więc nie były uwzględniane przy rozliczeniu dochodów wspólników w trakcie trwania umowy spółki) – będą wolne od opodatkowania.
W przypadku spłat, które stanowią przychody z działalności gospodarczej, za moment powstania przychodu należy uznać dzień zapłaty (art. 14 ust. 1i ustawy o pdof).
Podatek powinien być płacony według zasad, jakie obowiązywały podatnika przed likwidacją działalności. Przed rozwiązaniem spółki Wnioskujący opodatkowywał swoje dochody z działalności podatkiem progresywnym, na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy o pdof.
Od każdego otrzymanego przychodu płacona jest zaliczka na podatek dochody. Konsekwentnie, na podstawie wskazanych przepisów, otrzymane przez podatnika od miesiąca września 2024 roku raty spłaty, powinny być opodatkowane do 20-go miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik otrzymał zapłatę raty spłaty udziałów w spółce. Opodatkowaniu nie będzie zatem podlegała od razu cała umówiona kwota spłaty (...) zł. Opodatkowanie zostanie rozłożone w czasie, tak jak rozłożona jest w czasie spłata udziałów w spółce. Jeżeli podatnik w którymś z miesięcy nie otrzyma konkretnej raty spłaty, to nie wystąpi obowiązek podatkowy.
W terminie do 30 kwietnia każdego roku Wnioskujący będzie zobowiązany do złożenia zeznania rocznego wraz z wykazanymi w/w przychodami, zeznania rocznego właściwego dla przychodów z działalności gospodarczej zgodnie z zasadami obowiązującymi przed dniem likwidacji.
Ponadto przy obliczeniu zaliczki na podatek od wyżej wskazanych przychodów Wnioskujący powinien wziąć pod uwagę dochód, czyli nadwyżkę przychodu nad poniesionymi kosztami. Kosztem w opisanej sytuacji będzie nierozliczona amortyzacja (1/2 nierozliczonej amortyzacji) wskazanej wyżej nieruchomości oraz innych składników majątkowych na dzień likwidacji spółki.
Wskazana wyżej zasada opodatkowania otrzymanej spłaty udziałów w spółce będzie obowiązywała jedynie do terminu opisanego w art. 14 ust. 3 pkt 12b ustawy o pdof, tj. do momentu upływu 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej. Uzyskana po tym terminie spłata udziałów w spółce będzie wolna od opodatkowania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
Na podstawie art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego:
Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.
W myśl art. 875 § 1-3 Kodeksu cywilnego:
Od chwili rozwiązania spółki stosuje się odpowiednio do wspólnego majątku wspólników przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów poniższych.
Z majątku pozostałego po zapłaceniu długów spółki zwraca się wspólnikom ich wkłady, stosując odpowiednio przepisy o zwrocie wkładów w razie wystąpienia wspólnika ze spółki.
Pozostałą nadwyżkę wspólnego majątku dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczyli w zyskach spółki.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 5a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną – oznacza to spółkę inną niż określona w pkt 28.
Na podstawie art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o spółce – oznacza to:
a) spółkę posiadającą osobowość prawną, w tym także spółkę zawiązaną na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz.Urz. WE L 294 z 10.11.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 251),
b) spółkę kapitałową w organizacji,
c) spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d) spółkę niemającą osobowości prawnej mającą siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
e) spółkę jawną będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
Dochody spółek niebędących osobami prawnymi (np. spółek cywilnych) nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników takiej spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce niebędącej osobą prawną jest uzależniony od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.
Z kolei, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:
1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
2) ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przychodem należnym jest zatem każda forma przysporzenia majątkowego – zarówno forma pieniężna, jak i niepieniężna, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Przepis artykuł 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Przychodem z działalności gospodarczej są również:
1) przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:
a) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,
c) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
d) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.
Jak natomiast wynika z art. 14 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przez środki pieniężne, o których mowa w ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również wartość wierzytelności uprzednio zarachowanej jako przychód należny, pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług, oraz wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki – z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek od takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika.
W myśl art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, z wyjątkiem składników majątku stanowiących udziały (akcje), papiery wartościowe, tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, pochodne instrumenty finansowe oraz składników majątku, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów z ich odpłatnego zbycia.
Natomiast stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, z wyjątkiem składników majątku stanowiących udziały (akcje), papiery wartościowe, tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, pochodne instrumenty finansowe oraz składników majątku, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów z ich odpłatnego zbycia – jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki albo zmniejszenie udziału kapitałowego w takiej spółce, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej
Celem wprowadzenia tych przepisów, tj. art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b i art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujących kwestie związane z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, z zakończeniem uczestnictwa podatnika w spółce niebędącej osobą prawną bądź zmniejszeniem jego udziału kapitałowego w takiej spółce, było rozwianie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących skutków podatkowych zakończenia uczestnictwa podatnika w spółce niebędącej osobą prawną (w tym także w wyniku likwidacji takiej spółki). Ustawodawca postanowił zatem, że w przypadku likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, gdy wspólnik otrzyma z tego tytułu środki pieniężne, nie będą one podlegały opodatkowaniu, o ile będą miały swoje źródło w dochodach już opodatkowanych, np. w opodatkowanych przez podatnika lecz pozostawionych w spółce zyskach. Natomiast gdy wspólnik otrzyma z ww. tytułu niepieniężne składniki majątku, odroczony zostanie moment opodatkowania do chwili, gdy podatnik odpłatnie zbędzie te składniki majątku, a zatem z tytułu tego zbycia uzyska dodatkowe, nieopodatkowane wcześniej środki.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy z 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk 3500), w zakresie dotyczącym likwidacji spółki niebędącej osobą prawną projekt zakłada zróżnicowanie zasad opodatkowania otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki majątku, w zależności od tego, w jakiej formie majątek ten jest przez wspólnika otrzymywany – tj. w formie pieniężnej, czy niepieniężnej. I tak, w przypadku otrzymania przez wspólnika:
- środków pieniężnych – ich wartość nie będzie stanowiła przychodu; z przychodów podlegających opodatkowaniu wyłączono przychód odpowiadający wartości środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika z tytułu likwidacji spółki (…),
- innych składników majątku – ich wartość będzie stanowiła przychód u wspólnika dopiero w momencie zbycia składnika majątku otrzymanego w wyniku likwidacji spółki; będzie to skutkowało opodatkowaniem faktycznie uzyskanego przychodu (…).
Z przychodu tego wyłączony natomiast będzie przychód z odpłatnego zbycia składników majątku, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności prowadzonej samodzielnie, likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że w akcie notarialnym z 2 września 2024 r. wspólnicy spółki cywilnej (tj. Pan i drugi wspólnik) dokonują zgodnego podziału majątku spółki, w ten sposób, że zorganizowane przedsiębiorstwo spółki cywilnej (w tym własność nieruchomości) zostanie przekazane w całości na rzecz drugiego wspólnika. W zamian za to drugi wspólnik zobowiązuje się do zapłaty na Pana rzecz kwoty (...) zł tytułem spłaty udziału w majątku wspólnym spółki cywilnej. Spłata ma nastąpić w (...) miesięcznych ratach, począwszy od miesiąca września 2024 r. Do chwili złożenia wniosku otrzymał Pan spłatę trzech rat umówionej spłaty udziału w majątku wspólnym spółki cywilnej. Zgodnie ze złożonym w akcie notarialnym z 2 września oświadczeniem, umówiony w tym akcie podział majątku wspólnego spółki cywilnej jest rozliczeniem ostatecznym, uwzględniającym wszelkie roszczenia. Ponadto wspólnicy oświadczyli, że określają wartość przedsiębiorstwa na kwotę (...) zł, w tym wartość opisanej wyżej nieruchomości na kwotę (...) zł.
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny w odniesieniu do powyżej powołanych przepisów, wskazuję, że uzyskanie spłaty w związku z przekazaniem całego majątku rozwiązanej spółki cywilnej drugiemu wspólnikowi jest czynnością prawną mającą charakter odpłatnego zbycia. Żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza z kategorii przychodów ani nie zwalnia z opodatkowania tym podatkiem tego typu przysporzenia majątkowego. Ponieważ przyczyną (źródłem) tej spłaty jest wcześniejsze funkcjonowanie wspólników w spółce cywilnej, następnie jej rozwiązanie i przekazanie majątku spółki tylko jednemu ze wspólników – przychód uzyskany z tej spłaty (odpłatnego zbycia) powinien zostać zakwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zatem biorąc pod uwagę porozumienie między wspólnikami, na mocy którego cały majątek został przekazany na rzecz drugiego wspólnika, musiało mieć charakter czynności prawnej rozporządzającej przez Pana przypadającego na niego udziału w majątku spółki cywilnej (składnikach majątku). Ponieważ towarzyszyła temu spłata, czynność ta ma charakter odpłatnego zbycia, do którego stosuje się przepisy art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b i art. 24 ust 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie natomiast z art. 24 ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem z odpłatnego zbycia innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji jest różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę; przepisy art. 22 ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednak ciężar wskazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, powinien – w myśl powołanego przepisu – spełniać łącznie następujące warunki:
-pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
-nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
-być właściwie udokumentowany.
W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:
1) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
2) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
3) ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych
– wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Stosownie natomiast to art. 22c pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Zatem konsekwencją kwalifikacji dokonanych czynności jako odpłatnego zbycia stanowiącego przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej jest prawo wspólnika otrzymującego spłatę do uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów wydatków „historycznych” – w proporcji, w jakiej przypadały na udział w majątku będącym przedmiotem spłaty.
W tym przypadku koszt uzyskania tych przychodów określić należy w wysokości wydatków poniesionych przez spółkę niebędącą osobą prawną lub wspólnika na nabycie albo wytworzenie zbywanych składników majątku, niezaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie, w tym przez odpisy amortyzacyjne, przez wspólników.
Zatem cała otrzymana przez Pana spłata, o której mowa we wniosku, spowodowała powstanie przychodu podatkowego. Uzyskany przychód powinien Pan zaliczyć do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednocześnie będzie mógł Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie zbywanego budynku i prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz innych składników majątkowych (samochody, klimatyzacja, meble, sprzęt gastronomiczny, telewizor, zestaw komputerowy, kasa fiskalna) w proporcji posiadanych przez Pana udziałów w spółce cywilnej.
Nie zgadzam się też z Pana stanowiskiem, że przychód w Pana sprawie powstaje w momencie otrzymania każdej raty.
Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzam, że datą powstania przychodu należnego z odpłatnego zbycia przedsiębiorstwa spółki cywilnej na rzecz drugiego wspólnika jest data aktu notarialnego, na mocy którego doszło do przeniesienia praw własności (czyli 2 września 2024 r.). To z tej umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego wynika nie tylko niebudząca wątpliwości data czynności prawnej, lecz także fakt wydania (nabywcy) składników majątku, będących przedmiotem umowy sprzedaży, we władanie drugiemu wspólnikowi wraz ze wszystkimi przysługującymi mu prawami w stosunku do tych składników.
Przychód należny co do całości powstał zatem po Pana stronie w dacie zawarcia aktu notarialnego. To wtedy – z chwilą skutecznego zawarcia umowy – powstał obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do całej ceny otrzymanej przez Pana kwoty określonej w tej umowie. Przychód powstał zatem z chwilą skutecznego zawarcia umowy.
Podsumowanie: otrzymanie przez Pana spłaty udziału w zlikwidowanej spółce cywilnej w kwocie (...) zł skutkuje po Pana stronie powstaniem przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie podpisania aktu notarialnego przenoszącego własność składników majątkowych likwidowanej spółki cywilnej. Jednocześnie będzie Pan mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione przez wspólników na nabycie lub wytworzenie tych składników, niezaliczone wcześniej do kosztów uzyskania przychodów przez wspólników, proporcjonalnie do Pana działu w zyskach likwidowanej spółki cywilnej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.