Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

www.shutterstock.com
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.329.2025.1.EC

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.  Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Rodzice (małżonkowie …. i ….) w 1977 r., nabyli do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w …. przy ulicy …. m. …. (na podstawie przydziału do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wydanego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w ….., nr ewidencyjny przydziału …..).

Na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia własności z dnia 28 sierpnia 2012 r., Repertorium A nr …., to spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało przekształcone w prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z prawami z nimi związanymi i weszło do ich majątku wspólnego. Dla tego lokalu mieszkalnego prowadzona jest przez Sąd …. w …. Wydział …. księga wieczysta Kw nr ….. Dnia 13 listopada 2020 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni, a na podstawie testamentu notarialnego  z dnia 15 maja 2012 r., Repertorium A nr …., spadek po nim w całości nabyła jego żona (matka Wnioskodawczyni). Nabycie spadku po ojcu zostało potwierdzone zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia 9 grudnia 2020 r., sporządzonym przez notariusza  …. z Kancelarii Notarialnej w …., Repertorium A  nr ….. Tym samym matka Wnioskodawczyni nabyła udział 1/2 przysługujący spadkodawcy  w ww. lokalu mieszkalnym, który był objęty wspólnością ustawową majątkową małżeńską. Spadkobiercami ustawowymi zmarłego ojca, byli jego żona oraz jego dzieci ….,  ………, …….., …….., Wnioskodawczyni. Dzieci spadkodawcy (uprawnieni do dziedziczenia z mocy ustawy), nie podważyli testamentu i matka Wnioskodawczyni stała się wyłącznym właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w …….. przy ulicy  ……… m. ….. wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, związanym z własnością lokalu. Ojciec Wnioskodawczyni zamieszkiwał w tym lokalu i był jego właścicielem do śmierci wraz z żoną.

Matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 10 lutego 2025 r. Na podstawie zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 13 marca 2025 r., sporządzonego przez notariusza  … z Kancelarii Notarialnej w …, Repertorium A  nr …, ww. lokal mieszkalny nabyli na podstawie dziedziczenia spadkobiercy ustawowi matki, tj. ….., ….., …., …….., Wnioskodawczyni (dzieci  … i …), w równych częściach, tj. po 1/5 udziału w nim. Matka Wnioskodawczyni zamieszkiwała w tym lokalu i była jego właścicielem do śmierci.

Spadkobiercy zamierzają sprzedać ten lokal mieszkalny w pierwszej połowie 2025 r. Lokal mieszkalny był majątkiem wspólnym rodziców Wnioskodawczyni, a w ich małżeństwie przez cały okres trwania małżeństwa obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Nie zawierali oni żadnych umów majątkowych małżeńskich oraz zamieszkiwali oni w lokalu do śmierci. Zbycie lokalu mieszkalnego nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy sprzedaż opisanej nieruchomości lokalowej będzie stanowiło źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro lokal mieszkalny rodzice - małżonkowie …. i ….. nabyli ponad 5 lat od daty planowego zbycia, a jako małżeństwo wspólnie je użytkowali i w nim zamieszkali, pomimo  że od części odziedziczonej przez matkę Wnioskodawczyni w 2020 r. (wskutek śmierci męża),  a należącego do ich wspólnego majątku, nie upłynęło 5 lat?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, sprzedaż lokalu mieszkalnego (nieruchomości) nie stanowi źródła przychodu, a zatem nie podlega opodatkowaniu, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż do nabycia nieruchomości (prawa własności lokalu mieszkalnego) przez spadkodawcę doszło w 2012 r., na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia własności z dnia 28 sierpnia 2012 r., Repertorium A nr …. (a w 1977 r. przez małżonków … i … zostało nabyte spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu mieszkalnego), a prawo własności tego lokalu mieszkalnego nabyli do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej  i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego,  w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy  te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych  w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, w czasie trwania której małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Nabycie przez małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej nieruchomości, oznacza nabycie przez każdego  z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Takie stanowisko określił Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów  z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym  od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), nabytych przez współmałżonka  w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. W przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa  w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Skoro zatem, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości. Zatem,  w przypadku nabycia nieruchomości (praw majątkowych) przez małżonków pozostających  w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości (praw majątkowych), o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości (praw majątkowych) w małżeństwie i przyjmuje się,  że małżonkowie nabyli nieruchomość (prawo majątkowe) wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia - określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym  od osób fizycznych - od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej.

Stosownie do art. 1012 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r.  poz. 1061), spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie  z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Rodzice (małżonkowie … i …) na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej, nabyli w 1977 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które zostało przekształcone w prawo własności lokalu mieszkalnego na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienia własności z dnia 28 sierpnia 2012 r.,  Repertorium A nr ….. Ojciec Wnioskodawczyni zmarł 13 listopada 2020 r. Matka Wnioskodawczyni nabyła po nim spadek w całości. Dzieci Spadkodawcy nie podważyli testamentu. Matka Wnioskodawczyni zmarła 10 lutego 2025 r. Po zmarłej matce, Wnioskodawczyni odziedziczyła wraz z rodzeństwem wskazany lokal mieszkalny (nieruchomość), jako spadkobiercy ustawowi,  z dobrodziejstwem inwentarza.

W ocenie Wnioskodawczyni, przy sprzedaży lokalu mieszkalnego, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych już upłynął, gdyż przy jego obliczaniu należy uwzględnić moment nabycia prawa własności tej nieruchomości przez matkę Wnioskodawczyni do majątku wspólnego rodziców, małżonków  … i …. W konsekwencji, sprzedaż w 2025 r. nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  i nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży ww. nieruchomości  (lokalu mieszkalnego).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) omawianej ustawy:

Źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane  w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, kwota uzyskana  ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Z opisu sprawy wynika, że Pani rodzice w 1977 r. nabyli do majątku wspólnego małżonków spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia własności z dnia 28 sierpnia 2012 r., spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało przekształcone w prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z prawami z nimi związanymi i weszło do majątku wspólnego Pani rodziców.

Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono  korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach  zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego  własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze Drugiej Kodeksu cywilnego – „Własność i inne prawa rzeczowe”. Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich  do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej.

Podkreślam, że w sytuacji, w której zostało nabyte spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu  mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie prawa odrębnej własności tego lokalu, za datę nabycia lokalu, potrzebną do obliczenia 5-letniego terminu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8  ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W takim przypadku, ustanowienie odrębnej  własności lokalu mieszkalnego jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem.  Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Zatem za datę nabycia przez Pani rodziców nieruchomości (lokalu mieszkalnego stanowiącego  odrębną nieruchomość) należy przyjąć 1977 r.

Nabycie nieruchomości w spadku

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z  2018  r. poz. 2159), do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5.

W myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: 

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który sprzedaje nieruchomość (udział w nieruchomości), ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości i ww. praw majątkowych ma istotne znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie w drodze spadku”. Należy zauważyć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych pod pojęciem „nabycie w drodze spadku”, użytym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć nabycie  w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Tym samym stwierdzam, że pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego, jak i nabycie nieruchomości w wyniku zwolnienia się  z obowiązku wypłaty zachowku przez przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby pominiętej w testamencie oraz nabycie nieruchomości na podstawie rozporządzenia testamentowego w drodze zapisu zwykłego i windykacyjnego.

Dodatkowo wyjaśniam, że we wszystkich wymienionych uprzednio przypadkach, nieruchomości będące przedmiotem nabycia muszą stanowić część masy spadkowej.

Moment nabycia spadku przez spadkobiercę należy ocenić zgodnie z przepisami ustawy  z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W świetle art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Z kolei, art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Stosownie do art. 925 powołanej ustawy Kodeks cywilny:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Według treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Natomiast z art. 195 tego Kodeksu wynika, że:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W świetle art. 196 Kodeksu cywilnego:

§ 1 Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2 Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W małżeństwie Pani rodziców istniała wspólność majątkowa małżeńska.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami

W związku z tym, że lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość – będący przedmiotem spadku – stanowił majątek wspólny małżonków (Pani rodziców) odnieść należy się także do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r.  poz. 2809 ze zm.), w której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 powołanego Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi, w rozumieniu tego przepisu, są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem  rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością  (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową,  definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości, oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek  w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd  stwierdził, że:

„Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.  o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia  nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej  w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości  w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej  i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi  prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku –  w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi  w udziałach o określonej wielkości.

Skutki podatkowe sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nabytego w spadku po Pani rodzicach

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przekształconego w lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość do majątku objętego małżeńską wspólnością ustawową, oznacza nabycie przez każdego z małżonków tych praw w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Wskutek tego, małżonek w momencie śmierci drugiego  z nich, nie mógł ponownie nabyć udziału w tych prawach.

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku gdy przedmiotowa nieruchomość (lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość) należała do majątku wspólnego Pani rodziców, to w momencie śmierci Pani ojca nie nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Pani matkę. W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości przez małżonka, jeżeli nieruchomość należała do ich majątku wspólnego.

W opisie zdarzenia przyszłego wskazała Pani, że:

·13 listopada 2020 r. zmarł Pani ojciec;

·masę spadkową stanowił lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość nabyty przez Pani ojca i matkę do majątku wspólnego małżonków;

·spadek po zmarłym ojcu nabyła Pani matka na podstawie testamentu z dnia 15 maja 2012 r. w całości (t.j. udział 1/2 przysługujący spadkodawcy w ww. lokalu mieszkalnym, który był objęty wspólnością ustawową majątkową małżeńską);

·spadkobiercy ustawowi po Pani zmarłym ojcu (Pani matka oraz Pani i Pani rodzeństwo)  nie podważyli testamentu;

·10 lutego 2025 r. zmarła Pani matka;

·spadek po zmarłej matce nabyli ustawowi spadkobiercy, Pani i Pani rodzeństwo,  po 1/5 udziału w spadku;

·wszyscy spadkobiercy planują sprzedać lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość nabyty w spadku po rodzicach;

·sprzedaż nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Wobec tego, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 1977 r., tj. od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (przekształconego w prawo własności) przez Pani matkę do majątku wspólnego małżonków. Mając na uwadze powyższe, pięcioletni okres, o którym mowa w powyżej cytowanych przepisach niewątpliwie minął.

Zatem, planowana nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż przez Panią udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, nabytym w drodze spadku po Pani matce, nie będzie stanowiła dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Odpłatne zbycie nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość do majątku wspólnego małżonków, Pani rodziców. W związku z tym, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych  z tytułu sprzedaży ww. udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła  w zakresie zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Końcowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są  w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób  (np. pozostałych spadkobierców).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia  11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.