Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 9 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem (data wpływu 14 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W latach 2000-2020 zamieszkiwał Pan na terenie Niemiec i tam Pan pracował. W 2020 r. wrócił Pan do Polski. Od tego czasu zamieszkuje Pan na terenie Polski i jest Pan polskim rezydentem podatkowym.
Od 2023 r. pobiera Pan świadczenie emerytalne z Niemiec i z Polski. Płatnikiem świadczenia z Niemiec jest bank.
Świadczenia emerytalno-rentowe za lata pracy w Niemczech wypłacane są przez Deutsche Rentenversicherung Bund (Niemieckie Ubezpieczenie Rentowo-Emerytalne) oraz w 2023 r. otrzymał Pan jednorazową wypłatę środków z A. (na Pana wniosek o ukończeniu wieku emerytalnego).
Z banku pełniącego rolę płatnika emerytur zagranicznych, otrzymał Pan PIT-11 za 2023 r., w którym wykazano całkowitą kwotę wypłat z obu źródeł w poz. 50 PIT-11, jako przychód z emerytur zagranicznych. Zaliczki na podatek dochodowy nie zostały pobrane przez płatnika od żadnej z kwot.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że oczekuje Pan wydania interpretacji indywidualnej dotyczącej 2023 r.
Emerytura wypłacana przez Deutsche Rentenversicherung Bund jest otrzymywana z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec.
Emeryturę z Niemiec otrzymuje ze względu na wcześniejsze zatrudnienie w sektorze prywatnym.
Jednorazowo wypłacone środki z A. stanowią wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „W związku z jakim zdarzeniem nastąpiła wypłata na rzecz Pana środków pieniężnych z A.? Czy uprawnienie do otrzymania środków pieniężnych z A. było związane z osiągnięciem przez Pana wieku emerytalnego lub np. w związku z wcześniejszym przejściem na emeryturę?”, wskazał Pan, że uprawnienie było związane z osiągnięciem wieku emerytalnego.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy jednorazowa wypłata środków pieniężnych z A. miała na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę?”, wskazał Pan, że jednorazowa wypłata środków z A. miała na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę.
Pytania
1.Czy emerytura pracownicza przyznana przez Deutsche Rentenversicherung Bund wynikająca z obowiązkowego systemu ubezpieczeń, który obowiązuje w Niemczech, podlega opodatkowaniu w Polsce, czy w Niemczech? Czy dochody te są w Polsce zwolnione z podatku i czy powinny być rozliczane w Polsce zgodnie z metodą wyłączenia z progresją, czy w ogóle pominięte w „polskim” rozliczeniu podatkowym?
2.Czy emerytura przyznana z kasy emerytalnej podlega opodatkowaniu w Polsce, czy w Niemczech? Na jakich zasadach ta część emerytury powinna zostać opodatkowana w Polsce?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, w odniesieniu do pytania nr 1, w zakresie emerytury otrzymanej z Deutsche Rentenversicherung Bund, emerytura wypłacona z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech. Tym samym powyższe świadczenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce i nie powinno być także uwzględniane w rozliczeniu rocznym składanym w Polsce (tj. dochody w ogóle nie są rozliczane w Polsce, nie ma zastosowania metoda unikania podwójnego opodatkowania).
W Pana ocenie, w odniesieniu do pytania nr 2, w zakresie jednorazowej wypłaty z A., ta część wypłaty podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, jednakże przychód ten podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w związku z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym, nie ciąży na Panu obowiązek wykazywania tych dochodów w rocznym zeznaniu podatkowym i zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Obowiązek podatkowy
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Skutki podatkowe wypłaty emerytury z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec
W przedmiotowej sprawie – oprócz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zastosowanie znajdą również uregulowania zawarte w Umowie między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90).
Jak stanowi art. 18 ust. 1 ww. Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku:
Emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.
Natomiast w myśl art. 18 ust. 2 ww. Umowy:
Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.
Z powyższych przepisów wynika zatem, że renty i emerytury z Niemiec, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają co do zasady opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji, gdy świadczenia są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych. Wówczas, stosownie do art. 18 ust. 2 ww. Umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła, tj. w Niemczech.
Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzam, że skoro emerytura wypłacana Panu z Deutsche Rentenversicherung stanowi płatność z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, to zgodnie z art. 18 ust. 2 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce. W tym przypadku nie ma również zastosowania metoda unikania podwójnego opodatkowania, bowiem otrzymywane dochody z tytułu ww. emerytury, zgodnie z ww. Umową o unikaniu podwójnego opodatkowania, podlegają opodatkowaniu tylko w Niemczech i tym samym nie występuje ich podwójne opodatkowanie.
W konsekwencji, w Polsce nie jest Pan zobowiązany do wykazywania ww. emerytury z Niemiec w rocznym zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego za 2023 r. i zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Skutki podatkowe wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego z pracowniczego programu emerytalnego z Niemiec
Oceniając natomiast, czy wypłacone Panu w 2023 r. jednorazowo świadczenie pieniężne z A. stanowiące wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, podlega opodatkowaniu stosownie do art. 18 ust. 1 ww. Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, należy odnieść się do wskazówek zawartych w Komentarzu do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD. Zawierane przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są bowiem wzorowane na Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD, zatem interpretacja ich postanowień powinna uwzględniać ustalenia przyjęte na szczeblu OECD, znajdujące wyraz w wypracowanym przez państwa członkowskie tej organizacji, w tym również Polskę, Komentarzu do Modelowej Konwencji (MK).
Ww. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku nie definiuje co należy rozumieć przez określenie „emerytury i podobne świadczenia”. Zgodnie z Komentarzem do art. 18 Konwencji Modelowej OECD rodzaje wypłat objętych tym artykułem obejmują nie tylko emerytury wypłacane bezpośrednio byłym pracownikom najemnym, lecz również innym beneficjentom (…) oraz inne podobne świadczenia, np. renty starcze z tytułu dawnego zatrudnienia. Różne wypłaty mogą być dokonywane na rzecz pracownika po ustaniu jego zatrudnienia. Kwestię, czy takie wypłaty są objęte art. 18 można ocenić w zależności od ich istoty, z uwzględnieniem faktów i okoliczności, w których są dokonywane.
O ile określenie „emerytura” w ramach zwykłego znaczenia tego słowa obejmuje tylko okresowe wypłaty, o tyle sformułowanie „inne podobne świadczenia” jest dość szerokie, aby objąć wypłaty nieokresowe. Na przykład wypłata ryczałtowa w miejsce wypłat okresowych dokonana w momencie ustania zatrudnienia może wchodzić w zakres stosowania tego artykułu. Czy konkretną wypłatę należy uważać za inne świadczenie podobne do emerytury lub końcowe wynagrodzenie za wykonywaną pracę objętą artykułem 15 Konwencji Modelowej zależy od faktów. Na przykład, jeżeli wykaże się, że powodem wypłaty ryczałtowej jest przeliczenie emerytury lub rekompensata za zmniejszoną emeryturę, wówczas daną wypłatę można określić jako „inne podobne świadczenie” objęte artykułem 18 Konwencji Modelowej. Mogłoby to mieć miejsce na przykład wówczas, gdyby osoba miała możliwość wyboru w momencie przejścia na emeryturę między wypłacaniem emerytury a kwotą ryczałtową obliczoną w powiązaniu z ogólną kwotą składek lub kwotą emerytury, do której osoba byłaby uprawniona według obowiązujących zasad w zakresie systemu emerytalnego. Ważnym czynnikiem jest źródło wypłat. Inne czynniki, które mogą pomóc w ustaleniu, czy wypłata lub seria wypłat jest objęta artykułem 18, są zwłaszcza następujące: czy wypłata jest dokonana w czasie, czy po ustaniu zatrudnienia uprawniającego do wypłaty, czy odbiorca w dalszym ciągu pracuje, czy odbiorca osiągnął normalny wiek emerytalny właściwy dla danego zawodu; jaka jest sytuacja innych osób mających prawo do takiego samego rodzaju wypłaty ryczałtowej i czy odbiorca może korzystać jednocześnie z innych świadczeń emerytalnych. Zwrot składek emerytalnych (na przykład po czasowym zatrudnieniu) nie stanowi „innego podobnego świadczenia” w rozumieniu artykułu 18 Konwencji Modelowej.
Termin „emerytury i podobne świadczenia” oznacza wynagrodzenie, które jest wypłacane po przejściu na emeryturę i które w pierwszej kolejności, aczkolwiek nie wyłącznie, ma na celu zabezpieczenie źródła utrzymania osobie je otrzymującej (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD-, UN-, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, str. 1006, Nb 11 oraz str. 1008, Nb 14).
Zatem, wypłacone Panu w 2023 r. jednorazowo świadczenie pieniężne z A. stanowiące wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.
Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są:
wypłaty:
a)transferowe środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego do innego pracowniczego programu emerytalnego lub na indywidualne konto emerytalne w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych,
b)środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika,
c)środków zgromadzonych w grupowej formie ubezpieczenia na życie związanej z funduszem inwestycyjnym lub w innej formie grupowego gromadzenia środków na cele emerytalne dla pracowników - do pracowniczego programu emerytalnego, zgodnie z przepisami o pracowniczych programach emerytalnych
- z zastrzeżeniem ust. 33.
W myśl art. 21 ust. 33 ww. ustawy:
Przez pracownicze programy emerytalne rozumie się pracownicze programy emerytalne utworzone i działające w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w innych państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Stosownie do art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 710):
Przez wypłatę rozumie się – dokonaną przez uczestnika lub osobę uprawnioną wypłatę gotówkową lub realizację przelewu środków zgromadzonych w ramach programu na wskazany przez uczestnika lub tę osobę rachunek bankowy – na warunkach określonych w umowie zakładowej, w przypadku spełnienia warunków określonych w ustawie.
Warunki te określone są w art. 42 ust. 1 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Zgodnie z nim:
Wypłata następuje:
1)na wniosek uczestnika po osiągnięciu przez niego wieku 60 lat,
2)na wniosek uczestnika po przedstawieniu przez niego decyzji o przyznaniu prawa do emerytury i po ukończeniu 55 roku życia,
3)w przypadku ukończenia przez uczestnika 70 lat, jeżeli wcześniej nie wystąpił z wnioskiem o wypłatę środków,
4)na wniosek osoby uprawnionej, w przypadku śmierci uczestnika.
Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że świadczenie pieniężne z pracowniczego programu emerytalnego z Niemiec, które otrzymał Pan jednorazowo w 2023 r., zgodnie z postanowieniami art. 18 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.
Jednakże, ponieważ ww. świadczenie pieniężne stanowi wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, to podlega ono zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w związku z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, w Polsce – z tytułu ww. świadczenia pieniężnego, które otrzymał Pan jednorazowo w 2023 r. z pracowniczego programu emerytalnego z Niemiec – nie ciąży na Panu obowiązek wykazania tego dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego za 2023 r. i zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.