Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 2 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni sprzedała swój udział w nieruchomości gruntowej, położonej w (…) (dalej: Nieruchomość), który po śmierci jej dziadka i ojca, a następnie mamy - (…) zmarłej w dniu (...).02.2022 r., został odziedziczony przez nią. Nieruchomość została zwrócona Spadkodawczyni czyli mamie Wnioskodawczyni i pozostałym współwłaścicielom, w tym również Wnioskodawczyni, na podstawie decyzji o zwrocie wywłaszczonej Nieruchomości wydanych przez:

1.Starostę (…) z dnia 21.06.2017 r.

2.Wojewodę (…) z dnia 19.10.2017 r., której wykonanie zostało wstrzymane z urzędu w dniu 14.12.2017 r. do czasu rozstrzygnięcia przez Sąd Administracyjny (ostateczność decyzji 14.10.2021 r.).

3.Wojewódzki Sąd Administracyjny sygn. akt: (…) z dnia 19.09.2018 r.

4.Naczelny Sąd Administracyjny sygn. akt: (…) z dnia 14.10.2021 r.

Nieruchomość, aktem notarialnym z dnia 11.03.1976 r., rep. (…) została wywłaszczona w trybie art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości (Dz. U. nr 10/74, poz. 64), na mocy którego własność działki ewidencyjnej (…) przeszła na rzecz (…). Jako cel wywłaszczenia wskazano (…).

Na podstawie mapy stanu prawnego właścicielami wywłaszczonej nieruchomości w dacie wywłaszczenia było rodzeństwo: (…), każdy po 1/3 części. Wywłaszczona nieruchomość oznaczona była numerem ewidencyjnym (…).

Wnioskiem z 25.10.2001 r. (…) oraz spadkobiercy pozostałych byłych współwłaścicieli nieruchomości, w tym (…) - ojciec Wnioskodawczyni (udział w Nieruchomości 1/6) wystąpili o zwrot całej wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej jako działka (…), gdyż cel określony w decyzji o wywłaszczeniu nie został zrealizowany.

W wyniku licznych podziałów, wywłaszczona nieruchomość obejmuje obecnie 10 działek o numerach (…), część działki (…), przy czym postępowanie o zwrot nieruchomości było prowadzone odrębnie dla każdej z powyższych działek, a opisywany przypadek dotyczy działki (…).

Zgodnie z art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 1, art. 139, art. 140 ust. 1-4, art. 141 ust. 2 i 4, art. 142 w związku z art. 217 ust. 2, art. 5 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2016.2144) Starosta (…) w Decyzji nr (…) z dnia 21.06.2017 r. orzekł o zwrocie Nieruchomości dz. (…).

W wyniku odwołań od powyższej decyzji Wojewoda (…) Decyzją nr (…) z dnia 19.10.2017 r. orzekł również o zwrocie Nieruchomości, tj. dz. (…).

W związku ze skargami na Decyzję Wojewody (…) datowanymi 23.11.2017 r. i 24.11.2017 r. skierowanymi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), postanowieniem z dnia 14.12.2017 r. Wojewoda (…) z mocy prawa wstrzymał wykonanie ostatecznej decyzji Wojewody (…) z dnia 19.10.2017 r. nr (…).

Tym samym nie doszło do skutecznego zwrotu Nieruchomości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Wyroku sygn. akt (…) z dnia 19.09.2018 r. oddalił skargi stron postępowania, a tym samym podtrzymał decyzję Wojewody (…).

Została złożona skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W takim stanie faktycznym, tj. w sytuacji, gdy Naczelny Sąd Administracyjny nie rozpoznał jeszcze skargi kasacyjnej, a Nieruchomość nie została prawomocnie zwrócona właścicielom lub ich spadkobiercom, w dniu (...).02.2021 r. umiera ojciec Wnioskodawczyni - (…) będący spadkobiercą jednego ze współwłaścicieli wywłaszczonej nieruchomości. O fakcie śmierci uczestnika postępowania zostaje powiadomiony pismem datowanym 31.05.2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny.

Spadkobiercami (…) – ojca Wnioskodawczyni z mocy prawa i na podstawie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia, zostają w równych częściach:

1.(…) (żona) – 1/4 (a udział w Nieruchomości 1/24).

2.(…) (córka) – 1/4 (a udział w Nieruchomości 1/24).

3.(…) (córka) – 1/4 (a udział w Nieruchomości 1/24).

4.(…) (córka, Wnioskodawczyni) – 1/4 (a udział w Nieruchomości 1/24).

W dniu 14.10.2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem sygn. akt (…) oddala skargi kasacyjne. W wyniku tego wyroku prawomocne z datą 14.10.2021 r. stały się:

1.Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19.09.2018 r.

2.Decyzja Wojewody (…) z dnia 19.10.2017 r.

Tym samym prawo własności Nieruchomości zostało przywrócone Wnioskodawczyni oraz pozostałym spadkobiercom, jako następcom prawnym wywłaszczonych Właścicieli, w dniu 14.10.2021 r.

Prawo własności Nieruchomości zostało Wnioskodawczyni i pozostałym spadkobiercom zwrócone na podstawie Decyzji o zwrocie Nieruchomości wywłaszczonej wydanej na podstawie art. 136 ust. 3 u.g.n. Decyzja ta miała charakter restytucyjny, tj. przywracała stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia Nieruchomości.

W dniu (...).02.2022 r. umiera (…) (Spadkodawczyni) – mama Wnioskodawczyni, której spadkobiercami zostają w równych częściach, co zostało potwierdzone Aktem Poświadczenia Dziedziczenia:

1.(…) (córka) – 1/3 (a udział w nieruchomości po mamie 1/72).

2.(…) (córka) – 1/3 (a udział w nieruchomości po mamie 1/72).

3.(…) (córka, Wnioskodawczyni) – 1/3 (a udział w nieruchomości po mamie 1/72).

W dniu 23.12.2024 r. następuje sprzedaż Nieruchomości przez wszystkich współwłaścicieli.

Wnioskodawczyni uważa, że zbycie Nieruchomości przez nią nie jest odpłatnym zbyciem, do którego zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się art. 10 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy. Nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawczynię, również jej zbycie nie było dokonywane w ramach takiej działalności.

Pytanie

Czy przedmiotowa sprzedaż udziału w Nieruchomości, w części odziedziczonej przez Wnioskodawczynię po zmarłej mamie - (…) (Spadkodawczyni), tj. udziału 1/72 w Nieruchomości, przed upływem 5 lat od jej śmierci, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym zbycie jej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni sprzedaż Nieruchomości w części odziedziczonej przez nią po zmarłej mamie - (…) (Spadkodawczyni), tj. udziału 1/72 w Nieruchomości, przed upływem 5 lat od dnia otwarcia spadku (śmierci Spadkodawczyni) nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji jej zbycie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Uzasadnienie stanowiska.

Opierając się na uzasadnieniu interpretacji indywidualnej 0112-KDSL1-2.4011.429.2024.2.KS z dnia 29.08.2024 r. stwierdzam, że: zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Artykuł 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródła przychodów wymienia natomiast: odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast jeżeli nieruchomość lub prawa majątkowe były nabyte przez spadkodawcę również w drodze spadku, wówczas moment nabycia tej nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę określany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, tj. z chwilą śmierci spadkodawców spadkodawcy.

Świadczy o tym uzasadnienie do wyroku NSA II FSK 1368/17 z 05.04.2019 r., gdzie w pkt. 11 Uzasadnienia wskazano, że: „Podkreślić, też trzeba, że choć treść art. 136 ust. 3 u.g.n. mówi o zwrocie nieruchomości właścicielowi lub jego spadkobiercom, to nie oznacza to, że określenie „spadkobiercom” nie obejmuje także spadkobierców tych spadkobierców (dalszych spadkobierców). Jest charakterystyczne bowiem, że przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami w szeregu przepisach (na przykład art. 34, art. 37, art. 68, art. 132, czy art. 140) używają jednolitego określenia „spadkobiercom” i to konsekwentnie w liczbie mnogiej i nie definiują tego pojęcia. Oznacza to więc, że należy go rozumieć w znaczeniu jakie nadają mu przepisy ustawy - Kodeks cywilny o spadkobraniu. Przepisy art. 931-940 k.c. nie ograniczają katalogu spadkobierców tylko do spadkobierców, którzy żyli w chwili otwarcia spadku, aczkolwiek katalog ten ustala się na dzień otwarcia spadku (art. 924 i art. 925 k.c.). Spadkobiercy tych spadkobierców żyjący w chwili otwarcia spadku to także spadkobiercy tego pierwszego spadkodawcy, jeżeli ten spadkobierca nie żyje, gdyż na zasadzie sukcesji nabywają przecież udział spadkowy po tym spadkodawcy poprzez swojego poprzednika prawnego. Wskazują na to także wyroki sądów administracyjnych, jak wyrok WSA w Lublinie z dnia 24 września 2015 r., II SA/Lu 578/15, Lex nr 1926868 i wyrok WSA w Kielcach z dnia 1 lutego 2018 r., IISA/Ke 864/17, Lex nr 2447577. […] Zatem reasumując, należy wyrazić pogląd, że użyte w art. 136 ust. 3 u.g.n. określenie „spadkobiercom” obejmuje także spadkobierców tych spadkobierców (dalszych spadkobierców). W konsekwencji zwrot nieruchomości wywłaszczonej dalszym spadkobiercom nie powoduje także u nich powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust.1 pkt 8 lit. a) u.p.d.o.f., jeżeli zbyli nabytą nieruchomość, jej część (udział w niej) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot.”

Z powyższego wynika, że kluczowym kryterium w sprawie jest określenie daty i sposobu nabycia Nieruchomości przez mamę Wnioskodawczyni, czyli (…). Do oceny tego kryterium należy zauważyć, że Nieruchomość została zwrócona mamie Wnioskodawczyni, czyli Spadkodawczyni na podstawie Decyzji, które stały się prawomocne z datą 14.10.2021 r., a podstawą zwrotu wywłaszczonej Nieruchomości jest art. 136 ust. 3 w związku z art. 137 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami i jej zwrot nastąpił ze względu na jej zbędność na cele wywłaszczeniowe. Decyzja wydana przez Wojewodę (…) w dniu 19.10.2017 r. stała się prawomocna z dniem 14.10.2021 r. Decyzja ta od daty 14.10.2021 r. przywróciła stosunki własnościowe, jakie istniałyby, gdyby Nieruchomość nie została wywłaszczona Decyzją wywłaszczeniową. Należy zatem stwierdzić, że decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

Taki wniosek wynika również z wyroku NSA z dnia 04.04.2019 r., sygn. II FSK 1420/17: „Zwrot nieruchomości następuje, na podstawie decyzji administracyjnej, która przywraca (restytuuje) stronę podmiotową stosunku prawnorzeczowego odnośnie do wywłaszczonej nieruchomości do stanu sprzed wywłaszczenia. Nie stanowi więc ono nabycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.”

Mając na uwadze fakt, że 11.03.1976 r., czyli w dniu spisania aktu notarialnego, Nieruchomość była niewątpliwie własnością w 1/3 (…) – dziadka Wnioskodawczyni, który zmarł w grudniu 1992 r. , a którego Spadkodawczyni (…) była następcą prawnym, to zdaniem Wnioskodawczyni okres 5 lat liczony co najmniej od 1976 roku upłynął, w związku z czym pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziałów w Nieruchomości przez spadkodawców Wnioskodawczyni niewątpliwie również upłynął.

Zatem, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału 1/72 w Nieruchomości po jej mamie – (…), dokonana w 2024 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie ciąży na Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży w 2024 r. udziału 1/72 w Nieruchomości, będącej spadkiem po zmarłej (…), mamie Wnioskodawczyni.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ponadto, przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje, że dotyczy przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, które nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

·odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

·zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Do celów stosowania art. 10 ust. 5 ww. ustawy w przedmiotowej sprawie momentem nabycia udziału w nieruchomości przez spadkodawcę, który te udziały w nieruchomości nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tych udziałów w nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, tj. w chwili śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że sprzedała Pani swój udział w nieruchomości gruntowej,, który po śmierci Pani dziadka i ojca, a następnie mamy - zmarłej (...) lutego 2022 r., został odziedziczony przez Panią. Nieruchomość została zwrócona Spadkodawczyni czyli Pani mamie i pozostałym współwłaścicielom, w tym również Pani, na podstawie decyzji o zwrocie wywłaszczonej Nieruchomości. Nieruchomość ta, aktem notarialnym z 11 marca 1976 r. została wywłaszczona – własność działki ewidencyjnej (…) przeszła na rzecz (…). Jako cel wywłaszczenia wskazano (…). Na podstawie mapy stanu prawnego właścicielami wywłaszczonej nieruchomości w dacie wywłaszczenia było rodzeństwo: (…) – Pani dziadek i (…), każdy do 1/3 części. Wnioskiem z 25 października 2001 r. (…) oraz spadkobiercy pozostałych byłych współwłaścicieli nieruchomości, w tym Pani ojciec (udział w Nieruchomości 1/6) wystąpili o zwrot całej wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej jako działka (…), gdyż cel określony w decyzji o wywłaszczeniu nie został zrealizowany. W wyniku licznych podziałów, wywłaszczona nieruchomość obejmuje obecnie 10 działek o numerach (…), część działki (…), przy czym postępowanie o zwrot nieruchomości było prowadzone odrębnie dla każdej z powyższych działek, a opisywany przypadek dotyczy działki (…). 12 lutego 2021 r. umiera Pani ojciec - (…) będący spadkobiercą jednego ze współwłaścicieli wywłaszczonej nieruchomości.

Spadkobiercami Pani ojca z mocy prawa i na podstawie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia, zostają w równych częściach żona oraz trzy córki, w tym Pani, po 1/4 (a udział w Nieruchomości 1/24).

Prawo własności Nieruchomości zostało przywrócone Pani oraz pozostałym spadkobiercom, jako następcom prawnym wywłaszczonych właścicieli 14 października 2021 r. Prawo własności Nieruchomości zostało zwrócone Pani i pozostałym spadkobiercom na podstawie Decyzji o zwrocie Nieruchomości wywłaszczonej. Decyzja ta miała charakter restytucyjny, tj. przywracała stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia Nieruchomości.

(...) lutego 2022 r. umiera Pani mama (Spadkodawczyni), której spadkobiercami zostają w równych częściach trzy córki, w tym Pani, każda po 1/3 (a udział w nieruchomości po mamie 1/72). 23 grudnia 2024 r. następuje sprzedaż Nieruchomości przez wszystkich współwłaścicieli. Nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej przez Panią, również jej zbycie nie było dokonywane w ramach takiej działalności.

Mając na uwadze przedstawiony opis, należy ustalić, czy zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości stanowi jej nabycie w myśl powołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.):

Zgodnie z art. 114 ust. 1 ww. ustawy:

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi, m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

W myśl art. 136 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Zgodnie z art. 136 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z kolei jak stanowi art. 136 ust. 3 ww. ustawy:

Art. 136 ust. 3 zdanie pierwsze częściowo został uznany za niezgodny z art. 21 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 12 grudnia 2017 r., sygn. akt SK 39/15 (Dz. U. z 2017 r. poz. 2375), z dniem 20 grudnia 2017 r. Zgodnie z tym wyrokiem wymieniony wyżej przepis traci moc w zakresie, w jakim wyłącza prawo do żądania przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę zwrotu nieruchomości nabytej przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego w drodze umowy, o której mowa w art. 114 ust. 1 ww. ustawy, gdy nieruchomość stała się zbędna na cel publiczny uzasadniający jej nabycie.

Zgodnie z art. 137 ust. 1 ww. ustawy:

Natomiast, w myśl art. 140 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 216 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy:

Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości – w tym przypadku poprzedniemu właścicielowi.

Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców. Zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości, do którego dochodzi na podstawie decyzji administracyjnej jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie zwracanej nieruchomości, przywraca wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z powyższym, jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym, z którego wynika to następstwo prawne.

W kwestii ustalenia czy zwrot nieruchomości na podstawie decyzji właściwego organu administracji dokonany w oparciu o przepis art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wypowiedział się także Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z: 30 października 2014 r., sygn. akt II FSK 2372/12; 4 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 1420/17; 5 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 1368/17. NSA stanął na stanowisku, że zwrot nieruchomości na podstawie decyzji właściwego organu administracji dokonany w oparciu o przepis art. 136 ust. 2 i ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie stanowi nabycia w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji, gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę nabycia przez uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców.

Aby ustalić czy w przedmiotowej sprawie dokonana przez Panią w 2024 r. sprzedaż odziedziczonego po zmarłej matce udziału 1/72 w Nieruchomości, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, od którego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie należy wskazać, że jest Pani spadkobiercą po zmarłej matce, która nabyła przedmiotowy udział w nieruchomości w spadku po swoim mężu (Pani ojcu). Zatem datą nabycia udziału w nieruchomości przez Pani matkę, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest 12 lutego 2021 r., tj. dzień śmierci Pani ojca – jej spadkodawcy.

W świetle powyższego, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy w odniesieniu do nabytego przez Panią udziału 1/72 w Nieruchomości w ramach spadku po matce, liczony jest od końca 2021 r.

Zatem, dokonana 23 grudnia 2024 r. sprzedaż przypadającego na Panią udziału 1/72 w Nieruchomości (nabytego w spadku po matce) stanowiła dla Pani źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegała opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych, bowiem została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca 2021 r., tj. roku, w którym nastąpiło nabycie tej części udziału w Nieruchomości przez Pani spadkodawcę (Pani matkę).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który składa wniosek o jej wydanie. Wobec powyższego, należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawnopodatkową tylko dla Pani, a nie dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.

W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej oraz wyroków sądu należy wskazać, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.