
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2019 r., 2020 r. i 2021 r. i złożenia korekty zeznania podatkowego za te lata w celu skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko i nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2022 r., 2023 r. i za 2024 r. i możliwości złożenia korekty zeznania podatkowego za 2022 r., 2023 r. i za 2024 r.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 stycznia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 18 marca 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
6 października 2017 r. Sąd …. w ….. orzekł o rozwodzie, pozostawiając władzę rodzicielską dla obojga rodziców małoletniego dziecka - syna (urodzonego 19 kwietnia 2013 r.). Po rozwodzie ojciec dziecka zaprzestał kontaktować się z synem, nie interesuje się nim, nie chciał wpływać ani nie wpływa na jego wychowanie, nie podejmował i nadal nie podejmuje żadnych decyzji dotyczących wychowania dziecka, jego zdrowia czy edukacji. Nie podejmuje żadnych prób nawiązania kontaktu z dzieckiem ani z Wnioskodawczynią. W wyniku sytuacji, które miały miejsce, braku zainteresowania dzieckiem przez jego ojca, Wnioskodawczyni złożyła wniosek do Sądu o pozbawienie władzy rodzicielskiej ojca dziecka. W dniu 4 kwietnia 2023 r. Sąd …. w … pozbawił władzy rodzicielskiej ojca nad małoletnim dzieckiem. Ojciec do obecnej chwili nie kontaktuje się z dzieckiem. Alimenty, które są zasądzone na dziecko, ściągane są przez komornika. W 2022 r. toczyło się również postępowanie przeciwko ojcu dziecka dotyczące art. 209 Kodeksu karnego, tj. niealimentacji.
Od 2019 r. Wnioskodawczyni zamieszkuje z partnerem (jest z nim zameldowana pod wspólnym adresem). Z drugiego związku Wnioskodawczyni ma dziecko - córkę (urodzoną 13 marca 2019 r.). Partner nie łoży finansowo na pierwsze dziecko Wnioskodawczyni (syna), nie wpływa (nie ingeruje) w jego wychowanie. Wnioskodawczyni pozostaje z partnerem w związku partnerskim (bez ślubu). Nie ma wspólnych kont. Wnioskodawczyni jest jedyną osobą, która bez udziału innych osób wychowuje syna (bez wsparcia jego ojca, a także partnera). To Wnioskodawczyni troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. To Wnioskodawczyni podejmuje ważne decyzje związane z dzieckiem, jego edukacją, zdrowiem czy leczeniem.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazuje, że oczekuje wydania interpretacji indywidualnej za lata 2019-2024. W latach 2019-2024 Wnioskodawczyni podlegała i nadal podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązku podatkowemu. W latach 2019-2024 wyłącznie Wnioskodawczyni pobierała świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W latach 2019-2024 miejsce zamieszkania syna Wnioskodawczyni (….) było takie samo jak Wnioskodawczyni. W latach 2019-2024 wyłącznie Wnioskodawczyni (bez udziału ojca dziecka) faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do syna. Dbała o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowanie, rozwijała jego zainteresowania: syn od 2019 r. trenuje dwa razy w tygodniu piłkę nożną w gminnym klubie sportowym, od 2025 r. uczestniczy w treningach siatkówki w gminnym klubie sportowym. Wnioskodawczyni osobiście zawozi i odbiera syna z treningów, ponosi koszty stroju sportowego, butów, opłat za treningi, koszty dojazdów na treningi, sparingi czy mecze. Od 2022 r. raz w tygodniu syn uczestniczy w dodatkowych lekcjach z języka angielskiego (Wnioskodawczyni ponosi opłaty za lekcję oraz zawozi i odbiera syna z lekcji). Ponadto samodzielnie decyduje o edukacji syna (wybór przedszkola, a później szkoły był indywidualną decyzją Wnioskodawczyni). Wnioskodawczyni pomaga synowi w odrabianiu lekcji, przygotowywaniu się na sprawdziany. Sprawuje także samodzielnie opiekę nad dzieckiem. Wnioskodawczyni ponosi koszty związane z jego leczeniem, badaniami, zakupem sprzętu ortopedycznego (2024 - zakup ortezy i kuli po urazie nogi), pobytami u lekarza. W latach 2019-2024 syn był pacjentem poradni alergologicznej oraz ortopedycznej. W 2024 r. syn przeszedł badanie psychologiczne w Poradni ….. Ma stwierdzoną dysleksję. Wnioskodawczyni ponosi wydatki związane z wypoczynkiem dziecka (odpoczynek w wakacje, ferie, wyjazdy na obozy piłkarskie). W 2025 r. zostało rozpoczęte leczenie ortodontyczne syna. Niestety prywatnie, gdyż ze względu na wiek nie zakwalifikował się na Fundusz …….. Koszty aparatu, zdjęć rentgenowskich i wizyt lekarskich Wnioskodawczyni ponosi sama. W latach 2019-2024 (do chwili obecnej) Wnioskodawczyni sprawowała całkowitą, samodzielną (bez udziału ojca dziecka) opiekę nad dzieckiem. Na Niej spoczywało i nadal spoczywa utrzymanie dziecka, zapewnienie i zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka, zawożenie do szkoły i na dodatkowe zajęcia, ponoszenie kosztów z tym związanych, kontrole w poradniach specjalistycznych, czy u pediatry. Zapewnienie odpoczynku dziecka i poniesienie w związku z tym kosztów. Zauważając problemy z pisownią, Wnioskodawczyni zdecydowała się na przebadanie dziecka w poradni … - syn posiada orzeczenie o dysleksji. Wnioskodawczyni uczestniczyła w ważnych dla syna wydarzeniach w szkole. Aktywnie uczestniczy w życiu szkolnym dziecka. W latach 2019-2024 (do obecnej chwili) syn uczy się w Publicznej Szkole Podstawowej im. …..w …….. W latach 2019-2024 (tj. do dnia 30 września 2024 r.) w związku z posiadanym orzeczeniem o niepełnosprawności, syn otrzymywał zasiłek pielęgnacyjny z tytułu niepełnosprawności (ostatnio w wysokości 215,84 zł). W latach 2019-2024 ani w stosunku do Wnioskodawczyni ani do syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym), ani ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązań lub uprawnienia do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń. Nie miały również zastosowania przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym i ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okręgowego o przemysłów komplementarnych. W latach 2019-2024 Wnioskodawczyni nie osiągnęła żadnych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód jaki Wnioskodawczyni uzyskiwała w tym okresie jest to dochód z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę. Córka z drugiego związku wychowywana jest wspólnie z drugim rodzicem (opiekunem prawnym).
Pytania
1.Czy w tej sytuacji Wnioskodawczyni nadal ma status „samotnie wychowującej dziecko” i może rozliczać się wspólnie z dzieckiem?
2.Ile lat wstecz Wnioskodawczyni może złożyć korektę złożonej deklaracji podatkowej?
Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie m.in. z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB4/415-38/12-4/JK3 z dnia 22 marca 2012 r. oraz nr IPPB4/415-251/12-2/JK3 z dnia 1 czerwca 2012 r., Wnioskodawczyni nadal posiada status osoby „samotnie wychowującej” i może rozliczać się wspólnie z dzieckiem, a korektę deklaracji podatkowych może złożyć 5 lat wstecz, tj. od 2020 r.
Doprecyzowując, zdaniem Wnioskodawczyni, posiada Ona status osoby „samotnie wychowującej dziecko” ponieważ:
- jest osobą po rozwodzie,
- wychowuje samotnie dziecko z pierwszego związku (bez udziału ojca dziecka i obecnego partnera), ojciec dziecka nie utrzymuje żadnych kontaktów z synem, przekazywane są jedynie przez komornika alimenty dla dziecka,
- do Wnioskodawczyni jak i Jej dziecka nie miały zastosowania przepisy 19% podatku liniowego lub przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyłączeniem przychodów z najmu prywatnego), w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń, dotyczące opodatkowania dochodów na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
- podlega nieograniczonemu obowiązku podatkowemu,
- wyłącznie Wnioskodawczyni pobiera świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci,
- w latach 2019-2024 otrzymywała dla dziecka zasiłek pielęgnacyjny,
- w latach 2019-2024 osiągnęła tylko dochód z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę.
Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku uznania Jej za rodzica „samotnie wychowującego dziecko”, zgodnie z art. 81 i 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, będzie mogła złożyć korektę deklaracji PIT-37 za okres 5 lat wstecz, licząc od końca roku podatkowego, w którym Wnioskodawczyni złożyła pierwotny dokument (tj. za lata 2024, 2023, 2022, 2021, 2020).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 lipca 2019 r.:
Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1) małoletnie,
2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.:
Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1) małoletnie,
2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
Według art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), który to przepis stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1) małoletnie,
2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie
- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Z art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., wynika, że:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mający zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., stanowi, że:
Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:
1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476 oraz Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
W świetle art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270 oraz Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).
Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) – wynika, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1) stosuje przepisy:
a) art. 30c lub
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):
W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.
Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1) stosuje przepisy:
a) art. 30c lub
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:
Przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:
Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.
Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy.
Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
W konsekwencji, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów, na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dziecko (dzieci).
Dodatkowo podkreślenia wymaga, że dla preferencyjnego opodatkowania dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. istotne znaczenie ma regulacja zawarta w treści art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że nie ma ono zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Jednocześnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.
Jak wynika z przedstawionego przez Panią opisu sprawy, od 6 października 2017 r. jest Pani rozwódką. Sąd orzekający rozwód pozostawił władzę rodzicielską nad małoletnim synem obojgu rodzicom. Po rozwodzie ojciec dziecka zaprzestał kontaktować się z synem, nie interesuje się nim, nie chciał wpływać ani nie wpływa na jego wychowanie, nie podejmował i nadal nie podejmuje żadnych decyzji dotyczących wychowania dziecka, jego zdrowia czy edukacji. Nie podejmuje żadnych prób nawiązania kontaktu z dzieckiem ani z Panią. 4 kwietnia 2023 r. Sąd pozbawił władzy rodzicielskiej ojca nad małoletnim dzieckiem. Ojciec do obecnej chwili nie kontaktuje się z dzieckiem. Alimenty, które są zasądzone na dziecko, ściągane są przez komornika. W 2022 r. toczyło się również postępowanie przeciwko ojcu dziecka dotyczące art. 209 Kodeksu karnego, tj. niealimentacji. W latach 2019-2024 miejsce zamieszkania syna, było takie samo jak Pani miejsce zamieszkania. W latach 2019-2024 wyłącznie Pani pobierała świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W latach 2019-2024 wyłącznie Pani (bez udziału ojca) faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do syna. Dbała o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowanie, rozwijała jego zainteresowania: syn od 2019 r. trenuje dwa razy w tygodniu piłkę nożną w gminnym klubie sportowym, od 2025 r. uczestniczy w treningach siatkówki w gminnym klubie sportowym. Zawozi i odbiera Pani syna z treningów, ponosi koszty stroju sportowego, butów, opłat za treningi, koszty dojazdów na treningi, sparingi czy mecze. Od 2022 r. raz w tygodniu syn uczestniczy w dodatkowych lekcjach z języka angielskiego (ponosi Pani opłaty za lekcję oraz zawozi i odbiera syna z lekcji). Ponadto samodzielnie decyduje o edukacji syna (wybór przedszkola, a później szkoły był Pani indywidualną decyzją). Pomaga Pani synowi w odrabianiu lekcji, przygotowywaniu się na sprawdziany. Sprawuje także samodzielnie opiekę nad dzieckiem. Ponosi Pani koszty związane z jego leczeniem, badaniami, zakupem sprzętu ortopedycznego, pobytami u lekarza. Ponosi Pani także wydatki związane z wypoczynkiem dziecka (odpoczynek w wakacje, ferie, wyjazdy na obozy piłkarskie). W latach 2019-2024 (do chwili obecnej) sprawowała Pani całkowitą, samodzielną opiekę nad dzieckiem. Na Pani spoczywało i nadal spoczywa utrzymanie dziecka, zapewnienie i zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka, zawożenie do szkoły i na dodatkowe zajęcia, ponoszenie kosztów z tym związanych, kontrole w poradniach specjalistycznych, czy u pediatry. Zapewnienie odpoczynku dziecka i poniesienie w związku z tym kosztów. Pani syn uczy się w szkole podstawowej. W związku z posiadanym orzeczeniem o niepełnosprawności Pani syn otrzymywał zasiłek pielęgnacyjny.
Wskazała Pani, że od 2019 r. zamieszkuje Pani z partnerem (jest z nim zameldowana pod wspólnym adresem). Z drugiego związku ma Pani dziecko - córkę (urodzoną 13 marca 2019 r.). Partner nie łoży finansowo na pierwsze dziecko (syna), nie wpływa (nie ingeruje) w jego wychowanie. Pozostaje Pani z partnerem w związku partnerskim (bez ślubu). Nie ma wspólnych kont. Córka z drugiego związku wychowywana jest wspólnie z drugim rodzicem (opiekunem prawnym).
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i powołane przepisy prawa wskazuję, że skoro jest Pani rozwódką i samotnie wychowuje Pani i sprawuje opiekę nad synem …., ojciec dziecka nie ma kontaktu z dzieckiem i nie uczestniczy w wychowaniu syna i nie podejmuje żadnych prób kontaktu oraz nie zawarła Pani związku małżeńskiego z obecnym partnerem, który nie jest ojcem Pani syna ……. i nie współuczestniczy on w wychowaniu tego dziecka – spełniła Pani warunki określone w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ma Pani prawo rozliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za lata 2019-2021.
Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Odnośnie natomiast rozliczenia za 2022 r., 2023 r. i 2024 r. w sposób preferencyjny, o którym mowa powyżej, podkreślić należy, że w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., ustawodawca zastrzegł, że ww. preferencyjne opodatkowanie dochodów nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Przepis ten stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Zatem, wobec regulacji art. 6 ust. 4f ww. ustawy, osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje co najmniej jedno dziecko, nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, począwszy od zeznania podatkowego składanego za 2022 r.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że – w związku z wychowywaniem w 2022 r., w 2023 r. i w 2024 r. z obecnym partnerem wspólnego dziecka (córki) – nie spełnia Pani warunków określonych w art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, nie może zostać Pani uznana za osobę samotnie wychowującą syna z poprzedniego związku (….) za 2022 r., za 2023 r. i za 2024 r.
Wobec tego, jako matka sprawująca opiekę nad Pani synem (….) z poprzedniego związku, mimo że nie zawarła Pani związku małżeńskiego z obecnym partnerem, który nie ingeruje w proces wychowywania Pani syna ….., a także partner nie łoży na jego utrzymanie, nie może Pani rozliczyć swoich dochodów za 2022 r., za 2023 r. i za 2024 r. na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przechodząc z kolei do kwestii możliwości złożenia korekt zeznań podatkowych za wnioskowane lata podatkowe należy stwierdzić, że:
Z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) wynika, że:
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Przy czym, zgodnie z art. 3 pkt 5 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia, sprawozdania oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.
Natomiast stosownie do art. 81 § 3 ww. ustawy:
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Korekta deklaracji może dotyczyć każdej jej pozycji, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym poprawnym wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji.
Przepisy ustawy Ordynacja podatkowa nie określają szczególnych terminów, w których przysługuje powyższe uprawnienie. Należy więc powiązać tę możliwość z zobowiązaniem podatkowym, którego deklaracja (zeznanie) dotyczy. Prawo do korekty deklaracji (zeznania) istnieje tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie podatkowe, czyli 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
Wobec powyższego, w świetle przepisów obowiązującego prawa, zgodzić należy się z Panią, że może Pani złożyć korekty zeznań podatkowych za lata 2019-2021 w celu skorzystania z preferencyjnej formy rozliczenia dla osoby samotnie wychowującej dziecko.
Natomiast ze względu na to, że nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za lata 2022-2024, nie może Pani złożyć korekty deklaracji za te lata i rozliczyć się w nich jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie zaistniałego stanu faktycznego.
Odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych, wskazuję, że dotyczą one konkretnej i indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym). Organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Jednocześnie nadmieniam, że nie zostały one wydane w tożsamym stanie prawnym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.