Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 16 stycznia 2025 r. (wpływ 16 stycznia 2025 r.) oraz pismem, które wpłynęło 18 lutego 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 15 października 2008 r. doszło do wspólnego zaciągnięcia kredytu mieszkaniowego nr (…) (dalej: „Umowa”) przez Panią oraz inne osoby, tj. jej małżonka, a także przez niespokrewnione z Panią i Pani mężem małżeństwo. Kredyt został udzielony na cel mieszkaniowy (realizację jednej inwestycji mieszkaniowej), tj. budowę domu będącego współwłasnością Pani oraz innych (wskazanych powyżej) osób, wraz z którymi Pani jako kredytobiorca zawarła Umowę i z którymi zamierzała zamieszkać w wybudowanej nieruchomości. Budynek był budowany jako dom jednorodzinny. Kredyt udzielono we frankach szwajcarskich i zabezpieczono go hipoteką na nieruchomości gruntowej przy ulicy (…). Drugą stronę umowy stanowi Bank A. z siedzibą w (...), jako następca prawny B. (...) (dalej: „Bank”). Dnia 4 września 2024 r. doszło do zawarcia aneksu do ww. umowy zawartej między wszystkimi kredytobiorcami (w tym Panią), a Bankiem. Na podstawie aneksu umorzono zadłużenie w wysokości 854.775,70 zł. Podstawą określenia wysokości umorzonego zadłużenia była kwota zadłużenia na dzień 28 sierpnia 2024 r. wynosząca 411.875,89 CHF powiększona o odsetki w wysokości 342,33 CHF. Wysokość umorzenia stanowi różnicę między kwotami kapitału i odsetek przeliczonymi na złotówki po kursie z dnia 28 sierpnia 2024 r. - 1 CHF = 4,5710 zł (kapitał 1.882.684,69zł i odsetki: 1.564,79 zł), a kwotą kapitału przeliczoną na złotówki po kursie 1 CHF = 2,4974 zł (kapitał: 1.029.473,78 zł). Kwota umorzenia nie obejmuje jakichkolwiek innych opłat, odsetek karnych ani kwoty odsetek skapitalizowanych. Jednocześnie każdy z kredytobiorców (w tym Pani) złożył do Banku oświadczenie, że kredyt hipoteczny był zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego, kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte wyłącznie na realizacje jednej inwestycji mieszkaniowej oraz, że nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację inwestycji mieszkaniowej. Pani nie skorzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, ani też z umorzenia wierzytelności z tytułu tego lub innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Zgodnie z aneksem, przed umorzeniem zadłużenia doszło do przewalutowania kredytu na polski złoty, a następnie do konieczności spłaty całości pozostałej kwoty kredytu w terminie 7 dni.

Przewalutowanie nastąpiło według kursu 1 CHF = 2,4974 zł. Kurs średni NBP na dzień przewalutowania (28 sierpnia 2024 r.) wynosił 1 CHF = 4,5710 zł. Przewalutowanie kredytu polegało jedynie na zmianie umowy poprzez przeliczenie kapitału powstałego do spłaty na inną walutę niż wskazana w umowie na dzień otrzymania kredytu, tj. wyłącznie na zmianie sposobu wykonania zobowiązania. Do przewalutowania kredytu doszło w drodze zmiany istniejącej umowy kredytowej w drodze jej zmiany na podstawie aneksu do tej umowy.

Działalność Banku B. (banku, który udzielił kredytu) podlegała nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i był on uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Bank A. (następca prawny Banku B.) podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkami finansowymi i jest on uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie.

W przeszłości nie korzystała Pani z umorzenia wierzytelności z tytułu tego bądź innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe. Nie korzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu tego bądź innego kredytu mieszkaniowego/kredytów mieszkaniowych zabezpieczonego/ zabezpieczonych hipotecznie.

Celem inwestycji w momencie zawarcia umowy kredytu hipotecznego było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych rodzin, kredyt został zaciągnięty na cele wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1912).

Na pytanie organu, czy w wybudowanym domu jednorodzinnym zamieszkała Pani wraz z mężem oraz drugim małżeństwem odpowiedziała Pani, że nie. Żadne z małżeństw nie zamieszkiwało na stałe w wybudowanym budynku, jednakże był to pierwotny cel inwestycji. W okresie 2 lat od zakończenia budowy w budynku mieszkalnym zameldowane wraz z dziećmi były Pani z synem B.A. i córką C.A. wraz z Panią B.B. z córkami C.B. i D.B.

Budynek został skonstruowany jako dom jednorodzinny, w ramach budynku nie doszło, ani nie miało dojść do wyodrębnienia lokali mieszkalnych poprzez założenie dla nich odrębnych ksiąg wieczystych, w których osobno mieszkałyby oba małżeństwa.

Obecnie wybudowany budynek został przekształcony w budynek usługowy i nie służy już celom mieszkaniowym Pani, jej męża albo Państwa B. Kredytobiorcy w związku z koniecznością spłaty wysokich zobowiązań wynikających z zaciągniętego kredytu mieszkaniowego zdecydowali do prowadzenia działalności we własnym budynku.

Małżeństwo B. nie pozostaje w stosunku do Pani albo jej męża osobą zaliczoną do I grupy podatkowej, ani nie jest Pani w żaden inny sposób powiązana z nimi więziami rodzinnymi. Małżeństwo B. było przyjaciółmi rodziny, z uwagi na co małżeństwa pierwotnie zadecydowały się wspólnie zamieszkać.

Żadna z osób z drugiego małżeństwa nie pozostaje w stosunku do Pani osobą zaliczoną do I grupy podatkowej, o której mowa w art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

Pytanie

Czy umorzona, na skutek zawarcia aneksu do Umowy kredytu mieszkaniowego nr (…), kwota zadłużenia nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, umorzona, na skutek zawarcia aneksu do Umowy kredytu mieszkaniowego nr (…), kwota zadłużenia nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Kwotę kapitału umorzoną na podstawie ugody zawartej z bankiem należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe: 1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: 1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej; 2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. 2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują: 1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału); 2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje; 3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. 3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. 4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego 5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: 1) jednego gospodarstwa domowego albo 2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043). 6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi. 7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

W myśl § 2 ww. rozporządzenia: 1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób prawnych od dochodu odpowiadającego równowartości umorzonych kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych, od tej części kapitału tych kredytów, od której następuje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie § 1 ust. 1 pkt 1, w przypadku gdy: 1) umorzenia dokonuje podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów; 2) równowartość umorzonych kwot wierzytelności nie pomniejszyła w jakiejkolwiek innej formie przychodu, dochodu, podstawy opodatkowania ani podatku podmiotu udzielającego kredytu mieszkaniowego lub umarzającego kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem rezerw i odpisów utworzonych na te wierzytelności, które zostały rozwiązane w związku z tym umorzeniem, i w następstwie ich rozwiązania ustalony został przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800, z późn. zm.), przy czym zaniechanie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje wyłącznie do wysokości dochodów spółki tworzącej taką grupę, która umorzyła kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego i jest podmiotem określonym w ust. 1 pkt 1.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Natomiast w myśl § 3 rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, c) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, d) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, e) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, f) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego – położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki: 1. kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej; 2. kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw; 3. kredyt był zabezpieczony hipotecznie; 4. kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie; 5. kwota wierzytelności obejmuje kwotę kredytu mieszkaniowego (kapitału), odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje, opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, do kwoty umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.

Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. 2024 poz. 1912):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Stosownie do § 4a tego rozporządzenia:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a celem tej inwestycji było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie,

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Jedną z przesłanek do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie w lit. d) wskazano, że wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest m.in. budowa, rozbudowa, nadbudowa, przebudowa lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego położonego w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że kredyt został udzielony na cel mieszkaniowy (realizację jednej inwestycji mieszkaniowej), tj. budowę domu będącego współwłasnością Pani oraz innych niespokrewnionych osób, z którymi jako Kredytobiorca zawarła Pani Umowę kredytową i z którymi zamierzała Pani zamieszkać w wybudowanej nieruchomości. Budynek był budowany jako dom jednorodzinny.

Kredyt udzielono we frankach szwajcarskich i zabezpieczono go hipoteką na nieruchomości gruntowej. Zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie. Działalność banku, który udzielił kredytu podlegała oraz jego następcy prawnego podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i był/jest on uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów. W przeszłości nie korzystała Pani z umorzenia wierzytelności z tytułu tego bądź innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe. Nie korzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu tego bądź innego kredytu mieszkaniowego/kredytów mieszkaniowych zabezpieczonego/zabezpieczonych hipotecznie.

Celem inwestycji w momencie zawarcia umowy kredytu hipotecznego było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych rodzin, kredyt został zaciągnięty na cele wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1912). Żadne z małżeństw nie zamieszkiwało na stałe w wybudowanym budynku, jednakże był to pierwotny cel inwestycji. Budynek został skonstruowany jako dom jednorodzinny, w ramach budynku nie doszło, ani nie miało dojść do wyodrębnienia lokali mieszkalnych poprzez założenie dla nich odrębnych ksiąg wieczystych, w których osobno mieszkałyby oba małżeństwa. Obecnie wybudowany budynek został przekształcony w budynek usługowy i nie służy już celom mieszkaniowym Pani, Pani męża albo Państwa B. Kredytobiorcy w związku z koniecznością spłaty wysokich zobowiązań wynikających z zaciągniętego kredytu mieszkaniowego zdecydowali do prowadzenia działalności we własnym budynku.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, w Pani przypadku nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. Nie spełnia Pani wszystkich przesłanek umożliwiających zastosowanie ww. zaniechania.

Trudno zgodzić się z Panią, że kredyt hipoteczny został zaciągnięty na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, tj. na Pani własne cele mieszkaniowe. Pomimo, że zamierzała Pani zamieszkać w wybudowanym budynku mieszkalnym, to celu tego nie zrealizowała Pani, ani Pani rodzina, ani drugie małżeństwo. Wskazała Pani jedynie, że w okresie 2 lat od zakończenia budowy w budynku mieszkalnym zameldowała się m.in. Pani wraz z dziećmi. Powyższe nie świadczy o realizacji celu mieszkaniowego.

Wybudowany budynek mieszkalny obecnie został przekształcony w budynek usługowy. Kredytobiorcy w związku z koniecznością spłaty wysokich zobowiązań wynikających z zaciągniętego kredytu mieszkaniowego zdecydowali się do prowadzenia działalności we własnym budynku.

Tym samym nie sposób przyjąć, że celem wybudowania domu mieszkalnego była realizacja Pani własnych potrzeb mieszkaniowych, o czym stanowi § 1 ust. 5 rozporządzenia. Wybudowany budynek mieszkalny nie zaspokajał Pani i Pani rodziny potrzeb mieszkaniowych.

Ponadto, nie można zapomnieć, że w § 1 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia wskazano co należy rozumieć, przez jedną inwestycję mieszkaniową. W myśl tego przepisu:

W uzupełnieniu poinformowała Pani, że żadna z osób z drugiego małżeństwa nie pozostaje w stosunku do Pani osobą zaliczoną do I grupy podatkowej, o której mowa w art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043). Małżeństwo B. nie pozostaje w stosunku do Pani albo Pani męża osobą zaliczoną do I grupy podatkowej, ani nie jest Pani w żaden inny sposób powiązana z nimi więziami rodzinnymi. Małżeństwo B. było przyjaciółmi rodziny, z uwagi na co małżeństwa pierwotnie zadecydowały się wspólnie zamieszkać.

Zatem, nie można uznać, że został spełniony warunek realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej przez dwa gospodarstwa domowe (dwa małżeństwa).

Wobec powyższego – nie może Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzonej wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu. Tym samym, umorzona, na skutek zawarcia aneksu do Umowy kredytu mieszkaniowego nr (…) kwota zadłużenia podlega opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Przedmiotowa interpretacja dotyczy tylko Pani indywidualnej sprawy i nie wywołuje skutków podatkowych dla pozostałych kredytobiorców.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.