Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 17 lutego 2025 r. (wpływ 20 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.  Zainteresowany będący stroną postępowania: A.A.ul. …..

2.  Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: B.B. ul. ….

Opis stanu faktycznego

Dnia 17 listopada 2015 r., na podstawie sporządzonego oświadczenia, małżeństwo B.B. i A.A. pożyczyło na cele zdrowotne rodziny małżeństwu C.C. i D.D. kwotę 100 000 zł (słownie: sto tysięcy złotych), zamieszkałych w miejscowości X, gmina Y. Ww. kwota miała być zwrócona do dnia 31 marca 2016 r. Jako zabezpieczenie małżeństwo C.C. i D.D. zastawili ciągnik rolniczy.

W tym samym dniu wykonany został przelew kwoty 100 000 zł na konto małżeństwa C.C. i D.D. w Powiatowym Banku Spółdzielczym nr ….

Dłużnicy nie wywiązali się ze zobowiązania spłaty w całości ww. kwoty, wobec czego złożony został pozew do Sądu Okręgowego w ….

Dnia 16 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy w …. I Wydział Cywilny, w postępowaniu upominawczym, nakazał pozwanym C.C. i D.D., aby zapłacili solidarnie na rzecz powodów B.B. i A.A. niespłaconą kwotę 87 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi.

Egzekucję ustalonych kwot przez Sąd rozpoczęła Kancelaria Komornicza Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w …., …., …., …..

W 2021 r., w wyniku choroby, zmarł D.D., w związku z czym przeprowadzona została sprawa spadkowa, która doprowadziła do przejęcia majątku po D.D. przez jego żonę C.C.

Ostatecznie, egzekucja komornicza spowodowała wydanie Postanowienia, w wyniku czego, w dniu 15 kwietnia 2024 r. Komornik dokonał przelewu kwoty 127 361,08 zł na rachunek bankowy B.B. i A.A.

Na kwotę 127 361,08 zł składają się:

Na kwotę odsetek składają się:

Pytani

Czy otrzymane od Komornika odsetki za opóźnienie w kwocie 40 812,27 zł, zasądzone wyrokiem Sądu, są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zainteresowani uważają, że art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wolnym od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kwota otrzymanych odsetek za opóźnienie zasądzonych wyrokiem Sądu, jest w całości zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, kwota odsetek w wysokości 40 812,27 zł nie podlega opodatkowaniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

Ogólne określenie „przychodów” zawiera art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 9 tego artykułu, do źródeł przychodów zalicza się inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W tym miejscu należy wskazać, że pożyczka, o której mowa w opisie stanu faktycznego, została uregulowana w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061). Zgodnie z tym przepisem :

Na gruncie ustawy Kodeks cywilny umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Niemniej jednak umowa ta może mieć charakter odpłatny. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu, przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości, zezwolenia na korzystanie z rzeczy, udziału w zysku osiągniętym przez pożyczkobiorcę itd.

Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zatem samo udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkodawcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy.

Podkreślić więc należy, że udzielenie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie pożyczki są obojętne podatkowo. Przychód po stronie pożyczkodawcy pojawia się dopiero w przypadku, kiedy dochodzi do wypłaty odsetek od pożyczkobiorcy, o ile umowa pożyczki je przewiduje i zostały one faktycznie wypłacone pożyczkodawcy. Wtedy bowiem pożyczkodawca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe o charakterze definitywnym, a więc przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiący źródło przychodów z kapitałów pieniężnych.

W opisanym stanie faktycznym wskazali Państwo, że 17 listopada 2015 r., na podstawie sporządzonego oświadczenia, pożyczyli Państwo małżeństwu C.C. i D.D. kwotę 100 000 zł. Ww. kwota miała być zwrócona do dnia 31 marca 2016 r. Jako zabezpieczenie pożyczkobiorcy zastawili ciągnik rolniczy. Dłużnicy nie wywiązali się ze zobowiązania spłaty w całości ww. kwoty, wobec czego złożony został pozew do Sądu. 16 lipca 2018 r. Sąd w postępowaniu upominawczym, nakazał pozwanym (pożyczkobiorcom), aby zapłacili solidarnie na Państwa rzecz niespłaconą kwotę wraz z odsetkami ustawowymi. Egzekucję ustalonych kwot przez Sąd rozpoczęła Kancelaria Komornicza. W 2021 r., w wyniku choroby, zmarł jeden z pożyczkobiorców, w związku z czym przeprowadzona została sprawa spadkowa, która doprowadziła do przejęcia majątku po zmarłym przez jego żonę. Na skutek egzekucji komorniczej zostało wydane Postanowienie, w wyniku czego 15 kwietnia 2024 r. Komornik dokonał przelewu kwoty 127 361,08 zł na Państwa rachunek bankowy.

W złożonym wniosku, Państwa wątpliwości dotyczą kwestii opodatkowania zasądzonych wyrokiem odsetek ustawowych za opóźnienie.

Wskazać należy, że różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże świadczeń stanowią – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Wyjaśnić zatem należy, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061):

Jednakże, nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono art. 21 ust. 1 pkt 95b, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 95b ww. ustawy:

Jak wynika z brzmienia tego przepisu zwolnienie to obejmuje tylko takie odsetki, które spełniają równocześnie dwa warunki:

1)są naliczane z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

2)świadczenia, od których są naliczane nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

W sytuacji gdy następuje zwrot pożyczki (należności głównej), która jest neutralna na gruncie podatku dochodowego, to należy uznać, że zwrot pożyczki (należności głównej) nie stanowi przychodu.

W przypadku zwrotu pożyczki Zainteresowani otrzymali bowiem z powrotem swój kapitał, tj. zwrot pożyczonych kwot należności głównej. Nie ma zatem podstaw, aby zwrócone kwoty pożyczki (należności głównej) uznać za dochód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatku dochodowego taki zwrot jest neutralny podatkowo.

Skoro zatem, zwrot pożyczki (należności głównej) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to wypłacone od tego odsetki ustawowe za opóźnienie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, zasądzone wyrokiem sądu odsetki ustawowe za opóźnienie będą zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ww. ustawy.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, w odniesieniu do kwestii odsetek za opóźnienie, która była przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie, natomiast nie dotyczy innych kwestii podanych w opisie, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Wyjaśnić również należy, że Organ wydając interpretacje w trybie ww. przepisu, nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.