Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

2 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 10 marca 2025 r. (wpływ 11 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.A.;

2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.A.

Opis stanu faktycznego

W dniu (...) 2006 r. A.A. oraz B.A. (dalej łącznie nazywani „Kredytobiorcami”) zawarli z (...) , którego następcą prawnym jest (...) (dalej nazywany „Bankiem”) Umowę kredytu hipotecznego, który był indeksowany do waluty franka szwajcarskiego (CHF).

Na mocy przedmiotowej umowy Bank udzielił Kredytobiorcom kwoty (...) zł, który to kredyt został przeznaczony na wykończenie nieruchomości mieszkalnej, która stanowiła przedmiot hipoteki.

W dniu (...) 2008 r. został zawarty Aneks do umowy kredytu, na podstawie którego kwota kredytu została zwiększona o (...) zł. W treści umowy kredytu zostało wskazane, iż tylko część kwoty została przeznaczona na remont nieruchomości, natomiast pozostała część została udzielona na cele konsumpcyjne i spłatę innych zobowiązań kredytowych. W rzeczywistości kredyt został wykorzystany przez Kredytobiorców na spłatę innych zobowiązań kredytowych, a w pozostałej części na remont nieruchomości.

W związku z powzięciem wiedzy, że umowa kredytu zawiera klauzule abuzywne, Kredytobiorcy w dniu (...) 2023 r. wytoczyli powództwo przeciwko Bankowi, domagając się unieważnienia umowy kredytu oraz zasądzenia na ich rzecz całości kwot uiszczonych przez nich na rzecz Banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

W trakcie postępowania sądowego doszło pomiędzy stronami do rozpoczęcia rozmów ugodowych w wyniku których doszło do zawarcia ugody pozasądowej. Na podstawie zawartej ugody Bank umorzył Kredytobiorcom pozostałą kwotę kredytu, która na dzień sporządzenia ugody wynosiła (...) CHF (co w przeliczeniu po średnim kursie NBP wynosiło kwotę (...) zł) oraz wypłacił na rzecz Kredytobiorców kwotę (...) zł.

W wyniku zawartej ugody pozasądowej Kredytobiorcy cofnęli powództwo, które zostało umorzone.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona wyżej inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

W dniu zawierania umowy kredytu Kredytobiorcy byli małżeństwem, umowa została zawarta z Kredytobiorcami jako konsumentami.

Kredytobiorcy nie korzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, w szczególności o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W małżeństwie Kredytobiorców obowiązuje ustrój majątkowy małżeński.

Kredyt został zawarty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, bowiem został przeznaczony na remont mieszkania.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, co następuje.

Ugoda została już przez Państwa zawarta w dniu (...) czerwca 2024 r. Według zapisów ugody datą dokonania umorzenia jest dzień zawarcia ugody, a zatem jako datę dokonania umorzenia należy wskazać również (...) czerwca 2024 r.

Zgodnie z umową kredytową byliście Państwo zobowiązani solidarnie (a więc do pełnej wysokości) do spłaty ww. kredytu.

Umorzenie części zobowiązań z tytułu udzielonego kredytu przez bank dotyczyło wszystkich współkredytobiorców, tj. A.A. i B.A.

Według treści ugody, na dzień jej sporządzenia, Państwa zadłużenie wobec banku (które uległo umorzeniu wskutek jej zawarcia) wyrażone było w CHF i wynosiło łącznie (...) CHF. Na tę kwotę składało się:

a)kapitał kredytu pozostający do spłaty: (...) CHF;

b)odsetki umowne od kapitału kredytu: (...) CHF;

c)pozostałe odsetki, opłaty i koszty: (...) CHF.

W ugodzie zostało również wskazane, iż wartość umorzonej kwoty w PLN, po przeliczeniu według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego ogłoszonego w dniu roboczym bezpośrednio poprzedzającym datę sporządzenia ugody, wynosi łącznie – (...) PLN.

Kredyt został udzielony przez (…), którego poprzednikiem prawnym był (…). Działalność tego podmiotu podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i jest on uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na Państwa nieruchomości, znajdującej się w (...). Była to ta sama nieruchomość na remont której ten kredyt został przez Państwa zaciągnięty.

Nieruchomość ta jest położona w Polsce, a dokładnie w (...).

Stwierdzenie „innych zobowiązań kredytowych” dotyczyło dokładnie trzech kredytów gotówkowych (jeden zawarty w (...) oraz dwa zawarte w (...)) oraz pięciu kart kredytowych (dwóch z (...), jednej z (...), jednej z (...) i dwóch z (...)). Co do umów kredytowych niestety nie posiadacie Państwo już tych dokumentów, a zatem nie możecie odpowiedzieć jakie cele zostały wskazane w umowie, jednak kredyty te były zaciągane na remont nieruchomości znajdującej się w (...), a więc tej samej której remont był głównym celem umowy kredytowej zawartej w CHF, która zakończyła się zawarciem ugody. Nie były to kredyty zabezpieczone hipoteką, jednak zostały udzielone przez banki, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i są one uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów. Początkowo myśleliście Państwo bowiem, iż uda się wykonać remont mieszkania unikając zawarcia kredytu hipotecznego. Zawarliście zatem w tym celu kilka mniejszych kredytów gotówkowych. Po rozpoczęciu remontu i oszacowaniu kosztów okazało się jednak, że będziecie Państwo potrzebować do ukończenia remontu większej kwoty i skierowaliście się do (...), który zaproponował Państwu kredyt na interesującą Państwa kwotę, który był indeksowany kursem CHF i zabezpieczony hipoteką na Państwa nieruchomości.

Bank poinformował Państwa również, iż przy okazji może dokonać konsolidacji wcześniejszych umów kredytu, a także wskazał, iż w celu zaciągnięcia tego zobowiązania konieczna będzie spłata posiadanych przez Państwa kart kredytowych, które również zostały objęte konsolidacją. Nie pamiętacie Państwo na jakie dokładnie kwoty opiewały te wcześniejsze umowy kredytowe, jednak w całości były one przeznaczane na remont nieruchomości. Karty kredytowe zostały spłacone i zamknięte zgodnie z wolą banku, jednak ich zadłużenie nie opiewało na duże kwoty i ich spłata objęła niewielką część kwoty kredytu udzielonego Państwu w CHF. Były one używane do zakupu materiałów budowlanych koniecznych do remontu Państwa nieruchomości, niestety nie pamiętacie Państwo dokładnych kwot ich zadłużeń.

Oprócz umorzenia kwot wskazanych w pkt 4 niniejszego pisma, wskutek zawartej ugody otrzymaliście Państwo z banku kwotę (...) zł. Jest to częściowy zwrot kwoty przekazanej przez Państwa na rzecz banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

Do dnia zawarcia ugody uiściliście Państwo na rzecz banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych łączną kwotę (...) zł, natomiast kwota wypłaconego Państwu przez bank kapitału wynosiła kwotę (...) zł. Nadpłata ponad wypłacony kapitał kredytu wynosiła zatem (...) zł. Wskutek zawartej ugody bank zwrócił Państwu jedynie kwotę (...) zł. Zwrócona Państwu kwota nie stanowi zatem przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty rat kredytu hipotecznego.

Pytanie

1)  Czy w związku z zawarciem potencjalnej ugody z Bankiem, w ramach której Bank m. in. umorzy pozostałą na dzień zawarcia ugody do spłaty kwotę wynikającą z kredytu w wysokości ok. (...) CHF, umorzona kwota (przychód) będzie objęta zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe?

2)  Czy w związku z zawarciem ugody z Bankiem, w ramach której Bank (oprócz umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego) zwrócił Kredytobiorcom część kwoty uiszczonej przez nich wcześniej na poczet spornej umowy w wysokości (...) zł, otrzymana przez Kredytobiorców kwota będzie stanowić przychód i czy w związku z tym po stronie Kredytobiorców powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

3)  Jeśli otrzymana na podstawie ugody z Bankiem kwota zwrotu uiszczonych przez Kredytobiorców wcześniej na poczet umowy środków pieniężnych może zostać uznana za przychód to, czy stanowi otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania oraz czy zaistniała sytuacja będzie skutkować zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Państwa zdaniem, umorzenie w ramach ugody z Bankiem pozostałej do spłaty na dzień zawarcia ugody wierzytelności wynikającej z umowy kredytu nie będzie rodziło dla Kredytobiorców obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem spełnione zostały wszystkie przesłanki do zaniechania poboru podatku określone w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe.

Bez znaczenia pozostaje także fakt, iż w treści umowy kredytu zostało wskazane, że część kredytowanej kwoty zostało przekazane na cele konsumpcyjne oraz spłatę innych zobowiązań. W rzeczywistości bowiem cała wypłacona kwota została uiszczona na refinansowanie innych zobowiązań kredytowych, które były związane z nieruchomością stanowiącą przedmiot hipoteki oraz na remont tej nieruchomości. Całość kredytowanej kwoty została zatem w rzeczywistości wykorzystana na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

W dodatku należy zaznaczyć, iż umorzenie pozostałego salda kredytu wynika z faktu, że Kredytobiorcy złożyli do Sądu pozew o unieważnienie umowy kredytu wskutek występowania w niej klauzul abuzywnych, co doprowadziło do przeprowadzenia pomiędzy stronami negocjacji ugodowych zakończonych zawarciem ugody pozasądowej.

Nie sposób zatem uznać, iż kwota umorzenia stanowi dochód Kredytobiorców, albowiem umowa kredytu była wadliwa, a ugoda została zawarta przez Kredytobiorców jedynie w celu przyspieszenia postępowania zmierzającego do uwolnienia się od zawartej z Bankiem nieuczciwej umowy kredytu.

Ad. 2.

Państwa zdaniem, wypłacona w ramach ugody z Bankiem kwota w wysokości (...) zł tytułem rozliczenia roszczeń wynikających ze spornej umowy kredytu nie stanowi przychodu, albowiem w istocie stanowi zwrot części świadczeń wpłaconych przez Kredytobiorców z własnych środków pieniężnych na poczet rat wynikających z harmonogramu spłat umowy kredytu.

Są to zatem środki Kredytobiorców wpłacone uprzednio na poczet spornej umowy kredytu, a ich zwrot nie powoduje powstania po stronie Kredytobiorców przysporzenia majątkowego, czy wzrostu majątku. Pieniądze te nie są zatem przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ich uzyskanie nie powinno skutkować po stronie Kredytobiorców powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowisko zostało zajęte przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 20 stycznia 2023 r, sygn. 0115-KDIT2.4011.744.2022.1.AK.

Ad. 3.

Państwa zdaniem, w razie przyjęcia, że otrzymana przez Państwa na podstawie ugody sądowej kwota stanowi przychód, to przychód ten należy uznać za otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania, co w konsekwencji winno doprowadzić do zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W istocie zawarta w ramach ugody wypłata na Państwa rzecz kwoty (...) zł stanowi bowiem część nadpłaty będącej efektem stosowania przez Bank w umowie niedozwolonych postanowień umownych (klauzul abuzywnych) odnoszących się do przeliczania kursów walut na podstawie tabel kursowych.

Podobny (aczkolwiek nie tożsamy) stan faktyczny był już przedmiotem interpretacji podatkowej w sprawie 0113-KDIPT2-2.4011.136.2023.1.DA wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której uznano, że wypłacona przez Bank na podstawie ugody kwota (...) zł tytułem zwrotu części nadpłaconej kwoty kredytu będącej efektem przewalutowania kredytu jest neutralna podatkowo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez Państwa, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizowanej sprawy wynika, że w 2006 r. bank udzielił Państwu kredytu hipotecznego w walucie CHF. W treści umowy kredytu zostało wskazane, że tylko część kwoty została przeznaczona na remont nieruchomości, natomiast pozostała część została udzielona na cele konsumpcyjne i spłatę innych zobowiązań kredytowych.

Inne zobowiązania kredytowe dotyczyły trzech kredytów gotówkowych oraz pięciu kart kredytowych. Co do umów kredytowych niestety nie posiadacie Państwo już tych dokumentów, a zatem nie możecie odpowiedzieć jakie cele zostały wskazane w umowie, jednak kredyty te były zaciągane na remont nieruchomości, której remont był głównym celem umowy kredytowej zawartej w CHF, która zakończyła się zawarciem ugody. Nie były to kredyty zabezpieczone hipoteką. Nie pamiętacie Państwo na jakie dokładnie kwoty opiewały te wcześniejsze umowy kredytowe, jednak w całości były one przeznaczane na remont nieruchomości. Karty kredytowe zostały spłacone i zamknięte zgodnie z wolą banku, jednak ich zadłużenie nie opiewało na duże kwoty i ich spłata objęła niewielką część kwoty kredytu udzielonego Państwu w CHF. Były one używane do zakupu materiałów budowlanych koniecznych do remontu naszej nieruchomości, niestety nie pamiętacie Państwo dokładnych kwot ich zadłużeń.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez bank części kwoty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Państwa w 2006 r., stanowić będzie dla Państwa przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, do uzyskanego przez Państwa przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego do kwoty umorzonej wierzytelności w części, w jakiej kwota kredytu zaciągnięta na remont nieruchomości pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będziecie Państwo bowiem spełniać wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do tej części umorzonego kredyt.

W tym zakresie uznałem Państwa stanowisko za prawidłowe.

Zaniechanie to nie będzie jednak miało zastosowania do tej części umorzonego długu, w zakresie którego kwota uzyskana w ramach kredytu zaciągniętego w 2006 r., została udzielona na cele konsumpcyjne oraz na spłatę wcześniejszych zobowiązań, tj. kredytów gotówkowych i kart kredytowych.

W przywołanym wcześniej rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, w § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia zaznaczono, że przez kredyt mieszkaniowy należy rozumieć kredyt, który został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie.

Przepis § 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, stanowi, że w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Przepis art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odnosi się natomiast do kredytów konsumpcyjnych oraz do kredytów hipotecznych zaciągniętych na dowolny cel.

Zauważyć bowiem należy, że zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego albo konsolidacyjnego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast skoro kredyt hipoteczny w części został udzielony – zgodnie z zapisem umowy kredytowej – na cel konsumpcyjny oraz na spłatę zobowiązań finansowych (kredytów gotówkowych niezabezpieczonych hipotecznie oraz kart kredytowych) – mimo że środki te zostały przeznaczone na spłatę tych zobowiązań oraz na remont nieruchomości wskazanej we wniosku – w tej części ww. kredyt nie jest kredytem mieszkaniowym w rozumieniu wskazanego rozporządzenia oraz nie dotyczy refinansowania kredytów mieszkaniowych, a tym samym wyklucza możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Zatem zaniechanie poboru podatku nie będzie dotyczyło kwoty umorzonej wierzytelności, w części w jakiej kwota kredytu zaciągnięta na cel konsumpcyjny oraz na spłatę wcześniejszych zobowiązań (kredytów gotówkowych niezabezpieczonych hipotecznie oraz kart kredytowych) pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego. Zatem od tej części umorzonej kwoty, w jakiej zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami stanowi ona dla Państwa przychód, winni Państwo zapłacić podatek dochodowy.

W tym zakresie Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych zwrotu ustalonej w ugodzie dodatkowej kwoty wyjaśniam, że z definicji przychodu zawartej w art. 11 ust. 1, wywieść można, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych – co już wcześniej zauważono – można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że w ramach ugody bank dodatkowo wypłacił na Państwa rzecz kwotę (...) zł. Jest to częściowy zwrot kwoty przekazanej przez Państwa na rzecz banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Do dnia zawarcia ugody uiściliście Państwo na rzecz banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych łączną kwotę (...) zł, natomiast kwota wypłaconego Państwu przez bank kapitału wynosiła kwotę (...) zł. Nadpłata ponad wypłacony kapitał kredytu wynosiła zatem (...) zł. Zwrócona Państwu kwota nie stanowi zatem przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty rat kredytu hipotecznego.

Zatem w analizowanej sprawie po Państwa stronie nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzymaliście Państwo zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazaliście na rzecz banku w ramach spłaty części rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. A zatem otrzymaliście Państwo środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Państwa własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowodowała więc faktycznego przyrostu w Państwa majątku. Wypłata ta będzie dla Państwa neutralna podatkowo.

W konsekwencji, zwrot przez bank kwoty (...) zł nie będzie stanowił dla Państwa przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie macie Państwo obowiązku zapłaty podatku od zwróconej przez bank kwoty.

W tym zakresie uznałem Państwa stanowisko za prawidłowe.

Z uwagi na powyższe, odpowiedź na pytanie nr 3 w tym przypadku jest niecelowa.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.