Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

17 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem złożonym 10 marca 2025 r.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.  Zainteresowany będący stroną postępowania: (…)

2.  Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: (…)

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, polskim rezydentem podatkowym.

Identyczny status w momencie zawierania umowy kredytowej posiadała Jego żona (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania), obecnie jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą (od 2011 r.) pod nr NIP (…). Niemniej opisana niżej umowa kredytowa, spłata kredytu, jak i zawarcie planowanej ugody pozasądowej nastąpiło, bądź nastąpi, poza prowadzoną działalnością gospodarczą, a więc w charakterze tzw. konsumenta.

Ww. Małżonkowie (Zainteresowani) 16 października 2007 r. zawarli umowę kredytu mieszkaniowego z (…) (dalej: „Bank") na finansowanie własnego celu mieszkaniowego, zaciągając w ten sposób kredyt hipoteczny powiązany z frankiem szwajcarskim (CHF), tzw. kredyt denominowany do waluty obcej. Kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem umowy i wynosiła w przeliczeniu na walutę polską 254 044,21 zł.

Pomiędzy stronami umowy kredytowej powstał spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej umowy, który zawisł w sprawie sądowej o ustalenie i zapłatę toczącej się przed Sądem Okręgowym w (…), z powództwa kredytobiorców, z uwagi na niedozwolone zapisy umowne. Wyrok wydany przez Sąd I instancji, korzystny dla Zainteresowanych, pozostaje nieprawomocny wskutek apelacji wniesionej przez Bank. Sprawa jest w toku. Pomimo pozwania Banku, Zainteresowani 16 października 2023 r. dokonali całkowitej spłaty kredytu, uiszczając zgodnie z harmonogramem ostatnią ratę. Łączna suma wpłat Zainteresowanych na spłatę kredytu wyniosła 473 981,48 zł.

Obecnie, w związku z ww. sporem sądowym, Bank zaproponował zawarcie ugody. Zgodnie z propozycją ugodową, Bank zamierza zobowiązać się do zwrotu na rzecz kredytobiorców kwoty: 130 596,99 zł, w tym: kapitał 120 113,29 zł, odsetki 10 483,70 zł, w terminie 21 dni od dnia zawarcia ugody. Przy czym w przypadku braku spłaty tej kwoty w tym terminie, zostaną naliczone odsetki za opóźnienie w wysokości maksymalnych od następnego dnia po bezskutecznym upływie terminu. W propozycji ugodowej Bank zaproponował również wypłatę w terminie 21 dni od zawarcia ugody dodatkowej kwoty 89 340,28 zł, przy czym kwota ta, zdaniem Banku, stanowi przychód kredytobiorców, w związku z czym Bank wystawi PIT-11 (Informację o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy).

Dokonując podsumowania: wypłacony Małżonkom (Zainteresowanym) kredyt to kwota 254 044,21 zł, a suma dokonanych przez Nich wpłat tytułem spłaty kredytu to kwota 473 981,48 zł.

Bank zamierza na mocy ugody zwrócić Kredytobiorcom łącznie kwotę 219 937,27 zł (tj. różnicę w powyższych kwotach), z czego kwota 130 596,99 zł stanowić ma nadpłacony kredyt i odsetki, natomiast kwota 89 340,28 zł, według Banku, jest tzw. kwotą dodatkową podlegającą opodatkowaniu. Kwota 89 340,28 zł stanowić będzie zwrot wcześniej wpłaconych środków pieniężnych z tytułu spłaty zaciągniętego kredytu. W ocenie Banku kwota ta stanowi przychód i nie jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Planowany termin zawarcia ugody to 2025 r.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Ugoda zostanie zawarta jako ugoda pozasądowa, na zasadzie art. 917 Kodeksu cywilnego. Ugoda będzie umową, w wyniku której strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego. Zawarcie ugody nie będzie stanowić odnowienia w rozumieniu art. 506 Kodeksu cywilnego.

Wysokość „dodatkowej kwoty” zostanie ustalona w oparciu o sposób rozliczenia umowy kredytu wskazany w ugodzie. Ugoda zostanie zawarta w celu polubownego zakończenia sporu - poprzez przyjęte w ugodzie rozwiązania, w tym zmianę umowy kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia zostało przyjęte, iż kredyt udzielony na podstawie umowy został rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy, tj. 16 października 2007 r., stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach określonych w ugodzie. Tym samym, strony dokonają rozliczenia w oparciu o założenie zmiany waluty zadłużenia określonej w umowie na walutę polską. Podstawę wyliczenia przez Bank nadpłaty kredytu w złotych na dzień 16 października 2023 r. stanowiło zestawienie przedłożone Kredytobiorcom w związku z zawieraniem ugody. W treści ugody umieszczono zapis, że w celu: „zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności Umowy, uwzględniając przyjęty przez Strony w niniejszej Ugodzie sposób rozliczenia (...)” Bank zobowiązuje się do zwrotu na rzecz Kredytobiorcy kwoty 130 596,99 zł (...). W ugodzie Bank zawarł również informację, że w związku z wypłatą kwoty 89 340,28 zł powstaje po stronie Kredytobiorców przychód, a na Banku ciąży wykonanie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie PIT-11).

W konsekwencji zawarcia ugody, Bank zwróci Zainteresowanemu i Zainteresowanej łączną kwotę 219 937,27 zł. Będą to środki pieniężne, które wcześniej na mocy umowy przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty udzielonego kredytu.

Na pytanie Organu o treści: „czy dodatkowa kwota, którą Bank zobowiązał się Państwu wypłacić będzie stanowić zwrot uiszczonych przez Państwa kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku, zawartych w ratach kredytu?” Zainteresowany wskazuje, że dodatkowa kwota, którą Bank zobowiązał się wypłacić Zainteresowanym będzie stanowić zwrot uiszczonych przez Nich kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz Banku, zawartych w ratach kredytu.

Na pytanie Organu o treści: „czy kwota, która zostanie na Państwa rzecz wypłacona będzie stanowić przysporzenie ponad kwoty uiszczane przez Państwa tytułem spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. czy też będzie mieścić się w kwocie wpłacanej przez Państwa do banku tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku?”, Zainteresowany wskazał, że kwota, która zostanie wypłacona na rzecz Zainteresowanych, nie będzie stanowić przysporzenia ponad kwoty uiszczane przez Nich tytułem spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. Kwota ta będzie mieścić się w kwocie wpłacanej przez Zainteresowanych do Banku tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku.

Dodatkowa kwota wypłacona Zainteresowanym nie jest wynagrodzeniem za odstąpienie przez Nich od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej.

Ustawowa wspólność małżeńska pomiędzy Zainteresowanymi istnieje od 27 lipca 1985 r. (powstała z chwilą zawarcia związku małżeńskiego).

Pytanie

Czy jako podatnicy Zainteresowani są zobowiązani zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty 89 340,28 zł, którą otrzymają od Banku w wyniku ugody?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Zainteresowani nie są zobowiązani zapłacić podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty 89 340,28 zł, którą otrzymają od Banku w wyniku ugody, gdyż kwota ta nie stanowi przychodu do opodatkowania.

Uczestnicy postępowania uzasadniają własne stanowisko w sposób tożsamy z zaprezentowanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ, wydanej w analogicznym stanie faktycznym.

Zgodnie z treścią 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powyższej regulacji prawnej wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega, co do zasady, każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu, jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze, czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też, gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów - uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 - inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Bank zaproponował małżonkom zawarcie ugody. Bank zamierza na mocy ugody zwrócić kredytobiorcom łącznie kwotę 219 937,27 zł, na którą składa się zwrot kwoty 130 596,99 zł (tytułem nadpłaty kapitału i odsetek) oraz dodatkowa wypłata w wysokości 89 340,28 zł. Kwota 89 340,28 zł stanowić będzie zwrot wcześniej wpłaconych środków pieniężnych z tytułu spłaty zaciągniętego kredytu.

Zgodnie z art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Jak wskazał Dyrektor KIS w przywołanym na wstępie rozstrzygnięciu, definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Mając powyższe na uwadze, odnosząc się do skutków podatkowych otrzymania przez Zainteresowanych dodatkowej kwoty na podstawie planowanej ugody z bankiem, jeszcze raz należy podkreślić, że zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym po stronie Zainteresowanych, w związku z otrzymaniem od Banku ww. kwoty dodatkowej nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. Na mocy zawartej ugody otrzymają Oni zwrot środków pieniężnych, które wcześniej przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty udzielonego kredytu hipotecznego. A zatem, Zainteresowani otrzymają środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z ich własnych środków.

Kwota dodatkowa otrzymana na podstawie ugody z Bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w majątku Zainteresowanych.

Reasumując, zwrot przez Bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego nie będzie stanowić dla Zainteresowanych przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, Zainteresowani nie będą mieli obowiązku zapłaty podatku od wypłaconej przez Bank ww. kwoty dodatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na mocy art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Skutki podatkowe zwrotu przez bank należności stanowiących zwrot uiszczonych przez Państwa kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku

Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

We wniosku wskazali Państwo, że dodatkowa kwota, którą Bank zobowiązał się Państwu wypłacić będzie stanowić zwrot uiszczonych przez Państwa kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz Banku, zawartych w ratach kredytu. Kwota, która zostanie Państwu wypłacona nie będzie stanowić przysporzenia ponad kwoty uiszczane przez Państwa tytułem spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. Kwota ta będzie mieścić się w kwocie wpłacanej przez Państwa do Banku tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku. W związku z tym, stwierdzam, że zwrot kwoty dodatkowej nie będzie stanowił dla Państwa przychodu. Czynność ta, nie spowoduje uzyskania przez Państwa przysporzenia majątkowego, wzrostu Państwa majątku. Otrzymana przez Państwa kwota będzie stanowiła zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacili Państwo wcześniej do banku.

Reasumując, pieniądze, które ma wypłacić Państwu bank (stanowiące tzw. kwotę dodatkową) nie będą Państwa przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Wyjaśnić również należy, że Organ wydając interpretacje w trybie ww. przepisu, nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu, zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.