Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 4 lutego 2025 r. (wpływ 6 lutego 2025 r.) oraz pismem z 20 lutego 2025 r. (wpływ 25 lutego 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zwrócił się Pan z prośbą o wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko i rozliczenie ulgi prorodzinnej za lata 2021, 2022, 2023 i 2024.

Jest Pan ojcem 11 letniej córki A.A. W dniu 31 marca 2021 roku Sąd Okręgowy w (…) (…) wydał wyrok o rozwód pomiędzy Panem a B.B., sygn. akt (…), zgodnie z którym wykonanie władzy rodzicielskiej nad jedyną córką A.A. powierzył obojgu rodzicom ustalając miejsce zamieszkania dziecka w każdorazowym miejscu zamieszkania matki.

Sąd również ustalił Pana osobiste kontakty z córką oraz wysokość alimentów. Po wydanym przez Sąd wyroku z byłą żoną zawarliście porozumienie rodzicielskie dotyczące wychowywania córki w sposób według Państwa zapewniający jej prawidłowy rozwój poprzez sprawowanie stałej i codziennej opieki przez pół roku kalendarzowego przez Pana, a drugie pół roku kalendarzowego przez byłą żonę.

Poprzez zawarte porozumienie, od dnia wydanego wyroku w dalszym ciągu w każdym roku kalendarzowym przez 6 miesięcy na co dzień samotnie zajmuje się Pan córką pod adresem zamieszkania, tj. (…) ul. (…).

Podczas tej samodzielnej opieki zajmuje się Pan sprawami związanymi z leczeniem córki, zawożeniem córki do szkoły, sprawami związanymi z jej edukacją, zakupem odzieży dziecka, artykułów do szkoły, prowadzeniem córki na zajęcia dodatkowe, zapewnieniem atrakcji, a także innymi niezbędnymi czynnościami potrzebnymi do jeszcze większego zacieśnienia więzi między Panem, a córką oraz jej prawidłowego rozwoju.

Przez cały okres, tj. pół roku kalendarzowego, w którym córka przebywa z Panem, sprawuje Pan nad małoletnią stałą opiekę bez wpływu i pomocy Pana byłej żony. Wszystkie czynności oraz obowiązki wobec Pana dziecka wykonuje pan celem uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego A.A. i sam troszczy się Pan o zaspokojenie bieżących potrzeb Pana córki.

W drugim półroczu takową władzę i samotną opiekę nad A.A. sprawuje Pana była małżonka B.B., która zamieszkuje pod adresem (…) ul. (…).

Jest Pan świadomie odpowiedzialny za zapewnienie bytu finansowego Pana córki i dlatego też w czasie kiedy córka przebywa z matką płaci Pan alimenty w wysokości 1000 zł oraz ponosi koszty za udział w zajęciach dodatkowych.

W związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym, zwraca się Pan z prośbą o uznanie Pana jako osoby samotnie wychowującej dziecko, która da Panu możliwość rozliczyć się z każdego roku kalendarzowego poczynając od roku 2021 do roku 2024 za każde pół roku samotnej opieki nad małoletnią córką A.A. i rozliczyć ulgę prorodzinną za powyższe lata.

Nadmienił Pan, że Pana była małżonka B.B. PESEL (…) w powyższych latach rozliczała się każdorazowo za pół roku kalendarzowego jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W związku z powyższym zwraca się Pan z prośbą o uznanie Pana jako osoby samotnie wychowującej dziecko na tle art. 6 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym co umożliwi Panu skorzystanie z ulgi prorodzinnej.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Orzeczenie Sądu Okręgowego w (…) o rozwód pomiędzy Pana osobą, a B.B. sygn. akt (…) uprawomocniło się w dniu 22 czerwca 2021 roku.

Po orzeczeniu rozwodu Pana stan cywilny nie uległ zmianie - jest Pan rozwodnikiem.

Nie jest Pan ojcem ani opiekunem prawnym innych dzieci.

W okresie będącym przedmiotem zapytania uzyskiwał Pan dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze stosunku pracy [służba w (…)].

Pana dochody uzyskane łącznie, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne, w 2021 roku przekroczyły 56 000 zł, w 2022 roku przekroczyły 56 000 zł, w 2023 roku przekroczyły 56 000 zł i w 2024 roku przekroczyły 56 000 zł.

Pana dochody uzyskane łącznie, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne, w 2021 roku nie przekroczyły 112 000 zł, w 2022 roku nie przekroczyły 112 000 zł, w 2023 roku nie przekroczyły 112 000 zł, w 2024 roku przekroczyły 112 000 zł.

Pana małoletnia córka A.A. nie posiada statusu osoby niepełnosprawnej.

W okresie podatkowym, tj. rok 2021, 2022, 2023 i 2024 w stosunku do Pana bądź w stosunku do Pana córki nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust 1 a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Pan i Pana małoletnia córka A.A. nie podlegacie opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 roku o podatku tonażowym i ustawy z dnia 06 lipca 2016 roku o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Po wydanym wyroku o rozwód dnia (…) 2021 roku przez Sąd Okręgowy w (…) z Pana byłą żoną B.B. zawarliście Państwo ustne porozumienie rodzicielskie. Powyższe porozumienie nie było spisywane u notariusza, nie ma żadnego dokumentu potwierdzającego ten fakt. Była to umowa ustna.

Zgodnie z zawartym ustnym porozumieniem o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej stosuje Pan wraz z matką małoletniej córki A.A. opiekę naprzemienną w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym.

Przez drugie półrocze roku kalendarzowego 2021, a następnie od roku kalendarzowego 2022, poprzez 2023 i 2024 rok do chwili obecnej przez pierwsze 6 miesięcy samotnie zajmuje się Pan córką pod adresem zamieszkania, tj. (…), ul. (…). Podczas tej samodzielnej opieki zajmuje się Pan sprawami związanymi z leczeniem córki, zawożeniem córki do szkoły, sprawami związanymi z jej edukacją, zakupem odzieży dziecka, artykułów do szkoły, prowadzeniem córki na zajęcia dodatkowe, zapewnieniem atrakcji, a także innymi niezbędnymi czynnościami potrzebnymi do jeszcze większego zacieśnienia więzi między Panem, a córką oraz jej prawidłowego rozwoju. Przez cały okres, tj. pół roku kalendarzowego, w którym córka przebywa z Panem, sprawuje Pan nad małoletnią stałą opiekę bez wpływu i pomocy Pana byłej żony. Wszystkie czynności oraz obowiązki wobec Pana dziecka wykonuje Pan celem uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego A.A. i sam troszczy się Pan o zaspokojenie bieżących potrzeb Pana córki.

W drugim półroczu takową władzę i samotną opiekę nad A.A. sprawuje Pana była małżonka B.B., która zamieszkuje pod adresem (…), ul. (…). Jest Pan świadomie odpowiedzialny za zapewnienie bytu finansowego Pana córki i dlatego też w czasie kiedy córka przebywa z matką płaci Pan alimenty w wysokości 1000 zł oraz ponosi Pan koszty za udział w zajęciach dodatkowych.

Świadczenie wychowawcze tzw. 500+/800+ na małoletnią córkę A.A. zostało ustalone zgodnie z art. 5 ust 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowaniu dzieci tylko matce dziecka, tj. B.B. zgodnie z zawartym między Państwem porozumieniem ustnym w związku z wyrokiem Sądu. Mając świadomość, że obydwoje zgodnie z wyrokiem Sądu macie Państwo powierzoną władzę rodzicielską, ale miejscem zamieszkania dziecka miało być miejsce zamieszkania matki - a z ustnym porozumieniem z byłą żoną ustaliliście Państwo, że będziecie naprzemiennie wykonywać opiekę nad córką, postanowił Pan, aby świadczenie wychowawcze było przyznane matce B.B., która zobowiązała się wpłacać powyższe kwoty na zapewnienie przyszłości Państwa córki. Powyższe ustalenia trwają do chwili obecnej.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w (…) sygn. akt (…), który został przesłany za pośrednictwem poczty jako załącznik do wniosku z dnia 2 stycznia 2025 roku. Zgodnie z przedmiotowym wyrokiem, obydwoje z B.B. macie Państwo powierzoną władzę rodzicielską, ale miejscem zamieszkania dziecka miało być miejsce zamieszkania matki. Opieka naprzemienna została wprowadzona po Państwa ustnym porozumieniu dla dobra małoletniej córki A.A. i trwa do chwili obecnej.

Pana była żona B.B. w latach 2021, 2022 i 2023 korzystała z ulgi prorodzinnej na małoletnią córkę A.A. zgodnie z Państwa zawartym porozumieniem ustnym i w każdym z przedmiotowych lat była żona korzystała z ulgi prorodzinnej za każde pół roku kalendarzowego, tj. 6 miesięcy lat 2021,2022 i 2023.

Ustalił Pan wraz z matką małoletniej A.A. proporcje dokonanych odliczeń ulgi prorodzinnej na dziecko za 2021, 2022, 2023 i również 2024 w postaci jednego półrocza, tj. 6 miesięcy każdego roku kalendarzowego. To porozumienie również zostało zawarte w formie ustnej trwa do chwili obecnej.

W związku z przedstawionymi faktami w roku 2021, 2022 i 2023 chciał Pan skorzystać zgodnie z zawartym porozumieniem ustnym z byłą małżonką z ulgi prorodzinnej, co też Pan uczynił, jednakże po złożeniu korekt rozliczeń finansowych (ulga prorodzinna za 6 miesięcy) został Pan wezwany do Urzędu Skarbowego w (…) celem wyjaśnienia podstaw złożonych korekt. Podczas powyższej wizyty uzyskał Pan informację, iż musi Pan uzyskać status osoby samotnie wychowującej dziecko aby skorzystać z ulgi prorodzinnej. Status osoby samotnie wychowującej dziecko może Pan wyłącznie otrzymać po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dlatego też przesłał Pan powyższy wniosek. W związku z powyższym po przedstawieniu przez Pana okoliczności wychowywania przez 6 miesięcy każdego roku kalendarzowego małoletniej córki zwraca się Pan z prośbą o ustalenie czy jest Pan osobą samotnie wychowującą dziecko zgodnie z art. 6 ustawy o podatku dochodowym.

Pytanie

Czy może Pan rozliczyć się w każdym roku kalendarzowym - wskazanym w piśmie z 4 lutego 2025 roku za okres 6 miesięcy - z podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko?

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że może się Pan rozliczyć w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko w każdym roku kalendarzowym wskazanym w przedmiotowym piśmie.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,

2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Według art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) który to przepis stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,

2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e ww. ustawy stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

W myśl art. 6 ust. 4f ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) - wynika, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Przepisy art. 6 ust. 4c-4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci),
• wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
• nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
• nie podlegania przez rodzica i dziecko (dzieci) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wskazuję jednak, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka - co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa - nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z treści wniosku wynika, że jest Pan ojcem 11 letniej córki. W dniu (…) 2021 roku Sąd wydał wyrok o rozwód, zgodnie z którym wykonanie władzy rodzicielskiej nad jedyną córką powierzył obojgu rodzicom ustalając miejsce zamieszkania dziecka w każdorazowym miejscu zamieszkania matki. Sąd również ustalił Pana osobiste kontakty z córką oraz wysokość alimentów. Po wydanym wyroku o rozwód zawarliście Państwo ustne porozumienie rodzicielskie. Powyższe porozumienie nie było spisywane u notariusza, nie ma żadnego dokumentu potwierdzającego ten fakt. Była to umowa ustna. Zgodnie z zawartym ustnym porozumieniem o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej stosuje Pan wraz z matką małoletniej córki opiekę naprzemienną w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym.

Przez drugie półrocze roku kalendarzowego 2021, a następnie od roku kalendarzowego 2022, poprzez 2023 i 2024 rok do chwili obecnej przez pierwsze 6 miesięcy samotnie zajmuje się Pan córką. Podczas tej samodzielnej opieki zajmuje się Pan sprawami związanymi z leczeniem córki, zawożeniem córki do szkoły, sprawami związanymi z jej edukacją, zakupem odzieży dziecka, artykułów do szkoły, prowadzeniem córki na zajęcia dodatkowe, zapewnieniem atrakcji, a także innymi niezbędnymi czynnościami potrzebnymi do jeszcze większego zacieśnienia więzi między Panem, a córką oraz jej prawidłowego rozwoju. Przez cały okres, tj. pół roku kalendarzowego, w którym córka przebywa z Panem, sprawuje Pan nad małoletnią stałą opiekę bez wpływu i pomocy Pana byłej żony. Wszystkie czynności oraz obowiązki wobec Pana dziecka wykonuje Pan celem uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego A.A. i sam troszczy się Pan o zaspokojenie bieżących potrzeb Pana córki.

Wskazał Pan także, że w drugim półroczu takową władzę i samotną opiekę nad córką sprawuje Pana była małżonka. Świadczenie wychowawcze tzw. 500+/800+ na małoletnią córkę zostało ustalone zgodnie z art. 5 ust 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowaniu dzieci tylko matce dziecka zgodnie z zawartym między Państwem porozumieniem ustnym w związku z wyrokiem Sądu.

Dla zastosowania rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko istotny jest m.in. warunek, że w trakcie roku podatkowego rzeczywiście samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowuje się dziecko, który wobec sytuacji przedstawionej we wniosku nie został spełniony. Preferencja ta uzależniona jest nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka. Jak już wskazano, wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu i systemu wartości oraz postaw emocjonalnych. Nie sposób uznać, że w przedstawionym przez Pana opisie sprawy - w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej i opieki przez obojga rodziców - zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka w swoim czasie, gdy dziecko u niej zamieszkuje i przebywa z nią, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z ojcem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców. Dlatego też, okoliczność, że dwie osoby wychowują to samo dziecko w systemie opieki naprzemiennej wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie.

Samodzielna opieka nad dzieckiem nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dzieckiem w ustalonym czasie, czyli samodzielnie i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w wychowaniu tego dziecka, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

Rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców może zachodzić taka sytuacja, że w którymś momencie dnia, tygodnia, miesiąca (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach, tygodniach, miesiącach), jeden z rodziców pozostaje sam na sam z dzieckiem. Jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców. Również fakt, że matka dziecka nie rozliczała się wspólnie z dzieckiem, nie oznacza, że taki sposób rozliczenia przysługuje Panu.

Zatem nie kwestionując zaangażowania Pana w proces wychowawczy córki nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dziecko. Wobec tego nie przysługuje Panu uprawnienie do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych w zeznaniu rocznym za rok 2021, 2022, 2023 i 2024.

Stanowisko Pana jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.