Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 14 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.  

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu śmierci wujka, tj. 17 kwietnia 2024 r. Wnioskodawca nabył udziały w 3 nieruchomościach  w wysokości 12/60, jako jeden z 16 spadkobierców.

Pierwsze zdarzenie

Spadkodawca wraz z żoną nabył spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego w lutym 2018 r.  do ich majątku wspólnego. Żona zmarła w marcu 2018 r. Spadkodawca nabył udział 3/4  w ww. prawie i siostrzeniec żony w udziale 1/4. W 2020 r. aktem notarialnym - umowa o podział majątku wspólnego, dział spadku oraz zniesienie współwłasności, spadkodawca nabył w całości spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego.

W grudniu 2024 r. wszystkie udziały w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkaniowego (całe mieszkanie) zostało sprzedane (wszyscy spadkobiercy sprzedali swoje udziały). W związku  z powyższym, że spadkodawca nabył mieszkanie wraz z żoną do majątku wspólnego w 2018 r. (spadkodawca był właścicielem 5 lat), nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Zdarzenie drugie

Spadkodawca wraz z żoną nabył do majątku wspólnego własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w dniu 29 maja 2003 r. Żona zmarła w marcu 2018 r. Spadkodawca nabył udział 3/4 w ww. prawie  i siostrzeniec żony w udziale 1/4. W 2020 r. aktem notarialnym - umowa o podział majątku wspólnego, dział spadku oraz zniesienie współwłasności, spadkodawca nabył w całości spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego.

W grudniu 2024 r. wszystkie udziały w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkaniowego (całe mieszkanie) zostało sprzedane (wszyscy spadkobiercy sprzedali swoje udziały). W związku  z powyższym, że spadkodawca nabył mieszkanie wraz z żoną do majątku wspólnego w 2003 r. (spadkodawca był właścicielem 5 lat), nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Zdarzenie trzecie

Spadkodawca wraz z żoną nabył do majątku wspólnego własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w dniu 16 sierpnia 1976 r. Żona zmarła w marcu 2018 r. Spadkodawca nabył udział 3/4 w ww. prawie i siostrzeniec żony w udziale 1/4. W 2020 r. aktem notarialnym - umowa o podział majątku wspólnego, dział spadku oraz zniesienie współwłasności, spadkodawca nabył w całości spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego.

W grudniu 2024 r. wszystkie udziały w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkaniowego (całe mieszkanie) zostało sprzedane (wszyscy spadkobiercy sprzedali swoje udziały). W związku  z powyższym, że spadkodawca nabył mieszkanie wraz z żoną do majątku wspólnego w 1976 r. (spadkodawca był właścicielem 5 lat), nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Pytanie

Czy sprzedaż udziału Wnioskodawcy w trzech nieruchomościach nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Jego udziału w trzech nieruchomościach nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nieruchomości zostały nabyte przez spadkodawcę w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, kolejno w 1976 r., 2003 r., 2018 r.  i w momencie sprzedaży w 2024 r. upłynął wymagany 5-letni okres.

Wnioskodawca nadmienia, że sprzedaż nieruchomości nie odbyła się z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Źródła przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) omawianej ustawy:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, kwota uzyskana  ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Nabycie nieruchomości w spadku

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z  2018  r. poz. 2159), do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5.

W myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: 

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który sprzedaje nieruchomość (udział w nieruchomości), ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości i ww. praw majątkowych ma istotne znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie w drodze spadku”. Należy zauważyć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych pod pojęciem „nabycie w drodze spadku”, użytym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć nabycie  w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Tym samym stwierdzam, że pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego, jak i nabycie nieruchomości w wyniku zwolnienia się  z obowiązku wypłaty zachowku przez przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby pominiętej w testamencie oraz nabycie nieruchomości na podstawie rozporządzenia testamentowego w drodze zapisu zwykłego i windykacyjnego.

Dodatkowo wyjaśniam, że we wszystkich wymienionych uprzednio przypadkach nieruchomości będące przedmiotem nabycia muszą stanowić część masy spadkowej.

Moment nabycia spadku przez spadkobiercę należy ocenić zgodnie z przepisami ustawy  z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W świetle art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z kolei, art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Stosownie do art. 925 powołanej ustawy Kodeks cywilny:

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Według treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Natomiast z art. 195 tego Kodeksu wynika, że:

W świetle art. 196 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Wskazać należy, że – jak wynika z opisu sprawy – w małżeństwie Pana wujka i jego żony istniała wspólność majątkowa małżeńska.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami

W związku z tym, że trzy lokale mieszkalne – będące przedmiotem spadku – stanowiły majątek wspólny małżonków (Pana wujka i jego żony) odnieść należy się także do przepisów ustawy  z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.),  w której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 powołanego Kodeksu:

Przedmiotami majątkowymi, w rozumieniu tego przepisu, są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.

Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów  w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem  rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością  (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową,  definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek  w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd  stwierdził, że:

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia  nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej  w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości  w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej  i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi  prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku –  w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi  w udziałach o określonej wielkości.

Skutki podatkowe sprzedaży udziałów w lokalach mieszkalnych nabytych w spadku

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków, nabycie spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych  do majątku objętego małżeńską wspólnością ustawową, oznacza nabycie przez każdego z małżonków tych praw w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Wskutek tego, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich, nie mógł ponownie nabyć udziału w tych prawach.

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku gdy przedmiotowe lokale mieszkalne należały do majątku wspólnego Pana wujka i jego żony, to w momencie śmierci żony wujka oraz wskutek przeprowadzenia działu spadku nie nastąpiło nabycie udziałów w ww. lokalach mieszkalnych przez Pana wujka.  W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości przez małżonka, jeżeli nieruchomość należała do ich majątku wspólnego.

W opisie stanu faktycznego wskazał Pan, że:

• 17 kwietnia 2024 r. nabył Pan udziały w 3 nieruchomościach w wysokości 12/60,  jako jeden z 16 spadkobierców;
• spadkodawcą był Pana wujek, który zmarł 17 kwietnia 2024 r;
• między spadkodawcą (Pana wujkiem a jego żoną) istniała wspólność majątkowa;
• spadkodawca wraz z żoną nabył do wspólności majątkowej małżeńskiej trzy spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych, tj.: w sierpniu 1976 r., w maju 2003 r.  oraz w lutym 2018 r.;
• żona Pana wujka zmarła w marcu 2018 r.;
• Pana wujek nabył po 3/4 udziału w każdym z w ww. lokali mieszkalnych, pozostała 1/4 udziału w tych lokalach mieszkalnych przypadła siostrzeńcowi żony Pana wujka;
• w 2020 r. aktem notarialnym – umowa o podział majątku wspólnego, dział spadku oraz zniesienie współwłasności, spadkodawca (Pana wujek) nabył w całości ww. trzy lokale mieszkalne;
• w grudniu 2024 r. wszystkie udziały w opisanych lokalach mieszkalnych zostały sprzedane (wszyscy spadkobiercy sprzedali swoje udziały).

Wobec tego, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 1976 r., 2003 r. oraz  od końca 2018 r., tj. od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokali mieszkalnych przez Pana wujka i jego żonę do majątku wspólnego małżonków. Mając na uwadze powyższe, pięcioletni okres, o którym mowa w powyżej cytowanych przepisach niewątpliwie minął.

Zatem, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż przez Pana w grudniu 2024 r. udziałów w trzech lokalach mieszkalnych nabytych w drodze spadku po Pana wujku nie stanowi dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku  z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych lokali mieszkalnych do majątku wspólnego małżonków, Pana wujka i jego żony.

W związku z tym, nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych  z tytułu sprzedaży ww. udziałów w trzech lokalach mieszkalnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła  w zakresie zaistniałego stanu faktycznego.

Końcowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są  w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) - niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. pozostałych spadkobiorców).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …., ul. ……., …... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.