Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 12 lutego 2025 r. (wpływ 13 lutego 2025 r.) oraz pismem z 18 lutego 2025 r. (wpływ 24 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu (...) 2008 r. XX wraz z XY zawarli umowę kredytu hipotecznego powiązaną z walutą CHF z (...) nr (...).

Zgodnie z zawartą umową kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za zaciągnięte zobowiązanie.

Kredyt, o którym mowa, został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Umowa została zabezpieczona hipoteką, ustanowioną na nieruchomości zlokalizowanej w (...) (miejsce zamieszkania kredytobiorców).

Celem umowy były: remont domu jednorodzinnego, spłata zobowiązań finansowych oraz finansowanie kosztów ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy.

Wcześniejsze zobowiązania finansowe, które refinansowała umowa z (...) były wydatkami zaciągniętymi na remont tej samej nieruchomości. Na mocy umowy kredytobiorcom wypłacono kwotę (...) zł (w umowie określona jako (...) CHF).

W związku z tym, że umowa zawiera niedozwolone zapisy umowne, kredytobiorcy złożyli pozew do Sądu Okręgowego (...) w (...), o unieważnienie umowy oraz o zapłatę na ich rzecz rat wpłacanych na poczet umowy.

Bank zaproponował zawarcie ugody na warunkach przewidujących przeliczenie kredytu od początku tak, jakby był kredytem złotówkowym oprocentowanym stopą procentową właściwą dla kredytów PLN (WIBOR + marża). Bank chce zwrócić na rzecz klientów kwotę dodatkową, która w ocenie Banku stanowi przychód i nie jest zwolniona od podatku.

W przeszłości kredytobiorcy nie korzystali z prawa do umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych przychodów (dochodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 poz. 592).

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani co następuje.

Celem umowy kredytu z dnia (...) 2008 r. był remont domu jednorodzinnego, wcześniejsze zobowiązania finansowe wynikały z uprzednio zawartych trzech umów kredytów konsumpcyjnych, których celem był również remont tego samego domu jednorodzinnego.

We wcześniejszych umowach kredytowych najprawdopodobniej wskazywano, że zostały zaciągnięte na cel konsumpcyjny, nie pamięta Pani jednak, czy faktycznie było doprecyzowane w umowach, że celem jest remont przedmiotowej nieruchomości.

Wszystkie uzyskane środki finansowe z kredytów były tylko i wyłącznie przeznaczone na cele mieszkaniowe konkretniej na remont domu jednorodzinnego. Bank, z którym zawarła Pani umowy kredytów jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Uprzednio zaciągnięte kredyty konsumpcyjne nie zostały zabezpieczone hipoteką, jedynie kredyt z dnia (...) 2008 r. został zabezpieczony hipoteką.

Umorzenie zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu hipotecznego przez bank będzie dotyczyć wszystkich współkredytobiorców i będzie skutkować wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług, w tym Pani.

Bank nie przesłał jeszcze przygotowanego projektu ugody, stąd nie jest Pani wiadome jak dokładnie Bank w ramach ugody scharakteryzuje wypłatę w wysokości (...) zł – wskazać jednak należy, iż niezależnie czy bank scharakteryzuje tę kwotę jako zwrot środków wpłaconych tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, czy zwrot nadpłaty ponad kwotę udostępnionego kapitału kredytu, czy nawet jako kwotę dodatkową, którą bank decyduje się wypłacić kredytobiorcy to i tak pozostaje to bez znaczenia w kontekście m. in. interpretacji indywidualnej w sprawie o sygnaturze 0112-KDIL2-1.4011.676.2024.2.TR z dnia 29 listopada 2024 r., w której wskazano, iż: „wypłata świadczenia z tytułu dodatkowej kwoty stanowi w rzeczywistości zwrot środków pieniężnych, które wcześniej, na mocy umowy finansowania hipotecznego walutowego, Klient przekazał na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo- odsetkowych od otrzymanego finansowania. Dodatkowa Kwota - bez względu na to, jak jest określana w przepisach wewnętrznych Banku, czy Ugodzie – jest w swej istocie zwrotem wpłat dokonanych przez Klienta, podobnie, jak takim zwrotem są świadczenia wynikające ze zmiany waluty zadłużenia. Potwierdzeniem tego jest to, że przyjęty w Banku sposób ustalania wysokości wypłacanej Klientowi Dodatkowej Kwoty nigdy nie doprowadzi do sytuacji, w której na skutek zawarcia Ugody, Klient uiściłby na rzecz Banku kwotę niższą aniżeli otrzymana od Banku kwota finansowania. Strony negocjując warunki Ugody określają akceptowalne przez nich warunki, co nie zmienia faktu, ze dopóki wypłacana kwota „mieści się w wartościach wpłat dokonanych uprzednio przez Klienta, w ujęciu ekonomicznym i faktycznym stanowi dla tego Klienta zwrot kwot zapłaconych w związku z daną umową finansowania hipoteczne walutowego, która jest zmieniana Ugodą”.

Aktualna suma wpłat dokonanych na rzecz banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego pomniejszona o kwotę otrzymaną z banku na podstawie ugody nie jest mniejsza niż kwota uzyskanego kapitału z tytułu umowy o kredyt mieszkaniowy.

W uzupełnieniu sprawy doprecyzowała Pani, że kredyt hipoteczny o numerze: (...) z dnia (...) 2008 r. waloryzowany kursem CHF został zaciągnięty w celu:

a)remontu domu jednorodzinnego;

b)spłaty zobowiązań finansowych;

c)sfinansowania kasztów ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy.

Pytania

Czy w świetle opisanego stanu faktycznego podatnicy są zobowiązani zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych:

-od umorzonej części kredytu, która dotyczyła wcześniejszych zobowiązań finansowych (na cele remontowe), a także części przeznaczonej na remont domu oraz opłat okołokredytowych (tj. finansowanie ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy)?

-od kwoty dodatkowej, którą klienci otrzymają od banku w wyniku ugody?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt. 131. uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udział w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem;

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie; (...)

c)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego (...)

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wskazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Kredyt hipoteczny nr (...) z dnia (...) 2008 r. waloryzowany kursem CHF został zaciągnięty w celu uzyskania dalszych środków na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. na remont domu jednorodzinnego (lokalu mieszkalnego) stanowiącego własność Pani i Pani męża.

Zważywszy, że nabyliście Państwo dom ze środków własnych w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, a środki z kredytu hipotecznego przeznaczyliście Państwo na refinansowanie kosztów remontu oraz opłat okołokredytowych to w Pani ocenie były to wydatki na cele mieszkaniowe, na jedną inwestycję mieszkaniową.

Co więcej, nie korzystaliście Państwo z mężem z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Stąd w Pani ocenie przychód z umorzenia kwoty salda i odsetek kredytu hipotecznego nr (...) z dnia (...) 2008 r. w części dot. refinansowania wcześniejszych zobowiązań finansowych w postaci kredytu na cele mieszkaniowe także podlega zaniechaniu poboru podatku.

Nadto, w Pani ocenie „kwota dodatkowa" w wysokości (...) zł zaproponowana przez bank nie stanowi przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy, albowiem kwoty stanowiące zwrot wypłaconego przez kredytobiorcę kapitału nie stanowią przychodu i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W Pani sytuacji otrzymana kwota nie przysporzy Pani dodatkowych korzyści, gdyż wpłaciła Pani z mężem do banku na poczet umowy kredytu hipotecznego kwotę dużo wyższą niż tą proponowaną w ramach umowy kredytu.

W ramach ugody otrzymacie Państwo bowiem środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Państwa własnych środków.

Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc żadnego faktycznego przyrostu w Państwa budżecie, a zatem wypłata kwoty z ugody będzie neutralna podatkowo.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazała Pani co następuje.

Odnosząc się do pierwszej kwestii jaką jest przeznaczenie kredytu na remont domu jednorodzinnego wskazać należy, iż zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione także na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, a dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Stąd w Pani ocenie organ podatkowy powinien zaniechać poboru podatku w tym zakresie.

Po drugie, w kontekście spłaty innych zobowiązań finansowych strona wskazała już, że te wynikały z uprzednio zawartych trzech umów kredytów konsumpcyjnych, których celem był remont tego samego domu jednorodzinnego. W kontekście powyższego, w Pani ocenie zasadnym jest przytoczenie treści § 1 ust. 4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zgodnie, z którym: „w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego”. Zatem w Pani ocenie kwoty z tego tytułu również podlegają zaniechaniu poboru podatku, gdyż były to wydatki na cele mieszkaniowe, dokładniej na jedną inwestycję mieszkaniową.

Końcowo wskazać należy, iż sfinansowanie kosztów ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy – jako cel kredytu, wskazany w umowie przez bank – było nierozłącznym elementem umowy i warunkiem koniecznym by kredytobiorcy mogli faktycznie zawrzeć sporną umowę kredytu. Jednakże, koszty te nigdy realnie nie zostały wypłacone kredytobiorcom, a zostały arbitralnie pobrane przez bank z kwoty udostępnionej Pani kwoty kredytu. W Pani ocenie kwota ta również nie powinna dawać podstaw do możliwości naliczenia podatku, gdyż cała kwota wypłaconego faktycznie kredytu została przeznaczona tylko na jeden cel mieszkaniowy – remont domu jednorodzinnego. Kwota z tytułu wypłaconego ubezpieczenia de facto stanowiła dodatkowy zysk dla banku, który to sprzedał niejako gotowy produkt konsumentowi – kredyt z dodatkowym ubezpieczeniem, kosztami obarczając kredytobiorcę. Wynika to także wprost z zaświadczenia banku (...) dotyczącego wpłaty przedmiotowego kredytu hipotecznego: „Środki z kredytu zostały wypłacone w następujących transzach:

·w dniu 29 października 2008 kwota w wysokości: (...) CHF. została pobrana tytułem ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy, całkowitej niezdolności do pracy i pobytu w szpitalu.

·w dniu 29 października 2008 kwota w wysokości: (...) CHF, co stanowiło równowartość (...) PLN (zastosowany kurs (...))”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez Panią, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizowanej sprawy wynika, że w 2008 r. bank udzielił Pani kredytu hipotecznego w walucie CHF. Celem umowy były: remont domu jednorodzinnego, spłata zobowiązań finansowych oraz finansowanie kosztów ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy. Wcześniejsze zobowiązania finansowe wynikały z uprzednio zawartych trzech umów kredytów konsumpcyjnych, których celem był również remont tego samego domu jednorodzinnego. We wcześniejszych umowach kredytowych najprawdopodobniej wskazywano, że zostały zaciągnięte na cel konsumpcyjny, nie pamięta Pani jednak, czy faktycznie było doprecyzowane w umowach, że celem jest remont przedmiotowej nieruchomości. Wszystkie uzyskane środki finansowe z kredytów były tylko i wyłącznie przeznaczone na cele mieszkaniowe konkretniej na remont domu jednorodzinnego. Uprzednio zaciągnięte kredyty konsumpcyjne nie zostały zabezpieczone hipoteką, jedynie kredyt z dnia (...) 2008 r. został zabezpieczony hipoteką.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez bank części kwoty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Panią w 2008 r., stanowić będzie dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, do uzyskanego przez Panią przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego do kwoty umorzonej wierzytelności w części, w jakiej kwota kredytu zaciągnięta na remont domu pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będzie Pani bowiem spełniać wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do tej części umorzonego kredyt.

W tym zakresie uznałem Pani stanowisko za prawidłowe.

Zaniechanie to nie będzie jednak miało zastosowania do tej części umorzonego długu, w zakresie którego kwota uzyskana w ramach kredytu zaciągniętego w 2008 r., została przeznaczona na spłatę wcześniejszych zobowiązań, tj. kredytów konsumpcyjnych.

W przywołanym wcześniej rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, w § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia zaznaczono, że przez kredyt mieszkaniowy należy rozumieć kredyt, który został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie.

Przepis § 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, stanowi, że w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Przepis art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odnosi się natomiast do kredytów konsumpcyjnych oraz do kredytów hipotecznych zaciągniętych na dowolny cel.

Zauważyć bowiem należy, że zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast skoro środki z kredytu hipotecznego w części zostały przeznaczone – zgodnie z zapisem umowy kredytowej – na spłatę zobowiązań finansowych (kredytów konsumpcyjnych niezabezpieczonych hipotecznie) – mimo że środki te zostały przeznaczone na remont domu wskazanego we wniosku – w tej części ww. kredyt nie dotyczy refinansowania kredytów mieszkaniowych, a tym samym wyklucza możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Zatem zaniechanie poboru podatku nie będzie dotyczyło kwoty umorzonej wierzytelności, która będzie odpowiadała części kredytu hipotecznego, w jakiej został on zaciągnięty na spłatę wcześniejszych zobowiązań (kredytów konsumpcyjnych). Zatem od tej części umorzonej kwoty, w jakiej zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami stanowi ona dla Pani przychód, winna Pani zapłacić podatek dochodowy.

W tym zakresie Pani stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wskazanych przez Panią opłat okołokredytowych, tj. finansowania ubezpieczenia ryzyka i utraty pracy należy mieć na uwadze, że z literalnego brzmienia cytowanego wcześniej § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia wynika, że kwotami umorzonych wierzytelności, które mogą korzystać z zaniechania są kwoty kapitału, odsetek, prowizji i opłat niezbędnych do zawarcia kredytu mieszkaniowego, zaś „koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń” nie mogą z tego zaniechania skorzystać.

W konsekwencji powyższego stwierdzam, że umorzenie przez bank kwoty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Panią w 2008 r. w części, w jakiej kwota kredytu zaciągnięta na opłaty okołokredytowe pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego, stanowić będzie dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Nie ma w tym zakresie zastosowania zaniechanie poboru podatku. Przychód z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W tym zakresie uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych zwrotu ustalonej w ugodzie dodatkowej kwoty wyjaśniam, że z definicji przychodu zawartej w art. 11 ust. 1, wywieść można, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych – co już wcześniej zauważono – można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

W opisie sprawy wskazała Pani, że w ramach ugody bank dodatkowo zaproponował zwrot na rzecz kredytobiorców kwoty dodatkowej. Wskazała Pani również, że suma wpłat dokonanych na rzecz banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego pomniejszona o kwotę otrzymaną z banku na podstawie ugody nie jest mniejsza niż kwota uzyskanego kapitału z tytułu umowy o kredyt mieszkaniowy.

Zatem w analizowanej sprawie po Pani stronie nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzyma Pani zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazała Pani na rzecz banku w ramach spłaty części rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. A zatem otrzyma Pani środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pani własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pani majątku. Wypłata ta będzie dla Pani neutralna podatkowo.

W konsekwencji, zwrot przez bank kwoty dodatkowej nie będzie stanowił dla Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie ma Pani obowiązku zapłaty podatku od zwróconej przez bank kwoty.

W tym zakresie uznałem Pani stanowisko za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.