Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie pytań nr 1 oraz nr 3-6, z wyłączeniem części kwestii wynikających z pytań nr 4 i nr 5 objętych rozstrzygnięciem nr 0112-KDIL2-2.4011.155.2025.1.IM, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 10 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 26 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych

Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Wnioskodawca ma wykształcenie wyższe w zakresie sztuk plastycznych (dyplom ASP).

Wnioskodawca jest twórcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca tworzy obrazy, kolaże, rzeźby oraz instalacje (dalej jako „Dzieła”). Stworzone przez Wnioskodawcę Dzieła spełniają przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych i są przedmiotem prawa autorskiego (dalej jako: „Dzieła”). Działalność twórcza Wnioskodawcy cechuje się indywidualnością, oryginalnością i niepowtarzalnością. Ze względu na te cechy tworzone Dzieła są nierozłącznie kojarzone z nazwiskiem Wnioskodawcy.

Dzieła Wnioskodawcy są wystawiane zarówno w galeriach polskich, jak i zagranicznych na całym świecie. Wnioskodawca posiada swoją stronę internetową, na której prezentuje bieżące projekty twórcze, jednak nie wykorzystuje jej do bezpośredniej sprzedaży Dzieł.

Wnioskodawca sprzedaje swoje prace w głównej mierze za pośrednictwem galerii sztuki, z którymi współpracuje lub za pośrednictwem domów aukcyjnych (zarówno stacjonarnych, jak i internetowych), czyli podmiotów, które zawodowo zajmują się sprzedażą dzieł sztuki.

Wnioskodawca, podejmując współpracę z galerią sztuki czy z domem akcyjnym, zawiera w takiej sytuacji umowy o współpracy, które regulują również zasady sprzedaży Dzieł. Zazwyczaj tego typu instytucje mają opracowane własne zasady współpracy i wzory umów, które są przedstawiane artystom. Umowy mogą być skonstruowane w ten sposób, że nie przewidują wynagrodzenia za Dzieła umieszczone w galerii sztuki. Jeżeli Dzieło Wnioskodawcy zostanie sprzedane na rzecz klienta końcowego, kupujący płaci cenę sprzedaży na rzecz danej galerii sztuki, z którą współpracuje Wnioskodawca. Wnioskodawca sprzedaje zatem Dzieło na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (np. galerii stacjonarnej/internetowej). Wynagrodzenie danej galerii sztuki lub (prowizja) potrącane jest co do zasady z ceny sprzedaży za Dzieło, która przelewana jest przez tę galerię na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

Drugi rodzaj umów, zawierany przez Wnioskodawcę, to umowy z domami aukcyjnymi. Na podstawie takiej umowy Wnioskodawca zobowiązuje się dostarczyć swoje obrazy do domu aukcyjnego prowadzącego działalność gospodarczą, który podejmuje działania w celu sprzedaży Dzieła i uzyskania za niego jak najwyższej ceny (aukcje mogą być prowadzone zarówno podczas spotkań rzeczywistych, jak i poprzez sieć internetową czy inny zdalny sposób). Jeżeli w wyniku sprzedaży aukcyjnej Dzieło Wnioskodawcy zostanie sprzedane na rzecz osoby, która zaoferowała najwyższą cenę (tj. nabywcy), wylicytowana kwota jest inkasowana przez dom aukcyjny, jednak za organizację sprzedaży Dzieła dla domu aukcyjnemu przewidziane jest wynagrodzenie określone w umowie w wysokości procentu (%) ceny sprzedaży Dzieła (prowizja/marża). Wynagrodzenie dla domu aukcyjnego pomniejsza kwotę, jaką dom aukcyjny przelewa na rachunek bankowy Wnioskodawcy tytułem zapłaty ceny za Dzieło (tj. wynagrodzenie domu aukcyjnego potrącane jest z ceny za Dzieło, która przekazywana jest do Wnioskodawcy). Należy również wskazać, że dom aukcyjny działający w roli komisanta jest (zazwyczaj) podatnikiem VAT z tytułu wykonywanej działalności gospodarczej i jako podatnik VAT dom aukcyjny „dolicza” podatek VAT należny do ceny sprzedaży Dzieła i dokonuje jego rozliczenia z urzędem skarbowym. Ponadto, dodatkowo dom aukcyjny może pobierać opłaty aukcyjne płatne przez nabywców Dzieł na rzecz domu aukcyjnego, które nie stanowią jednak ceny sprzedaży Dzieła sztuki.

Poza opisaną wyżej sprzedażą obrazów za pośrednictwem galerii sztuki i domów aukcyjnych, mogą zdarzać się również sytuacje, w których osoba zainteresowana zakupem Dzieła nawiązuje bezpośredni kontakt z Wnioskodawcą i Wnioskodawca sprzedaje obraz takiej osobie bez pośrednictwa galerii sztuki lub domu aukcyjnego.

Żadna z zawartych przez Wnioskodawcę umów (dotyczy to zarówno umów z galeriami sztuki i domami aukcyjnymi, jak i sprzedaży bezpośredniej) nie zawierała postanowienia o przeniesieniu na inną osobę/inny podmiot autorskich praw majątkowych do stworzonych przez Wnioskodawcę Dzieł. Przedmiotem sprzedaży jest zawsze konkretne Dzieło (czyli egzemplarz utworu w rozumieniu przepisów prawa autorskiego). Nie wszystkie stworzone przez Wnioskodawcę Dzieła trafiają do sprzedaży. Część Dzieł Wnioskodawca zatrzymuje dla siebie, część daruje rodzinie lub znajomym albo przekazuje na aukcje charytatywne.

Wśród galerii sztuki, z którymi współpracuje Wnioskodawca/domów aukcyjnych oferujących Dzieła Wnioskodawcy są także podmioty zagraniczne, w tym przykładowo, lecz niewyłącznie, podmioty z siedzibą w Niemczech, Włoszech i Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej.

Pytania

1.Czy w opisanym stanie faktycznym przychody uzyskiwane przez Wnioskodawcę ze sprzedaży Dzieł stanowią przychód z praw autorskich, o którym mowa w art. 18 ustawy o PIT?

2.Jeśli odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca, czy do tak uzyskanych przychodów Wnioskodawcy mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT?

3.Czy w przypadkach, w których sprzedaż Dzieła następuje za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę w Polsce, to na tej galerii lub domu aukcyjnym – jako płatniku – ciąży obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki/zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 41 ust. 1 oraz art. 42 ust. 1 ustawy o PIT oraz sporządzenia i przesłania Wnioskodawcy oraz urzędowi skarbowemu imiennej informacji o wysokości dochodu zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT?

4.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w przypadku, gdy Wnioskodawca sprzedaje Dzieło za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę poza Polską, to na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób fizycznych, a osiągnięte przez Wnioskodawcę przychody ze sprzedaży Dzieł (tj. przychody z praw majątkowych) pomniejszone o koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT Wnioskodawca powinien wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym składanym zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT?

5.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że jeżeli Wnioskodawca sprzedaje Dzieła bezpośrednio osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (tj. bez pośrednictwa galerii sztuki lub domu aukcyjnego lub innego podmiotu), to na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób fizycznych, a osiągnięte przez Wnioskodawcę przychody ze sprzedaży Dzieł (tj. przychody z praw majątkowych) pomniejszone o koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT Wnioskodawca powinien wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym składanym zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT?

6.Czy w opisanym stanie faktycznym przychodem Wnioskodawcy uzyskanym ze sprzedaży Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki/domu aukcyjnego jest kwota, którą galeria sztuki/dom aukcyjny przekazuje Wnioskodawcy po potrąceniu swojego wynagrodzenia (prowizji)?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – uzyskany przychód ze sprzedaży Dzieł stanowi przychód z praw autorskich, o którym mowa w art. 18 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – Wnioskodawca będzie uprawniony do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 3 – jeśli kupującym Dzieła będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą z siedzibą w Polsce (np. galeria, dom aukcyjny), to na tym podmiocie – jako na płatniku – będzie ciążył obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w sposób określony w art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sporządzenia i przesłania Wnioskodawcy oraz urzędowi skarbowemu imiennej informacji o wysokości dochodu sporządzonej na formularzu PIT-11 zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 4 – jeżeli Wnioskodawca sprzeda Dzieło za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę poza Polską, to nie będzie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek samodzielnego uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy „w trakcie roku podatkowego”, a osiągnięte przychody z tytułu sprzedaży Dzieł Wnioskodawca będzie zobowiązany wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 5 – jeśli kupującym Dzieła jest osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, to nie będzie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek samodzielnego uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy „w trakcie roku podatkowego”, a osiągnięte przychody z tytułu sprzedaży Dzieł Wnioskodawca będzie zobowiązany wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 6 – w opisanym stanie faktycznym przychodem uzyskanym ze sprzedaży Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego jest kwota, którą instytucje przekazują Wnioskodawcy po potrąceniu swojego wynagrodzenia (prowizji).

Ad 1

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Z kolei zgodnie z art. 18 ustawy o PIT za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Powyższy przepis nie precyzuje sposobu osiągania przychodów z wymienionych praw majątkowych, wyróżnia jedynie odpłatne zbycie tych praw. Biorąc to pod uwagę, należy wskazać, że przychodem z praw autorskich będzie każdy przychód, którego bezpośrednim źródłem jest prawo autorskie.

W tym miejscu zasadne i konieczne jest odwołanie się do odrębnych przepisów – ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Artykuł 1 powołanej ustawy wskazuje, że przedmiotem prawa autorskiego jest utwór – każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Dalsze regulacje wskazują, że prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Natomiast twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Ponadto celowe jest podkreślenie, że na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Należy przywołać także brzmienie art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na podstawie którego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Na tle powołanych powyżej przepisów, zasadne jest stwierdzenie, że w celu uznania przychodu za przychód z tytułu praw autorskich, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki: (i) niezbędne jest wystąpienie przedmiotu praw autorskich w postaci utworu, oraz (ii) osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z rozporządzeniem lub korzystaniem z określonych praw autorskich.

Należy równocześnie wyraźnie podkreślić, że w celu zakwalifikowania przychodu do źródła przychodów określonego w art. 18 ustawy o PIT nie jest konieczne, aby twórca rozporządzał majątkowymi prawami autorskimi. W konsekwencji możliwa jest sytuacja, w której za przychód z praw majątkowych na gruncie ustawy o PIT można uznać przychód z przeniesienia własności do egzemplarza utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez przeniesienia majątkowych praw autorskich na nabywcę.

W świetle powyższego należy wskazać, że Wnioskodawca tworzy oryginalne, niepowtarzalne Dzieła. Każdy efekt jego działalności twórczej jest jedyny w swoim rodzaju. Tak powstałe Dzieła zostają sprzedane albo za pośrednictwem podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą z zakresu obrotu dziełami sztuki (np. galeria sztuki/dom aukcyjny), albo bezpośrednio klientom. W ramach transakcji Wnioskodawca otrzymuje odpowiednie wynagrodzenie. Przy Wnioskodawcy pozostają majątkowe prawa autorskie do konkretnego Dzieła, natomiast na nabywcę zostaje przeniesione prawo własności do egzemplarza Dzieła.

Nie można mieć zatem wątpliwości, że w przedmiotowym stanie faktycznym uzyskany przychód ze sprzedaży Dzieł stanowi przychód z praw autorskich, o którym mowa w art. 18 ustawy o PIT.

Ad 2

Do przychodów, których źródło zostało określone w art. 18 ustawy o PIT, mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Z kolei art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT stanowi, że koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Jak już wcześniej wskazano, uzyskany przez Wnioskodawcę przychód stanowi przychód z praw autorskich, o którym mowa w art. 18 ustawy o PIT. W związku z powyższym Wnioskodawca będzie uprawniony do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT.

Ad 3

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Brzmienie art. 42 ust. 1 ustawy o PIT wskazuje, że płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Natomiast ust. 1a powyższego artykułu stwierdza, że w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru.

W myśl art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwych według miejsca zamieszkania podatnika wykonują swoje zadania – imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.

W związku z powyższymi regulacjami, w zaistniałym stanie faktycznym jeśli kupującym Dzieła będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą z siedzibą w Polsce (np. galeria, dom aukcyjny), to na tym podmiocie – jako na płatniku – będzie ciążył obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w sposób określony w art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sporządzenia i przesłania Wnioskodawcy oraz urzędowi skarbowemu imiennej informacji o wysokości dochodu sporządzonej na formularzu PIT-11 zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT.

Ad 4

W celu stwierdzenia, czy na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek samodzielnego uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy „w trakcie roku podatkowego” w przypadku sprzedaży Dzieła za pośrednictwem zagranicznych galerii sztuki bądź domu aukcyjnego mającego siedzibę poza Polską, konieczne staje się odwołanie do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych z tymi państwami.

Należy podkreślić, że te umowy nie zawierają odrębnego przepisu regulującego w sposób szczegółowy zasad opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży utworów przez ich twórcę. W związku z tym każdorazowo należy uwzględniać przepisy regulujące opodatkowanie dochodów uzyskiwanych z tytułu wykonywania wolnego zawodu lub innej działalności o samodzielnym charakterze.

W myśl art. 14 ust. 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r., dochód, który osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym charakterze, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że osoba ta dysponuje stałą placówką w drugim Umawiającym się Państwie, w celu wykonywania swej działalności. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, wówczas dochód może być opodatkowany w drugim Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim może być przypisany tej stałej placówce.

Ustęp 2 przywołanego artykułu stanowi, że określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielne wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub edukacyjną, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, adwokatów i radców prawnych, inżynierów, architektów, dentystów, doradców podatkowych i biegłych rewidentów.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, sporządzonej w Rzymie dnia 21 czerwca 1985 r., dochody, które osoba mające miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności o podobnym charakterze, będą opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, to dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane tej stałej placówce.

Art. 14 ust. 2 powyższej umowy wskazuje, że określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, inżynierów, architektów, stomatologów oraz księgowych.

Biorąc powyższe przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, przychód uzyskany ze sprzedaży Dzieł Wnioskodawcy przez podmioty mające siedzibę w Niemczech lub we Włoszech będzie opodatkowany tylko w państwie, w którym osoba uzyskująca ten przychód ma miejsce zamieszkania.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r., dochód osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności może być opodatkowany przez to Umawiające się Państwo. Poza wyjątkami przewidzianymi w ustępie 2 taki dochód będzie zwolniony z opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 umowy dochód wymieniony w punkcie 1, uzyskany przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw z wykonywania wolnego zawodu o samodzielnym charakterze w drugim Umawiającym się Państwie może być opodatkowany przez drugie Umawiające się Państwo, jeżeli osoba fizyczna przebywa w tym drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.

Ostatecznie ust. 3 powołanego artykułu stanowi, że określenie „wolny zawód” obejmuje między innymi samodzielne wykonywanie działalności naukowej, literackiej, artystycznej, jak również samodzielną działalność lekarzy, adwokatów, inżynierów, architektów, lekarzy dentystów, dziennikarzy i innych.

Regulacje umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki wskazują, że przychód uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu wykonywania wolnego zawodu może być opodatkowany w Polsce, jednocześnie Stany Zjednoczone Ameryki zwolnią ten przychód z opodatkowania, jeżeli osoba go uzyskująca nie przebywa na terenie tego państwa dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W związku z powyższym konieczne staje się przyporządkowanie przedmiotowego przychodu uzyskanego za granicą do konkretnego źródła w celu prawidłowego opodatkowania. Jak wyżej wskazano, przychody ze sprzedaży Dzieł tworzonych przez Wnioskodawcę stanowią przychody z praw autorskich, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT. W przedmiotowym stanie faktycznym należy również wziąć pod uwagę art. 44 ust. 1 ustawy o PIT. Na podstawie tego przepisu, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h. Zgodnie z przytoczonym artykułem Wnioskodawca nie zalicza się do kręgu podatników, którzy byliby zobowiązani do samodzielnego uiszczania zaliczek na podatek dochodowy. Z tego też powodu zastosowanie znajdzie art. 45 ust. 1 ustawy o PIT, nakładający na podatników obowiązek składania urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym.

W konsekwencji stwierdzić należy, że jeżeli Wnioskodawca sprzeda Dzieło za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę poza Polską, to nie będzie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek samodzielnego uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy „w trakcie roku podatkowego”, a osiągnięte przychody z tytułu sprzedaży Dzieł Wnioskodawca będzie zobowiązany wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36.

Ad 5

Na podstawie art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.

Przychody osiągnięte ze sprzedaży Dzieł na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej są przychodami z praw majątkowych, które zgodnie z art. 18 ustawy o PIT zostały wskazane jako odrębne źródło przychodów. Nie ulega wątpliwości, że skoro Wnioskodawca nie osiąga przychodów ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, tj. nie uzyskuje przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, to nie ciąży na nim obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki.

Zgodnie z brzmieniem art. 45 ust. 1 ustawy o PIT, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Zatem biorąc powyższe pod uwagę, jeśli kupującym Dzieła jest osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, to nie będzie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek samodzielnego uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy „w trakcie roku podatkowego”, a osiągnięte przychody z tytułu sprzedaży Dzieł Wnioskodawca będzie zobowiązany wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36.

Ad 6

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przychodem w rozumieniu ustawy o PIT jest każde bezzwrotne przysporzenie majątkowe, otrzymane przez podatnika lub postawione do jego dyspozycji w ciągu roku podatkowego, natomiast momentem uzyskania przychodu jest moment faktycznego otrzymania danego przysporzenia majątkowego.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym należy uznać, że przychodem uzyskanym ze sprzedaży Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego jest kwota, którą instytucje przekazują Wnioskodawcy po potrąceniu swojego wynagrodzenia (prowizji).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie pytań nr 1 oraz nr 3-6, z wyłączeniem części kwestii wynikających z pytań nr 4 i nr 5 objętych rozstrzygnięciem nr 0112-KDIL2-2.4011.155.2025.1.IM, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jak stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są:

działalność wykonywana osobiście (pkt 2),

–    kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (pkt 7).

Z opisu wniosku wynika, że jest Pan osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Jest Pan polskim rezydentem podatkowym, podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Ma Pan wykształcenie wyższe w zakresie sztuk plastycznych. Jest Pan twórcą w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tworzy Pan obrazy, kolaże, rzeźby oraz instalacje (dalej jako „Dzieła”). Stworzone przez Pana Dzieła spełniają przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych i są przedmiotem prawa autorskiego (dalej jako: „Dzieła”). Pana działalność twórcza cechuje się indywidualnością, oryginalnością i niepowtarzalnością. Ze względu na te cechy tworzone Dzieła są nierozłącznie kojarzone z Pana nazwiskiem. Pana Dzieła są wystawiane zarówno w galeriach polskich, jak i zagranicznych na całym świecie. Sprzedaje Pan swoje prace w głównej mierze za pośrednictwem galerii sztuki, z którymi Pan współpracuje lub za pośrednictwem domów aukcyjnych (zarówno stacjonarnych, jak i internetowych), czyli podmiotów, które zawodowo zajmują się sprzedażą dzieł sztuki. Podejmując współpracę z galerią sztuki czy z domem akcyjnym, zawiera Pan umowy o współpracy, które regulują również zasady sprzedaży Dzieł. Umowy mogą być skonstruowane w ten sposób, że nie przewidują wynagrodzenia za Dzieła umieszczone w galerii sztuki. Jeżeli Pana Dzieło zostanie sprzedane na rzecz klienta końcowego, kupujący płaci cenę sprzedaży na rzecz danej galerii sztuki, z którą Pan współpracuje. Sprzedaje zatem Pan Dzieło na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (np. galerii stacjonarnej/internetowej). Wynagrodzenie danej galerii sztuki lub (prowizja) potrącane jest co do zasady z ceny sprzedaży za Dzieło, która przelewana jest przez tę galerię na Pana rachunek bankowy. Drugi rodzaj umów, zawierany przez Pana, to umowy z domami aukcyjnymi. Na podstawie takiej umowy zbowiązuje się Pan dostarczyć swoje obrazy do domu aukcyjnego prowadzącego działalność gospodarczą, który podejmuje działania w celu sprzedaży Dzieła i uzyskania za niego jak najwyższej ceny (aukcje mogą być prowadzone zarówno podczas spotkań rzeczywistych, jak i poprzez sieć internetową czy inny zdalny sposób). Jeżeli w wyniku sprzedaży aukcyjnej Pana Dzieło zostanie sprzedane na rzecz osoby, która zaoferowała najwyższą cenę (tj. nabywcy), wylicytowana kwota jest inkasowana przez dom aukcyjny, jednak za organizację sprzedaży Dzieła dla domu aukcyjnemu przewidziane jest wynagrodzenie określone w umowie w wysokości procentu (%) ceny sprzedaży Dzieła (prowizja/marża). Wynagrodzenie dla domu aukcyjnego pomniejsza kwotę, jaką dom aukcyjny przelewa na Pana rachunek bankowy tytułem zapłaty ceny za Dzieło (tj. wynagrodzenie domu aukcyjnego potrącane jest z ceny za Dzieło, która przekazywana jest do Pana). Poza opisaną sprzedażą obrazów za pośrednictwem galerii sztuki i domów aukcyjnych, mogą zdarzać się również sytuacje, w których osoba zainteresowana zakupem Dzieła nawiązuje bezpośredni kontakt z Panem i Pan sprzedaje obraz takiej osobie bez pośrednictwa galerii sztuki lub domu aukcyjnego. Żadna z zawartych przez Pana umów (dotyczy to zarówno umów z galeriami sztuki i domami aukcyjnymi, jak i sprzedaży bezpośredniej) nie zawierała postanowienia o przeniesieniu na inną osobę/inny podmiot autorskich praw majątkowych do stworzonych przez Pana Dzieł. Przedmiotem sprzedaży jest zawsze konkretne Dzieło (czyli egzemplarz utworu w rozumieniu przepisów prawa autorskiego). Nie wszystkie stworzone przez Pana Dzieła trafiają do sprzedaży. Część Dzieł zatrzymuje Pan dla siebie, część daruje rodzinie lub znajomym albo przekazuje na aukcje charytatywne. Wśród galerii sztuki, z którymi Pan współpracuje/domów aukcyjnych oferujących Pana Dzieła są także podmioty zagraniczne, w tym przykładowo, lecz niewyłącznie, podmioty z siedzibą w Niemczech, Włoszech i Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej.

Zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, przychody z tytułu udziału w badaniach i eksperymentach prowadzonych przez podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.

Stosownie natomiast do art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

W rozumieniu powołanego przepisu przychodem z praw majątkowych będzie każdy przychód, którego bezpośrednim źródłem jest prawo majątkowe, nawet jeśli prawo to nie zostało w sposób wyraźny wskazane w ustawie.

Przychód z praw majątkowych powstaje zatem m.in. w przypadku przychodów związanych z prawami autorskimi w związku z wykonywaną działalnością artystyczną. Zatem w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziełem (np. obraz, kolaż, rzeźba, instalacja) i jego sprzedażą – przychody z tego tytułu należy kwalifikować właśnie do przychodów ze źródła określonego w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z praw majątkowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć takich jak, np. „twórca”, „korzystanie przez twórców z praw autorskich” lub pojęć z nimi związanych jak, np. „utwór”, natomiast ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1)wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

2)plastyczne;

3)fotograficzne;

4)lutnicze;

5)wzornictwa przemysłowego;

6)architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

7)muzyczne i słowno-muzyczne;

8)sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

9)audiowizualne (w tym filmowe).

Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.

Uwzględniając powyższe, w przypadku podatnika, którego działalność zarobkowa jest związana z korzystaniem z praw autorskich (rozporządzaniem takimi prawami) – a przy tym nie jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej – uzyskane z tego tytułu przychody należy kwalifikować do źródła przychodów z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody ze sprzedaży tworzonych przez Pana Dzieł należy traktować jako przychody z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do obowiązku poboru i odprowadzenia zaliczki przez galerię sztuki lub dom aukcyjny z siedzibą w Polsce, za pośrednictwem których następuje sprzedaż Dzieł wskazuję, że zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

W myśl art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika wykonują swoje zadania – imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.

Obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy ciąży na następujących podmiotach jako płatnikach:

-osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą;

-osobach prawnych i ich jednostkach organizacyjnych;

-jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej,

które dokonują na rzecz podatników o nieograniczonym obowiązku podatkowym wypłat m.in. z tytułu praw majątkowych określonych w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionych regulacji wynika, że w odniesieniu do wypłat na Pana rzecz wynagrodzenia z tytułu sprzedaży Dzieł – stanowiącego przychód ze źródła przychodów określonego w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, podmiot ten pełni funkcję płatnika i jest zobowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

W przypadkach, w których sprzedaż Dzieła następuje za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę w Polsce, to na tej galerii lub domu aukcyjnym – jako płatniku – ciąży obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki/zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 41 ust. 1 oraz art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sporządzenia i przesłania Panu oraz urzędowi skarbowemu imiennej informacji o wysokości dochodu zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 tej ustawy.

Odnosząc się natomiast do Pana wątpliwości dotyczących kwestii obowiązku wpłacania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy w przypadku sprzedaży stworzonych przez Pana Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę w Niemczech, Włoszech i Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej należy odwołać się do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych z tymi państwami. Umowy te nie zawierają odrębnego przepisu regulującego w sposób szczegółowy zasady opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży Dzieł przez ich twórcę. Oznacza to, że do dochodów z tego źródła znajdą zastosowanie przepisy regulujące opodatkowanie dochodów uzyskiwanych z tytułu wykonywania wolnego zawodu lub innej działalności o samodzielnym charakterze.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12 poz. 90):

Dochód, który osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywanego wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym charakterze, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że osoba ta dysponuje stałą placówką w drugim Umawiającym się Państwie, w celu wykonywania swej działalności. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, wówczas dochód może być opodatkowany w drugim Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim może być przypisany tej stałej placówce.

Ustęp 2 przywołanego artykułu stanowi, że:

Określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub edukacyjną, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, adwokatów i radców prawnych, inżynierów, architektów, dentystów, doradców podatkowych i biegłych rewidentów.

Stosownie do art. 14 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, sporządzonej w Rzymie dnia 21 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 62 poz. 374):

Dochody, które osoba mające miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności o podobnym charakterze, będą opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, to dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane tej stałej placówce.

Art. 14 ust. 2 powyższej umowy wskazuje, że:

Określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, inżynierów, architektów, stomatologów oraz księgowych.

Biorąc powyższe przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, przychód uzyskany ze sprzedaży Pana Dzieł przez podmioty mające siedzibę w Niemczech lub we Włoszech będzie opodatkowany tylko w państwie, w którym osoba uzyskująca ten przychód ma miejsce zamieszkania.

W myśl art. 15 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r (Dz. U. 1976 r. poz. 178):

Dochód osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności może być opodatkowany przez to Umawiające się Państwo. Poza wyjątkami przewidzianymi w ustępie 2 taki dochód będzie zwolniony od opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. umowy:

Dochód wymieniony w punkcie 1, uzyskany przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw z wykonywania wolnego zawodu o samodzielnym charakterze w drugim Umawiającym się Państwie może być opodatkowany przez drugie Umawiające się Państwo, jeżeli osoba fizyczna przebywa w tym drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.

Stosownie do art. 15 ust. 3 ww. umowy:

Określenie „wolny zawód” obejmuje między innymi samodzielne wykonywanie działalności naukowej, literackiej, artystycznej, jak również samodzielną działalność lekarzy, adwokatów, inżynierów, architektów, lekarzy dentystów, dziennikarzy i innych.

W związku z powyższym przychód ze Stanów Zjednoczonych Ameryki uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności może być opodatkowany w Polsce, jedocześnie Stany Zjednoczone Ameryki zwolnią ten przychód z opodatkowania, jeżeli osoba go uzyskującą nie przebywa w Stanach Zjednoczonych Ameryki dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Zatem, w Pana przypadku przychód uzyskany z tytułu sprzedaży stworzonych przez Pana Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę Stanach Zjednoczonych będzie podlegał opodatkowaniu tylko w Polsce.

Jak wyżej wyjaśniono, przychody ze sprzedaży obrazów tworzonych przez Pana w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią przychody z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyżej zacytowany art. 44 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie nakłada na podatnika obowiązku odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy w ciągu roku podatkowego w przypadku uzyskiwania przychodów z praw majątkowych z zagranicy. Zatem w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym uzyskał Pan przychód ze sprzedaży Dzieł, winien Pan złożyć do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania zeznanie roczne z tytułu uzyskanego dochodu i opodatkować dochód według skali podatkowej stosownie do art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawidłowe jest Pana stanowisko, że w przypadku, gdy sprzedaje Pan Dzieło za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego mającego siedzibę poza Polską, to na Panu nie ciąży obowiązek wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób fizycznych, a osiągnięte przez Pana przychody ze sprzedaży Dzieł (tj. przychody z praw majątkowych) powinien Pan wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, składanym zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 44 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy osiągający dochody:

1)z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14,

2)(uchylony)

– są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.

Zgodnie z art. 44 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osó fizycznych:

Podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników:

1)ze stosunku pracy z zagranicy,

2)z emerytur i rent z zagranicy,

3) z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4 i 6-9, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 1

– są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Mając na uwadze fakt, że nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, a przychody ze sprzedaży Dzieł tworzonych przez Pana należy traktować jako przychody z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie ma Pan obowiązku uiszczania zaliczek na podatek dochodowy.

Tak więc w przypadku sprzedaży Dzieł na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, obowiązek obliczenia i wpłacenia podatku do urzędu skarbowego spoczywa bezpośrednio na podatniku dopiero w zeznaniu rocznym.

Zatem w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym uzyska Pan przychód ze sprzedaży Dzieł, winien Pan złożyć do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania zeznanie roczne z tytułu uzyskanego dochodu i opodatkować dochód według skali podatkowej stosownie do art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli sprzedaje Pan Dzieła bezpośrednio osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (tj. bez pośrednictwa galerii sztuki lub domu aukcyjnego lub innego podmiotu), to na Panu nie ciąży obowiązek wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób fizycznych, a osiągnięte przez Pana przychody ze sprzedaży Dzieł (tj. przychody z praw majątkowych) powinien Pan wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, składanym zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do Pana wątpliwości dotyczących kwestii przychodu ze sprzedaży Dzieł wskazuję, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wykładnia językowa przytoczonego art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, że momentem przesądzającym o powstaniu przychodu jest moment jego uzyskania, tj. chwila kiedy podatnik otrzymał (lub postawiono do jego dyspozycji) wartości pieniężne, albo otrzymał świadczenia w naturze bądź inne nieodpłatne świadczenie. Do tego typu świadczeń nie mają bowiem zastosowania przewidziane w ustawie o podatku dochodowym przepisy szczególne.

Przez określenie „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego, należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, lecz także kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast, „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Z definicji pojęcia przychodu, jako świadczenia otrzymanego, czy też w niektórych przypadkach postawionego do dyspozycji wnosić można również o momencie jego uzyskania. Określenie momentu uzyskania przychodu ma bardzo istotne znaczenie, przede wszystkim z tego powodu, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest w danym czasie. Konieczne jest zatem określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego – roku podatkowego, a w niektórych przypadkach również – miesiąca (w przypadku zaliczkowego rozliczania podatku).

O powstaniu przychodu można zatem mówić nie tylko w sytuacji, w której podatnik faktycznie otrzyma określoną ilość środków pieniężnych, ale też wtedy, gdy zostaną mu one udostępnione w ten sposób, że będzie mógł nimi rozporządzać.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym wskazuję, że przychodem uzyskanym ze sprzedaży Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki lub domu aukcyjnego jest kwota, którą instytucje przekazują Panu po potrąceniu swojego wynagrodzenia (prowizji).

Pana przychodem uzyskanym ze sprzedaży Dzieł za pośrednictwem galerii sztuki/domu aukcyjnego jest kwota, którą galeria sztuki/dom aukcyjny przekazuje Panu po potrąceniu swojego wynagrodzenia (prowizji).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na pytania nr 1 oraz nr 3-6, z wyłączeniem części kwestii wynikających z pytań nr 4 i nr 5 objętych rozstrzygnięciem nr (...). Natomiast wniosek w pozostałej części podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.