Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

-nieprawidłowe w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym nabytego w wyniku zniesienia współwłasności z (…) lutego 2024 r. oraz

-prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 10 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie pismem z 28 stycznia 2025 r. (wpływ 31 stycznia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, syn AA i B oraz jednocześnie pasierb CA, nabył na podstawie dziedziczenia (testamentu notarialnego) w całości spadek po zmarłym ojcu na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego.

W skład spadku po zmarłym Pana ojcu wchodziły m.in.:

a.udział 1/2 w prawie własności nieruchomości lokalowej położonej przy ul. A/1 o pow. (…) m² wraz z wyposażeniem i piwnicą, (…);

b.udział 1/192 w lokalu niemieszalnym położonym w budynku przy ul. A/2 o powierzchni (…) m² składającym się z (…) miejsc postojowych, (...) przedsionków, (...) portierni, (...) WC i (...) pomieszczeń komunikacyjnych, (miejsce postojowe), (…);

c.udział 1/2 w prawie własności nieruchomości lokalowej nr (...) położonej w budynku przy ul. C składającego się (...) pokoi, kuchni, (...) przedpokoi, łazienki z WC o powierzchni (…) m² wraz z przynależną piwnicą (…).

Ww. składniki masy spadkowej wchodziły do małżeńskiej wspólności majątkowej AA i CA (macochy Wnioskodawcy). CA była współwłaścicielem w 1/2 składników majątkowych wymienionych w pkt a-c powyżej.

Wnioskodawca oraz CA uzgodnili zasady zniesienia współwłasności nieruchomości. Wnioskodawca oraz DD działający w imieniu CA oraz Wnioskodawcy dnia (…) lutego 2024 r. stawili się przed notariuszem. Przedmiotem czynności notarialnych było zniesienie współwłasności:

1.Lokalu mieszkalnego nr (...), stanowiącego odrębną nieruchomość, o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy A/1, do którego to lokali mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m² o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², dla którego to lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, (…);

2.Udziału 2/192 w lokalu niemieszalnym położonym w budynku przy ul. A/2 o powierzchni (…) m² składającym się z (…) miejsc postojowych, (...) przedsionków, (...) portierni, (...) WC i (...) pomieszczeń komunikacyjnych, (miejsce postojowe), (…);

3.Lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…).

Na mocy umowy przed notariuszem w dniu (…) lutego 2024 r. Strony zniosły współwłasność opisanego lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ulicy A/1, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m² o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², dla którego to lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, (…) oraz udział 2/192 w lokalu niemieszalnym położonym w budynku przy ul. A/2 o powierzchni (…) m² składającym się z (…) miejsc postojowych, (...) przedsionków, (...) portierni, (...) WC i (...) pomieszczeń komunikacyjnych, (miejsce postojowe), (…); w ten sposób, że CA nabyła w całości lokal mieszkalny nr (...) stanowiący odrębną nieruchomość oraz udział 2/192 w ww. lokalu niemieszkalnym. Co więcej zniesienie współwłasności zostało dokonane ze spłatą ze strony CA na rzecz Wnioskodawcy w kwocie (…) zł.

Strony również zniosły współwłasność opisanego lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…) w ten sposób, że Wnioskodawca nabył w całości lokal mieszkalny nr (...), stanowiący odrębną nieruchomość. Z tytułu zniesienia współwłasności Strony nie czyniły sobie żadnych spłat ani dopłat.

Następnie dnia (…) września 2024 r. Wnioskodawca sprzedał lokal mieszkalny nr (...), którego po zniesieniu współwłasności stał się właścicielem. Sprzedaż nastąpiła na mocy aktu notarialnego z dnia (…) września 2024 r. sporządzonego przez notariusza.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazał Pan, że:

1.Pana ojciec wraz z CA nabyli lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy C w dniu (…) 2009 r. w ramach wspólnoty małżeńskiej. (…).

2.Nigdy nie prowadził ani nie prowadzi obecnie Pan żadnej działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy środki, które zostały uzyskane przez Wnioskodawcę ze sprzedaży Lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…) będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy środki, które zostały uzyskane ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…) nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: „Źródłami przychodów są: 8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości”. Oraz zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: „W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę”.

Sprzedaż nieruchomości odziedziczonej podlega opodatkowaniu PIT, jeśli zostanie sprzedana przed upływem 5 lat podatkowych liczonych od końca roku, w którym spadkodawca zmarł. Po upływie tego okresu sprzedaż jest zwolniona z PIT.

Zmiana przepisów, która nastąpiła od 1 stycznia 2019 r. umożliwia zbycie otrzymanej w spadku nieruchomości przed upływem 5 lat od jej nabycia przez spadkobiercę bez konieczności zapłaty podatku dochodowego. Obecnie okres 5 lat jest liczony nie od nabycia przez spadkobiercę, ale od nabycia przez spadkodawcę. Jeżeli więc odziedziczyliśmy nieruchomość – możemy obecnie sprzedać ją bez podatku nawet, gdy zrobimy to przed upływem 5 lat pod warunkiem, że spadkodawca odpowiednio długo był jej właścicielem. Okres 5 letni więc dawno już upłynął. Pana ojciec (poprzednik prawny Wnioskodawcy) nabył bowiem przedmiotowy lokal w dniu (...) 2009 r.

Kwestią problematyczną i wymagającą interpretacji jest tu kwestia ew. opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych od sprzedaży udziału 1/2 w ww. lokalu, który Wnioskodawca nabył w ramach zniesienie współwłasności. Nabycie przez Wnioskodawcę – lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…), odbyło się w części (co do 1/2) w drodze dziedziczenia, zaś w części (co do 1/2) w drodze zniesienia współwłasności nieruchomości.

Należy jednak zauważyć, iż zniesienie współwłasności na podstawie umowy z dnia (…) lutego 2024 r. odbyło się w ten sposób, każda ze stron otrzymała składniki majątkowe o wartości odpowiadającą jej udziałowi w 1/2 majątku wspólnym małżonków AA i CA, który był przedmiotem masy spadkowej po zmarłym Pana ojcu. Wnioskodawca otrzymał udział 1/2 lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, (…).

Zgodnie z Interpretacją indywidualną opublikowaną dnia 29 listopada 2024 r. o sygnaturze 0113-KDIPT2-2.4011.582.2024.3.KR Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy: Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia. Nieistotny dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest sam fakt podziału nieruchomości, jeżeli przez podział nieruchomości rozumie się proces mający na celu np. zyskanie korzystniejszej konfiguracji poszczególnych nieruchomości (działek). Jeżeli zatem właściciel (współwłaściciel) dokonuje podziału nieruchomości, nie mamy do czynienia z żadnym nabyciem, bo chodzi o nieruchomość, której ta osoba jest już właścicielem (współwłaścicielem). Sam podział nieruchomości (działek) nie stanowi przy tym daty nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W wyniku podziału właściciel (współwłaściciel) nie nabędzie bowiem, żadnych nowych nieruchomości ponad to czego jest już właścicielem. W wyniku samego podziału działek nie zmieni się struktura własności każdej z mniejszych działek wydzielonych w drodze podziału. Właściciel nadal będzie posiadał takiej samej wielkości nieruchomości jak przed podziałem, tyle że w mniejszych działkach. Stąd czynność ta nie ma wpływu na określenie początku biegu terminu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt podziału nieruchomości pozostaje bez znaczenia, gdyż jak zostało już wskazane na wstępie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości od daty jej nabycia, a nie od daty podziału. Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw. Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1(...)9/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Stosownie zaś do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu: Zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku działu spadku czy też zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Jednakże, co wynika z analizy orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, ale tylko wówczas, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym (rzeczy wspólnej). Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, podział majątku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę nabycia nieruchomości uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości.

Nawiązując do powyższego, należy podkreślić, że zgodnie z utrwaloną interpretacją przepisów podatkowych oraz orzecznictwem, podział majątku, który nie prowadzi do uzyskania dodatkowych korzyści majątkowych przez jedną ze stron ponad wartość jej pierwotnego udziału, nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku dopłata dokonana przez CA była związana wyłącznie z wyrównaniem różnicy wartości nieruchomości, a nie z nabyciem nowych praw. Tym samym, Wnioskodawca, uzyskując prawo własności nieruchomości, nie nabył jej w wyniku podziału, lecz pozostaje jej właścicielem od momentu dziedziczenia w 2014 roku. Sprzedaż nieruchomości nie polega więc opodatkowaniu.

Za zasadnością takiego poglądu przemawia również fakt, iż gdyby Wnioskodawca i CA nie dokonali zniesienia współwłasności, a każde z nich łącznie lub osobno – zbyło (sprzedało) na rzecz osoby trzeciej udział 1/2 w lokalu mieszkalnym nr (...), stanowiącego odrębną nieruchomość, o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy A/1, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m² o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…) oraz udział 1/2 w Lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², położonego przy ulicy C, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², dla którego to lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, (…), zbycie takie nie byłoby przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1(...)9/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Z kolei, w myśl art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Natomiast, art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1984 ze zm.) stanowi, że:

Wykładnia pojęcia nieruchomości była przedmiotem wielu orzeczeń Sądu Najwyższego, zgodnie z dominującą w nich koncepcją nieruchomością jest część powierzchni ziemskiej, dla której urządzono księgę wieczystą. Zatem, gdy dla określonej nieruchomości zostanie założona księga wieczysta obowiązuje reguła „jedna księga wieczysta – jedna nieruchomość”. (zob. uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna, z dnia 21 marca 2013 r. sygn. akt III CZP 8/13, opubl: Biuletyn SN rok 2013, Nr 3 oraz Naczelnego Sąd Administracyjnego w wyroku z dnia 24 czerwca 2009 r. sygn. akt. II FSK 292/08). Zgodnie z tym poglądem graniczące ze sobą działki, będące własnością tej samej osoby, dla których prowadzone są oddzielne księgi wieczyste, stanowią dwie odrębne nieruchomości w rozumieniu art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny.

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Art. 196 § 1 i § 2 ww. Kodeksu stanowi, że:

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Natomiast z art. 211 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Z zawartej we wskazanym przepisie definicji wynika, że współwłasność charakteryzuje się trzema podstawowymi cechami: jednością przedmiotu, wielością podmiotów oraz niepodzielnością wspólnego prawa.

Jedność przedmiotu oznacza, że w stosunku współwłasności przedmiotem prawa własności przysługującego kilku osobom jest jedna rzecz ruchoma lub nieruchomość. Jeśli rzecz wchodzi w skład zbioru rzeczy, stanowiącego pewną funkcjonalną całość, to współwłasność dotyczy każdej pojedynczej rzeczy wchodzącej w skład takiego zbioru, nie zaś zbioru. Istotną cechą charakteryzującą współwłasność jest wielość podmiotów prawa własności jednej rzeczy. Chodzi tu o co najmniej dwie lub więcej osób, które pomimo łączącego je stosunku współwłasności są nadal odrębnymi podmiotami prawa. We współwłasności prawo własności przysługuje, jak wynika z brzmienia zacytowanego przepisu, niepodzielnie kilku osobom. Żaden ze współwłaścicieli nie ma więc wyłącznego prawa do fizycznie wydzielonej części rzeczy, a każdemu z nich przysługuje jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeśli:

a)podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

b)wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w wartości udziału, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki to zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty, wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że nabył Pan na podstawie dziedziczenia (testamentu notarialnego) w całości spadek po zmarłym ojcu na mocy prawomocnego postanowienia Sądu z (…) stycznia 2018 r. W skład spadku po zmarłym wchodziły m.in.:

a.udział 1/2 w prawie własności nieruchomości lokalowej położonej przy ul. A/1 wraz z wyposażeniem i piwnicą, (…);

b.udział 1/192 w lokalu niemieszalnym położonym w budynku przy ul. A/2 składającym się z (…) miejsc postojowych, (...) przedsionków, (...) portierni, (...) WC i (...) pomieszczeń komunikacyjnych, (miejsce postojowe), (…);

c.udział 1/2 w prawie własności nieruchomości lokalowej nr (...) położonej w budynku przy ul. C składającej się (...) pokoi, kuchni, (...) przedpokoi, łazienki z WC o powierzchni (…) m² wraz z przynależną piwnicą, (…).

Ww. składniki masy spadkowej wchodziły do małżeńskiej wspólności majątkowej Pana ojca i macochy. Pana macocha była współwłaścicielem w 1/2 składników majątkowych wymienionych w pkt a-c powyżej.

Wraz z macochą uzgodnił Pan zasady zniesienia współwłasności nieruchomości. Na mocy umowy przed notariuszem w dniu (…) lutego 2024 r. Znieśliście Państwo współwłasność lokalu mieszkalnego nr (…) przy ulicy A/1, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m² o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², dla którego to lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, (…) oraz udział 2/192 w lokalu niemieszalnym położonym w budynku przy ul. A/2 o powierzchni (…) m² składającym się z (…) miejsc postojowych, (...) przedsionków, (...) portierni, (...) WC i (...) pomieszczeń komunikacyjnych, (miejsce postojowe), (…); w ten sposób, że Pana macocha nabyła w całości lokal mieszkalny nr (…) stanowiący odrębną nieruchomość oraz udział 2/192 w ww. lokalu niemieszkalnym. Co więcej zniesienie współwłasności zostało dokonane ze spłatą ze strony macochy na Pana rzecz w kwocie (…) zł.

Ponadto, znieśliście Państwo również współwłasność opisanego lokalu mieszkalnego nr (…) stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni użytkowej (…) m², przy ulicy C, do którego to lokalu mieszkalnego przynależy pomieszczenie przynależne – piwnica o powierzchni użytkowej (…) m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i pomieszczenia przynależnego (…) m², (…) w ten sposób, że Pan nabył w całości lokal mieszkalny nr (…), stanowiący odrębną nieruchomość. Z tytułu zniesienia tej współwłasności nie dokonano żadnych spłat ani dopłat. Następnie (…) września 2024 r. sprzedał Pan lokal mieszkalny nr (...), którego po zniesieniu współwłasności stał się Pan właścicielem. Pana ojciec i macocha lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy C nabyli (...) 2009 r. w ramach wspólnoty małżeńskiej. Wskazał Pan również, że nigdy nie prowadził ani nie prowadzi Pan żadnej działalności gospodarczej.

Powziął Pan wątpliwość, czy sprzedaż lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy C podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W pierwszej kolejności wskazuję, że skoro w analizowanej sprawie dla każdej z nieruchomości założona jest odrębna księga wieczysta to mamy do czynienia z odrębnymi (różnymi) nieruchomościami. Co oznacza, że skutki podatkowe zniesienia współwłasności należy rozpatrywać oddzielnie dla każdej z nieruchomości.

Nabycie w wyniku zniesienia współwłasności części majątku, który należał do innych współwłaścicieli, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazał Pan w opisie sprawy – w wyniku zniesienia współwłasności (…) lutego 2024 r., stał się Pan wyłącznym właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy C, do którego na podstawie dziedziczenia (testamentu notarialnego) po zmarłym ojcu pierwotnie przysługiwał Panu udział w wysokości 1/2. Zniesienie tej współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat. Jednak w wyniku takiego podziału stał się Pan właścicielem części odrębnej nieruchomości, która należała uprzednio do Pana macochy.

Tym samym, data zniesienia współwłasności jest również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się Pana udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności.

Zatem, w przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że nabył Pan lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy C (nabyty przez Pana spadkodawcę (ojca) do wspólności majątkowej małżeńskiej (…) 2009 r.) w dwóch etapach:

·na podstawie spadku po zmarłym ojcu w udziale 1/2 na mocy prawomocnego postanowienia sądu z (…) stycznia 2018 r. oraz

·na podstawie umowy zniesienia współwłasności w udziale 1/2 zawartej dnia (…) lutego 2024 r.

Tym samym, dokonana przez Pana (…) września 2024 r. sprzedaż lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy C, w wysokości 1/2 udziału nabytego na podstawie dziedziczenia po ojcu nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tej części udziału nastąpiła po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego mieszkania przez Pana spadkodawcę (ojca).

Natomiast, sprzedaż udziału w wysokości 1/2 nabytego w 2024 r. na podstawie umowy zniesienia współwłasności stanowi dla Pana źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tej części udziału nastąpiła przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. Dochód z tego odpłatnego zbycia podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej wskazać należy, że rozstrzygnięcia w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.