Interpretacja indywidualna - Interpretacja

Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0115-KDIT3.4011.13.2025.4.MJ

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w zakresie pytania nr:

- 1 i 3 prawidłowe,

- 2 nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 30 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 17 lutego 2025 r. (wpływ 17 lutego 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie.Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Weryfikacja przez urząd w ramach czynności sprawdzających.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, zamieszkującym na terytorium Polski powyżej 183 dni w ciągu roku podatkowego. Wnioskodawca posiada również ośrodek interesów życiowych w Polsce. Wnioskodawca podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o PIT.

W roku 2010 Wnioskodawca zawarł związek małżeński. W odniesieniu do spraw majątkowych w trakcie trwania małżeństwa Wnioskodawca oraz jego małżonka pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, zgodnie z treścią art. 31 §1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej: „KRO”).

W trakcie trwania związku małżeńskiego, w roku 2014, Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się na zakup mieszkania. Zakup mieszkania sfinansowany został ze środków własnych małżonków oraz z kredytu hipotecznego zaciągniętego w banku wspólnie przez małżonków. Wnioskodawca w roku 2017 otrzymał darowiznę od swojej matki w wysokości 190 000 zł. Darowizna, zgodnie z przepisami KRO (art. 33 pkt 2 KRO), weszła w skład majątku osobistego Wnioskodawcy. W związku z otrzymaną darowizną Wnioskodawca zdecydował się uczynić nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków. Nakłady te zostały dokonane w ten sposób, że Wnioskodawca z otrzymanej darowizny dokonał spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego w celu sfinansowania zakupu nieruchomości. Za pozostałą po spłacie kredytu kwotę Wnioskodawca zakupił samochód, który również wszedł do majątku wspólnego małżonków.

W roku 2021 Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydował o zakupie kolejnej nieruchomości - domu mieszkalnego, do którego Wnioskodawca przeniósł się wraz z małżonką i dziećmi. Zakup domu sfinansowany został ze środków pochodzących ze sprzedaży mieszkania oraz z zaciągniętego kredytu hipotecznego. Nieruchomość nabyta została za kwotę 549 000 zł.

(...) 2024 r. Sąd Okręgowy w (...) rozwiązał małżeństwo Wnioskodawcy i jego małżonki przez rozwód bez orzekania o winie, co skutkowało zniesieniem wspólności ustawowej między Wnioskodawcą i byłą małżonką. W celu podziału majątku wspólnego Wnioskodawca oraz jego była małżonka zawarli umowę podziału majątku z dnia (...) 2024 r.

W skład majątku wspólnego byłych małżonków weszły następujące składniki:

1.samochód osobowy marki A;

2.samochód osobowy marki B;

3.odrębna własność lokalu nr 1 położonego przy ul. C1 w X.

Wnioskodawcy z majątku wspólnego przypadł samochód osobowy marki A. Byłej małżonce Wnioskodawcy z majątku wspólnego przypadł samochód osobowy marki B. Natomiast co do nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego Wnioskodawca oraz była małżonka Wnioskodawcy zdecydowali, że dokonają jej zbycia za cenę nie niższą niż 830 000 zł. Środki pieniężne otrzymane na skutek zbycia nieruchomości Wnioskodawca oraz była małżonka planują, zgodnie z postanowieniami umowy podzielić w ten sposób, że:

1.ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w pierwszej kolejności dokonana zostanie spłata zaciągniętego kredytu hipotecznego; do spłaty, zgodnie z treścią zawartej umowy kredytu (na dzień zawarcia umowy) pozostała kwota 328 673,24 zł;

2.podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości po spłacie zobowiązania wynikającego z zaciągniętego kredytu hipotecznego dokonany zostanie w ten sposób, że:

a.Wnioskodawca otrzyma kwotę 400 000 zł;

b.była żona Wnioskodawcy otrzyma kwotę 100 000 zł.

Jednocześnie w umowie wskazano, że Wnioskodawca w trakcie trwania związku małżeńskiego dokonał nakładów na majątek wspólny małżonków w kwocie 190.000 zł. Kwota poczynionych nakładów została uwzględniona w ramach kwoty 400 000 zł otrzymanej przez Wnioskodawcę po rozliczeniu sprzedaży nieruchomości i spłacie kredytu hipotecznego.

Opisana w niniejszym wniosku nieruchomość (dom) sprzedana została (...) 2024 r. za cenę 830 000 zł. Tak więc nieruchomość sprzedana została przed upływem okresu 5 lat od roku jej nabycia.

W związku ze sfinalizowaną sprzedażą nieruchomości Wnioskodawca planuje zakup mieszkania, którego cena pokryta zostanie ze środków otrzymanych ze sprzedaży domu.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą rozliczenia podatku dochodowego w zakresie podziału majątku wspólnego małżonków oraz konsekwencji wynikających ze sprzedaży nieruchomości, a także w zakresie zastosowania ulgi mieszkaniowej.

Uzupełnienie wniosku

Na pytanie: Co oznacza podkreślony w opisie stanu faktycznego śródtytuł:

Weryfikacja przez urząd w ramach czynności sprawdzających.

W jakim celu zawarł Pan tę informację w opisie stanu faktycznego. Jeśli właściwy dla Pana organ podatkowy prowadził/prowadzi wobec Pana w przedstawionej we wniosku sprawie czynności sprawdzające – proszę, żeby Pan opisał tę sytuację i podał jakie zostały poczynione ustalenia w tym zakresie.

Odpowiedział Pan:

Zaistnienie przedstawionego we wniosku zagadnienia prawno-podatkowego wymusiło skierowanie przez Wnioskodawcę (jeszcze przed złożeniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej) zapytania do właściwego rzeczowo Naczelnika Urzędu Skarbowego, tj. Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w (...). Zapytanie dotyczyło sposobu rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Z informacji przekazanych Wnioskodawcy przedstawione zagadnienie rozważane było również na poziomie organu II instancji, tj. Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w (...). Z informacji uzyskanych od Wnioskodawcy wynika, że konkluzją z podjętych działań pozostawał brak jednolitego podejścia co do rozliczenia PIT, w sytuacji przedstawionej we wniosku. Wnioskodawcy polecono więc złożenie stosownego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, co też następnie uczynił. Tak więc, przytoczenie rzeczonego śródtytułu miało na celu podkreślenie okoliczności faktycznych związanych z podjęciem przez Wnioskodawcę działań mających na celu ustalenie jego sytuacji prawno-podatkowej.

Na pytanie: Czy za spłatę kredytu, zaciągniętego na zakup w 2021 r. domu mieszkalnego, odpowiadał Pan solidarnie z byłą żoną, zgodnie z postanowieniami zawartej umowy kredytowej?

Jeśli nie – to kto i w jakim udziale odpowiadał za jego spłatę?

Odpowiedział Pan:

Za spłatę kredytu zaciągniętego na zakup w 2021 r. domu mieszkalnego Wnioskodawca odpowiadał solidarnie z byłą żoną, zatem w umowie nie określono udziału w jakim każde z nich było odpowiedzialne za spłatę.

Na pytanie: W jaki sposób i kiedy bank, w którym zaciągnął Pan wraz z byłą żoną kredyt rozliczył spłatę kredytu ze środków pochodzących ze sprzedaży ww. domu? Kogo i w jakich kwotach bank zwolnił z długu z tytułu tej spłaty?

Odpowiedział Pan:

Kredyt został rozliczony przez bank niezwłocznie po sprzedaży nieruchomości na początku (...) 2024 r. Kredyt opiewał na kwotę 328 673,24 zł (zgodnie ze wskazaniem dokonanym w treści wniosku. Dnia (...) 2024 r. bank wydał oświadczenie, w którym stwierdził całkowitą spłatę wierzytelności z tytułu kredytu udzielonego na podstawie umowy zawartej przez Wnioskodawcę wspólnie z jego małżonką oraz wyraził zgodę na wykreślenie hipoteki - oświadczenie banku nie zawierało zatem zwolnienia z długu.

Na pytania: Na co konkretnie i w jakim terminie/jakich terminach od zbycia ww. domu ma Pan zamiar przeznaczyć całą kwotę, która przypadła Panu z jego zbycia (poza ww. spłatą kredytu) w związku ze sformułowanym przez Pana pytaniem nr 3 wniosku, a w szczególności:

a. Jakiego rodzaju nieruchomość Pan nabędzie?

b. Czy w związku z zamiarem nabycia nieruchomości zawrze Pan przedwstępną umowę jej kupna?

Jeśli tak – to jakie będą warunki jej nabycia, w szczególności:

• w jakim terminie/w jakich terminach zapłaci Pan za nią i w jakiej formie?

• kiedy i po spełnieniu jakich warunków zostanie przeniesione na Pana prawo własności do tej nieruchomości?

c. Gdzie nieruchomość będzie zlokalizowana?

d. Czy będzie Pan wyłącznym właścicielem nieruchomości?

e. W jaki sposób nieruchomość ta będzie przez Pana wykorzystywana, czy np. będzie realizował Pan w niej swoje potrzeby mieszkaniowe, rozumiane jako zajmowanie jej jako miejsce swojego stałego pobytu?

Odpowiedział Pan odpowiednio:

Wnioskodawca nabył w dniu (...) 2025 r. nieruchomość - lokal mieszkalny o powierzchni 50,3 m².

Umowa przedwstępna była zawarta. Przy czym tak jak wskazano powyżej, (...) 2025 r. przed Notariuszem (...) zawarta została umowa przyrzeczona sprzedaży nieruchomości Rep. A nr (...). Cena zakupionej nieruchomości wyniosła 430 000 zł.

Część ceny – 80 000 zł została zapłacona ze środków własnych Wnioskodawcy tytułem zadatku, część ceny w kwocie 200 000 zł została zapłacona przez Wnioskodawcę Sprzedającej również ze środków własnych. Płatności kwoty zadatku w wysokości 5 000 zł dokonano w gotówce, natomiast pozostałe płatności, które nie pochodziły z uzyskanego przez Wnioskodawcę kredytu, tj. kwotę 75 000 zł tytułem zadatku oraz 200 000 zł tytułem zapłaty za lokal mieszkalny dokonano przelewem na rachunek bankowy. Część ceny w kwocie 120 246,15 zł, pochodząca ze środków z przyznanego Wnioskodawcy kredytu, która odpowiadała wysokości zadłużenia sprzedającej z tytułu udzielonego jej kredytu hipotecznego została zapłacona Sprzedającej przez Wnioskodawcę na rachunek techniczny wskazany na zaświadczeniu z banku. Pozostała część, tj. 29 753,85 zł, również sfinansowana z kredytu przyznanego Wnioskodawcy, także została zapłacona przelewem na numer rachunku bankowego wskazany przez sprzedającą.

Nieruchomość zlokalizowana jest w X.

Tak, Wnioskodawca jest jedynym właścicielem nieruchomości.

Tak, Wnioskodawca będzie wykorzystywał nieruchomość do realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych.

Do czasu zakupu lokalu mieszkalnego Wnioskodawca realizował swoje potrzeby mieszkaniowe poprzez zamieszkiwanie ze swoją mamą. Obecnie realizuje te potrzeby w zakupionym lokalu mieszkalnym.

Sprzedaż ww. domu nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej. Dom był miejscem zamieszkania, w którym Wnioskodawca realizował własne potrzeby mieszkaniowe.

Wnioskodawca w przeszłości nie dokonywał nabycia innych nieruchomości i odpłatnego ich zbycia.

Obecnie zamiarem Wnioskodawcy nie jest nabywanie w przyszłości nieruchomości w celu ich zbycia. Natomiast Wnioskodawca nie wyklucza, że taka sytuacja może zaistnieć w przyszłości, jednakże nie antycypuje, aby taki charakter działań miał dotyczyć nieruchomości, które w przyszłości miałyby zostać przeznaczone na jego potrzeby mieszkaniowe.

Pytania

1.Czy otrzymanie ruchomości oraz środków pieniężnych otrzymanych w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT)?

2.Czy w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca powinien obliczyć wysokość dochodu do opodatkowania PIT uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości przy uwzględnieniu wielkości udziału jaki przysługuje Wnioskodawcy w środkach otrzymanych z tytułu sprzedaży nieruchomości na podstawie umowy o podział majątku wspólnego?

3.Czy wydatkowanie przez Wnioskodawcę środków uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości (domu) pozwoli na skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT (tzw. ulga mieszkaniowa)?

W uzupełnieniu wniosku wyjaśnił Pan, że intencją zadanych pytań w odniesieniu do pytania nr:

1 - jest ustalenie, czy otrzymanie ruchomości w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

2 - jest ustalenie, czy środki pieniężne ze sprzedaży ww. domu, które przypadły Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a jeśli tak, to w jaki sposób Wnioskodawca powinien ustalić dochód do opodatkowania z tego tytułu?

Na pytanie: O jakie „otrzymane ruchomości" chodzi w ww. pytaniu nr 1, oprócz samochodu osobowego marki A, o którym mowa we wniosku?

Odpowiedział Pan:

W treści złożonego wniosku użyto liczby mnogiej słowa „ruchomości”, co wynika z faktu, że przedmiotem zawartej umowy o podział majątku był podział ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, tj. dwóch samochodów osobowych. Na mocy zawartej umowy Wnioskodawcy przypadł jeden z samochodów osobowych. Stąd formułując pytanie nr 1 Wnioskodawca miał na myśli wyłącznie ww. ruchomości w postaci samochodów osobowych, w tym ruchomość w postaci jednego z tych samochodów, otrzymanego w związku zawartą umową o podział majątku.

Pana stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy:

1)otrzymanie ruchomości oraz środków pieniężnych otrzymanych w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku w odpowiedzi na wezwanie w powyższej kwestii wskazał Pan:

Wnioskodawca w sposób omyłkowy nie zawarł w stanowisku do pytania nr 1 partykuły przeczącej „nie”. Stąd zacytowana przez Organ część stanowiska powinna brzmieć:

„W ocenie Wnioskodawcy otrzymanie ruchomości oraz środków pieniężnych otrzymanych w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (...)''.

2)dochód Wnioskodawcy ze sprzedaży nieruchomości (domu) powinien zostać obliczony w oparciu o wielkość udziału jaki przysługuje Wnioskodawcy w środkach otrzymanych z tytułu sprzedaży nieruchomości na podstawie umowy o podział majątku wspólnego,

3)wydatkowanie przez Wnioskodawcę środków uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości (domu) pozwoli na skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT (tzw. ulga mieszkaniowa) w zakresie w jakim ww. środki zostaną wydane na cele wskazane w ww. przepisie.

Uzasadnienie stanowiska własnego:

Ad 1.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Dokonując interpretacji treści cytowanego przepisu należy poprzeć stanowisko, zgodnie z którym ustawodawca zdecydował się na pozostawienie poza zakresem przedmiotowym ustawy o PIT przychodów osiąganych w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego małżonków w wyniku ustania wspólności majątkowej. Jednocześnie zwrócić należy uwagę na to, że podział majątku wspólnego małżonków dokonany może zostać w sposób nieproporcjonalny do przypadających małżonkom udziałów w majątku wspólnym. W takim przypadku jeden z małżonków uzyskać może wartości majątkowe przewyższające przypadający mu formalnie udział w majątku wspólnym małżonków, co wynika ze wspólnie poczynionych między małżonkami uzgodnień. Otrzymanie również tej części majątku, która przekraczać będzie udział przypadający małżonkowi nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy o PIT, a co za tym idzie otrzymane należności z tytułu podziału majątku wspólnego zarówno w zakresie nieprzekraczającym jak i przekraczającym udział w majątku wspólnym nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym.

Podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Strony mogą dokonać umownego podziału majątku nie zachowując reguły równych udziałów, co może być wynikiem wzajemnego obrachunku obejmującego splot interesów osobistych, majątkowych, rodzinnych, biznesowych i innych wykraczających poza ramy majątku dorobkowego.

Pomimo dokonanego w sposób nieekwiwalentny podziału należy przyjąć, że nie będzie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w związku z zawarciem umownego podziału majątku wspólnego, gdyż na mocy powołanego powyżej art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody uzyskane w wyniku tej czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT.

Przy czym, bez znaczenia dla skutków podatkowych będzie to, czy podział majątku wspólnego małżonków był ekwiwalentny czy nieekwiwalentny. Stąd wszelkie otrzymane przez Wnioskodawcę środki jak również rzeczy ruchome tytułem podziału majątku wspólnego małżonków pozostawać będą nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Powyższy pogląd ten podzielony został m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 stycznia 2024 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1004.2023.1.JK3, w której wskazano, że:

Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych. Z reguły jest to stan przejściowy, który prowadzi do podziału majątku, choć - jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) - podział ten nie jest obowiązkowy. Zgodnie bowiem z tym przepisem: Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo, że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. W myśl natomiast art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: Podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków. Zgodnie z orzecznictwem sądów, strony mogą dokonać umownego podziału majątku nie zachowując reguły równych udziałów, co może być wynikiem wzajemnego obrachunku obejmującego splot interesów osobistych, majątkowych, rodzinnych, biznesowych i innych wykraczających poza ramy majątku dorobkowego. Mając na uwadze przywołane przepisy prawa i opisane zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że nie będzie ciążył na Pani obowiązek podatkowy w związku z zawarciem umownego podziału majątku wspólnego, gdyż na mocy powołanego powyżej art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody uzyskane w wyniku tej czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, bez znaczenia dla skutków podatkowych jest to, czy podział majątku wspólnego małżonków był ekwiwalentny czy nieekwiwalentny jak też, że podział majątku w ramach umowy nastąpił po uprawomocnieniu się wyroku rozwiązującego Pani małżeństwo.

Ad 2.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, nieruchomość (dom) została przez Wnioskodawcę oraz jego byłą małżonkę zakupiona za kwotę 549 000 zł. Sprzedaż nastąpiła zaś za kwotę 830 000 zł.

Środki ze sprzedaży, w związku z podziałem majątku wspólnego byłych małżonków, podzielone zostały w ten sposób, że Wnioskodawca otrzyma kwotę 400 000 zł, w skład tej kwoty wszedł nakład poniesiony przez Wnioskodawcę na majątek wspólny w wysokości 190 000 zł. Była żona Wnioskodawcy otrzyma kwotę 100 000 zł. Kwota kredytu podlegająca spłacie wyniosła 328 673,24 zł.

Kwota otrzymana przez Wnioskodawcę z tytułu sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego (po potrąceniu nakładu dokonanego na majątek wspólny małżonków) wyniosła 210 000 zł. Suma środków otrzymanych przez byłych małżonków ze sprzedaży nieruchomości, która podlegała rzeczywistemu podziałowi jako majątek wspólny wyniosła 310 000 zł. Całkowita suma otrzymanych przez Wnioskodawcę środków wyniosła 400 000 zł. Udział procentowy Wnioskodawcy w dochodzie z tytułu sprzedaży nieruchomości wyniósł więc 80%.

Kosztami uzyskania przychodu w przypadku sprzedaży domu pozostawała kwota odpowiadająca kwocie, za którą nieruchomość ta została zakupiona. Stąd zysk ze sprzedaży nieruchomości należy kalkulować jako różnicę kwoty sprzedaży nieruchomości i kwoty zakupu nieruchomości. Wartość ta wynosi 281 000 zł. Udział Wnioskodawcy w tej kwocie wyniesie zgodnie z przedstawionymi powyżej wyliczeniami 224 800 zł. Stawka podatku w przypadku sprzedaży nieruchomości wynosi 19%. Mając na uwadze przedstawioną metodologię, co do zasady podatek PIT należny od tej kwoty wyniósłby 42 712 zł.

W uzupełnieniu wniosku w odpowiedzi na wezwanie, w którym prosiłem o przeformułowanie własnego stanowiska, gdyż stanowisko do pytania nr 2 opiera się o wyliczenia, do których weryfikacji nie jestem uprawniony (wskazałem, że przedmiotem interpretacji mogą być wyłącznie przepisy prawa podatkowego a nie obliczenia kwot podatku czy kosztów), wyjaśnił Pan:

Wnioskodawca pragnie wskazać, że przedmiotem niniejszego wniosku nie pozostawała co do zasady weryfikacja wyliczeń dokonanych przez Wnioskodawcę, a ustalenie, czy rozumienie przez Wnioskodawcę sposobu ustalania dochodu odpowiada art. 30e ustawy o PIT. Wyliczenia te miały wyłącznie na celu zobrazowanie przyjętego sposobu ustalania dochodu. Przepis art. 30e ustawy. PIT zawiera kompleksową regulację dotyczącą kwestii ustalania dochodu ze zbycia nieruchomości. Stąd mając na uwadze treść przepisów ustawy o PIT (powołany powyżej art. 30e), przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jak również postanowienia zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a jego byłą żoną umowy dotyczącej podziału majątku Wnioskodawca chce uzyskać informację, czy przyjęta przezeń metodologia ustalania dochodu ze sprzedaży nieruchomości (który co do zasady powinien zostać opodatkowany) jest prawidłowa. Stąd Wnioskodawca zadając pytanie nr 2 oczekuje od Organu informacji, czy w opisanym stanowisku Wnioskodawca prawidłowo założył, że:

•kosztami uzyskania przychodu w przypadku sprzedaży domu pozostawała kwota odpowiadająca kwocie, za którą nieruchomość ta została zakupiona;

•dochód ze sprzedaży nieruchomości należy kalkulować jako różnicę kwoty sprzedaży nieruchomości i kwoty zakupu nieruchomości;

•dochód przypadający na Wnioskodawcę należy obliczyć biorąc pod uwagę udział jaki przypadł mu w środkach otrzymanych ze sprzedaży nieruchomości (który wynika z ustaleń poczynionych w umowie o podział majątku).

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy nie zachodzi konieczność przeformułowania treści pytania [winno być: stanowiska- dopisek organu], odnosi się ono bowiem do zasad ustalania dochodu, mających charakter normatywny, bo zawarty bezpośrednio w ustawie o PIT, nie zaś do weryfikacji przytoczonych obliczeń, które miały wyłącznie na celu zobrazowanie stanowiska Wnioskodawcy na przykładzie praktycznym.

Ad 3.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak natomiast stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Jak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Doprecyzowanie zakresu wydatków na własne cele mieszkaniowe wskazuje przepis art. 21 ust. 25 ustawy o PIT. Zawarty w nim katalog ma charakter enumeratywny, tj. zamknięty i uznaje za wydatki na własne cele mieszkaniowe wyłącznie takie, które są bezpośrednio w nim wskazane.

Wydatki na własne cele mieszkaniowe są rozumiane w dwojaki sposób:

1.jako tzw. zapewnienie dachu nad głową - jest to wariant preferowany w interpretacjach organów podatkowych, który oznacza, że wydatki muszą służyć nabyciu miejsca, w którym podatnik zamieszka,

2.jako cel szerszy niż wyłącznie zakup nieruchomości w celach bezpośrednio mieszkalnych podatnika - pogląd znajdujący szersze poparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w jednym z ostatnich wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 16 lutego 2022 r. sygn. akt II FSK 1151/21), w którym potwierdzono, że zakup kolejnego lokalu również może spełniać własny cel mieszkaniowy.

Za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się:

1) wydatki poniesione na:

a.nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b.nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c.nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d.budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e.rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2) wydatki poniesione na:

a.spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,

b.spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,

c.spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30;

3) wartość otrzymanego w ramach odpłatnego zbycia w drodze zamiany znajdującego się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej:

a.budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub

b.spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub

c.gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, lub

d.gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a.

Wydatki, o których mowa w punkcie 1 powyżej, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem wskazanego wyżej terminu nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych lit. a)-c), w związku z którymi poniesiono wydatki na nabycie.

Natomiast wydatki wskazane w punkcie 1 lit. d)-e) dotyczą budynków, lokali lub pomieszczeń stanowiących własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jak również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli we wskazanym wyżej terminie podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Z treści przepisów art. 19 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz ust. 25 ustawy o PIT wynika także, że odnoszą się one do wydatków poniesionych i udokumentowanych, a więc stanowiących definitywne uszczuplenie majątku podatnika poprzez faktyczne poniesienie rzeczywistego ciężaru ekonomicznego. W interpretacjach indywidualnych wskazuje się bowiem, że:

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. Natomiast organ podatkowy weryfikujący możliwość skorzystania ze zwolnienia uprawniony jest żądać od podatników przedłożenia dodatkowych dokumentów, z których będzie wynikało kiedy, przez kogo i na co wydatki zostały poniesione. Takimi dokumentami mogą być m.in. rachunki, faktury VAT, umowy przedwstępne, bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić.

(np. interpretacja indywidualna z 13 września 2019 r. znak: 0112-KDIL3- 2.4011.331.2019.DJ).

Co istotne, z orzecznictwa wynika, że poniesiony wydatek nie musi być dokonany w sposób definitywny wskazując, że:

Wbrew twierdzeniom Organu podatkowego, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji w swym orzeczeniu, warunkiem uzasadniającym zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU nie jest definitywne nabycie własności lokalu. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę stwierdza, że art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU w żaden sposób nie uzależnia prawa do skorzystania ze zwolnienia podatkowego od dokonania definitywnego zakupu.

(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2021 r. sygn. akt II FSK 919/21). Sąd wskazał bowiem, że błędem byłoby utożsamianie celu wydatku oraz jego skutku z tego względu, że przepisy wymagają od podatnika wyłącznie celowości działania, a nie osiągnięcia określonego skutku w zakreślonym przepisami terminie, tj. definitywnego nabycia nieruchomości. Tym samym, w ocenie Sądu, aby uznać, że wydatki spełniają przesłanki do objęcia przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, wystarczy już samo dokonanie wpłaty na poczet ceny nieruchomości powinna być traktowana jako poniesienie wydatków na własne cele mieszkaniowe.

Zwolnienie od podatku dochodowego dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej jest bowiem normą celu społecznego, która w zamierzeniach ustawodawcy ma realizować cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych obywateli. Zadaniem jakie ma spełnić jest zatem rozwój określonej dziedziny życia gospodarczego i społecznego (zob. Mastalski R., Wprowadzenie do prawa podatkowego, Warszawa, 1995 r., str. 113-114). Celem przepisu było preferencyjne traktowanie przeznaczenia przez podatników środków pozyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 25 listopada 2015 r. sygn. akt I SA/Łd 969/15; wyrok WSA w Olsztynie z dnia 20 października 2015 r. sygn. akt I SA/Ol 555/15).

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy wydatkowanie środków pochodzących ze zbycia nieruchomości na nabycie innej nieruchomości, w której będzie mieszkał, a więc zaspokajał własne cele mieszkaniowe, będzie stanowiło wydatek na własne cele mieszkaniowe, a tym samym umożliwi skorzystanie ze zwolnienia z PIT, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

W uzupełnieniu wniosku, w odpowiedzi na wezwanie, w którym wskazałem, że stanowisko do pytania nr 3 nie odnosi się do żadnych konkretnych okoliczności Pana indywidualnej sprawy oraz prosiłem o przedstawienie stanowiska w taki sposób, aby dotyczyło skonkretyzowanych, doprecyzowanych okoliczności Pana sprawy, zgodnie z uzupełnieniem na wezwanie organu opisu sprawy, wyjaśnił Pan:

Wnioskodawca wskazuje, że stanowisko własne wyrażone w odniesieniu do pytania numer 3 odnosi się do konkretnych okoliczności faktycznych jego indywidualnej sprawy. Wnioskodawca zapytał bowiem o to:

Czy wydatkowanie przez Wnioskodawcę środków uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości (domu) pozwoli na skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT (tzw. ulga mieszkaniowa)?''.

W ramach stanowiska własnego wskazał natomiast, że w jego ocenie:

„wydatkowanie przez Wnioskodawcę środków uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości (domu) pozwoli na skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT (tzw. ulga mieszkaniowa) w zakresie w jakim w/w środki zostaną wydane na cele wskazane w w/w przepisie”.

Stanowisko własne Wnioskodawcy odnosi się zatem wprost do konkretnej okoliczności faktycznej dotyczącej Wnioskodawcy jaką jest sprzedaż nieruchomości mieszkalnej i przeznaczenia uzyskanych z tego tytułu środków pieniężnych na nabycie innej nieruchomości mieszkalnej, w której ma zamiar realizować swoje potrzeby mieszkaniowe. Zatem zadane pytanie oraz stanowisko własne pozostają w pełni komplementarne, gdyż dotyczą okoliczności faktycznych, które stanowią istotną treść normatywną przepisu, o którego zastosowanie pyta Wnioskodawca.

Natomiast, w zakresie uzasadnienia stanowiska własnego Wnioskodawca wskazuje:

Wnioskodawca zbył nieruchomość - dom stanowiący własność jego i jego byłej żony. Następnie Wnioskodawca wraz z byłą żoną dokonali podziału środków ze sprzedaży domu. Nieruchomość została sprzedana przed upływem 5 lat od dnia jej nabycia. Wnioskodawca uzyskane ze sprzedaży domu środki przeznaczył na zakup lokalu mieszkalnego w (...). We wskazanym lokalu mieszkalnym realizował on będzie swój cel mieszkaniowy pozostając wyłącznym właścicielem przedmiotowego mieszkania. W czasie przed zakupem lokalu mieszkalnego Wnioskodawca zamieszkiwał u swojej mamy. Jednocześnie Wnioskodawca nie nabył mieszkania w celu jego dalszej sprzedaży, nie dokonał tej czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Następnie przytoczył/powtórzył Pan fragment uzasadnienia, który już znajdował się w pierwotnie przekazanym wniosku o treści:

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

innych rzeczy,

Co do zasady, dochód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku (art. 30e ust. 1 ustawy o PIT). Stąd, zasadniczo dochód osiągnięty przez Wnioskodawcy ze sprzedaży domu, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,

Wydatki na własne cele mieszkaniowe są rozumiane w dwojaki sposób:

jako tzw. zapewnienie dachu nad głową - jest to wariant preferowany w interpretacjach organów podatkowych, który oznacza, że wydatki muszą służyć nabyciu miejsca, w którym podatnik zamieszka,

jako cel szerszy niż wyłącznie zakup nieruchomości w celach bezpośrednio mieszkalnych podatnika - pogląd znajdujący szersze poparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w jednym z ostatnich wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 16 lutego 2022 r. sygn. akt II FSK 1151/21), w którym potwierdzono, że zakup kolejnego lokalu również może spełniać własny cel mieszkaniowy.

Za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się:

1) wydatki poniesione na:

nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2) wydatki poniesione na:

spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,

spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub

gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, lub

gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a.

„Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Natomiast organ podatkowy weryfikujący możliwość skorzystania ze zwolnienia uprawniony jest żądać od podatników przedłożenia dodatkowych dokumentów, z których będzie wynikało kiedy, przez kogo i na co wydatki zostały poniesione. Takimi dokumentami mogą być m.in. rachunki, faktury VAT, umowy przedwstępne, bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić."

(np. interpretacja indywidualna z dnia 13 września 2019 r. znak: 0112-KDIL3- 2.4011.331.2019.DJ).

Co istotne, z orzecznictwa wynika, że poniesiony wydatek nie musi być dokonany w sposób definitywny wskazując, że:

„Wbrew twierdzeniom Organu podatkowego, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji w swym orzeczeniu, warunkiem uzasadniającym zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU nie jest definitywne nabycie własności lokalu. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę stwierdza, że art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU w żaden sposób nie uzależnia prawa do skorzystania ze zwolnienia podatkowego od dokonania definitywnego zakupu." (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 listopada 2021 r. sygn. akt II FSK 919/21).

Sąd wskazał bowiem, że błędem byłoby utożsamianie celu wydatku oraz jego skutku z tego względu, że przepisy wymagają od podatnika wyłącznie celowości działania, a nie osiągnięcia określonego skutku w zakreślonym przepisami terminie, tj. definitywnego nabycia nieruchomości. Tym samym, w ocenie Sądu, aby uznać, że wydatki spełniają przesłanki do objęcia przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, wystarczy już samo dokonanie wpłaty na poczet ceny nieruchomości powinna być traktowana jako poniesienie wydatków na własne cele mieszkaniowe.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy wydatkowanie środków pochodzących ze zbycia nieruchomości na nabycie innej nieruchomości, w której będzie mieszkał, a więc zaspokajał własne cele mieszkaniowe, stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe, a tym samym umożliwi skorzystanie ze zwolnienia z PIT, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Ponadto dodał Pan w uzupełnieniu, że dokonał Pan zakupu nieruchomości w terminie przewidzianym w ustawie, a zakup lokalu mieszkalnego zawarty jest w katalogu tych wydatków, które uznawane są przez ustawę za wydatki czynione na własne cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie jednak z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych przez małżonków z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809). Zgodnie z art. 31 § 1 tej ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl ogólnej zasady uregulowanej w art. 43 § 1 powołanego Kodeksu:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Na mocy art. 35 ww. Kodeksu:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa, np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału tego majątku.

Co do zasady z chwilą ustania wspólności ustawowej wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

Wskazania przy tym wymaga, że przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych z tytułu podziału majątku. Jednak przychody te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na postanowienia zawarte w ww. art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przywołane przepisy prawa i przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzam, że uzyskany przez Pana przychód z tytułu podziału majątku wspólnego, w wyniku którego przypadło Panu wyłączne prawo własności do samochodu osobowego marki A oraz otrzymane środki pieniężne podlegają wyłączeniu z opodatkowania, wynikającemu z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym, bez znaczenia dla skutków podatkowych jest to, czy podział majątku wspólnego małżonków był ekwiwalentny czy nieekwiwalentny.

W związku z powyższym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

Z opisu sprawy wynika, że w roku 2021 wraz z ówczesną małżonką zakupił Pan do majątku wspólnego nieruchomość - dom mieszkalny. (...) 2024 r. Sąd Okręgowy rozwiązał Pana małżeństwo przez rozwód, co skutkowało zniesieniem wspólności ustawowej między Panem i byłą małżonką. W wyniku zniesienia współwłasności stał się Pan właścicielem ½ udziału w tej nieruchomości, pozostała cześć należała do Pana byłej żony, gdyż jak wskazałem powyżej, ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych. Nie dokonaliście Państwo innego podziału udziałów w tej nieruchomości, jako majątku wspólnego.

(...) 2024 r. Pan wraz z byłą żoną sprzedaliście ww. nieruchomość.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 stawy o podatku dochodowy od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości (lub praw określonych w ww. lit. a-c ww.) w myśl tego. przepisu nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

·odpłatne zbycie nieruchomości lub tych praw nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

·zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Stosownie natomiast do art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Jak wynika z ww. art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Nieruchomość została nabyta w 2021 r., w więc sprzedał Pan swój udział w tej nieruchomości przed upływem okresu 5 lat od daty jej nabycia. Wobec tego sprzedaż ta stanowi dla Pana źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu ww. transakcji odpłatnego zbycia.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Stosownie do treści art. 19 ust. 1 powołanej ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1) dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2) dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, itp.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie. Pan nieruchomość nabył odpłatnie.

Stosownie do art. 22 ust. 6c ustawy:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e wskazanej ustawy:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że w omawianej sprawie Pana dochodem z tytułu odpłatnego zbycia Pana udziału w nieruchomości, będzie różnica pomiędzy przychodem określonym na podstawie art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi na podstawie art. 22 ust. 6c ww. ustawy, odpowiadające Pana udziałowi w zbywanej nieruchomości (50%), wraz z ewentualnymi innymi poniesionymi kosztami wskazanymi w powyższym przepisie. To, na co Pan przeznaczył środki uzyskane ze sprzedaży swojego udziału w nieruchomości, np. na spłatę kredytu czy przekazanie ich części byłej żonie oraz Państwa wzajemne rozliczenia pozostają bez wpływu na ustalenie kosztów zyskania przychodu zbywanej nieruchomości. Obowiązek zapłaty podatku od sprzedaży nieruchomości mają jego właściciele/współwłaściciele, odpowiednio do zbytego przez siebie prawa własności do sprzedanej nieruchomości, Pana udział wynosił 1/2.

W Pana sytuacji, przed ustaniem rozdzielności majątkowej - majątkiem wspólnym była ww. nieruchomość. Natomiast po ustaniu wspólności majątkowej w wyniku rozwodu, Panu oraz Pana byłej małżonce przypadł udział w tej nieruchomości po ½ dla każdego. Sprzedając przedmiotową nieruchomość każdy z Państwa zbył swój odrębny udział w nieruchomości, a uzyskane środki finansowe nie stanowiły już majątku wspólnego.

W związku z powyższym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za nieprawidłowe.

Ponadto na pytanie z wezwania, na co konkretnie i w jakim terminie od zbycia ww. domu ma Pan zamiar przeznaczyć kwotę, która przypadła Panu z jego zbycia (poza ww. spłatą kredytu) w związku ze sformułowanym przez Pana pytaniem nr 3 wniosku podał Pan, że (...) 2025 r. nabył Pan nieruchomość - lokal mieszkalny o powierzchni 50,3 m²położony w X. Część ceny została przez Pana zapłacona ze środków własnych a część z uzyskanego kredytu. Ponadto podał Pan, że jest Pan jedynym właścicielem tej nieruchomości i nabył ją Pan do realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych. Do czasu zakupu tego lokalu mieszkalnego realizował Pan swoje potrzeby mieszkaniowe poprzez zamieszkiwanie ze swoją mamą. Obecnie realizuje te potrzeby w zakupionym lokalu mieszkalnym.

Wobec tego wskazuję Panu, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są:

dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W / P) gdzie: D - dochód ze sprzedaży, W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały m.in. w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1) wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

2) wydatki poniesione na:

a) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,

b) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),

c) spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

‒ w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

W myśl art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.

W myśl art. 21 ust. 30 ww. ustawy:

Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Przy czym w myśl art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Zawarte w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości. Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 tejże ustawy, w stosunku do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości jest fakt wydatkowania środków z odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż, wyłącznie na wskazane w ustawie cele mieszkaniowe.

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy i dopisując ten przymiotnik przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zgodnie natomiast z ust. 28 ww. przepisu:

Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Ponadto należy zauważyć, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „własne cele mieszkaniowe” aczkolwiek przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, dopisując to wyrażenie, w sposób niebudzący wątpliwości podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego dochodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów mieszkaniowych”. Termin „własne cele mieszkaniowe” należy rozpatrywać w powiązaniu z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wymienia wydatki uprawniające do zwolnienia z opodatkowania uzyskanego dochodu.

Odnosząc powyższe do Pana sytuacji stwierdzam, że może Pan skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w ww. art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie środków wydatkowanych na nabycie lokalu mieszkalnego, w którym realizuje Pan swoje potrzeby mieszkaniowe, które to środki pochodzą ze zbycia Pana udziału w sprzedanej nieruchomości.

Wobec tego Pana stanowisko do pytania nr 3 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu tej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie